Thiết chế Hội đồng góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân
Thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW, Thông báo số 74-TB/TW, Kết luận số 04-KL/TW và Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) .
Hội đồng phối hợp PBGDPL đã được kiện toàn và khẳng định được vai trò tham mưu, tư vấn cho Chính phủ, bộ, ngành, đoàn thể và UBND cấp tỉnh, cấp huyện trong công tác PBGDPL. Với thiết chế này, các ngành, các cấp có cơ sở pháp lý để phối hợp thực hiện hoạt động PBGDPL, góp phần đưa công tác PBGDPL vào nền nếp, ngày càng phát triển.
Sáng tạo trong mô hình Hội đồng
Trong giai đoạn đầu, Hội đồng phối hợp công tác PBGDPL của Chính phủ được tổ chức và hoạt động theo Quy chế số 674/HĐPH ngày 21/3/2005 do Bộ trưởng Bộ Tư pháp – Chủ tịch Hội đồng ký ban hành. Hội đồng gồm 33 thành viên là đại diện các bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và có 6 ban.
Còn sau khi Luật PBGDPL ra đời, Hội đồng phối hợp PBGDPL (gọi tắt là Hội đồng) Trung ương đã được thành lập theo Quyết định 1060/QĐ-TTg ngày 5/7/2013 của Thủ tướng Chính phủ với 30 thành viên do Bộ trưởng Bộ Tư pháp làm Chủ tịch Hội đồng. Bám sát chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao theo Quyết định số 27/2013/QĐ-TTg, Hội đồng phối hợp PBGDPL các cấp (Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện) cũng được thành lập, củng cố, kiện toàn và triển khai hoạt động ngày càng hiệu quả.
Hội đồng các cấp đã ban hành Quy chế hoạt động và phân công nhiệm vụ cho từng thành viên; thành lập Ban thư ký giúp việc, thông qua kế hoạch hoạt động hàng năm và cả nhiệm kỳ, đồng thời ban hành kế hoạch, triển khai các hoạt động đã đề ra theo kế hoạch công tác hàng năm. Hội đồng duy trì hoạt động thông qua các phiên họp định kỳ hoặc đột xuất, qua các đợt kiểm tra.
Trên cơ sở hướng dẫn của Bộ Tư pháp, tính đến nay, đã có 26 bộ, ngành, đoàn thể và 100% Hội đồng cấp tỉnh thực hiện kiện toàn thành viên Hội đồng, Tổ thư ký theo Quyết định số 42/2017/QĐ-TTg; Hội đồng cấp huyện của một số địa phương đã được kiện toàn; nhiều Hội đồng đã ban hành Quy chế mới về tổ chức và hoạt động của Hội đồng, phân công cụ thể nhiệm vụ cho từng thành viên Hội đồng.
Video đang HOT
Mặc dù Luật PBGDPL không bắt buộc phải thành lập nhưng một số bộ, ngành, đoàn thể Trung ương ( Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Giáo dục và Đào tạo…) và địa phương (Bà Rịa – Vũng Tàu, Khánh Hòa, Bắc Kạn…) vẫn duy trì hoặc thành lập mới Hội đồng ngành hoặc cấp xã để tư vấn, tham mưu giúp Thủ trưởng bộ, ngành, đoàn thể, địa phương chỉ đạo, hướng dẫn, điều phối hoạt động, triển khai công tác PBGDPL thuộc phạm vi quản lý.
Ngoài việc thành lập Hội đồng theo Luật PBGDPL thì một số địa phương đã thành lập các mô hình Hội đồng PBGDPL tùy vào nhu cầu quản lý, hoạt động. Cụ thể, Hội đồng PBGDPL tại Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh (Thừa Thiên – Huế, Tiền Giang, Hậu Giang, Lâm Đồng, An Giang, Bắc Kạn, Bà Rịa – Vũng Tàu); Hội đồng phối hợp PBGDPL/Tổ công tác PBGDPL tại các sở, ban, ngành (Hà Tĩnh), công ty điện lực (Bắc Kạn); Hội đồng phối hợp Bắc Kạn hoặc ban PBGDPL cấp xã (Hà Tĩnh, Vĩnh Phúc, Cần Thơ)…
Bên cạnh thiết chế hội đồng, VKSNDTC còn thành lập Ban Chỉ đạo công tác tuyên truyền, TANDTC đã Ban Chỉ đạo công tác thông tin – tuyên truyền có trách nhiệm tham mưu định hướng nội dung tuyên truyền, xây dựng và chỉ đạo tổ chức thực hiện các kế hoạch trọng tâm công tác tuyên truyền của ngành; hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện của các đơn vị trong toàn ngành… Riêng đối với VKSNDTC còn thành lập Tổ tuyên truyền tại Viện kiểm sát Quân sự Trung ương, VKSND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để tham mưu tổ chức thực hiện tốt công tác tuyên truyền, PBGDPL trong phạm vi nhiệm vụ, thẩm quyền của VKSND cấp dưới.
