Thổ Nhĩ Kỳ xuống giọng với Nga

Mai Phương Lý13:52 29/11/2015

Thổ Nhĩ Kỳ tỏ dấu hiệu cho thấy nước này cảm thấy hối tiếc vì vụ bắn hạ chiến đấu cơ Su-24 của Nga ở Syria.

Người Thổ Nhĩ Kỳ biểu tình chống Nga ở Istanbul – Ảnh: AFP

Trong phát biểu trước những người ủng hộ hôm qua 28.11, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan thổ lộ ông cảm thấy buồn bã vì vụ bắn hạ máy bay và ước rằng vụ việc chưa bao giờ xảy ra, theo AP. “Chúng tôi ước rằng nó không xảy ra nhưng nó đã xảy ra. Tôi hy vọng chuyện như thế không tái diễn”, ông Erdogan nói.

Tuy vậy, trước khi bày tỏ sự tiếc nuối, ông Erdogan vẫn bảo vệ hành động của Ankara và chỉ trích các động thái của Nga ở Syria.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng cả hai phía nên tiếp cận vấn đề theo một hướng tích cực hơn. Ông nói hội nghị về biến đổi khí hậu sắp diễn ra ở Paris (Pháp) sẽ là cơ hội để vượt qua khủng hoảng và tiếp tục đề xuất tổ chức gặp mặt với Tổng thống Nga Vladimir Putin bên lề hội nghị. “Đối đầu chẳng mang lại hạnh phúc cho ai cả. Nga quan trọng với Thổ Nhĩ Kỳ và Thổ Nhĩ Kỳ cũng quan trọng với Nga”, ông Erdogan nói.

Phát biểu của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đáng chú ý bởi chỉ mới một ngày trước đó, ông vẫn cảnh báo rằng Nga “đang đùa với lửa” bằng cách tấn công phe đối lập Syria cũng như lợi dụng vụ bắn hạ máy bay để đưa ra những cáo buộc “không thể chấp nhận” đối với Ankara. Theo BBC, Moscow đã yêu cầu Ankara phải đưa ra lời xin lỗi chính thức trước rồi mới có thể tính đến chuyện tổ chức hội đàm thượng đỉnh giữa hai nước.

Cũng trong hôm qua 28.11, Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã khuyến cáo công dân nước này hủy mọi chuyến đi không cần thiết đến Nga, sau khi Moscow bắt 39 doanh nhân Thổ với cáo buộc vi phạm về thị thực. Trước đó, Nga đã thông báo ngưng chương trình miễn thị thực cho các du khách Thổ Nhĩ Kỳ. Nước này cũng đe dọa áp dụng một loạt biện pháp trừng phạt về kinh tế để trả đũa.

Trong khi đó, Tư lệnh lực lượng Không quân vũ trụ Nga Viktor Bondarev hôm qua cho biết trong sự việc ngày 24.11, các chiến đấu cơ F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ đã phục kích máy bay Nga. Tướng Nga còn cáo buộc rằng F-16 đã bay vào không phận Syria khoảng 40 giây, sâu trong lãnh thổ Syria 2 km, trong khi chiếc Su-24 của Nga không xâm phạm biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara chưa đưa ra bình luận về cáo buộc này.

Danh Toại

Theo Thanhnien

Video đang HOT

Mối làm ăn đáng ngờ giữa IS và Thổ Nhĩ Kỳ

Dù Thổ Nhĩ Kỳ ra sức bác bỏ những cáo buộc liên quan đến việc nước này mua dầu mỏ do Nhà nước Hồi giáo cung cấp nhưng bằng chứng về các hoạt động trên vẫn xuất hiện ngày một nhiều và khó chối cãi.

Đoàn xe chở dầu của IS dài hàng chục km bị Nga không kích. Ảnh: RT

Bộ Quốc phòng Nga hôm 27/11 công bố hình ảnh các cuộc không kích của chiến đấu cơ Nga nhắm vào những đoàn xe bồn chở dầu nối đuôi nhau dài hàng chục km. Các xe này đang rời khu vực do Nhà nước Hồi giáo (IS) kiểm soát, hướng về biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ.

Trước đó, theo kênh RT, sau cuộc hội đàm với Tổng thống Pháp Francois Hollande, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định hoạt động buôn lậu dầu mỏ từ khu vực do IS kiểm soát sang Thổ Nhĩ Kỳ phải bị chặn đứng.

