Thông tin việc mua bán trẻ em tại chùa Bồ Đề là thiếu cơ sở

Mai Hoàng Minh14:37 30/07/2014

Phóng viên đã tìm hiểu những vấn đề liên quan và tiếp cận với những người trong cuộc, nhất là những người thân, mẹ đẻ của các em, đặc biệt là những em trong danh sách được cho là “biến mất”.

Liên hệ trực tiếp với chị Dương Thị Đông (sinh năm 1985), hiện làm công nhân xuất khẩu lao động ở Malaysia qua điện thoại, được xác nhận, trước đây chị từng sống với con đẻ là cháu Duy Anh tại chùa Bồ Đề trong vòng 3 năm. Sau đó, chị đã đưa cháu về sinh sống với bà ngoại tên là La Thị Nương, hiện ở xóm Nhân Tân, xã Ngọc Vân, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang, sau đó mới đi lao động nước ngoài.

Đối với cháu Bảo Anh, có mẹ tên Mai Thị Huệ, hiện ở khu 11 xã Phù Ninh, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ. Liên lạc với chị Huệ qua điện thoại, được biết hiện Bảo Anh đang sống với bà ngoại ở Tuyên Quang.

Còn cháu Tùng Anh đã được chính quyền chuyển lên Trung tâm chữa bệnh và lao động giáo dục số II – Yên Bài – Hà Nội theo biên bản nhận bàn giao giữa trung tâm này với chùa Bồ Đề ngày 27/2/2009.

Trường hợp cháu Minh Anh, chúng tôi đã liên lạc qua điện thoại với chị Phùng Minh Trang là mẹ đẻ, hiện lấy chồng ở Đồng Tháp và được biết hiện nay người chị họ ở Ba Vì đang nuôi cháu Minh Anh.

Đặc biệt, trường hợp khác như cháu Vi Anh thì hiện nay vẫn đang sống tại chùa Bồ Đề. Còn đối với trường hợp có tên là Huy Anh, qua xác nhận nhà chùa khẳng định: “không có cháu nào có tên trên”…

Hình ảnh Trung Thu tại Chùa Bồ Đề (Ảnh: Internet)

Lật giở các trang hồ sơ, giấy tờ pháp lý của chính quyền địa phương thì được biết: Mặc dù các cháu sinh sống tại chùa nhưng được quản lý khá nghiêm ngặt. Sau khi các cháu bị bỏ rơi trước cổng chùa, nhà chùa cưu mang nuôi dưỡng, đồng thời báo cáo với cơ quan chức năng, công an xuống chụp ảnh, làm hồ sơ quản lý. Khi các cháu ra khỏi chùa đến các trung tâm xã hội đều có quyết định của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Hà Nội. Còn trường hợp, những bà mẹ đã bỏ rơi con, nhưng muốn quay lại nhận cháu mang về thì phải thông qua nhà chùa để lấy giấy khai sinh, sau đó mới lên Công an phường làm thủ tục.

Còn theo Công an quận Long Biên, qua điều tra, xác định không có chuyện mua bán trẻ em ở chùa Bồ Đề, việc tiếp nhận hoặc cho các cháu đi đâu đều phải thông qua các cơ quan chức năng. Đặc biệt, nếu có trường hợp xin nhận con nuôi thì nhà chùa cũng không được phép cho, mà phải do chính mẹ đẻ các cháu đến làm thủ tục với cơ quan chức năng. Đây mới là dư luận chưa được kiểm chứng, qua xác minh không có cơ sở nên công an không thể khởi tố để điều tra.

Chị Nguyễn Thị Thanh Huyền, thường đi lễ chùa cho biết, chị có 2 đứa con trai, muốn xin thêm 1 cô con gái. Tuy nhiên, lúc gặp sư thầy Thích Đàm Lan trụ trì chùa xin được cúng dường nhà chùa 20 triệu đồng, cách đây 10 năm đây là khoản tiền lớn nhưng sư thầy không chấp nhận.

Còn chị Lại Thị Hồng Sen, 45 tuổi, quê Hợp Thành, tỉnh Thanh Hóa là mẹ nuôi dưỡng các cháu, chia sẻ: “Tôi đã làm ở đây 9 năm, chứng kiến rất nhiều những mảnh đời bất hạnh bị bỏ rơi, tuy nhiên, những bé này đều được sư thầy đón vào chùa chăm sóc nuôi dưỡng. Cũng rất nhiều người khách đến xin nhận các cháu làm con nuôi nhưng chưa thấy sư thầy cho bất kỳ một cháu nào ra khỏi chùa”.

