Thông điệp IS gửi Taliban qua vụ đánh bom sân bay Kabul
Vụ đánh bom tự sát tại sân bay Kabul được coi là nỗ lực của IS nhằm khẳng định vị thế ở Afghanistan và cảnh báo Taliban không nên xích lại gần Mỹ.
Phiến quân Nhà nước Hồi giáo Khorasan (IS-K), nhánh hoạt động tại Afghanistan của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, thừa nhận họ tiến hành vụ đánh bom tự sát ở sân bay Kabul ngày 26/8, khiến hơn khoảng 170 người thiệt mạng.
Người thân khiêng linh cữu nạn nhân vụ đánh bom tại sân bay ở Kabul lên xe ngày 26/8. Ảnh: AFP .
Cuộc tấn công diễn ra sau cảnh báo của Mỹ và các quốc gia khác về nguy cơ IS tấn công sân bay quốc tế Hamid Karzai, nơi Mỹ đang sơ tán hàng nghìn công dân, người dân các nước đồng minh và người Afghanistan có thị thực đặc biệt, trong bối cảnh Mỹ sắp rút toàn bộ quân khỏi nước này.
Sau khi nắm quyền kiểm soát, Taliban đang cố thể hiện rằng họ không còn là nhóm mà thế giới nhớ đến 20 năm trước. Chính quyền mới đã cam kết sẽ không cho phép các cuộc tấn công khủng bố diễn ra và không ai bị tổn hại ở Afghanistan.
Yang Shu, cựu trưởng khoa nghiên cứu về Trung Á tại Đại học Lan Châu, Trung Quốc, đánh giá IS-K đang cố gắng chứng tỏ nhóm này vẫn có ảnh hưởng ở Afghanistan, khi Taliban dường như xích lại gần các chính phủ nước ngoài.
“IS-K vốn cho rằng Taliban cũng đối đầu với Mỹ giống họ, nhưng giờ đây có vẻ như Taliban đang từ bỏ lập trường đó và sẽ làm việc với Mỹ. IS-K gửi đi thông điệp rằng họ sẽ không từ bỏ đối đầu với Mỹ giống như Taliban”, Yang nói.
Cuộc tấn công sẽ làm phức tạp tình hình cho Taliban, lực lượng đang đối mặt với lời kêu gọi từ các cường quốc bao gồm Trung Quốc và Nga, thúc giục họ cắt quan hệ với các nhóm khủng bố.
Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh báo có thể xảy ra thêm các cuộc tấn công ở Kabul và tuyên bố sẽ tìm cách trả đũa. “Chúng tôi sẽ truy lùng các người và bắt các người phải trả giá”, ông cảnh báo chiến binh IS trước khi bảo vệ quyết định của chính quyền ông về việc tiếp tục rút quân khỏi Afghanistan – điều đã được thống nhất giữa chính quyền của người tiền nhiệm Donald Trump và Taliban.
Zhu Yongbiao, chuyên gia về các vấn đề Afghanistan từ Đại học Lan Châu, cho rằng sự hỗn loạn do việc rút quân của Mỹ là cơ hội cho IS-K.
“Một Afghanistan ổn định không phải là điều tốt cho những nhóm cực đoan này. Họ đang tận dụng sự hỗn loạn để âm mưu tấn công. IS-K đang mở rộng ảnh hưởng, nhận được nhiều sự ủng hộ hơn từ các nhóm khủng bố khác để duy trì cạnh tranh với Taliban và duy trì vị thế là nhóm cực đoan lớn thứ hai ở Afghanistan”.
Các chiến binh tuyên bố trung thành với IS-K bắt đầu xuất hiện ở miền đông Afghanistan, gần biên giới với Pakistan, vào cuối năm 2014 và phong trào Hồi giáo dòng Sunni cực đoan này nhanh chóng mở rộng.
Theo các cơ quan tình báo phương Tây, IS khét tiếng là rất tàn bạo khi chiến đấu với Taliban, vì sự trái ngược trong ý thức hệ cũng như nhằm cạnh tranh để kiểm soát các tuyến đường buôn lậu và buôn ma túy tại địa phương.
Richard Barrons, tướng về hưu quân đội Anh, cho rằng cách duy nhất để phương Tây đối phó với IS-K là bắt tay với Taliban để chặn đứng nhóm khủng bố này, bởi Mỹ và các đồng minh không còn đại sứ quán, binh sĩ hay lực lượng an ninh hỗ trợ trên mặt đất tại Afghanistan.
Tuy nhiên, nghị sĩ Anh Tom Tugendhat, cựu binh từng tham chiến ở Afghanistan, nhận định Taliban sẽ không vội vàng bắt tay với phương Tây. “IS-K là tổ chức từng được Taliban dung dưỡng bằng cách này hay cách khác, giờ đây họ chỉ có thể tự trách mình về con chó quay sang cắn chủ”, Tugendhat nói.
Nhân chứng kể cảnh tượng "như ngày tận thế" vụ đánh bom liều chết ở Kabul
Ở nơi mà bạo lực chết người xảy ra không hiếm, cảnh tượng vụ đánh bom kép khiến hơn 100 người thiệt mạng hôm 26/8 ở khu vực sân bay Kabul, Afghanistan vẫn khiến nhiều người cảm giác như ngày tận thế.
