Thiết giáp hạm ‘quái vật biển’ suýt được hải quân Mỹ chế tạo

Mai Phương Lý07:04 28/05/2017

Được kỳ vọng là những thiết giáp hạm lớn nhất, uy lực nhất, hỏa lực mạnh nhất, nhưng các tàu lớp Montana đã không tìm được chỗ cho mình trên đại dương.

Mô hình thiết kế tàu Montana năm 1940. Ảnh: Wikipedia.

Đầu thập niên 1940, để đối phó với các chiến hạm cực lớn của Nhật Bản và Đức, hải quân Mỹ thiết kế thiết giáp hạm lớp Montana có kích thước khổng lồ và suýt trở thành những “con quái vật biển”, theo National Interest.

Sau Thế chiến I, các cường quốc trên thế giới ký một loạt hiệp ước hải quân, quy định lượng giãn nước tối đa của tàu chiến mà họ được đóng là 35.000 tấn. Các thiết giáp hạm được Mỹ chế tạo cuối thập niên 1930 như lớp North Carolina và South Dakota đều tuân thủ giới hạn kích cỡ này.

Tuy nhiên, khi Nhật từ chối gia hạn hiệp ước, Mỹ cũng quyết định tăng giới hạn lượng giãn nước tàu chiến lên 45.000 tấn. Thiết giáp hạm lớp Iowa ra đời, với khối lượng gia tăng nằm ở hệ thống pháo hạm, cũng như động cơ mạnh hơn, giúp tốc độ tối đa tăng thêm 9,3 km/h.

Hải quân Mỹ thường hy sinh tốc độ để đổi lấy hỏa lực và giáp bảo vệ, nhưng lớp Iowa là trường hợp ngoại lệ trong lịch sử chế tạo thiết giáp hạm Mỹ. Nó có thể đạt tốc độ hơn 61 km/h, vì các chỉ huy Mỹ muốn loại thiết giáp hạm có thể hộ tống tàu sân bay tốc độ cao đời mới.

Sau đó, hải quân Mỹ tiếp tục phát triển thiết giáp hạm lớp Montana với vẻ ngoài rất giống lớp Iowa, nhưng có lượng giãn nước toàn tải lên tới 65.000 tấn, lớn hơn Iowa tới 18.000 tấn.

Khác biệt lớn nhất của Montana nằm ở kích cỡ và vũ khí chính. Các kỹ sư Mỹ tập trung phát triển giáp và pháo trên lớp tàu này, thay vì tìm cách tăng tốc độ. Lớp Montana dự tính trang bị 12 tháp pháo 406 mm, trong khi tốc độ tối đa chỉ đạt 52 km/h. Vũ khí phụ cũng tương tự lớp Iowa và các thiết giáp hạm trước đó. Nhưng vì có nhiều không gian, các tàu Montana có thể mang theo vũ khí phòng không uy lực hơn.

Thiết giáp hạm lớp Montana có thể là những “quái vật biển” nếu được hoàn thành. Ảnh: Wikipedia.

Thiết kế Montana vượt trội hơn mọi loại thiết giáp hạm của Anh, Pháp và Italy. Đối thủ rõ ràng nhất của Montana là lớp Yamato của Nhật Bản. Lớp Montana có tốc độ nhỉnh hơn, pháo 406 mm có sức xuyên phá mạnh mẽ hơn pháo 460 mm của Nhật, đem lại lợi thế đáng kể cho Mỹ. Tiến bộ trong hệ thống điều khiển hỏa lực và khả năng tìm kiếm mục tiêu cũng là điểm mạnh của tàu Mỹ.

Video đang HOT

Tuy nhiên, lớp Yamato được biên chế từ năm 1942, trước khi Montana được lên kế hoạch chế tạo, khiến việc so sánh trở nên khập khiễng. Các thiết giáp hạm kế tiếp Yamato được cho là vượt trội hơn Montana về cả kích cỡ và vũ khí. Tuy nhiên, chúng đều chỉ là những dự án trên giấy, không bao giờ trở thành hiện thực.

Ngoài Yamato, lớp Montana chỉ còn đối thủ đáng gờm là lớp Sovetsky Soyuz của Liên Xô và H-39 của Đức. Các tàu này đều có kích thước tương đương thiết giáp hạm Mỹ và Nhật với 16 pháo. Tuy nhiên, tiến bộ công nghệ trong Thế chiến II khiến các siêu thiết giáp hạm dần trở nên lỗi thời và bị hủy bỏ, trừ hai chiếc Yamato đầu tiên.

Yamato là đối thủ duy nhất của Montana được đưa vào biên chế. Ảnh: Wikipedia.

