Thôn cổ Choản Thèn: Nơi những nụ cười Hà Nhì gây thương nhớ
Choản Thèn là 1 trong những thôn cổ hơn 300 năm của xã Y Tý, có 57 hộ người Hà Nhì đen sinh sống. Nơi đây không chỉ nổi bật với nhà trình tường độc đáo mà còn có những ‘ thiên thần nhí’ dễ thương.
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
Bước chân đến thôn cổ của Y Tý (huyện Bát Xát, Lào Cai), Choản Thèn không chỉ thu hút bạn bởi những ngôi nhà trình tường có lối kiến trúc độc đáo mà còn là những nụ cười và ánh mắt Hà Nhì này.
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
Những đứa trẻ sống hồn nhiên giữa mây núi, hàng ngày sau giờ học lại rủ nhau đi hái hoa rừng kết bó làm ‘cô dâu thò lò mũi xanh.
Chúng tụ tập rồi đi khắp thôn bản, chỗ nào vui là dừng…(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
…và thưởng thức món quà bất ngờ từ những người dân du lịch. (Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
Điều thú vị là, tụi trẻ dù còn nhỏ nhưng đã sớm có sự phân biệt giới tính, tốp con gái chỉ chơi với con gái, còn con trai cứ việc chơi với con trai. Con gái đuổi bớm hái hoa thì con trai chơi trò đào hố xây nhà…
Video đang HOT
…hoặc đấu kiếm. (Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
Giờ đây, công nghệ đã len lỏi vào mọi ngõ ngách của đời sống bà con dân bản. Cha mẹ bận lên nương chỉ cần để con ở nhà với chiếc điện thoại thông minh.
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
Thôn cổ với vài chục nóc nhà, mỗi nhà ít thì 2-3 đứa, nhiều cũng 5-6 đứa, nhưng đứa trẻ nào cũng xinh xắn, dễ thương.
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
Thôn Choản Thèn vẫn giữ được vẻ nguyên sơ với vị trí địa lý thuận lợi, nhiều cảnh quan đẹp như: Gần rừng già Y Tý, thôn Lao Chải, núi Lảo Thẩn, chợ Y Tý, danh thắng ruộng bậc thang quốc gia Thề Pả, cầu Thiên Sinh…
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
Theo đánh giá khảo sát của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch địa phương, người dân thôn Choản Thèn hiện vẫn giữ được nhiều nét văn hóa đặc sắc như: kiến trúc nhà trình tường, trang phục, ẩm thực, lễ hội, trò chơi dân gian truyền thống…
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
‘Công viên Y Tý’ là tên mà những người dân địa phương và khách du lịch ưu ái gọi khi tới khoảng đất trống nằm cuối con đường xuyên qua bản Choản Thèn. Nơi có ‘túp lều tranh’ lặng lẽ nằm dưới 2 bóng cây lớn cùng khoảng đất rộng ngay trước thung lũng ruộng bậc thang.
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
7 giờ tối trên núi trời vẫn sáng, chỉ có bóng nắng là tắt và rất ít âm thanh dưới những nếp nhà gianh đã lên rêu rậm rì này.
(Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
Những đứa trẻ hết ngồi rồi đứng rồi lại lúi húi tự xúc bát cháo loãng. Chúng chơi với nhau, ngóng cha mẹ đi ruộng ngày mùa về, thi thoảng mới nghe tiếng chí chóe nhau.
Khi chán cười và đói sữa, chúng khóc. (Ảnh: Xuân Mai/Vietnam )
Khám phá nhà trình tường của đồng bào dân tộc Hà Nhì
Nhà trình tường của bà con dân tộc Hà Nhì ở Y Tý (Lào Cai) là một trong những kiến trúc vô cùng độc đáo.
Kiểu nhà này mới chịu được điều kiện khí hậu khắc nghiệt nắng nóng của mùa hè và lạnh giá của miền núi phía Bắc khi đông về.
Y Tý, Lao Chải, Choản Thèn thuộc xã Y Tý (Bát Xát, Lào Cai) là những bản còn lưu giữ được nhiều nhà trình tường với mái lợp cỏ gianh như thế này
Những ngôi nhà tường đất vàng như sắc rơm ngày mùa
Những ngôi nhà trình tường đều giống nhau từ hình thức, kết cấu, kiến trúc và không gian sử dụng
Nhà trình tường làm bằng đất với 2 vòng trong và ngoài, thường đắp tường dày từ 40-50cm trong lõi có xếp đá bằng nắm tay
Với người Hà Nhì, phụ nữ thường là lao động chính trong nhà. Ban ngày họ lo việc đồng áng, đàn ông và người già ở nhà làm những việc vặt
Những ngôi nhà trình tường bằng đất rất mát vào mùa hè, ấm áp trong mùa đông đã làm nên kiến trúc độc đáo của đồng bào dân tộc Hà Nhì ở Lào Cai
Dưới mỗi cửa chính đều khoét một lỗ lớn cho các vật nuôi trong nhà ra vào dễ dàng
Diện tích trung bình mỗi ngôi nhà dao động từ 65-80m2, ngôi nhà có duy nhất một cửa ra vào ở chính giữa và 1-2 cửa thông gió nhìn xa như lỗ tò vò
Vẻ đẹp những ngôi "nhà nấm" mái cỏ rêu xanh còn lại trên vùng cao Bát Xát Cách đây 4 - 5 năm, đến thăm những bản làng dân tộc Hà Nhì trên vùng cao Bát Xát, chúng tôi vẫn gặp rất nhiều ngôi nhà đất lợp mái cỏ rêu phong tuyệt đẹp. Tuy nhiên, đến nay những ngôi nhà như thế chỉ còn đếm trên đầu ngón tay. Thôn Lao Chải, xã Trịnh Tường còn 4 nhà đất mái...