Thủ tướng Abe: Nhật Bản và Trung Quốc cần nhau

Trung Quốc và Nhật Bản “ cần nhau”, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe ngày 11/11 cho biết khi ông kêu gọi 2 quốc gia láng giềng châu Á tăng cường các nỗ lực nhằm bỏ lại những thù địch ở phía sau.

Thủ tướng Nhật Bản và Chủ tịch Trung Quốc có cuộc gặp cấp cao bên lề APEC hôm 10/11.

“Nhật Bản và Trung Quốc, chúng ta cần nhau. Chúng ta đang ở trong một tình huống gắn kết không thể tách rời với nhau”, ông Abe phát biểu trước báo giới tại Bắc Kinh sau hội nghị thượng đỉnh APEC.

“Nhật Bản và Trung Quốc điều có nghĩa vụ đối với hòa bình và sự thịnh vượng của khu vực và thế giới”, Thủ tướng Nhật nói thêm.

Quan hệ vốn lạnh nhạt từ lâu giữa Tokyo và Bắc Kinh gần đây đã rơi xuống mức thấp nhất trong nhiều thập niên qua do tranh chấp chủ quyền liên quan tới quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ở Hoa Đông và những vấn đề trong quá khứ.

Nhưng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gặp Thủ tướng Nhật hôm 10/11 bên lề thượng đỉnh APEC.

Cuộc gặp hiếm hoi – và cũng là đầu tiên giữa lãnh đạo nền kinh tế thứ 2 và thứ 3 thế giới – đã mang lại hi vọng về khả năng “tan băng” trong mối quan hệ giữa hai nước.

Thủ tướng Abe nói rằng hai bên “hi vọng sẽ tiến hành vài cuộc đối thoại” nhưng không cho biết không tin chi tiết khi được hỏi rằng liệu một cuộc gặp thượng đỉnh khác sẽ diễn ra.

“Nhiều quốc gia trên thế giới đang hi vọng nhìn thấy sự phát triển trong quan hệ Trung-Nhật. Nhiều nhà lãnh đạo nói với tôi rằng họ vui mừng vì cuộc gặp thượng đỉnh Trung-Nhật đã diễn ra”, ông Abe nói.

Trung Quốc và Nhật Bản có liên hệ chặt chẽ với nhau về mặt kinh tế, nhưng các căng thẳng chính trị đã đeo đẳng 2 cường quốc châu Á trong nhiều thập niên qua, bắt nguồn từ những vấn đề lịch sử.

Các láng giềng của Trung Quốc lo ngại về sự lớn mạnh của nước này, đặc biệt là các động thái không thỏa hiệp của Bắc Kinh nhằm khẳng định các tuyên bố chủ quyền tranh chấp ở Biển Đông và Hoa Đông.

Quan hệ Mỹ-Trung Quốc đã gia tăng căng thẳng hồi năm 2012 khi Tokyo quốc hữu hóa một phần quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư giữa hai nước ở Hoa Đông.

Nhưng lãnh đạo hai nước đã có cuộc gặp chính thức đầu tiên bên lề hội nghị thượng đỉnh APEC hôm 9/11, dù cuộc gặp có vẻ căng thẳng, khi các hình ảnh cho thấy họ bắt tay nhau với gương mặt không vui và ông Tập không mặn mà đáp lời chào của Thủ tướng Abe.

Mỹ hôm qua đã hoan nghênh cuộc gặp giữa Tập Cận Bình và Shinzo Abe.

“Chúng tôi hoan nghênh cuộc gặp giữa Chủ tịch Tập và Thủ tướng Abe. Đó là một cơ hội để giảm căng thẳng giữa hai nước”, phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Ben Rhodes phát biểu trước báo giới tại Bắc Kinh.

Đột phá nhỏ trong quan hệ Nhật-Hàn

Các tranh cãi về lãnh thổ và lịch sự không chỉ gây căng thẳng trong quan hệ giữa ông Abe và ông Tập, mà còn với Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-Hye, người đã từ chối đề nghị chính thức của lãnh đạo Nhật Bản về một cuộc gặp song phương chính thức.

Quan hệ Nhật-Hàn vẫn “băng giá” do một cuộc tranh chấp lãnh thổ và yêu cầu của Seoul về việc bồi thường cho các phụ nữ bị ép làm “nô lệ tình dục” cho binh sỹ Nhật thời Thế chiến II.

Nhưng một bước đột phá nhỏ dường như đã diễn ra vào tối ngày 10/11, theo ông Abe.

Nhà lãnh đạo Nhật Bản cho hay, ông đã ngồi cạnh bà Park tại tiệc tối dành cho các lãnh đạo APEC do việc sắp xếp chỗ ngồi theo thứ tự tên quốc gia trên bảng chữ cái và “rất tự nhiên, chúng tôi đã trò chuyện”.

“Chúng tôi đã có những trao đổi rất thẳng thắn”, ông Abe cho biết, nhắc tới thỏa thuận giữa hai nước nhằm thúc đẩy việc đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

An Bình

Theo AFP