Thổ Châu – Hòn đảo bị bắt cóc: Cuộc trao đổi thất bại
Đã có một thỏa thuận lấy tù binh Khmer Đỏ chiếm đảo VN để đổi lấy dân thường VN bị chúng bắt cóc. Thế nhưng, do Khmer Đỏ tráo trở nên không một người dân nào được may mắn trở về.
Thiếu tướng Lê Xã Hội (Chín Hội), nguyên phó tư lệnh – tham mưu trưởng QK9, người trực tiếp đưa các tù binh Khmer Đỏ sang Campuchia theo thỏa thuận trao đổi, cho biết ông cực kỳ thất vọng. Nỗi thất vọng này vẫn còn theo ông đằng đẵng hơn 40 năm trời.
Giao tranh ở Poulo Wai
“Quân mình đã đ.ánh quyết liệt để giải cứu các đảo bị chúng chiếm đóng và giải cứu dân thường. Nhưng chúng đã đem dân đi và g.iết hết. Mình chiến thắng nhưng cũng không có người dân nào trở về. Đ.ánh Thổ Châu rồi đ.ánh Poulo Wai cũng vậy. Chúng đã đem dân đi và g.iết từ trước đó rồi” – trong buổi chiều tháng 6, vị tướng già nói về những điều mà đến giờ ông vẫn canh cánh bên lòng.
Sơ đồ các mũi hành quân giải phóng quần đảo Poulo Wai – Nguồn: QK9 – Đồ họa: N.KH
Sau trận đ.ánh ba ngày, ngày 27-5-1975, QĐNDVN đã giải cứu được Thổ Châu, diệt gần 200 tên, bắt sống trên 300 quân Khmer Đỏ. Thế nhưng, nhiệm vụ giải cứu trên 500 dân Thổ Châu đã không thành, khi trước đó quân Khmer Đỏ đã bắt cóc toàn bộ cư dân trên đảo dời đi nơi khác.
Lúc này lại có tin quân Khmer Đỏ mang toàn bộ dân Thổ Châu về hướng Poulo Wai.
Poulo Wai là quần đảo với hai đảo lớn, còn được Việt Nam gọi là Hòn Ông và Hòn Bà. Là đảo cực nam Campuchia cách Rạch Giá 220km, cách cảng An Thới (Phú Quốc) 113km về hướng tây. Trước 30-4-1975, quần đảo này do quân đội VNCH và quân đội Cộng hòa Khmer đóng giữ.
Sau 17-4-1975, sau khi đ.ánh thắng quân đội Cộng hòa Khmer, Khmer Đỏ đã xua quân đ.ánh chiếm Poulo Wai và t.àn s.át hết quân của VNCH và Cộng hòa Khmer đóng tại đây. Chúng đưa hai trung đoàn ra đồn trú, được trang bị hỏa lực mạnh, lại được chi viện bởi lực lượng từ đảo Koh Tang gần đó.
Chiều 31-5-1975, các tàu thê đội 1 (tiểu đoàn 309 và các phân đội trực thuộc) rời Phú Quốc hành quân về Poulo Wai. Tuy nhiên, cuộc hành quân đã gặp bất lợi do thời tiết xấu, phải đến bốn ngày sau mới được tiếp tục.
Ngày 5-6-1975, quân Việt Nam n.ổ s.úng tấn công quân Khmer Đỏ ở hai đảo Hòn Ông và Hòn Bà. Quân Khmer Đỏ kháng cự quyết liệt. Trong 10 ngày vây đ.ánh, quân đội Việt Nam đã t.iêu d.iệt hai tiểu đoàn quân Khmer Đỏ, bắt 320 tù binh… Tuy nhiên, để chiếm được Poulo Wai, chúng ta đã hi sinh 18 người, bị thương 84 cán bộ chiến sĩ (nguồn: QK9).
“Quân mình đã đ.ánh quyết liệt để giải cứu các đảo bị chúng chiếm đóng và giải cứu dân thường. Nhưng chúng đã đem dân đi và g.iết hết Thiếu tướng Lê xã Hội
Không tìm thấy dân
Thế nhưng tại Poulo Wai, quân đội của chúng ta đã không tìm thấy bóng dáng người dân VN nào bị chúng bắt cóc.
