Thông điệp của Putin về ý tưởng ‘liên minh quân sự Nga – Trung’
Putin lần đầu đề cập đến một liên minh quân sự với Trung Quốc, nhưng đây dường như chỉ là thông điệp “nhắc nhở” gửi tới chính quyền Biden.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 22/10 lần đầu đề cập đến khả năng thành lập liên minh quân sự Nga – Trung trong một cuộc họp với các chuyên gia trong và ngoài nước. Putin cho biết dù Nga không cần liên minh quân sự với Trung Quốc song “điều đó hoàn toàn có thể xảy ra về lý thuyết”, khiến nhiều người băn khoăn về ý nghĩa của tuyên bố.
Dmitri Trenin, Giám đốc Trung tâm Carnegie Moskva, ngày 17/12 nhận định Putin đề cập đến liên minh quân sự với Trung Quốc nhằm gửi tín hiệu tới Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden rằng Washington không nên gia tăng căng thẳng với Moskva và Bắc Kinh.
“Mặc dù Nga và Trung Quốc nhiều khả năng không lập bất cứ liên minh quân sự nào, Putin muốn phát thông điệp rằng Mỹ nên hiểu rằng điều đó vẫn có thể xảy ra và họ nên thận trọng hơn trong quan hệ với Nga và Trung Quốc”, Trenin nói.
Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại Câu lạc bộ Thảo luận Valdai, ngày 22/10. Ảnh: RIA Novosti .
Video đang HOT
Cơ hội Mỹ cải thiện quan hệ với Nga và Trung Quốc dưới thời chính quyền Biden sắp tới là thấp. Tổng thống đắc cử Mỹ đã đưa ra quan điểm cứng rắn về các vấn đề mà Tổng thống Donald Trump tránh đề cập, đồng thời sẽ “tiếp tục các biện pháp trừng phạt kinh tế nhằm vào Nga vì nhiều lý do”. Washington sẽ yêu cầu Moskva nhượng bộ nhiều để đổi lấy việc dỡ bỏ trừng phạt, Trenin nhận định.
Theo chuyên gia này, bất chấp tuyên bố của Putin, việc Nga và Trung Quốc thành lập liên minh quân sự là rất khó xảy ra, do Moskva vẫn theo đuổi mục tiêu chính là “một tay chơi độc lập”.
“Nếu căng thẳng Mỹ – Trung ngày càng gia tăng và chia thế giới thành hai phe rõ rệt, Nga có thể không còn lựa chọn nào ngoài nhập phe do Trung Quốc dẫn đầu và lập tức phải xuống chiếu dưới”, Trenin nói. “Kịch bản này hoàn toàn bất lợi cho Nga”.
Nếu Biden hạ nhiệt căng thẳng Mỹ – Trung, Nga sẽ rơi vào tình thế khó khăn khi tình trạng quan hệ lạnh nhạt với Mỹ và châu Âu sẽ tiếp tục. Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ cân nhắc kỹ trước khi tăng cường quan hệ với một nước Nga đang đối mặt với các lệnh trừng phạt của phương Tây. “Nga sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn về địa chính trị và chính sách kinh tế”, Trenin nói,
Sau khi giải quyết tranh chấp biên giới kéo dài ở Viễn Đông, Nga và Trung Quốc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược. Trenin nhận định Biden coi mối quan hệ Nga – Trung là “không tự nhiên và không vững chắc”. “Tổng thống đắc cử Mỹ cho rằng Trung Quốc không đánh giá cao Nga và chỉ lợi dụng nước này để thu về lợi ích cho mình”, Trenin nói.
Chuyên gia này dự đoán nếu quan hệ Mỹ – Trung và Mỹ – Nga tiếp tục xấu đi, một cuộc chạy đua vũ trang ở châu Á có thể nổ ra và liên quan đến tên lửa. “Mỹ muốn duy trì ưu thế quân sự của mình trước Nga và Trung Quốc. Mỹ chỉ dừng phát triển tên lửa tầm ngắn và tầm trung để dùng trong khu vực này chỉ khi Trung Quốc nhượng bộ một số vấn đề”, Trenin nói.
Ý định thực sự của Tổng thống Putin trong việc thiết lập liên minh Nga - Trung?
Chuyên gia Dmitri Trenin cho rằng, ý định đằng sau phát biểu của ông Putin về liên minh Nga - Trung là Matxcơva muốn kiểm tra chính quyền ông Joe Biden tới đây.
Hôm 22/10, phát biểu trước cuộc họp các chuyên gia trong và ngoài nước về các vấn đề của Nga, Tổng thống Vladimir Putin lần đầu công khai đề cập đến khả năng hình thành một liên minh quân sự Nga - Trung. Theo ông Putin, Matxcơva không nhất thiết phải liên minh quân sự với Bắc Kinh song "trên lý thuyết, điều đó là hoàn toàn có thể".
