Thổ Nhĩ Kỳ không sợ Nga trừng phạt
Nga khó đạt được mục đích làm cho kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ cảm nhận tối đa tác dụng của lệnh trừng phạt trong khi Nga chỉ bị thiệt hại tối thiểu
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hôm 30-11 tuyên bố nước ông sẽ hành động một cách sáng suốt, không để cho cảm xúc lấn lướt sau khi Nga áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế liên quan đến vụ máy bay n.ém b.om Su-24 b.ị b.ắn hạ.
Át chủ bài của Ankara
Tổng thống Erdogan khẳng định ông sẽ từ chức nếu Moscow có thể chứng minh cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ b.ắn hạ máy bay Nga để bảo vệ đường dây mua bán dầu mỏ với tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Theo ông, nếu cáo buộc đó không đúng thì Tổng thống Nga Vladimir Putin nên từ chức.
Thêm vào đó, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu hôm 1-12 kêu gọi Nga tái lập các kênh đối thoại thay vì đưa ra những cáo buộc vô căn cứ về thương vụ dầu mỏ giữa Ankara và IS. Một ngày trước, ông Davutoglu nhấn mạnh cả ông và Tổng thống Erdogan sẽ không xin lỗi Nga.
Cuộc khẩu chiến kéo dài khiến Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm 1-12 kêu gọi Nga và Thổ Nhĩ Kỳ gác lại những tranh cãi và tập trung vào mối đe dọa từ IS.
Trên bề nổi, Nga có vẻ chiếm thế thượng phong song thực tế chưa chắc như vậy. Trang webIsrael National News chỉ ra lá bài tẩy của Ankara chính là Bosphorus, một trong những eo biển khó vượt qua nhất thế giới từ cả 2 phía.
Thổ Nhĩ Kỳ có thể viện dẫn Công ước Montreux và đóng cửa Bosphorus (cũng như eo biển Dardenelles), không cho phép bất cứ tàu chiến nào của Nga đi qua, từ đó làm tê liệt chi viện của Nga tới Syria và phá hỏng kế hoạch quân sự của Moscow. Trước mắt, Thổ Nhĩ Kỳ đã buộc các tàu Nga đợi nhiều giờ mới cho phép đi qua eo biển Bosphorus, khiến hàng chục tàu đã bị mắc kẹt tại đây hôm 29-11.
Đoàn xe tải chở hàng hóa Thổ Nhĩ Kỳ xếp hàng dài tại biên giới Nga – Ukraine hôm 30-11
Video đang HOT
Ảnh: DEPO.UA
Về mặt kinh tế, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đặt nhiệm vụ phải làm cho nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ cảm nhận được tối đa tác dụng lệnh trừng phạt nhưng phía Nga chỉ bị thiệt hại tối thiểu.
Thế nhưng, các chuyên gia thuộc Tổ chức Nghiên cứu Capital Economics (Anh) cho rằng mục đích này không thể đạt được bởi mức thiệt hại tối đa của Thổ Nhĩ Kỳ (vì lệnh trừng phạt của Nga) trong năm 2016 sẽ chỉ khoảng 4-4,5 tỉ USD, không quá 0,5% GDP nước này.
Ngoài ra, theo báo RBC, Thổ Nhĩ Kỳ có thể được đền bù bằng hỗ trợ về tài chính của Liên minh châu Âu (EU) để đổi lấy việc tham gia giải quyết vấn nạn di cư.
Moscow chừa đường lui?
Trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ khiến Nga thiệt hại, nhất là khi Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov hôm 30-11 cho biết dự thảo ngân sách năm 2016 của Nga quy định mức thâm hụt 2.360 tỉ rúp. Con số này có thể tăng thêm khoảng 1.500 tỉ rúp nếu giá dầu thế giới 3 năm tới không tăng lên.