“Không chỉ có dân ở Thổ Châu, mà dân Việt N.am s.inh sống trên đảo ở Poulo Wai cũng biến mất. Trước năm 1975, chính quyền VNCH đã đưa dân ra ở đó. Họ sống bằng nghề đ.ánh cá và di cư theo mùa, theo sườn đông và tây đảo” – tướng Hội nhớ lại qua khai thác tù binh, ông biết chúng đã đem toàn bộ dân đi g.iết. Tuy nhiên, chừng nào chưa thấy chứng tích thì vẫn chưa nguôi hi vọng.
Là người biết tiếng Khmer, ông Chín Hội kể lại các tù binh Khmer Đỏ khai chính quyền Campuchia dân chủ (Khmer Đỏ) đã rắp tâm đ.ánh chiếm các đảo trên biển Tây từng do VNCH kiểm soát. Sau khi chiếm các đảo này, chúng t.hủ t.iêu toàn bộ dân cư để xóa dấu tích chủ quyền của Việt Nam, ngụy tạo chứng cứ nhằm đối phó khi có đấu tranh pháp lý.
Số tù binh Khmer Đỏ bị bắt ở hai trận đ.ánh Thổ Châu và Poulo Wai tổng cộng trên 600 tên. Ban đầu tất cả được đưa về Phú Quốc. Sau có lệnh di chuyển số tù binh này về thị trấn Kiên Lương (Kiên Giang).
“Tôi hỏi: tụi bây đem dân đi đâu mất biệt? Chúng khai: đưa sang vùng biển Campuchia. Tôi hỏi chúng bắt đi bao nhiêu dân? Chúng khai trên 500 người… Tất cả đều bị s.át h.ại”, ông Chín Hội trầm giọng.
Video đang HOT
Trao đổi bất thành
Thiếu tướng Lê Xã Hội
Thời điểm năm 1975, thiếu tướng Lê Xã Hội đang là phó phòng tác chiến QK9. Ông nói lúc ấy việc quân Khmer Đỏ t.hủ t.iêu trên 500 dân Việt Nam chỉ có các hàng binh thừa nhận. Còn nhà cầm quyền cứ lấp lửng về số phận các cư dân này. Cho nên, đã có một thỏa thuận là phía Việt Nam đem 600 tù binh Khmer Đỏ để đổi lấy trên 500 dân Việt Nam bị bắt cóc.
Ban đầu phía Khmer Đỏ đã đồng ý việc trao đổi này. Địa điểm trao đổi được xác định là tại Tứk Mía, thuộc tỉnh Kampot (giáp với thị xã Hà Tiên, Kiên Giang).
“Tôi được lệnh đưa các tù binh sang Campuchia để đổi lấy cư dân Thổ Châu. Lệnh là khi nào mình có đủ dân thì mới trao tù binh Khmer Đỏ. Trước đó, tù binh Khmer Đỏ được giáo dục không được gây hấn với Việt Nam, phải coi Việt Nam là bạn. Phía Việt Nam còn cấp quân trang mới, cho thêm một bộ đồ, balô, mùng, giày, võng, một “ruột ngựa” chứa đầy gạo” – ông Chín Hội kể.
Kể đến đây, giọng tướng Hội bỗng rưng rưng: “Nhắc chuyện đó tới giờ tôi vẫn còn thấy đau đớn… Tôi không sao quên được. Buổi sáng mình đưa tù binh đi, hàng ngàn người dân ra đường tiễn. Người ta mong đợi mình đưa thân nhân của họ trở về… Vậy mà” – tướng Hội thở dài.
Khi quân Việt Nam đưa các tù binh đến địa điểm hẹn trước với Khmer Đỏ thì không thấy bóng dáng người dân Việt Nam nào. Lúc này quân Khmer Đỏ chối bay việc bắt cóc dân thường trên đảo Thổ Châu.
“Chúng nói không bắt người dân Việt Nam nào cả – Ông Hội tiếp – Vì vậy chúng tôi tiếp tục đấu tranh, không đồng ý thả tù binh cho chúng”.
Tin Khmer Đỏ tráo trở được báo về Việt Nam. Ông Hội nói Bộ Tư lệnh QK9 không chấp nhận thả tù binh Khmer Đỏ. Phái đoàn Việt Nam ban đầu vẫn giữ các tù binh và tiếp tục đấu tranh với Khmer Đỏ để đòi dân. Nhưng sau ba ngày kỳ kèo, ông Hội nói có lệnh từ trung ương phóng thích toàn bộ số tù binh Khmer Đỏ dù không đưa được người dân nào trở về!
