Thu phí tự động sẽ tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng?

Vấn đề đặt ra là khi áp dụng công nghệ này có làm tăng chi phí ở các dự án BOT? Phí thu tự động có cao hơn cách thu phí thủ công?

Sáng nay (10/3), Bộ GTVT họp báo “Công bố công nghệ thu phí không dừng (ETC) và kiểm soát tải trọng xe trên quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua khu vực Tây Nguyên”.

Hiện Bộ GTVT chỉ đạo thực hiện thí điểm tại 3 trạm (trạm Hoàng Mai; trạm Km604 700 QL1 và trạm Km1813 650 đường Hồ Chí Minh) để rút kinh nghiệm trước khi áp dụng đại trà tại 35 trạm thu phí trên quốc lộ 1 đoạn từ Thanh Hóa đến Cần Thơ và quốc lộ 14 – đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên.

Đây là công nghệ nhận dạng tần số sóng vô tuyến (RFID) tiêu chuẩn ISO/IEC 1800-6C do Hoa Kỳ phát triển, kết quả thu phí chính xác lên tới 99,99%.

Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường thông tin về công nghệ thu phí tự động sáng ngày 10/3. ảnh: Ngọc Quang.

Để sử dụng dịch vụ này, chủ phương tiện sẽ được phát một thẻ định danh E-tag (cấp miễn phí) để dánh lên kính trước xe và kèm theo một tài khoản thu phí để giao dịch. Tài khoản này có thể dễ dàng nạp tiền bằng nhiều kênh khác nhau như: Nạp trực tiếp, qua mạng internet, qua ngân hàng, qua thẻ cào, gửi tin nhắn bằng điện thoại…

Sau khi được dán thẻ E-tag, xe chạy vào làn thu phí, hệ thống nhận diện xe bằng công nghệ laser sẽ kích hoạt camera chụp biển số và hệ thống Anena sẽ phát tín hiệu để đọc thẻ E-tag. Hình ảnh và thông tin được chuyển về trung tâm dữ liệu để xử lý và kiểm tra số dư tài khoản thu phí củ axe. Nếu tài khoản thu phí của xe đủ điều kiện để qua trạm, đồng thời một tin nhắn SMS sẽ được gửi về số điện thoại đã đăng ký của chủ phương tiện thông báo xe vừa qua trạm.

Trường hợp tài khoản thu phí của chủ xe không đủ tiền hoặc xe không dán thẻ E-tag, hệ thống sẽ tự động chuyển sang chế độ thu thủ công như hiện nay.

Bộ GTVT cũng đã cho phép triển khai thử nghiệm công nghệ cân động thay thế cho côn nghệ cân tĩnh hiện nay (công nghệ cảm biến thạch anh), áp dụng đồng thời tại các trạm thu phí tự động. Các xe đi qua hệ thống cân tự động này, thông tin về tải trọng xe được hiện trên bảng điện tử đặt bên lề đường. Các xe quá tải sẽ được cảnh báo và lập danh sách chuyển sang cơ quan chức năng xử lý các bước tiếp theo.

Theo ông Nguyễn Hồng Trường – Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, sau khi công nghệ thu phí tự động chạy thử nghiệm và đạt yêu cầu, Bộ GTVT sẽ có hướng dẫn để áp dụng đồng loạt công nghệ này.

Vấn đề đặt ra là khi áp dụng công nghệ này có làm tăng chi phí ở các dự án BOT hay không? Phí thu tự động có cao hơn mức thu thủ công như hiện nay?

Ông Nguyễn Hồng Trường cho biết, khi áp dụng công nghệ này xét về lâu dài thì chi phí thấp hơn thu thủ công, vì mỗi trạm hiện nay phải xây dựng một nhà điều hành và phải sử dụng 80 – 120 nhân viên, nhưng với công nghệ mới thì mỗi trạm chỉ cần khoảng 10 nhân viên. Từ đó kéo theo sẽ tiết kiệm tiền lương vào khoảng 240 tỷ đồng/năm, tiết kiệm chi phí hành chính 120 tỷ đồng mỗi năm… Khi áp dụng công nghệ thu phí tự động, các trạm cũng không còn chi phí in vé như hiện nay, với mỗi trạm thu phí nhỏ bình thường chi phí hết 300 – 400 triệu đồng/năm, với trạm lớn có thể lên tới gần 1 tỷ đồng.

Đặc biệt quan trọng là với công nghệ thu phí thủ công hiện nay, trung bình mỗi xe cần 3 phút đi qua trạm, ước tính thời gian thiệt hại được tính ra tiền vào khoảng 2.800 tỷ đồng mỗi năm, nhưng khi áp dụng công nghệ thu tự động thì sẽ không còn thiệt hại này, do mỗi xe đi qua trạm chỉ từ 5 – 10 giây.

Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cũng dẫn ra thí dụ, tại Đài Loan chỉ có 2 nhà điều hành với 70 nhân viên làm việc, nhưng đang điều hành khoảng 350 trạm thu phí tự động.

Theo Giáo Dục