Thỏa thuận ngừng bắn Israel – Hamas đã hoàn thiện tới 90%

Các quan chức trong chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 4/9 cho biết một thỏa thuận tiềm năng về lệnh ngừng bắn và trao đổi con tin giữa Israel và Hamas đã hoàn thành tới 90%.

Quân đội Israel được triển khai gần biên giới với Dải Gaza ngày 29/5/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Theo đài truyền hình CNN, trong nhiều tháng qua, các quan chức Mỹ, cùng với các bên hòa giải Qatar và Ai Cập, đã làm việc để đạt được một thỏa thuận nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở Gaza. Tuy nhiên, tiến trình đàm phán đó đã trở nên cấp bách hơn sau khi 6 con tin do Hamas bắt giữ ở Gaza bị sát hại. Các quan chức Mỹ cho biết họ đang gấp rút chuẩn bị để sớm đưa ra lời đề xuất cuối cùng cho các bên, song những vướng mắc liên quan đến việc trao trả tù nhân và tái triển khai lực lượng quân sự của Israel tại Gaza vẫn chưa được tháo gỡ.

Đây không phải là lần đầu tiên các nhà đàm phán Mỹ mô tả tiến trình đang bước vào giai đoạn cuối, để rồi hy vọng lại bị dập tắt.

Các vòng đàm phán khó khăn đã thúc đẩy gia đình của những con tin Mỹ bị Hamas giam giữ gây sức ép lên Nhà Trắng nhằm tìm kiếm một thỏa thuận riêng với Hamas. Cho đến nay, các quan chức Mỹ cho biết họ tập trung vào một thỏa thuận lớn hơn.

Trong một tuyên bố ngày 4/9, một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ đã tiết lộ những chi tiết mới nhất liên quan đến các điều khoản chính trong các cuộc đàm phán.

Theo đó, thỏa thuận mới không đề cập đến độ dài biên giới Ai Cập-Gaza được biết đến với tên gọi Hành lang Philadelphi. Cũng theo quan chức này, trong đề xuất gồm 18 đoạn mà Mỹ đề xuất, có tới 14 đoạn văn bản đã đạt được sự đồng thuận. Chính quyền Mỹ tin rằng đề xuất mới nhất này là cơ hội tốt nhất để bảo đảm thả các con tin.

“Chúng tôi vẫn coi thỏa thuận này là cần thiết, mặc dù rất phức tạp để đạt được. Nhưng có lẽ đây là phương án khả thi nhất để cứu sống các con tin, chấm dứt chiến tranh, trả tự do ngay lập tức cho người dân Gaza”, vị quan chức giấu tên nhấn mạnh.

Thỏa thuận trên bàn đàm phán hiện bao gồm việc thả khoảng 800 tù nhân Palestine do Israel giam giữ trong giai đoạn đầu, trong đó có một số người đang thụ án chung thân. Những người được thả là tù nhân nữ, người già, người bị thương hoặc bị bệnh.

Bất chấp tinh thần lạc quan từ phía Mỹ, cả Israel và Hamas đều thể hiện là những bên đàm phán “khó nhằn”.

Trong tuần này, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã tổ chức hai buổi họp báo và khẳng định việc duy trì hoạt động kiểm soát vĩnh viễn đối với hành lang Philadelphi là quan trọng đối với an ninh Israel.

“Mục tiêu đầu tiên của cuộc chiến là loại bỏ năng lực quản lý và quân sự của Hamas. Thứ hai là giải phóng các con tin Israel và thứ ba là đảm bảo rằng Gaza sẽ không bao giờ gây ra mối đe dọa cho Israel nữa.Cả 3 mục tiêu này sẽ chỉ thực hiện được khi Israel kiểm soát hành lang Philadelphi”, ông Netanyahu phát biểu ngày 4/9.

Phản ứng trước những tuyên bố của nhà lãnh đạo Israel, quan chức Mỹ bình luận các tuyên bố đó không mang tính xây dựng.

“Theo quan điểm của tôi, càng ít nói về các vấn đề cụ thể thì càng tốt. Việc đưa ra quan điểm cụ thể giữa cuộc đàm phán không phải lúc nào cũng hữu ích”, vị quan chức nói.

Về phía Hamas, mặc dù phong trào này luôn nói sẵn sàng đàm phán và chấm dứt chiến tranh song động thái giết 6 con tin gần đây của nhóm cũng khiến tiến trình đàm phán đang diễn ra gặp thách thức.

Tuần này, Hamas cho biết các tay súng canh giữ con tin trong các tòa nhà và đường hầm ở Gaza đã có “chỉ thị mới” trong việc xử lý họ nếu quân đội Israel áp sát.

Mặc dù các nhà đàm phán đang nỗ lực thu hẹp khoảng cách nhưng vẫn chưa rõ khi nào các cuộc đàm phán trực tiếp sẽ tiếp tục. Vòng đàm phán mới nhất đã kết thúc vào tuần trước nhưng không có thỏa thuận nào đạt được. Trong ngày 4/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller bày tỏ: “Chúng tôi muốn đề xuất này được hoàn thành càng sớm càng tốt và chuyển nó cho Israel và Hamas, sau đó cố gắng đạt được thỏa thuận cuối cùng”.