Về lại bên đây biên giới, phái đoàn trao đổi gặp người dân đứng hai bên đường chờ đợi. Khi biết sự thật tất cả người dân Thổ Châu đã b.ị g.iết, đoàn người chờ đợi đã tột cùng thất vọng. Họ tức giận đòi đ.ập xe của phái đoàn.
Những lời oán trách tuôn ra: “Dân mình thì bị chúng g.iết h.ại. Còn bọn s.át n.hân thì mình lại phóng thích sau khi cho ăn ngon mặc ấm…”.
Ông Hội nói trong đám tù binh có tên tiểu đoàn trưởng mang tên Việt Nam là Dân. Chúng khai đã g.iết dân Việt Nam theo lệnh của cấp trên.
Ngày 27-5-1975, Bộ tư lệnh T.iền phương đã giao nhiệm vụ cho trung đoàn bộ binh 1 (lúc này do ông Phạm Văn Trà làm trung đoàn trưởng) tiến công Poulo Wai, giải cứu dân thường khỏi Khmer Đỏ. Kế hoạch là hợp đồng tác chiến giữa các binh chủng hải – lục – không quân, sẽ đ.ánh chiếm Poulo Wai trong vòng một, hai ngày.
So với trận đ.ánh Thổ Châu, trận Poulo Wai lực lượng của ta đã được trang bị hỏa lực mạnh, được chi viện 12 máy bay n.ém b.om A37, 4 trực thăng vũ trang, 2 máy bay trinh sát L-19, 2 máy bay CH 47, 1 máy bay trực thăng cứu thương; hải quân có 11 tàu PCF, 10 tàu LCM, 3 tàu cao tốc, 3 tàu vận tải
Theo T.uổi Trẻ
Thổ Châu – Hòn đảo bị bắt cóc
Tháng 5-1975, lợi dụng quân đội Việt Nam vừa trải qua những trận đ.ánh lớn để thống nhất đất nước, Khmer Đỏ đã đưa quân chiếm đóng quần đảo Thổ Châu (Kiên Giang).
Cha con ông Tư Sĩ, những người hiếm hoi thoát c.hết khỏi nanh vuốt Khmer Đỏ - Ảnh: TIẾN TRÌNH
Trên 500 người dân đảo bị chúng bắt cóc đưa đi biệt tăm. Đã có những trận đ.ánh lớn, đã có cuộc trao đổi với nỗ lực tìm kiếm tung tích những thường dân vô tội này. Nhưng đằng đẵng 41 năm qua, sự thật vẫn chưa được vén màn.
Thổ Châu vốn là vùng đảo hiền hòa, trù phú, là nơi của những người Việt từ khắp nơi tìm về kiếm kế sinh nhai. Thế rồi mọi chuyện thay đổi khi "những người bạn" mà thật ra là "quân phản bội" từ bên kia vùng biển chạy sang chiếm đóng.
Ngày bình yên cuối cùng
Để có những phác họa về một Thổ Châu yên bình trước khi vùng đảo này rơi vào tay quân Khmer Đỏ, chúng tôi đã rong ruổi khắp nơi để tìm lại ký ức của những người từng đến, sinh sống ở đây trong thời gian đó.
Một điều quá khó khi những cư dân từng có mặt trên đảo Thổ Châu trong những ngày yên bình trước biến cố Khmer Đỏ không còn ai trở lại vùng đảo này. Người thì đã c.hết già, người thì vượt biên sau biến cố, phần lớn đã bị s.át h.ại bởi quân phản bội bạo tàn.
May mắn khi cách nay ít lâu, chúng tôi tìm được gia đình ông Nguyễn Văn Sĩ (Tư Sĩ), hiện sinh sống tại đảo Hòn Mấu (quần đảo Nam Du, H.Kiên Hải, Kiên Giang). Gia đình ông Sĩ được coi là có "mạng lớn" khi thoát c.hết bởi quân bắt cóc Khmer Đỏ. Sau đó ông cũng không trở lại Thổ Châu nữa.
Khi chúng tôi hỏi chuyện về hòn đảo thiên đường một thời, mắt ông Nguyễn Văn Toại (54 t.uổi), con trai ông Tư Sĩ, như vụt sáng: "Trên đảo giờ dây khoai từ còn nhiều không?".