Video đang HOT

Bác Đinh Văn Tịnh, nguyên Công an khu vực quản lý chùa Bồ Đề cho biết, qua quá trình quản lý chưa thấy có hiện tượng mua bán hay nhà chùa cho các cháu. Các cháu nhỏ khi được nhận vào chùa, sư thầy đều báo về Công an phường và Công an kết hợp cùng Ủy ban nhân dân phường tới chụp ảnh, làm hồ sơ để phục vụ công tác quản lý.

Ni sư Thích Đàm Lan, trụ trì chùa cho biết, những ngày qua thông tin dư luận không tốt lan ra làm hình ảnh và uy tín của chùa và đạo Phật bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhà chùa đã đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc quyết liệt xác minh rõ sự việc, lấy lại danh dự, uy tín cho nhà chùa và cá nhân. Một số báo đăng tin cũng đã gọi điện xin lỗi về việc đưa tin thiếu cơ sở này…

Chùa Bồ Đề không chỉ nổi tiếng bởi sự linh thiêng, mà được người dân Hà Thành biết đến như “ngôi nhà” che chở hàng trăm trẻ em mồ côi, cơ nhỡ bấy lâu. Vậy nhưng, sự “ồn ào” về thông tin đã làm xáo động chốn cửa Phật.

Chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể sở tại đã vào cuộc và đã có nhiều cuộc họp để xác minh thông tin liên quan đến mua bán trẻ, nhưng từ UBND đến Công an quận Long Biên hay phường Bồ Đề đều cho rằng không có chuyện mua bán trẻ em ở ngôi chùa linh thiêng, thiện nguyện này.

Theo Báo Công Lý

Nhà chùa nhận trẻ bỏ rơi làm con nuôi là trái luật?

Trẻ em bị cha mẹ đẻ "để quên" tại chùa vốn dĩ rất đáng thương nên chuyện nhà chùa, sư trụ trì chùa chăm sóc, nuôi dưỡng các bé cũng là việc làm hết sức nhân đạo. Tuy nhiên, nhà chùa không phải là môi trường gia đình lý tưởng cho trẻ phát triển, các sư thì không thể là cha, là mẹ của chúng.

Vì vậy, đã đến lúc cần nhìn nhận nghiêm túc thực trạng con nuôi nhà chùa để bảo đảm quyền lợi tốt nhất của những đứa trẻ tội nghiệp.

Hơn 1.000 trẻ em đang sống trong các cơ sở tôn giáo

Mới đây báo chí đưa tin: các ni cô chùa Bửu Trì (phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều, TP.Cần Thơ) phát hiện một bé trai bị bỏ rơi bên vệ đường trước cổng chùa. Bé nặng khoảng 7kg, được quấn trong chiếc khăn cũ, đang ngủ li bì. Ni cô Tâm Niệm - trụ trì chùa - cũng cho biết, từ đầu năm 2014 đến nay, đã có 5 em bé sơ sinh bị bỏ rơi trước cổng chùa Bửu Trì và được các ni cô ở đây cưu mang, nuôi dưỡng.

Theo thống kê chưa đầy đủ, trên phạm vi 32 tỉnh thành có tới 1.133 trẻ em hiện được nuôi dưỡng trong các nhà chùa và cơ sở tôn giáo. Phần lớn trẻ em thuộc diện bị bỏ rơi, cha mẹ không đủ điều kiện chăm sóc nuôi dưỡng trẻ hoặc là con ngoài giá thú. Nhiều địa phương cho biết, việc nhà chùa tiếp nhận và nuôi dưỡng trẻ em đang có chiều hướng gia tăng.

Ảnh chỉ mang tính chất minh họa. Nguồn Internet

Xét về phương diện chăm sóc và bảo vệ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, các nhà chùa, sư trụ trì tiếp nhận trẻ em bị bỏ rơi, cơ nhỡ, không có cha mẹ đẻ hoặc cha mẹ đẻ không có khả năng nuôi dưỡng là nhằm mục đích nhân đạo. Tuy nhiên, xu hướng gia tăng số trẻ em được nuôi dưỡng trong các chùa trong điều kiện khó khăn, thiếu thốn về vật chất và thiếu hẳn môi trường gia đình là điều mà xã hội và Nhà nước cần quan tâm thích đáng.

Việc chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em trong điều kiện như vậy không đáp ứng đặc điểm, nhu cầu và thói quen sinh hoạt hàng ngày của trẻ em. Mặc dù nhà chùa hoặc các sư trụ trì không ép buộc trẻ em theo đạo giáo của mình nhưng việc sống tại chùa lâu dài ảnh hưởng đến quá trình phát triển thể chất và tinh thần của trẻ em.

