Thổ Nhĩ Kỳ đề xuất họp 4 bên về vấn đề Nagorny-Karabakh
Theo hãng tin TASS, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan xác nhận ông đã đề nghị Nga, Azerbaijan và Armenia tổ chức hội nghị thượng đỉnh 4 bên để bàn về vấn đề Nagorny- Karabakh.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan phát biểu tại cuộc họp báo ở Ankara. Ảnh: AFP/TTXVN
Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 16/9 ở Istanbul trước khi lên đường tới New York (Mỹ), ông Erdogan chia sẻ: “Ưu tiên của chúng tôi là tổ chức đàm phán 3 bên như kế hoạch trước đó. Tuy vậy, chúng tôi cũng đề nghị nhóm họp theo định dạng 4 bên – gồm bản thân tôi, Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan. Tôi nói, chúng ta hãy cùng đến và thảo luận về những biện pháp cần được triển khai. Đến nay, tôi vẫn chưa nhận được bất kỳ hồi đáp tích cực hay tiêu cực nào”.
Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần bày tỏ mong muốn làm trung gian hòa giải xung đột giữa Armenia và Azerbaijan. Thổ Nhĩ Kỳ là nước láng giềng sát cạnh Armenia nhưng lại có nhiều sự hỗ trợ cho Azerbaijan. Nếu xung đột giữa hai nước này không được kiểm soát, bất ổn an ninh sẽ gây xáo trộn một khu vực được coi là hành lang năng lượng quan trọng đối với kinh tế toàn cầu.
Quan hệ căng thẳng giữa hai quốc gia vùng Trung Á này liên quan đến quyền kiểm soát Nagorny-Karabakh, khu vực nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, nhưng có đa số dân cư là người gốc Armenia nên muốn sáp nhập vào nước này. Căng thẳng gia tăng giữa hai nước láng giềng với đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994.
Kể từ năm 2008, Azerbaijan và Armenia đã tiến hành hàng chục cuộc gặp cấp cao, nhưng chưa tìm được biện pháp hòa giải phù hợp cho các vấn đề, trong đó có việc phân định biên giới và trao đổi tù nhân.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken điện đàm thúc đẩy hòa bình giữa Azerbaijan và Armenia
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Ngoại trưởng nước này Antony Blinken ngày 10/10 đã tiến hành 2 cuộc điện đàm riêng rẽ với Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan, trong đó thảo luận về những bước đi tích cực mà hai nước đang triển khai nhằm tiến tới thỏa thuận hòa bình.
Quốc kỳ Azerbaijan (trái) và quốc kỳ Armenia tại trạm kiểm soát biên giới giữa hai nước ở làng Sotk (Armenia). Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Ngoại trưởng Blinken đã nhắc lại các cuộc đàm phán trực tiếp gần đây giữa các nhà lãnh đạo và ngoại trưởng hai nước Azerbaijan, Armenia, đồng thời kêu gọi hai bên tiếp tục có những bước đi đáng kể để thúc đẩy hòa bình. Quan chức ngoại giao Mỹ cũng khẳng định tầm quan trọng của các cuộc thảo luận về an ninh của người dân ở khu vực tranh chấp Nagorny - Karabakh, duy trì lệnh ngừng b.ắn và tập
Trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Armenia Pashinyan, Ngoại trưởng Mỹ Blinken đã hoan nghênh kế hoạch mới được công bố của Liên minh châu Âu (EU) cử phái đoàn đến giúp phân định biên giới giữa Armenia và Azerbaijan. Trong khi đó, tại cuộc điện đàm với Tổng thống Azerbaijan Aliyev, ông Blinken cũng hoan nghênh việc Azerbaijan phóng thích 17 tù nhân của Armenia.
Trước đó, ngày 7/10, trong cuộc họp giữa các nhà lãnh đạo Armenia, Azerbaijan cùng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel tại Praha (CH Séc), các bên đã nhất trí về việc cử một đoàn công tác của EU đến giúp phân định biên giới giữa Armenia và Azerbaijan. Phái đoàn bắt đầu công việc vào tháng 10 này và kéo dài tối đa 2 tháng với mục đích là xây dựng lòng tin giữa hai nước và đóng góp vào hoạt động của các ủy ban phân giới cắm mốc. Công việc của đoàn công tác EU sẽ được triển khai ở các vùng biên giới thuộc Armenia.
Quan hệ giữa Armenia và Azerbaijan đã trở nên căng thẳng liên quan đến việc tranh chấp quyền kiểm soát khu vực Nagorny-Karabakh. Khu vực này nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, song có đa số dân cư là người gốc Armenia nên muốn sáp nhập vào Armenia. Vấn đề này đã gây ra tranh chấp chủ quyền giữa hai nước láng giềng, đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994. Hồi tháng 5 năm nay, Armenia và Azerbaijan thông báo đã thành lập một ủy ban phân định biên giới, được đ.ánh giá là bước đi hướng tới sớm chấm dứt tranh chấp khu vực Nagorny-Karabakh.
Azerbaijan đóng tuyến đường quan trọng dẫn đến khu vực Nagorny-Karabakh Ngày 11/7, Azerbaijan đã tạm đóng tuyến đường duy nhất nối khu vực Nagorny-Karabakh và Armenia, với cáo buộc chi nhánh của Tổ chức Chữ thập Đỏ tại Armenia có hoạt động "buôn lậu" qua tuyến đường này. Binh sĩ Azerbaijan tuần tra tại trạm kiểm soát ở thị trấn Shusha, sau cuộc xung đột với binh sĩ Armenia tại khu vực tranh...