Chưa kịp trả lời thì ông đã kể luôn: "Hồi đó Hòn Từ nhiều khoai từ lắm. Dây từ mọc hoang kín các gò đất, gai từ nổi lên trên bề mặt, lội vô là rách cả chân".
Theo ông Tư Sĩ, tên các hòn đảo trong quần đảo Thổ Châu được người dân gọi theo những đặc điểm rất riêng như: Hòn Từ là hòn có nhiều khoai từ, Hòn Nhạn có nhiều chim nhạn, Hòn Khô chỉ là chỏm đá chơ vơ... Riêng Thổ Châu là hòn đảo có nhiều đất đỏ.
Năm 1971, khi gia đình ông Tư Sĩ rời Hòn Mấu ra Thổ Châu, trên đảo chỉ có vài chục nóc gia. Có nhà gốc từ Cà Mau, từ Rạch Giá ra, có nhà vốn là dân Quảng Ngãi vào...
Hồi đó trên đảo chưa có máy phát điện, người dân chủ yếu dùng đèn dầu, mấy gia đình người Quảng Ngãi dùng đèn măngsông. Quanh đảo lúc đó cũng chưa có cầu cảng để cập tàu, người dân phải hùn t.iền thuê ngư dân Campuchia qua cặm cây làm cầu để thuận tiện lên xuống.
"Giàu nhất trên đảo lúc đó là ông Chín Hải, dân Quảng Ngãi vô. Ổng làm nghề nuôi và bán đồi mồi. Chỉ có ổng là cất được nhà tường ở dưới Bãi Dong, dân hay gọi là khu nhà tường" - ông Tư Sĩ kể.
Gia đình ông Tư Sĩ khi đã an cư cũng nuôi đồi mồi, nhưng như ông tự nhận là nuôi nhỏ lẻ, không quy mô như ông Chín Hải. Ông Toại góp chuyện: "Hồi đó xài t.iền giấy 100 đồng. Đồi mồi bán đo mai, mỗi tấc là 1.000 đồng, con bự ba tấc bán được 3.000 đồng, đủ mua một chỉ vàng".
Ông Toại kể lúc đặt chân lên đảo Thổ Châu năm 1971, ông mới hơn 9 t.uổi. Những năm sau đó, ngoài theo cha ra biển tìm ổ đồi mồi đem về nuôi, ông cùng bạn bè chèo ghe ra các hòn đảo gần đó. Theo ông Toại, trên Hòn Nhạn, ở vách đá phía nam có một hang yến lớn.
Nhưng hồi đó không có phương tiện gì để trèo sâu vô trong, chỉ lấy được ít tổ yến bên ngoài. Còn nhạn thì ôi thôi không tả sao cho xiết.
"Năm 1984 tui đi bộ đội hải quân và có dịp trở lại Thổ Châu đóng quân một thời gian. Sau này giải ngũ không còn dịp trở lại đó nữa" - ông Toại kể.
Cả hai cha con ông Tư Sĩ đều kể trước khi quân Khmer Đỏ đổ bộ, Thổ Châu là một quần đảo rất yên bình. Cho đến trước ngày 30-4-1975, chiến sự hầu như không lan tới nơi hải đảo xa xôi này.
Khi ấy trên đảo chỉ có khoảng một tiểu đội lính hải quân Việt Nam cộng hòa (VNCH) và khoảng một tiểu đội địa phương quân.
"Từ bến tàu Bãi Ngự bây giờ đi lên, nhà tui nằm ngay ngã ba chỗ có gốc cây gòn lớn, phía sau là con suối. Còn doanh trại của lính hải quân chính là chỗ sở chỉ huy của trung đoàn 152 hiện nay" - ông Tư Sĩ nhớ lại. Còn theo ký ức của ông Toại, con suối ngày ấy có rất nhiều tôm càng và cá bống.
Theo ông Tư Sĩ, trước giải phóng trên đảo không có trường học, cũng chưa có trạm y tế. Dân bị bệnh thì lên trại lính hải quân VNCH xin thuốc của y sĩ Ngoạc để uống.
Năm 1973, chính quyền VNCH đưa thêm người từ đất liền ra để thành lập xã Thổ Châu và đến năm 1974 thì nhập Thổ Châu vào quận Phú Quốc.