Nhà chùa hoặc sư trụ trì chỉ có thể tiếp nhận trẻ em vào chăm sóc nuôi dưỡng khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện thành lập của một cơ sở bảo trợ xã hội theo quy định tại Nghị định số 68/2008/NĐ-CP và Nghị định số 81/2012/NĐ-CP (đã có những cơ sở tôn giáo được công nhận là cơ sở bảo trợ xã hội, đặc biệt có cơ sở tôn giáo được chỉ định giới thiệu trẻ em làm con nuôi nước ngoài như Nhà Tình thương Tổ đoàn kết Thuận An, tỉnh Bình Dương).

Như vậy, trong trường hợp nhà chùa không đáp ứng được điều kiện và thủ tục thành lập cơ sở bảo trợ xã hội thì việc chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ em lâu dài cũng sẽ có vấn đề về phương diện pháp lý. Ngoài ra, còn gây khó khăn cho việc tìm gia đình thay thế sau này khi trẻ em không có cha mẹ đẻ hoặc cha mẹ đẻ không còn khả năng chăm sóc nuôi dưỡng trẻ. Bởi lẽ thủ tục đăng ký nuôi con nuôi sẽ gặp khó khăn trong trường hợp nhà chùa không có tư cách pháp nhân của một cơ sở bảo trợ xã hội để tiếp nhận trẻ em vào chăm sóc và nuôi dưỡng lâu dài.

Trong trường hợp này, hồ sơ trẻ em sẽ thiếu nhiều loại giấy tờ theo quy định của pháp luật như Quyết định tiếp nhận trẻ em vào cơ sở nuôi dưỡng, ý kiến của những người liên quan (sư trụ trì, nhà chùa không phải là người giám hộ cho trẻ). Rất có thể khi trẻ em bị bỏ rơi tại đây, nhà chùa không tiến hành thủ tục thông báo cho các cơ quan có thẩm quyền của địa phương để tiến hành lập Biên bản trẻ em bị bỏ rơi, nhằm bảo đảm quyền tìm lại cha mẹ đẻ cho trẻ em theo quy định của pháp luật.

Đăng ký con nuôi là không có cơ sở pháp lý

Qua sơ kết 3 năm thực hiện Luật Nuôi con nuôi năm 2010, các địa phương đều nhận thức đúng đắn việc các sư trụ trì, nhà chùa nhận trẻ em sống trong chùa hoặc các cơ sở tôn giáo làm con nuôi là không phù hợp, không đảm bảo được quyền lợi tốt nhất cho trẻ em.

Việc nuôi con nuôi như vậy không bảo đảm mục đích nuôi con nuôi theo Điều 2 của Luật Nuôi con nuôi là nhằm xác lập quan hệ cha mẹ và con lâu dài, bền vững, vì lợi ích tốt nhất của người được nhận làm con nuôi, đảm bảo con nuôi được chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trong môi trường gia đình.

Bé trai bị bỏ rơi tại chùa Bửu Trì.

Mặc dù vậy, vẫn có địa phương còn lúng túng khi từ chối giải quyết đăng ký nuôi con nuôi cho các nhà chùa hoặc sư trụ trì; có địa phương nhận thức đúng về vấn đề này song vẫn tạo điều kiện cần thiết để cơ sở tôn giáo được đăng ký nuôi con nuôi với 151 trường hợp trẻ em được các sư trụ trì nhận làm con nuôi.

Không những thế, để vận động, thuyết phục nhà chùa và sư trụ trì, một số địa phương đã phát huy vai trò của công tác phối hợp liên ngành giữa UBND tỉnh thành, Sở Tư pháp, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Giáo dục, Sở Y tế, Ban Tôn giáo tỉnh ủy hoặc Mặt trận Tổ quốc thực hiện các hoạt động về nuôi con nuôi và cùng giải quyết vấn đề nuôi con nuôi nhà chùa.

Nhiều địa phương tổ chức nói chuyện và giải thích để các sư trụ trì làm đúng theo quy định pháp luật khi có trẻ em bị bỏ rơi tại chùa cũng như vận động, thuyết phục nhà chùa và sư trụ trì chuyển trẻ em vào cơ sở bảo trợ xã hội để chăm sóc và nuôi dưỡng.

Tuy nhiên, vấn đề khá nhạy cảm và phức tạp này chưa được giải quyết dứt điểm. Không phải sư trụ trì nào cũng đồng tình với việc giao lại trẻ em vào cơ sở bảo trợ xã hội thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội để các cháu được hưởng chế độ chăm sóc và nuôi dưỡng của Nhà nước, được sống trong gia đình thay thế phù hợp.

