Thỏa thuận hạt nhân của Iran gồm những điều khoản gì?

Iran và nhóm P5 1 đã đồng ý một thỏa thuận lịch sử về việc kiểm soát chương trình hạt nhân của Iran, đổi lại các nước sẽ dỡ bỏ một phần hoặc hoàn toàn lệnh cấm vận kinh tế, dầu mỏ đối với Tehran, The New York Times (Mỹ) cho biết hôm 14.7.

Cuộc đàm phán hạt nhân tại Iran được cho đã kết thúc sau 20 tháng ròng rã – Ảnh: Reuters

Phát ngôn viên Catherine Ray của Liên minh châu Âu (EU) cho biết cuộc họp của đại diện các nước trong nhóm P5 1 (gồm Mỹ, Pháp, Đức, Anh, Trung Quốc, Nga) và Iran diễn ra vào 10 giờ 30 (giờ địa phương) tại Vienna hôm nay 14.7. Một thông báo chính thức về kết quả đàm phán hạt nhân này dự kiến sẽ công bố cuối ngày 14.7 (giờ địa phương).

Trước đó, The New York Times dẫn lời một nhà ngoại giao phương Tây cho biết đã có kết quả khả quan về vấn đề hạt nhân của Iran sau 20 tháng đàm phán. Nhà ngoại giao giấu tên này cho rằng cuộc đàm phán bí mật kể trên đã giải quyết được các vấn đề chính, bao gồm cả thời hạn chấm dứt cấm vận buôn bán vũ khí cho Iran, dù đây là chuyện vẫn còn trong giai đoạn thỏa thuận.

Về phần Iran, các bên thống nhất lượng nhiên liệu hạt nhân Iran có thể giữ trong vòng 15 năm tiếp theo, những loại nghiên cứu và phát triển hạt nhân nào Tehran có thể thực hiện trên các máy ly tâm và thiết bị khác… Bên cạnh đó, việc thiết kế lại các lò phản ứng hạt nhân nằm sâu trong lòng đất để bảo đảm không bị bom đánh trúng cũng được thông qua.

Để thỏa thuận này thành công, các bên cũng muốn Iran công khai các chi tiết cơ bản về cơ sở hạ tầng và các điểm phát triển hạt nhân tại nước này, dù nó có khả năng không được công bố. Trong thời hạn 60 ngày để chấp nhận hoặc từ chối thỏa thuận, Iran phải chứng minh họ không hoặc không có khả năng chế tạo bom nguyên tử, The New York Times cho biết.

Nếu thỏa thuận thông qua, một số hạn chế trong chương trình hạt nhân của Iran sẽ được loại bỏ dần sau 10 năm. Và sau 15 năm, Tehran sẽ được quyền làm giàu uranium theo ý họ. Mặc dù vậy xét về lý thuyết, Hiệp ước về không phổ biến hạt nhân vẫn sẽ có điều khoản ngăn không để Iran hoàn tất những bước cuối cùng nếu họ muốn sản xuất vũ khí hạt nhân.

Về việc tháo gỡ lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran, Mỹ sẽ là mấu chốt quan trọng. Thỏa thuận đạt được về chương trình hạt nhân của Tehran sẽ là thành tựu trong nhiệm kỳ của Tổng thống Barack Obama, nhưng vẫn phải chờ sự thống nhất từ Hạ viện và Thượng viện Mỹ. Theo nhận định của The New York Times, cơ hội thành công của ông Obama “khá cao”.

Ngoài ra, việc tháo gỡ cấm vận vũ khí với Iran cũng là việc Tổng thống Obama cần tìm giải pháp với Israel, Ả Rập Xê Út và các nước Ả Rập khác, vốn là các quốc gia phản đối thỏa thuận này.

Nhật Đăng

Theo Thanhnien