"Các phương tiện, mang theo dầu, đậu thành hàng dài quá đường chân trời", ông Putin nói và cho biết quy mô của hoạt động kể trên đã được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra ở Antalya, Thổ Nhĩ Kỳ, hồi giữa tháng này. Tại đây, ông Putin đưa ra những hình ảnh được máy bay do thám Nga chụp lại, cho thấy những "đường ống dẫn dầu sống", kéo dài từ khu vực do IS và các lực lượng phiến quân tại Syria kiểm soát vào Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo IBTimes, việc máy bay Nga bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi hôm 24/11 không phải lý do duy nhất khiến ông Putin giận dữ. Kể từ khi sự việc xảy ra tới nay, nhà lãnh đạo Nga đã nhiều lần nhắc lại mối quan ngại, từng được nhiều quốc gia khác nêu lên trước đó, rằng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn mua dầu lậu từ IS.

Theo tờ Guardian, IS kiểm soát khoảng 6 khu vực sản xuất dầu. Chuyên gia khẳng định nhóm này bán dầu cho các trung gian tại vùng lãnh thổ người Kurd, và những người này sau đó bán lại cho khách hàng tại Thổ Nhĩ Kỳ và Iran.

Trên thực tế, từ rất lâu trước khi ông Putin tỏ thái độ tức giận trước dòng chảy dầu lậu ồ ạt từ lãnh địa IS kiểm soát sang Thổ Nhĩ Kỳ, vấn đề cũng đã được chính các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ nêu lên.

Nghị sĩ Ali Edibogluan, thành viên quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ thuộc đảng Cộng hòa Nhân dân đối lập, hồi tháng 6 năm ngoái tuyên bố IS đã thu về khoảng 800 triệu USD từ việc bán dầu lậu từ Syria và Iraq vào Thổ Nhĩ Kỳ, tờ Al Monitor đưa tin. Cụ thể, nghị sĩ này cho biết các giếng dầu tại mỏ Rumaila ở miền bắc Syria, hay các mỏ gần Mosul, Iraq, chính là nơi IS sản xuất và đưa dầu sang Thổ Nhĩ Kỳ.

Sơ đồ đường đi của dầu lậu từ lãnh địa IS tại Syria tới biên giới Thổ Nhĩ Kỳ . Ảnh:FT (Xem hình cỡ lớn)

Nhóm khủng bố này đã lắp đặt những tuyến đường ống giúp "chuyển dầu sang Thổ Nhĩ Kỳ và biến nó thành tiền mặt", Edibogluan nói. "Việc Thổ Nhĩ Kỳ hợp tác với hàng nghìn phần tử có tâm lý như vậy là cực kỳ nguy hiểm".

Ông Ediboglu còn cho rằng không thể có chuyện tình báo Thổ Nhĩ Kỳ không biết đến hoạt động của IS. "Các chiến binh từ châu Âu, Nga, các nước châu Á và Chechnya đang đổ tới Syria và Iraq với số lượng lớn bằng con đường đi qua Thổ Nhĩ Kỳ. Có thông tin cho hay ít nhất 1.000 người Thổ Nhĩ Kỳ đang giúp các chiến binh nước ngoài xâm nhập vào Syria và Iraq để gia nhập IS. Cơ quan tình báo quốc gia (MIT) cũng bị nghi có liên quan. Chuyện này không thể diễn ra mà MIT không biết", ông quả quyết.

Dầu mỏ đem về thu nhập khoảng 40 triệu USD mỗi tháng cho IS, tờ New York Times dẫn số liệu của Bộ Thương mại Mỹ cho biết trong bài viết đăng ngày 12/11.

Việc nhóm này có thể kiếm tiền từ bán dầu mỏ trên thị trường phi pháp là nhờ "một thị trường chợ đen tồn tại từ lâu và bám rễ sâu", tờ Financial Times hồi tháng 10 năm ngoái dẫn lời ông David Cohen, thứ trưởng tài chính Mỹ phụ trách chống khủng bố và tình báo tài chính, nhận định.

Ông Cohen khi đó ước tính IS thu về khoảng một triệu USD mỗi ngày từ bán dầu cho các trung gian tại Thổ Nhĩ Kỳ, cộng đồng người Kurd ở Iraq và chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad.

Nghi ngờ ngó lơ cho buôn lậu

Theo Al Monitor, giới chức Thổ Nhĩ Kỳ nhìn chung làm ngơ cho hoạt động buôn lậu tại khu vực phía nam, không chỉ với dầu mỏ từ Syria và Iraq, mà mọi loại hàng hóa khác.