Theo quan điểm của Cục Con nuôi (Bộ Tư pháp), việc đăng ký nuôi con nuôi cho nhà chùa hay sư trụ trì chùa là không đúng quy định của pháp luật. Bởi "việc đăng ký nuôi con nuôi nhà chùa không đảm bảo đúng mục đích nuôi con nuôi là nhằm xác lập quan hệ cha mẹ con giữa người nhận con nuôi và trẻ em được nhận làm con nuôi. Hơn nữa, pháp luật chỉ cho phép đăng ký nuôi con nuôi giữa cá nhân với cá nhân.

Vì vậy, việc nhà chùa (dưới danh nghĩa tổ chức) đứng tên nhận trẻ em đang được nuôi dưỡng trong nhà chùa làm con nuôi là không phù hợp. Cá nhân các sư trụ trì chùa đã xuất gia nương nhờ cửa Phật để tu hành nên không hướng tới việc tạo lập mái ấm gia đình cho trẻ em. Nghĩa là, sư trụ trì không đủ điều kiện nuôi con nuôi theo quy định tại Điều 14 Luật Nuôi con nuôi. Nhà chùa và các sư trụ trì chỉ có thể chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ em, chứ không thể trở thành cha, mẹ nuôi được", bà Đào Thị Hà (Phó trưởng Phòng Chính sách văn bản, Cục Con nuôi) giải thích.

Nghiên cứu mô hình nuôi dưỡng trẻ phù hợp hơn

Trong thời gian qua, bên cạnh công tác kiểm tra tình hình đăng ký nuôi con nuôi ở các địa phương, Cục Con nuôi đã hướng dẫn các địa phương về nghiệp vụ đăng ký nuôi con nuôi, thể hiện thái độ dứt khoát đối với việc không đăng ký nuôi con nuôi nhà chùa.

Sau khi có hướng dẫn của Cục Con nuôi, Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp đã chỉ đạo Phòng Tư pháp quận/huyện đề nghị dừng việc đăng ký nuôi con nuôi nhà chùa khi có yêu cầu, hoặc chỉ giải quyết thủ tục giám hộ cho nhà chùa hoặc sư trụ trì để trẻ em được nhập khẩu, đăng ký khai sinh và có đủ điều kiện sau này đi học.

Về giải pháp lâu dài, Cục Con nuôi cho rằng cần đẩy mạnh hơn công tác tuyên truyền, phổ biến quy định pháp luật về nuôi con nuôi, nâng cao nhận thức của người dân và các sư trụ trì chùa trong việc chăm sóc và bảo vệ trẻ em, giải thích cho sư trụ trì và nhà chùa chính sách pháp luật của Nhà nước về nuôi con nuôi để trẻ em có được gia đình thay thế phù hợp; đồng thời tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyền ở địa phương trong việc giải quyết quyền và lợi ích của trẻ em được nuôi dưỡng tại các nhà chùa hoặc chuyển trẻ em vào cơ sở nuôi dưỡng để đảm bảo cho việc chăm sóc, nuôi dưỡng và tìm gia đình thay thế cho trẻ.

Cục cũng đề nghị Sở Tư pháp hướng dẫn cán bộ tư pháp - hộ tịch cấp xã thực hiện đầy đủ các quy định pháp luật đối với trường hợp trẻ em bị bỏ rơi trên địa bàn xã/phường.

Đại diện Sở Tư pháp tỉnh Nam Định nhấn mạnh rằng phải phân biệt việc nuôi con nuôi với việc nuôi dưỡng trẻ em, "xem xét việc nhận nuôi con nuôi trong chùa chỉ là quan hệ nuôi dưỡng, vừa phù hợp với Điều 2 của Luật Nuôi con nuôi vừa phù hợp với văn hóa người Việt và giáo lý của đạo Phật".

Vị đại diện này cũng phân tích, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ em bị bỏ rơi và được nhà chùa nhận làm con nuôi có xu hướng gia tăng là do hoạt động của một số trung tâm trợ giúp nhân đạo, trung tâm bảo trợ xã hội còn có những hạn chế nên đã kiến nghị: "Bộ Tư pháp, các cơ quan liên quan như các tổ chức nhân đạo, tổ chức nuôi con nuôi quốc tế phối hợp với chính quyền địa phương nghiên cứu xây dựng mô hình nuôi dưỡng trẻ có hoàn cảnh đặc biệt phù hợp, hiệu quả".

Theo Pháp luật Việt Nam

Bi kịch người phụ nữ se duyên cùng trùm ma túy Chị bảo: "Tôi cũng như bao nhiêu người phụ nữ khác, chỉ mơ một mái ấm bình dị, hạnh phúc. Nhưng từ khi sánh bước cùng anh ấy (Dương Ngô Trung - PV), giấc mơ ấy lại biến thành một cơn ác mộng". Cả xã Ngọc Vân (huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang) có 24 làng thì đến 2/3 trong số đó là...