‘Thủ phạm’ chặn đứng mối liên hệ giữa mẹ và thai nhi trong bụng, các mẹ bầu cần phải biết

Theo nghiên cứu, tỷ lệ dây rốn thắt nút chiếm 0,3 – 2,2% các ca sinh và tỷ lệ tử vong của các thai nhi gặp phải tình trạng này cao hơn gấp 4 lần so với thai bình thường.

Tối 16/7, các bác sĩ tại Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ đã cứu kịp thời một trường hợp dây rốn thắt nút hiếm gặp, gây suy thai cấp cho thai nhi.

Trước đó, sản phụ N.T.T (33 tuổi, ngụ tại quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ) nhập viện trong tình trạng đau bụng chuyển dạ sinh trên nền vết mổ cũ.

Qua thăm khám và theo dõi tim thai bằng máy mornitor sản khoa phát hiện suy thai cấp; nhanh chóng hội chẩn viện và quyết định phẫu thuật bắt con để đảm an toàn cho bé với chẩn đoán: con lần 2, thai 40 tuần 1 ngày, ngôi đầu, chuyển dạ, đau vết mổ cũ, suy thai cấp.

Dây rốn thắt nút gây nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng của thai nhi. Ảnh: BVCC

Ca cấp cứu huy động 3 ê kíp các bác sĩ chuyên Sản khoa, Gây mê hồi sức, Sơ sinh phối hợp để có kế hoạch can thiệp một cách nhanh chóng, tích cực với đầy đủ phương tiện hồi sức mẹ và sơ sinh.

Sản phụ được phẫu thuật mổ ngang đoạn dưới lấy thai với phương pháp vô cảm gây tê tủy sống. Bé trai chào đời nặng 3 kg.

Kiểm tra trong phẫu thuật, các bác sĩ phát hiện đây là một trường hợp dây rốn thắt nút hiếm gặp. Sau sinh, bé trai được đội ngũ khoa Sơ sinh thăm khám, đánh giá toàn diện và thực hiện da kề da với mẹ nhằm duy trì thân nhiệt, để sớm ổn định sức khỏe cho hai mẹ con. Hiện tại, sức khỏe mẹ, bé đã ổn định và tiếp tục được theo dõi.

BS.CKII Phạm Thị Linh – Trưởng khoa Hậu sản cho biết: Trong thai kỳ, dây rốn đảm nhận vai trò quan trọng bậc nhất khi truyền dưỡng chất và oxy từ mẹ sang thai nhi, giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh.

Tuy nhiên, những biến chứng thai kỳ liên quan đến dây rốn thì không phải ai cũng nắm được, trong đó có hiện tượng dây rốn thắt nút. Tình trạng này làm ngưng trệ hoặc “chặn đứng” nguồn cung cấp dinh dưỡng từ mẹ đến thai nhi.

Điều đáng nói, thời gian gần đây, các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Cần Thơ đã tiếp nhận nhiều trường hợp trẻ sinh ra bị dây rốn thắt nút, gây suy thai và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Tại sao lại có hiện tượng dây rốn thắt nút?

Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ, dây rốn bị thắt nút hình thành khi em bé vận động và di chuyển bên trong bụng mẹ qua các vòng cung dây rốn.

Một số tác nhân làm tăng nguy cơ dây rốn thắt nút bao gồm: Dây rốn dài, kích thước thai nhỏ, đa ối, thai nhi là bé trai nên vận động nhiều hơn, song thai một túi ối, mẹ tiểu đường thai kỳ, mẹ trải qua nhiều lần sinh nở, có sử dụng chất kích thích…

Hầu hết các chuyên gia, bác sĩ đều nhận định rằng việc xác định thời điểm hình thành dây rốn thắt nút là rất khó. Theo đó, dây rốn thắt nút có thể tạo thành từ khoảng 9-12 tuần thai, khi ấy thể tích nước ối nhiều hơn thể tích thai nhi.

Mối đe dọa với tính mạng của thai nhi

Các chuyên gia khuyến cáo, khám thai định kỳ là phương pháp hữu hiệu giúp phát hiện sớm tình trạng dây rốn thắt nút nếu có. Ảnh minh họa

Dây rốn thắt nút có 2 dạng như: Dây rốn thắt lỏng và dây rốn thắt chặt, mức độ nguy hiểm sẽ tùy thuộc vào tùy tình trạng thắt nút của dây rốn.

Nếu thắt lỏng thì thai sẽ ít bị ảnh hưởng hơn, ngược lại, nếu dây rốn thắt chặt thì tuần hoàn của thai nhi sẽ bị cản trở, em bé không được cung cấp khí oxy và chất dinh dưỡng và có thể tử vong ngay trong bụng mẹ.

Tuy nhiên, khi còn trong bụng mẹ em bé luôn chuyển động thông qua việc nghịch, xoay đầu sẽ khiến các nút thắt dây rốn bị chặt. Và điều này sẽ gây khó khăn cho quá trình chuyển dạ, khi đầu em bé được đẩy ra ngoài, dây rốn cũng kéo xuống và nút thắt trở nên chặt hơn và rất có thể em bé sẽ tử vong khi chuyển dạ.

Cũng có khá nhiều trường hợp dù bị thắt nút nhưng ca vượt cạn vẫn diễn ra an toàn, mẹ tròn con vuông. Điều này có nghĩa là dây rốn thắt lỏng và khá dài nên khi đầu thai nhi di chuyển xuống dưới và dây rốn cũng không bị kéo căng nên vẫn có oxy và tuần hoàn máu đến em bé.

Theo nghiên cứu, tỷ lệ dây rốn thắt nút chiếm 0,3 – 2,2% các ca sinh và tỷ lệ tử vong của các thai nhi gặp phải tình trạng này cao hơn gấp 4 lần so với thai bình thường.

Phòng ngừa ra sao?

Theo các bác sĩ, việc phòng tránh hiện tượng dây rốn thắt nút là điều rất khó, mẹ chỉ có thể chẩn đoán thai nhi gặp phải hiện tượng dây rốn thắt nút bằng việc siêu âm và ở những tuần đầu thai kỳ.

Lúc này thai bé và dây rốn chưa dài nên bác sĩ có thể nhận biết thông qua việc xác định dây rốn bị cuộn vòng tròn. Càng ở tuần thai lớn hơn thì dây rốn dài hơn và em bé cũng lớn hơn thì rất khó nhận biết được dây rốn đang cuộn vòng tròn hay đang thắt nút.

Theo đó, các bác sĩ khuyến cáo, nếu nghi ngờ và chẩn đoán thai bị dây rốn thắt nút thì mẹ cần theo dõi thường xuyên thông qua việc siêu âm thai và sự phát triển của thai.

Bên cạnh đó, các sản phụ cũng cần chú ý hơn đến các biểu hiện, cử động của thai nhi, khi thấy bất kỳ hiện tượng bất thường nào thì cần phải đi khám ngay để có thể xử trí kịp thời.

Mai Thùy

Theo giadinh