Tới giữa năm 1942, hải quân Mỹ kết luận rằng tàu sân bay hữu ích hơn thiết giáp hạm. Những lớp thiết giáp hạm sẵn có như Iowa và South Dakota đủ sức đối phó với tàu chiến Nhật, đồng thời là lực lượng hộ tống tàu sân bay hiệu quả.

Tàu lớp Montana chậm hơn lớp Iowa, chỉ có thể mang theo vũ khí phòng không tương đương, khó lòng thực hiện nhiệm vụ hộ tống tàu sân bay. Dù có thể được biên chế trước khi chiến tranh kết thúc, hải quân Mỹ nhận định lớp Montana không có tiềm năng rõ ràng và hủy bỏ việc chế tạo chúng.

Thiết kế thân tàu Montana trở thành nền tảng cho tàu sân bay lớp Midway, chiếc đầu tiên được biên thế ngay sau khi Thế chiến II chấm dứt. Lớp Midway hoạt động trong suốt Chiến tranh Lạnh cho đến khi bị loại biên trong thập niên 1990.

Lớp Montana là những tàu uy lực, được cho là mạnh hơn các tàu tương đương của Nhật, Đức và Liên Xô, nhưng đối thủ của chúng đều bị đánh chìm từ trước, hoặc không được chế tạo. Nếu Mỹ đóng thiết giáp hạm lớp Montana, số phận sau chiến tranh của nó cũng sẽ giống lớp South Dakota, đó là bị tháo dỡ lấy sắt vụn. Việc hủy bỏ dự án này được cho là lựa chọn đúng đắn của hải quân Mỹ, nhằm tập trung cho những chiến hạm hiệu quả hơn.

Hòa Việt

Theo VNE

5 thiết giáp hạm huyền thoại của hải quân Mỹ

Với vỏ thép dày cùng những khẩu pháo hạng nặng đầy uy lực, các thiết giáp hạm Mỹ từng là nỗi khiếp sợ của kẻ thù trên đại dương.

Thiết giáp hạm USS New Jersey khai hỏa. Ảnh: US Navy

Từ cuối thế kỷ 19 cho đến thời kỳ sau Thế Chiến II, khi máy bay hải quân và tên lửa diệt hạm chưa phổ biến, thiết giáp hạm là loại tàu chiến gần như thống trị đại dương, thể hiện sức mạnh của các cường quốc trên biển, trong đó có Mỹ.

Thiết giáp hạm là loại tàu chiến lớn được bọc thép, có kích thước lớn hơn tàu tuần dương và tàu khu trục, được trang bị nhiều pháo hạm hạng nặng cỡ nòng lớn. Với giàn pháo khủng, thiết giáp hạm thường được sử dụng để kiểm soát mặt biển, khống chế các mục tiêu trên đất liền, có khả năng triển khai và tung các đòn trừng phạt đối phương, theo Scout.com.

Mỹ lần đầu sở hữu thiết giáp hạm thực sự vào năm 1895 và tàu cuối cùng loại này được cho nghỉ hưu vào năm 1992. Trong 97 năm hoạt động của các thiết giáp hạm này, 5 tàu sau được coi là những huyền thoại của hải quân Mỹ.

Thiết giáp hạm USS Texas

USS Texas là thiết giáp hạm đầu tiên của hải quân Mỹ, được đưa vào biên chế năm 1895, chỉ một thời gian ngắn trước khi tàu chiến cùng loại USS Maine được đưa vào hoạt động. Khi USS Maine bị chìm do một vụ nổ ở cảng Havana mà phía Mỹ cáo buộc là do Tây Ban Nha gây ra vào năm 1898, chiến tranh giữa hai nước bùng nổ. Thiết giáp hạm USS Texas trở thành cơn ác mộng của tàu chiến Tây Ban Nha trên Đại Tây Dương.

USS Texas và một tàu chiến khác chỉ mất 75 phút để phá hủy pháo đài của quân đội Tây Ban Nha ở Cayo del Tore. Khi các tàu chiến Tây Ban Nha tìm cách phá vòng vây của hải quân Mỹ, tàu USS Texas đã tấn công 4 tàu đối phương cùng một lúc, khiến từng chiếc một bị hỏng nặng và đâm vào bờ.

USS Texas tiếp tục tham gia các trận chiến hủy diệt hạm đội tàu chiến Tây Ban Nha, kết thúc chiến tranh.

Tàu USS Alabama

Sau khi được biên chế vào tháng 1/1943, thiết giáp hạm USS Alabama được phái đi hộ tống các tàu hàng chống lại những cuộc phục kích của tàu ngầm Đức Quốc xã, băng qua Đại Tây Dương đến Anh và Nga. Sau đó, tàu này được điều đến Na Uy để thu hút tàu chiến Đức, tạo điều kiện giúp Mỹ và đồng minh mở chiến dịch đổ bộ Husky đánh chiếm đảo Sicily.