Các mặt hàng nông sản Thổ Nhĩ Kỳ xuất khẩu sang Nga năm 2014 trị giá 1,2 tỉ USD, chỉ chiếm 0,15% GDP của Thổ Nhĩ Kỳ. Ngược lại, cấm nhập khẩu thực phẩm Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tạo ra những khó khăn nhất định với Nga vì giá cả những mặt hàng thay thế nhập từ các nước khác sẽ cao hơn, đặc biệt trong bối cảnh lệnh cấm nhập nông sản từ EU, Mỹ, Canada, Úc… vẫn có hiệu lực. Báo MK đưa tin giá cả trái cây ở bán đảo Crimea đã tăng gấp đôi ngay sau khi Nga công bố lệnh trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ.
Các biện pháp hạn chế công dân Thổ Nhĩ Kỳ đến Nga làm việc cũng không có tác dụng. Theo Ngân hàng Trung ương Nga, số t.iền gần 90.000 nhân công Thổ Nhĩ Kỳ làm việc ở Nga chuyển về nước chỉ là 167 triệu USD, chiếm 0,1% GDP nước này.
Ngay cả du lịch, lĩnh vực hứng chịu trừng phạt mạnh nhất, thì Ngân hàng Morgan Stanley đ.ánh giá người Nga chỉ chiếm 12% lượng du khách đến Thổ Nhĩ Kỳ. Còn theo Capital Economics, nếu trong năm 2016 không có du khách Nga nào đến Thổ Nhĩ Kỳ, kinh tế nước này sẽ chỉ thiệt hại 3 tỉ USD, chiếm gần 0,4 % GDP.
Theo báo Haaretz, các chuyên gia kinh tế Israel nhận định lệnh trừng phạt của Nga thực sự không tác động quá lớn đến quan hệ thương mại 2 nước. Đơn cử, việc Điện Kremlin yêu cầu các công ty du lịch Nga ngừng bán tour sang Thổ Nhĩ Kỳ cũng… như không bởi mùa du lịch cao điểm ở Thổ Nhĩ Kỳ là từ tháng 4 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 11.
Đặc biệt, Nga không hề động chạm đến các lợi ích chiến lược với Thổ Nhĩ Kỳ, cụ thể là không đe dọa giảm lượng khí đốt bán cho Ankara (chiếm 50% nhu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ mỗi năm) và cũng không hề cản trở dòng hàng hóa Thổ Nhĩ Kỳ đi tới các nước Liên Xô cũ.
Nga gia tăng phòng không ở Syria
Theo kênh RT, phát ngôn viên không lực Nga Igor Klimov cho biết các máy bay n.ém b.om Su-34 của Nga – được trang bị thêm tên lửa không đối không tầm ngắn và trung nhằm mục đích tự vệ – đã thực hiện cuộc xuất kích đầu tiên ở Syria hôm 30-11. Theo ông, các tên lửa này có khả năng b.ắn trúng mục tiêu trên không trong bán kính 60 km. Trước đó, 1 ngày sau khi máy bay Su-24 b.ị b.ắn hạ, Nga đã đưa đến Syria hệ thống phòng không S-400.
Ngoài ra, báo Al-Rai (Kuwait) ngày 1-12 đưa tin Nga đang chuẩn bị triển khai căn cứ quân sự thứ hai ở Syria tại sân bay Shayrat, cách TP Homs 35 km về phía Đông Nam. Số lượng máy bay Nga tại Syria có thể tăng lên 100 chiếc.
LỤC SAN
Theo_Người lao động
Căng thẳng với Nga ảnh hưởng thế nào đến kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ?
Nền kinh tế đã trong đà suy yếu Thô Nhĩ Kỳ nhiều khả năng sẽ bị ảnh hưởng nặng nề do Nga có những động thái trả đũa về kinh tế sau vụ chiến đấu cơ Nga bị quân đội Thô Nhĩ Kỳ b.ắn rơi.