Nhận định về vấn đề này, trả lời phỏng vấn Nikkei Asia, Giám đốc Trung tâm Carnegie Moscow, Dmitri Trenin - chuyên gia hàng đầu về ngoại giao của Nga với nhiều năm kinh nghiệm quân sự ở Liên Xô cũ và Nga, cho rằng Tổng thống Putin muốn gửi tín hiệu đến Mỹ, rằng Washington không nên gia tăng căng thẳng với Matxcơva và Bắc Kinh.
Chuyên gia cho rằng, ý định thật sự của gợi mở về liên minh quân sự Nga -Trung mà Tổng thống Vladimir Putin đưa ra là "đòn gió" để kiểm tra chính quyền Biden tới đây. (Ảnh: AP)
"Mặc dù Nga và Trung Quốc không có khả năng thành lập một liên minh quân sự, nhưng ông Putin muốn gửi đi tín hiệu rằng Washington nên nhận thức và thận trọng hơn trong quan hệ với Matxcơva và Bắc Kinh", chuyên gia Dmitri Trenin cho hay.
Giám đốc Trung tâm Carnegie Moscow cũng cho rằng, cơ hội Mỹ cải thiện quan hệ với Nga và Trung Quốc dưới thời chính quyền Joe Biden là thấp. Ông Biden sẽ đưa ra những tuyên bố cứng rắn về các vấn đề bị Tổng thống đương nhiệm Donald Trump phớt lờ, chẳng hạn như dân chủ và nhân quyền, đồng thời "tiếp tục các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga vì nhiều lý do". Washington sẽ yêu cầu Matxcơva nhượng bộ nhiều hơn để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt.
Tuy nhiên, ông Dmitri Trenin cho biết, Nga và Trung Quốc khó có khả năng tiến tới một liên minh quân sự vì Matxcơva muốn là "một bên độc lập".
"Nếu căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gia tăng, rõ ràng chia cắt thế giới thành hai bên. Nga sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc gia nhập phe do Trung Quốc đứng đầu và thực tế rơi vào tình trạng lệ thuộc", chuyên gia chuyên gia Dmitri Trenin nói và cho biết " kịch bản này là hoàn toàn bất lợi cho Nga".
Nếu ông Biden áp dụng cách tiếp cận theo hướng xoa dịu căng thẳng Mỹ - Trung, Nga sẽ ở vào vị thế khó khăn. Bởi khi đó, Mỹ và châu Âu sẽ tiếp tục gia tăng sức ép, tăng cường các lệnh trừng phạt đối với Matxcơva, trong khi Bắc Kinh sẽ cân nhắc kỹ trước khi tăng cường quan hệ với Matxcơva. Theo Dmitri Trenin, bối cảnh đó khiến "Nga sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn về cả địa chính trị và chính sách kinh tế".
Sau khi giải quyết tranh chấp biên giới kéo dài ở Viễn Đông, Nga và Trung Quốc đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược và hợp tác sâu rộng trên nhiều mặt trận. Thế nhưng, chuyên gia Dmitri Trenin lưu ý, Biden coi mối quan hệ Nga - Trung là "không tự nhiên và không vững chắc". "Tổng thống đắc cử của Mỹ nhận thức rằng Trung Quốc coi thường Nga và sử dụng quan hệ với Matxcơva để làm lợi thế cho mình" , ông Dmitri Trenin nói.
Về vấn đề quân sự, nếu quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc và giữa Mỹ và Nga tiếp tục xấu đi, thì có thể xảy ra một cuộc chạy đua vũ trang ở châu Á. "Cạnh tranh ở châu Á có thể xảy ra vì Washington muốn duy trì ưu thế quân sự trước Matxcơva và Bắc Kinh. Mỹ sẽ dừng việc phát triển tên lửa tầm ngắn và tầm trung trong khu vực chỉ khi Trung Quốc thực sự nhượng bộ" , chuyên gia Dmitri Trenin nhận định.
Nga và Trung Quốc sẽ lập liên minh đối phó 'NATO phương Đông'? Chuyên gia Nga cho rằng đã đến lúc thành lập liên minh quân sự Nga - Trung để đối phó với Mỹ, nhưng đây là ý tưởng khó thành hiện thực. Theo bài viết của chuyên gia quân sự Vladimir Pavlenko đăng trên thời báo Độc Lập của Nga mới đây, đã đến lúc Nga và Trung Quốc phải cùng nhau đáp trả...