Vụ đánh bom liều chết ở khu vực sân bay Kabul ngày 26/8 khiến hơn 70 người chết, hơn 150 người bị thương (Ảnh: NYTimes).
Đó là cảm giác của một cựu nhân viên công ty chuyên về hỗ trợ xin thị thực Mỹ ở Kabul chia sẻ với Reuters sau khi may mắn sống sót trong vụ đánh bom liều chết ở khu vực sân bay Hamid Karzai ngày 26/8. Anh cho biết, thời điểm trước khi xảy ra vụ tấn công, anh cùng hàng nghìn người khác đang tập trung ở khu vực sân bay với hy vọng được qua cửa sân bay và lên một trong những chuyến bay di tản cuối cùng.
Lúc đó, anh đang xếp hàng gần cổng Abbey của sân bay suốt 10 giờ đồng hồ. Khoảng 17h, một tiếng nổ lớn bất ngờ vang lên. "Cảm giác như mặt đất sụt xuống dưới chân tôi, trong thoáng chốc tôi nghĩ mình bị thủng màng nhĩ và mất thính lực", anh nói.
Người đàn ông này kể lại: "Tôi thấy rất nhiều thi thể, những mảnh thi thể văng lên không trung giống như cơn lốc cuốn theo những chiếc túi nilon lên không trung. Tôi thấy thi thể, phần thi thể của người già, phụ nữ, trẻ em và cả những nam giới rải rác khắp hiện trường. Cả đời tôi nghĩ không bao giờ thấy ngày tận thế, nhưng hôm nay tôi đã thấy ngày tận thế, tận mắt chứng kiến nó".
Theo truyền thông quốc tế, hai vụ đánh bom liều chết đã liên tiếp xảy ra ở khu vực sân bay Kabul, trong đó có một vụ ở cổng Abbey, một vụ bên ngoài khách sạn gần sân bay, khiến ít nhất 103 người chết. Guardian dẫn thông tin từ Bộ Y tế Afghanistan cho biết, các vụ tấn công ít nhất 90 dân thường Afghanistan thiệt mạng, khoảng 150 người bị thương, trong đó có cả phụ nữ và trẻ em. Quân đội Mỹ cũng xác nhận, ít nhất 13 quân nhân của họ thiệt mạng, 18 người bị thương trong vụ tấn công. ISIS-K, một nhánh của Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tại Afghanistan - đã lên tiếng nhận trách nhiệm về vụ tấn công.
Suốt 20 năm qua, Kabul vẫn xảy ra các vụ tấn công liều chết và người dân cũng quen thuộc với hình ảnh cảnh sát và nhân viên an ninh tới hiện trường để đưa các nạn nhân đi. Tuy vậy, hôm qua, cảnh tượng mà họ chứng kiến không còn như thế, nhiều người bị thương được người khác hỗ trợ ra khỏi hiện trường trên những chiếc xe rùa thô sơ.
"Hôm nay, không có ai giải quyết vấn đề này, không có ai vận chuyển thi thể hay đưa người bị thương đến bệnh viện. Người chết, người bị thương nằm la liệt trên đường, trên miệng cống thoát nước. Thể xác tôi vẫn ổn, nhưng tôi nghĩ rằng, tổn thương tinh thần và cú sốc này còn theo tôi suốt đời, tôi khó có thể sống một cuộc sống bình thường như trước kia", một nhân chứng chia sẻ.
Những ngày qua là nỗi ám ảnh với người Afghanistan khi hàng chục nghìn người đổ xô đến sân bay Kabul để sơ tán, kéo theo những cảnh tượng hỗn loạn và chết chóc. Vài giờ trước khi xảy ra các vụ đánh bom liều chết, giới chức liên quân do Mỹ đứng đầu đã cảnh báo công dân tránh xa khu vực sân bay do nguy cơ các vụ tấn công khủng bố tiềm tàng nhằm vào nơi này. Mặc dù vậy, nhiều người vẫn đổ về đây với hy vọng được lên những chuyến bay cuối cùng rời khỏi Afghanistan.
Giới chức quốc tế lo ngại, sau khi Taliban giành quyền kiểm soát Afghanistan, các nhóm vũ trang Hồi giáo cực đoan có thể sẽ trỗi dậy ở quốc gia này. Đó cũng chính là lo ngại khiến nhiều hàng chục nghìn người tìm cách di tản khỏi Afghanistan dù con đường đến sân bay đầy rẫy nguy hiểm.
Đánh bom liều chết ở khu vực sân bay Kabul, hơn 70 người chết
Đánh bom tự sát ngoài sân bay Kabul, ít nhất 13 người chết Các vụ nổ xảy ra liên tiếp bên ngoài sân bay Kabul, Afghanistan, nghi là tấn công liều chết, khiến ít nhất 13 người chết và nhiều người bị thương. "Chúng tôi có thể xác nhận xảy ra một vụ nổ bên ngoài sân bay Kabul. Hiện chưa rõ thương vong. Chúng tôi sẽ cung cấp thêm thông tin chi tiết khi có...