Giữa năm 1943, tàu Alabama điều tới Thái Bình Dương yểm trợ hỏa lực cho quân đội Mỹ đánh chiếm đảo Tarawa, quần đảo Marshall và Phillipines. Thiết giáp hạm này còn bảo vệ các tàu sâu bay Mỹ khỏi bị chiến đấu cơ Nhật tấn công trong một số chiến dịch, sau đó dùng những khẩu pháo hạng nặng của mình bắn phá đảo Honshu của Nhật trước khi nước này đầu hàng.

Tàu USS Iowa

Tàu USS tham chiến từ tháng 8/1943, hoạt động trên Đại Tây Dương và chở Tổng thống Franklin D.Roosevelt đến Bắc Phi. Sau đó, tàu này di chuyển đến Thái Bình Dương, tham gia hỗ trợ một loạt cuộc tấn công đổ bộ và cùng tàu Alabama bắn phá đảo Hoshu của Nhật Bản.

Thiết giáp hạm USS Iowa phô diễn sức mạnh của các khẩu pháo hạng nặng. Ảnh: US Navy

Tàu Iowa còn được sử dụng trong chiến tranh Triều Tiên và chiến tranh Vùng Vịnh. Trong chiến tranh Vùng Vịnh, tàu Iowa mang theo các tên lửa Tomahawk và Harpoon để hộ tống các tàu chở dầu Kuwait đến vùng biển quốc tế.

Tàu USS New Jersey

USS New Jersey lần đầu phục vụ trong Thế chiến II, tấn công các mục tiêu trên Thái Bình Dương. Năm 1982, tàu được nâng cấp lắp các tên lửa hành trình và tham gia hỗ trợ các chiến dịch của Mỹ trong chiến tranh Lebanon 1983-1984. Sau nhiều thập kỷ phục vụ, USS New Jersey được Bộ Quốc phòng Mỹ ghi nhận 19 ngôi sao chiến đấu.

Tàu USS Missouri

Tàu Missouri là thiết giáp hạm cuối cùng được biên chế vào hải quân Mỹ và cũng là thiết giáp hạm cuối cùng được cho nghỉ hưu. Tàu phục vụ từ năm 1944 đến năm 1992. Con tàu này từng bắn phá các căn cứ Nhật trên đảo Iwo Jima, Okinawa và đất liền Nhật Bản. USS Missouri là tàu biên chế cho hạm đội 3 hải quân Mỹ năm 1945 và là nơi diễn ra lễ đầu hàng của Nhật Bản, đánh dấu sự kết thúc Thế Chiến II.

Pháo hạm trên tàu USS Missouri khai hỏa trong một cuộc diễn tập. Ảnh: US Navy

Những năm sau đó, tàu này tham chiến trong chiến tranh Triều Tiên và tham gia chiến dịch đổ bộ nghi binh lên bờ biển Iraq trong chiến dịch Bão táp Sa mạc. Sau khi ngừng hoạt động năm 1992, tàu USS Missouri trở thành bảo tàng tưởng niệm tại Trân Châu Cảng, Hawaii.

Duy Sơn

Theo VNE

Mỹ hồi sinh siêu thiết giáp hạm đối phó Nga-Trung Quốc? Thiết giáp hạm khổng lồ chạy bằng năng lượng hạt nhân, sở hữu trang thiết bị vũ khí hiện đại nhất như pháo điện từ, súng laser, tên lửa hành trình có thể sẽ làm thay đổi cán cân quân sự thế giới trong tương lai. Thiết giáp hạm lớp Iowa khai hỏa pháo hạm. Theo National Interests, trong giai đoạn đầu của...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

"Hỏa thần nhiệt áp" Nga ra đòn, nhằm thẳng cứ điểm Ukraine ở Kursk08:59

Tổng thống Trump lên tiếng về 'thảm kịch' hàng không ở thủ đô Washington DC10:41

Trung Quốc thông báo điện đàm ông Tập-ông Trump, TikTok không qua ải Tòa Tối cao Mỹ09:17

Hàng loạt diễn biến trước lễ nhậm chức của ông Trump09:58

Bức điện tín hé lộ nỗi lo của Đức về ông Trump08:02

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nét đẹp lễ chùa đầu Xuân tại Hong Kong (Trung Quốc)

07:18:36 02/02/2025

Từ những ngày cuối năm đến hết tháng Chạp là khoảng thời gian đền chùa tại Hong Kong rực rỡ nhất với nhiều hoạt động lễ hội và trang trí lung linh. Vào các dịp lễ lớn, lượng khách thập phương đổ về rất đông.