"Hoạt động kinh tế ngầm không chỉ áp dụng với dầu mỏ mà cả các hàng hóa và vật dụng phổ thông khác, như trà. Nếu ai đó gọi một ly trà tại miền nam Thổ Nhĩ Kỳ, người phục vụ thường hỏi 'ông/bà muốn trà thường hay trà lậu?'".

Điều này xảy ra dựa theo một logic. "Cuộc chiến hơn 30 năm giữa chính phủ và đảng Công nhân Người Kurd (PKK) khiến khu vực phía nam trở nên nghèo đói, làm giảm nguồn thu từ nông nghiệp, dẫn đến buôn lậu trở thành nguồn thu nhập duy nhất cho nhiều ngôi làng", bài báo của Al Monitor viết. "Những ngôi làng ủng hộ chính quyền (chống PKK) được hưởng lợi đặc biệt từ sự ngó lơ của chính phủ, như một dạng bù đắp cho lòng trung thành của họ".

Nói cách khác, việc dầu được IS buôn lậu qua biên giới vào Thổ Nhĩ Kỳ "không chỉ là vấn đề chống khủng bố, mà còn là vấn đề của kinh tế địa phương".

Con trai tổng thống bị nghi buôn dầu lậu

Bilal Erdogan, con trai Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, trong bức ảnh chụp với các phần tử bị nghi là IS tại Istanbul. Ảnh: Twitter

Một cuộc bố ráp tháng 5 vừa qua do đặc nhiệm Mỹ thực hiện tấn công vào nơi ẩn náu tại Syria của tên Abu Sayyaf đã hé lộ những mối liên hệ "không thể chối cãi" giữa giới chức Thổ Nhĩ Kỳ và thủ lĩnh cấp cao IS, theo tờGuardian.

Abu Sayyaf, chiến binh người Tunisia, là kẻ phụ trách hoạt động bán và chuyển dầu mà IS khai thác từ các mỏ phía đông Syria tới thị trường chợ đen. Những người mua đến từ Thổ Nhĩ Kỳ là khách hàng chính.

Sau cuộc đột kích, đặc nhiệm Mỹ đã thu giữ "hàng trăm thiết bị lưu trữ di động và tài liệu", một quan chức cấp cao phương Tây tiết lộ với tờObserver. Những tài liệu này cho thấy mối liên hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và IS là "rõ ràng" và "không thể phủ nhận".

Trong một bức ảnh được kênh RT đăng tải mới đây, con trai Tổng thống Recep Tayyip Erdogan, ông Bilal Erdogan, 35 tuổi, được cho là đã cùng ăn tối với những người bị nghi là thủ lĩnh cấp cao của IS tại một nhà hàng ở Istanbul.

Theo Zerohedge, những cáo buộc về việc con trai Tổng thống Erdogan tham gia hoạt động buôn lậu dầu mỏ tại Syria, thu mua và bán ra thị trường thế giới đã xuất hiện từ lâu. Trở về Thổ Nhĩ Kỳ năm 2006 sau thời gian học và lấy bằng thạc sĩ tại Đại học Harvard, Mỹ, Bilal là một trong ba cổ đông lớn tại công ty vận tải biển BMZ Group Denizcilik.

Ngoài việc vận chuyển dầu từ Iraq tới các thị trường châu Âu, các công ty của Bilal còn bị cho là chuyển lậu cả dầu của IS.

"Tổng thống Erdogan tuyên bố, theo công ước về vận tải quốc tế, không hề có sự vi phạm pháp luật nào liên quan tới các hoạt động của Bilal, và con trai ông ấy đang kinh doanh bình thường với các công ty được thành lập tại Nhật", Gursel Tekin, phó chủ tịch đảng Cộng hòa Nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ (CHP) nói trong một cuộc phỏng vấn gần đây. "Nhưng trên thực tế Bilal Erdogan đã lún sâu tới tận cổ trong mối quan hệ với khủng bố. Chỉ có điều, chừng nào bố ông còn tại vị, ông ta sẽ được miễn trừ khỏi mọi xét xử của pháp luật".

Hoàng Nguyên

Theo VNE

Putin huy động tổng lực đối phó mối đe dọa từ Thổ Nhĩ Kỳ Ông Putin đang huy động tối đa sức mạnh để đương đầu với những mối đe dọa phát sinh sau vụ việc Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi chiến đấu cơ Nga. Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: AP Trong một bình luận nhằm nhấn mạnh sự tức giận của điện Kremlin trước việc Thổ Nhĩ Kỳ hôm 24/11 bắn rơi chiến đấu cơ...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Ông Trump sẽ đích thân kiểm kê kho vàng trị giá 425 tỉ USD của Mỹ09:43

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tổng thống Ukraine bày tỏ sẵn sàng ký thỏa thuận khoáng sản với Mỹ

19:41:10 03/03/2025

Tổng thống Ukraine ngày 26/2 lưu ý thỏa thuận khoáng sản là một phần trong các thỏa thuận rộng hơn với Mỹ và có thể mang lại những bảo đảm an ninh cho Ukraine với mục đích chắc chắn có được nền hòa bình lâu dài và công bằng.

