Thu tiền tải nhạc số: Cuộc chơi không ai muốn tham gia (Phần 2)

Như đã bàn ở phần 1, ý thức người dùng sẽ quyết định chủ yếu việc thu tiền nội dung, mà cụ thể là nhạc số ở đây có thể thành công hay không. Tất nhiên, trong vai trò một nhà cung cấp, họ, những trang web nghe nhạc không thể đổ lỗi hoàn toàn cho người tiêu dùng. Có điều, để định hình và nghiêm túc trong một thị trường lộn xộn như Việt Nam là rất khó.

Bát nháo

Chúng ta chưa có và có lẽ cũng không thể trong một sớm một chiều có một quy chế quản lý nội dung số hoàn hảo. Nhất là trong lĩnh vực nghe nhạc. Để có 1 site nghe nhạc tàm tạm, mọi việc quá đơn giản và hiện tại tôi đếm sơ sơ có khoảng 40 50 trang nghe nhạc trực tuyến mà phần lớn trong số đó là tự phát. Tuy không có một lượng user đông đảo và chất lượng còn thấp nhưng những site tự phát sẽ là nguồn thay thế trong trường hợp các site “chính thống”‘ siết quá chặt việc quản lý.

Chính vì có những đối thủ không bị quản lý như vậy, thật khó để mong muốn các website chính thống có thể điều chỉnh hành vi người dùng bằng dịch vụ của mình, đơn giản, nghe nhạc trực tuyến là một loại dịch vụ mà sự gắn kết giữa người dùng và dịch vụ là rất thấp. Nói cách khác, người dùng có thể chuyển dịch vụ nghe nhạc với chi phí gần như bằng 0, ít nhất là với mô hình tại Việt Nam.

Và trách nhiệm của các dịch vụ nghe nhạc

Tất nhiên, không quá hứng khởi đồng nghĩa với việc họ không quá muốn xúc tiến việc thu tiền. Và hậu quả, những điều sau đã xảy ra:

Hệ thống thanh toán

Với một nước có thói quen sử dụng tiền mặt là chủ yếu và thanh toán thẻ vẫn còn là khái niệm xa lạ với nhiều người thì không quá khó hiểu tại sao thu tiền nhạc trực tuyến lại khó đến thế. Ở phương Tây, thẻ thanh toán gần như là thứ bắt buộc với mỗi người. Thậm chí, họ có thể nhận diện người dùng gần như chính xác thông qua thẻ thanh toán mà người đó sử dụng. Ở Việt Nam, không như vậy.

Thực tế, hệ thống thanh toán đang được đánh giá là rào cản lớn nhất về mặt kỹ thuật để tiến tới việc thu tiền bản quyền. Thật ra, tôi hoàn toàn đồng ý việc trả tiền và sẵn sàng để trả 15 đến 30k/ tháng để nghe nhạc. Tuy nhiên, cách nạp tiền và sử dụng quá lằng nhằng khiến tôi không được quyết tâm cho lắm.

Các nhà cung cấp hiện tại, có vẻ như VNG đang làm tốt nhất nhờ vào hệ thống thanh toán rộng lớn của mình có được từ thời còn làm game online. Bên cạnh đó “gà nhà” Keeng của Viettel cũng hỗ trợ thanh toán thuận tiện, nhờ chiêu trừ trực tiếp tiền vào tài khoản di động Viettel của người dùng. Còn hầu hết các nhà cung cấp khác đang sử dụng các dịch vụ thanh toán trung gian như Bảo Kim hay Ngân Lượng khiến người dùng phải trải qua thêm một vài khâu thanh toán trung gian trước khi mua được nhạc.

Chất lượng

“Hứa thật nhiều thất hứa cũng thật nhiều” đã trở thành thói quen ở Việt Nam. Ngay ngày đầu ra mắt, Zing Mp3 đã “dính” một vụ trá hình nhạc 128 thành 320kbps. Dù hãng này đã xin lỗi sau đó nhưng sự cố này đã khiến lòng tin của người dùng tổn hại nhiều.

Và hầu hết các trang web hiện tại đều chưa hỗ trợ triệt để cho việc thu phí. Chỉ riêng Mp3 Zing là trang duy nhất tôi nhớ là một store tử tế đàng hoàng cho người mua sử dụng. Còn lại, hầu hết chỉ thêm một nút thu tiền khi người dùng download.

Tất nhiên, với người dùng trả tiền, họ sẽ khó tính hơn rất nhiều.

Và lách luật

Không thể trách người dùng thờ ơ hay những rào cản kỹ thuật một khi mà chính các doanh nghiệp còn đang tìm mọi cách để lách luật. Một số trang mà ai cũng biết là trang nào đấy sử dụng chiêu bài “người dùng upload”, một số thì “trục trặc kỹ thuât”. Một số khác thì “không biết” chặn download từ IDM hay nút download free vẫn vô tình sống…

Tất nhiên, có nhiều lý do để họ lách luật bởi vài triệu mang lại mỗi tháng. Hai tháng đầu tiên thí điểm cả 7 trang lớn thu được gần 20 triệu đồng, không bằng một banner rẻ tiền nhất của MP3 Zing.

Và một khi, ngay chính các nhà cung cấp còn tìm cách lách không muốn tham gia cuộc chơi, thì đâu có lý do gì để nó bắt đầu?

Theo Genk