Ông Trump tham vọng phác thảo lại trật tự thế giới do phương Tây dẫn đầu?

07:16:15 02/02/2025

Giới quan sát nhận định, Tổng thống Mỹ Donald Trump dường như đang có các động thái nhằm định hình lại trật tự thế giới mà phương Tây dẫn đầu trong hàng chục năm qua.

Ukraine phá hủy trung tâm chỉ huy ở Kursk, tấn công dồn dập lãnh thổ Nga

07:02:36 02/02/2025

Bộ Tổng tham mưu Ukraine mô tả hoạt động này là một phần của chiến lược đang diễn ra nhằm loại bỏ các trung tâm chỉ huy của đối phương, phá vỡ khả năng phối hợp hiệu quả các hoạt động chiến đấu và hậu cần của các trung tâm này .

Xung đột Nga-Ukraine: Xuất hiện diễn biến thay đổi bản chất các mối đe dọa trên chiến trường

06:55:48 02/02/2025

Các cuộc tấn công liên tiếp này cho thấy Ukraine đang ngày càng có khả năng phá hủy cơ sở hạ tầng quan trọng của Liên bang Nga, có thể làm suy yếu hoạt động hậu cần và vị thế phòng thủ của nước này.

Mỹ điều tra khả năng DeepSeek sử dụng chip AI thuộc diện cấm

06:51:30 02/02/2025

Trong tuyên bố mới nhất cùng ngày, Bộ Thương mại và Công nghiệp Singapore (MTI) đã bác bỏ thông tin liên quan đến việc DeepSeek mua chip của "ông lớn" Nvidia tại Mỹ (bị cấm xuất đến Trung Quốc) thông qua các trung gian tại Singapore.

Israel đã thả 183 tù nhân Palestine

06:44:17 02/02/2025

Cùng ngày, theo thông cáo báo chí từ Ủy ban phụ trách các vấn đề tù nhân của Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO), trong số 183 tù nhân được thả, 7 người sẽ bị trục xuất, nhưng không nêu rõ quốc gia nào sẽ tiếp nhận họ.

Triều Tiên vượt Thụy Sĩ về xuất khẩu đồng hồ đeo tay sang Trung Quốc

06:41:36 02/02/2025

Việc xuất khẩu đồng hồ đeo tay của Triều Tiên sang Trung Quốc đã tạm dừng trong đại dịch COVID-19. Nhưng lượng xuất khẩu đã tăng gấp 4 lần vào năm 2024 sau khi đạt 4,05 triệu USD vào năm 2023.

Cựu Tổng thống Đức Horst Koehler qua đời ở tuổi 81

05:12:43 02/02/2025

Trong thư chia buồn gửi tới gia đình nhà lãnh đạo quá cố, Tổng thống Frank-Walter Steinmeier nhấn mạnh sự ra đi của cựu Tổng thống Horst Koehler là mất mát lớn bởi ông là người đã làm nên nhiều điều tuyệt vời cho nước Đức và cho thế giớ...

Thêm 3 người Israel được thả trong đợt trao đổi con tin mới nhất tại Gaza

04:58:05 02/02/2025

Dự kiến vào ngày 4/2 tới, các bên liên quan sẽ đàm phán về thỏa thuận thả những trường hợp còn lại đang bị giam giữ, cũng như đàm phán về việc binh lính Israel rút khỏi Gaza trong giai đoạn 2 của thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin...

Hàn Quốc: 2 tàu đánh cá mắc cạn ngoài khơi đảo Jeju

04:11:37 02/02/2025

Tham gia tìm kiếm cứu nạn ngay sau khi nhận tin báo có 9 tàu tuần tra cùng 1 tàu chiến của Hải quân Hàn Quốc, 6 tàu dân sự và khoảng 100 nhân viên cứu hộ. Tuy nhiên, hoạt động này gặp nhiều khó khăn do tiết xấu và sóng lớn.

Canh bạc lớn

04:09:57 02/02/2025

Liệu những cải cách này có giúp Bỉ hướng tới một mô hình kinh tế bền vững hơn, hay chỉ là một sự đánh đổi mang tính chính trị để duy trì liên minh cầm quyền? Câu trả lời sẽ chỉ rõ ràng khi các chính sách này thực sự đi vào cuộc sống.

Quan ngại về bầu trời đông đúc tại thủ đô Mỹ sau vụ hai máy bay va chạm

04:05:26 02/02/2025

Quân đội Mỹ cung cấp thông tin nhỏ giọt về hoạt động huấn luyện trực thăng gần thủ đô và không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận từ báo giới.