Mỹ 'xa cách' Ukraine, châu Âu chạy đua hàn gắn

19:39:01 03/03/2025

Tôi không nghĩ rằng việc thảo luận hoàn toàn cởi mở như vậy là đúng , ông Zelensky nói và thừa nhận, hình thức của những gì đã xảy ra, tôi không nghĩ rằng nó mang lại điều gì đó tích cực hoặc bổ sung cho chúng tôi với tư cách là đối tác...

Từng cướp ngân hàng, sau 18 năm tỷ phú địa ốc mới nhận án

19:30:03 03/03/2025

Thạch Nhị Quần - tỷ phú địa ốc ở Hà Nam (Trung Quốc) từng cướp ngân hàng 2,08 triệu NDT (khoảng 7,3 tỷ đồng) từ năm 1999. Nhưng nhiều năm sau, tỷ phú này mới nhận án.

Mỹ dừng các chiến dịch tấn công mạng nhằm vào Nga

19:27:48 03/03/2025

Theo giới quan sát, việc Nga và Mỹ xác định lằn ranh đỏ rất quan trọng, giúp hai bên có những bước điều chỉnh để không leo thang thành cuộc tấn công mạng quy mô lớn hoặc trở thành một cuộc xung đột vượt ra ngoài không gian mạng.

Canada tuyên bố đáp trả 'tương xứng' nếu Mỹ áp thuế

19:25:43 03/03/2025

Tuy nhiên, Bộ trưởng Nhập cư, Tị nạn và Quốc tịch Canada Marc Miller cho hay nước này chưa nhận được bất kỳ tín hiệu nào về khả năng tránh được các khoản thuế của Mỹ.

Cháy rừng hoành hành tại miền Đông Nam nước Mỹ

19:25:06 03/03/2025

Đội Cứu hỏa hạt Horry cho biết 410 lính cứu hỏa vẫn đang nỗ lực khống chế cháy ở khu vực Rừng Carolina, phía Tây thành phố nghỉ dưỡng ven biển Myrtle Beach. Người dân tại một số khu dân cư ở thành phố này cũng đã được lệnh sơ tán.

Máy bay của hãng hàng không Qantas gặp sự cố

18:23:59 03/03/2025

Cơ trưởng chuyến bay yêu cầu ưu tiên hạ cánh sau khi khói được hạn chế vào buồng lái và khói không lọt vào cabin. Các hành khách được chuyển sang chuyến bay mới khởi hành từ Sydney lúc 11h30 sáng cùng ngày theo giờ địa phương.

Việt Nam được đề cử làm Chủ tịch Hội nghị lần thứ 35 các quốc gia thành viên Công ước LHQ về Luật Biển

18:23:20 03/03/2025

Nhóm các thành viên châu Á - Thái Bình Dương tại Liên hợp quốc (LHQ) cuối tuần qua đã nhất trí đề cử Việt Nam vào vị trí Chủ tịch Hội nghị lần thứ 35 các quốc gia thành viên Công ước LHQ về Luật Biển (SPLOS).

Lừa đảo vàng nở rộ ở Mỹ: Hé lộ chiêu trò tinh vi - Cảnh báo khẩn cấp

18:08:11 03/03/2025

Ông Owen chia sẻ với ABC News rằng: Tất cả kế hoạch du lịch và mọi thứ của chúng tôi đều tan thành mây khói . Hai năm sau, vợ ông qua đời.

Ông Zelensky vẫn muốn làm bạn với ông Trump sau cuộc "đấu khẩu"

15:36:16 03/03/2025

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho rằng điều quan trọng là Ukraine được lắng nghe và không bị lãng quên sau cuộc gặp căng thẳng tại Nhà Trắng.

'Kiến trúc sư' thỏa thuận hạt nhân Iran bất ngờ xin từ chức

15:19:01 03/03/2025

Tuy nhiên, tháng trước, Lãnh tụ Tối cao Khamenei đã bác bỏ khả năng đối thoại với Mỹ, gọi đây là hành động "không khôn ngoan, không hợp lý và không danh dự".