Thổ Nhĩ Kỳ tung động thái có thể gây bất lợi cho Nga

Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên NATO, tuyên bố cấm tàu chiến di chuyển qua 2 eo biển chiến lược Bosphorus và Dardanelles, động thái có thể sẽ gây bất lợi cho chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu (Ảnh: Diyadinnet).

Al Jazeera đưa tin, Thổ Nhĩ Kỳ đã ban hành lệnh cấm tàu chiến đi qua 2 eo biển Bosphorus và Dardanelles, trong bối cảnh chiến sự giữa Nga và Ukraine đang diễn ra căng thẳng.

Động thái của Ankara được công bố hôm 28/2, sau khi Ukraine yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ kích hoạt hiệp ước 90 năm để ngăn tàu chiến Nga đi từ Địa Trung Hải vào Biển Đen.

Bosphorus và Dardanelles kết nối biển Aegean, Marmara và Biển Đen. Từ Biển Đen, tàu chiến Nga được xem đã thực hiện các hành động quân sự nhằm vào Ukraine từ hôm 24/2, ngày Moscow công bố chiến dịch đặc biệt nhằm vào nước láng giềng.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu phát biểu rằng, Ankara quyết định kích hoạt Công ước Montreux và cảnh báo tất cả các nước giáp Biển Đen và không giáp Biển Đen không cho tàu chiến đi qua các tuyến đường thủy của Thổ Nhĩ Kỳ.

Hiệp ước ký năm 1936 cho phép Thổ Nhĩ Kỳ quyền cấm các tàu chiến sử dụng eo biển Dardanelles và Bosporus trong thời chiến, hoặc khi Ankara bị đe dọa.

Hiện chưa rõ tác động từ quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ ảnh hưởng tới tình hình chiến sự ra sao. Ít nhất 6 tàu chiến Nga và một tàu ngầm đã đi qua 2 eo biển của Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian qua.

Hai eo biển Bosphorus và Dardanelles được xem là cửa ngõ để tàu Nga di chuyển từ Địa Trung Hải vào Biển Đen (Đồ họa: Al Jazeera).

Theo Reuters, động thái này sẽ có thể hạn chế tàu chiến Nga di chuyển vào khu vực Biển Đen và có thể làm ảnh hưởng tới kế hoạch tác chiến của quân đội Nga.

Trước đó, Ukraine cáo buộc Nga hôm 25/2 đã phóng tên lửa hành trình Kalibr từ Biển Đen vào các thành phố Sumy, Poltava và Mariupol.

Thông báo của ông Cavusoglu đến sau khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết, chính phủ của ông sẽ áp dụng Công ước Montreux để ngăn cuộc khủng hoảng leo thang. Ông Erdogan nhấn mạnh rằng, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không cắt quan hệ với cả Nga hay Ukraine.

Là một thành viên của NATO, Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian đã tìm cách cân bằng giữa quan hệ với phương Tây và Nga. Dù các nước NATO đã trừng phạt Nga, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn có nhiều yếu tố phải cân nhắc, vì bất cứ động thái nào đi quá xa cũng có thể ảnh hưởng tới ngành năng lượng vốn phụ thuộc vào nguồn cung từ Nga, cũng như thương mại và du lịch trong lúc kinh tế của Ankara cũng đang gặp khó khăn.

Trước khi tuyên bố áp Công ước Montreux, Thổ Nhĩ Kỳ từ chối mô tả tình hình ở Ukraine là “cuộc chiến”. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ hôm qua đã thừa nhận tình hình hiện tại là “thời chiến”. “Đó không phải chỉ là một vài vụ không kích, tình hình ở Ukraine hiện nay đã chính thức là chiến sự”, Ngoại trưởng Cavusoglu cho biết.