Tông thông Nga Vladimir Putin phát biểu tại một cuộc họp báo ở thủ đô Ankara (Thô Nhi Ky) hồi năm 2014 - Anh: Reuters
Trong bài viết đăng tải hồi đầu tuần, tờ The New York Times cho biết kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ đã bị tổn thất khi lượng hàng xuất khẩu sang Trung Quốc và Trung Đông giảm mạnh. Nay với việc Nga ngừng đưa du khách sang, đồng thời đe dọa ngưng mua thực phẩm từ Thổ Nhĩ Kỳ sau vụ Ankara b.ắn hạ một chiến đấu cơ của Moscow dọc biên giới Syria hồi tuần rồi, khả năng kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục tụt dốc càng trở nên rõ ràng hơn.
Nga là một trong những thị trường xuất khẩu lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ, chỉ xếp sau Đức. Lượng thực phẩm xuất sang Nga của Thổ Nhĩ Kỳ vài tháng gần đây đã gia tăng trong bối cảnh mâu thuẫn chính trị giữa Moscow và phương Tây đã khiến sức tiêu thụ thực phẩm từ Liên minh châu Âu (EU) của Nga giảm mạnh, theo The New York Times.
Ngoài ra, Nga cũng từng là một trong những nguồn cung du khách hàng đầu của Thổ Nhĩ Kỳ cho đến năm 2014, khi sự sụp đổ của đồng rúp cùng lệnh cấm vận của phương Tây đã làm tụt giảm mạnh số lượng người Nga đủ khả năng tài chính cho các chuyến du lịch nước ngoài.
"Thâm hụt thương mại hiện đã ngoài tầm kiểm soát, nhập siêu tăng cao; do đó, doanh thu của ngành du lịch hiện đang là nguồn thu chủ chốt của chúng tôi", Erinc Yeldan, trưởng khoa kinh tế tại trường Đại học Bilkent (Thổ Nhĩ Kỳ), cho biết.
Tuy nhiên, ông Cengiz Kamil Firat, một quan chức phụ trách các vấn đề kinh tế thuộc Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ, lại cho rằng kinh tế nước này vẫn tăng trưởng ổn hơn vẻ bề ngoài.
Quyết định ngưng kết nối du lịch với Thổ Nhĩ Kỳ của Nga được đưa ra ngay tại thời điểm vào mùa ế khách tại Thổ Nhĩ Kỳ. Do nước này là điểm hút khách du lịch vào mùa hè, nên nhiều khả năng sẽ chẳng có đông du khách đến đây cho đến tận tháng 6 năm sau. "Mọi việc có lẽ sẽ lắng dịu trước thời điểm đó thôi", ông Firat dự đoán.
The New York Times cho biết mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Nga sang Thổ Nhĩ Kỳ là khí đốt, chiếm đến 60% nhu cầu tiêu thụ của toàn Thổ Nhĩ Kỳ. Trong bối cảnh đang bị phương Tây cấm vận, Moscow hiện chưa cắt thỏa thuận xuất bán khí đốt cho Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như chưa "đả động" gì đến mặt hàng xuất khẩu chính của Ankara sang Nga là hàng hóa sản xuất.
Hồi năm 2014, kim ngạch xuất khẩu sang Nga của Thổ Nhĩ Kỳ chiếm 0,8% GDP nước này. Ông Yeldan thuộc trường Đại học Bilkent cho rằng lệnh cấm vận thương mại của Nga không quan trọng bằng việc liệu căng thẳng với Moscow có ảnh hưởng đến lòng tin quốc tế mà Thổ Nhĩ Kỳ đang cần để tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài nhằm giải quyết tình trạng thâm hụt thương mại "kinh niên" của nước này hay không.
Hoàng Uy
Theo Thanhnien
Thổ Nhĩ Kỳ vắng du khách Nga sẽ tồi tệ tới mức nào? Tác động của lệnh cấm du khách Nga tới thăm Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có tác động rất tiêu cực tới nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ. Đây được xem là "đòn" mạnh nhất trong số các lệnh trừng phạt vừa được Nga công bố. Các thành phố của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ vắng bóng du khách Nga trong thời gian tới Sau...