Đảo Thổ Châu trù phú, yên bình hôm nay
Người dân bị bắt cóc
Theo ông Tư Sĩ, hồi đó người dân còn không biết đảo bị quân Khmer Đỏ chiếm. Khi ấy, lực lượng của Pol Pot không nhiều và hầu như không phải tốn một viên đạn nào. "Họ ghé tàu lại và nói là miền Nam giải phóng rồi, hải quân VNCH đã bỏ chạy nên họ giữ đảo giùm.
Người dân tụi tui nghe nói thì tin vậy. Cho đến khi lùa mọi người xuống tàu họ cũng nói là đưa dân vào đất liền cho an toàn nhưng lúc này thì mọi người đã biết là mình bị bắt cóc" - ông Tư Sĩ nói.
Trong lúc chiếm giữ đảo, quân Khmer Đỏ đưa tàu tuần tra xung quanh và bắt giữ hai tàu buôn nước ngoài, buộc neo ngoài khơi Hòn Nhạn đến hai ngày mới thả cho đi.
Mấy ngày sau, xuất hiện vài chiếc máy bay lượn qua lượn lại trên bầu trời không rõ của lực lượng nào nhưng quân Khmer Đỏ liền sau đó bắt dân đào công sự như chuẩn bị chiến đấu.
"Có thể họ sợ bị lộ vụ chiếm đảo nên sau đó mới vội vã lùa dân xuống tàu đưa đi" - ông Tư Sĩ nhận định.
Vợ chồng ông Tư Sĩ và ba người con nhỏ cũng bị lùa đi trong đêm 23-5-1975 đó. Chúng cột xuồng máy của người dân vào tàu lớn để kéo đi.
Tuy nhiên rạng sáng 24-5, bất ngờ sợi dây cột xuồng chở gia đình ông Sĩ bị đứt. Ông liền nổ máy chạy về lại Việt Nam và may mắn thoát khỏi số phận của 500 đồng bào mình.
Chúng tôi hỏi về gia đình của những người dân trên đảo Thổ Chu ngày ấy, ông Tư Sĩ cho hay ông không biết rõ. Riêng có một người là ông Ba Hân (72 t.uổi) hiện ở Xẻo Nhàu, huyện An Minh, Kiên Giang, sau này ông có liên lạc được.
Ông Ba Hân xác nhận năm 1971, khi ấy 17 t.uổi, trốn quân dịch ra Thổ Chu và ở đậu nhà ông Tư Sĩ.
"Tui trốn ra đó một mình. Sau ngày 30-4 nghe tin miền Nam giải phóng, thấy lính hải quân VNCH vô bờ trình diện nên ngày 10-5-1975 tui cũng quá giang tàu đ.ánh cá tìm về đất liền. Sau này khi gia đình chú Tư Sĩ chạy thoát về kể lại tui mới biết mình đã may mắn vì không ở lại đảo" - ông Hân kể.
"Đầu tháng 5, trên khu vực biển đảo Tây Nam, lợi dụng lúc hải quân VNCH bỏ chạy và tan rã, ngày 3-5-1975, bọn phản động Campuchia do một tiểu đoàn quân Khmer Đỏ đổ bộ lên đảo Phú Quốc của ta.
Nhưng trước khí thế và áp lực của lực lượng cách mạng ở đây, quân Khmer Đỏ buộc phải rút khỏi đảo Phú Quốc.
Sau đó, ngày 10-5-1975, chúng lại lén lút đổ bộ chiếm đóng trái phép đảo Thổ Chu (Thổ Châu), bắt và g.iết h.ại hơn 500 đồng bào ta đang làm ăn, sinh sống trên đảo...".
(Theo tư liệu lịch sử của Vùng 5 Hải quân)
Theo T.uổi Trẻ
Thêm một cựu quan chức thời Khmer Đỏ bị buộc tội diệt chủng Yim Tith, cựu quan chức cấp cao thời Khmer Đỏ đã bị cáo buộc tội diệt chủng và các tội ác khác chống lại loài người, theo Cambodia Daily. Trong giai đoạn Khmer Đỏ cầm quyền từ năm 1975 đến năm 1979, đã có khoảng hai triệu người vô tội b.ị g.iết hại - Ảnh: Reuters Báo Cambodia Daily ngày 9.12 đưa tin,...