Khẳng định được vai trò tư vấn, tham mưu
Qua theo dõi, Bộ Tư pháp nhận thấy, công tác chỉ đạo, hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc triển khai công tác PBGDPL đã được Hội đồng các cấp quan tâm thực hiện đồng bộ, thống nhất theo kế hoạch của Hội đồng Trung ương. Nội dung pháp luật mà Hội đồng Trung ương, Bộ Tư pháp chỉ đạo, hướng dẫn thời gian vừa qua (2005 – 2019) đã gắn với triển khai thi hành 264 luật, pháp lệnh được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, gắn với những sự kiện chính trị lớn của đất nước; các quan điểm, chính sách mới trong dự thảo văn bản luật, những vấn đề dư luận xã hội quan tâm hoặc cần định hướng dư luận…
Hội đồng cấp tỉnh, cấp huyện thì đã tư vấn giúp UBND cùng cấp ban hành kế hoạch công tác PBGDPL hàng năm; xây dựng, ban hành văn bản liên tịch tăng cường công tác PBGDPL trên các lĩnh vực, đối tượng, địa bàn trọng điểm. Nội dung pháp luật cần phổ biến đã tập trung vào Hiến pháp, các luật mới được ban hành, liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp; chỉ đạo, tổ chức PBGDPL gắn với tuyên truyền về Đại hội Đảng các cấp qua các buổi sinh hoạt Ngày Pháp luật định kỳ, sinh hoạt của tổ chức đoàn thể (Hà Tĩnh, Tây Ninh, Bến Tre…).
Nhìn chung, thiết chế Hội đồng đã khẳng định vị trí, vai trò trong tư vấn, tham mưu giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, UBND, Chủ tịch UBND cùng cấp triển khai các nhiệm vụ được giao theo Luật PBGDPL, nhất là hoàn thiện thể chế, chính sách, định hướng chủ đề, nội dung, hình thức PBGDPL cần chú trọng thực hiện. Từ khi thành lập, Hội đồng các cấp từ Trung ương đến địa phương đã kịp thời chỉ đạo, tư vấn, hướng dẫn toàn diện, thống nhất công tác PBGDPL ở các ngành, các cấp, góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người dân.
Thục Quyên
Theo PLVN
Nhiều nạn nhân bị mua bán đã được trợ giúp pháp lý miễn phí
Trợ giúp pháp lý là một trong những chế độ hỗ trợ quan trọng đối với nạn nhân bị mua bán đã được quy định trong Luật Phòng, chống mua bán người.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thi hành Luật, Chính phủ và các Bộ, ngành đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn hoặc quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống mua bán người, trong đó có quy định về việc trợ giúp pháp lý.
Cụ thể, năm 2011, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ban hành Thông tư số 07/2011/TT-BTP hướng dẫn bảo đảm bình đẳng giới trong tổ chức và hoạt động trợ giúp pháp lý. Thông tư này sau đó đã được thay thế bởi Thông tư số 11/2014/TT-BTP của Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định về bảo đảm bình đẳng giới trong trợ giúp pháp lý, trong đó có quy định về trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị mua bán.
Theo đó, khi người được trợ giúp pháp lý là người mẹ, trẻ em gái, nạn nhân bạo lực gia đình, nạn nhân bị mua bán, nạn nhân bị xâm hại tình dục có yêu cầu được trợ giúp pháp lý thì tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý, người thực hiện trợ giúp pháp lý tiến hành các hoạt động nghiệp vụ để tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho đối tượng được trợ giúp pháp lý này.
Tiếp đó, thực hiện Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2016-2020 và Kế hoạch số 15/KH-BCĐ triển khai thực hiện Chương trình; Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ký Quyết định số 420/QĐ-BTP ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2016-2020 của Bộ Tư pháp.
Năm 2013, Chính phủ ban hành Nghị định số 14/2013/NĐ-CP ngày 05/2/2013 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày 12/01/2007 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006, trong đó bổ sung đối tượng "Nạn nhân theo quy định của pháp luật phòng, chống mua bán người" thuộc diện được trợ giúp pháp lý để phù hợp với quy định của Luật Phòng, chống mua bán người (có hiệu lực 2012).
Ảnh minh họa: Trợ giúp pháp lý giúp nạn nhân bị mua bán trở về biết quyền của mình
Năm 2017, Quốc hội thông qua Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 (thay thế Luật Trợ giúp pháp lý 2006), trong đó bổ sung quy định nạn nhân của hành vi mua bán người có khó khăn về tài chính được trợ giúp pháp lý. Các văn bản nói trên đã tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các tổ chức trợ giúp pháp lý và người thực hiện trợ giúp pháp lý kịp thời cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nạn nhân bị mua bán thuộc diện được trợ giúp pháp lý.
Thống kê của Bộ Tư pháp cho thấy, từ năm 2015 đến hết năm 2018, cả nước đã có gần 200 nạn nhân bị mua bán được trợ giúp pháp lý miễn phí. Trong số này có 50% vụ việc trợ giúp pháp lý theo hình thức tư vấn pháp luật, 40,9% vụ việc trợ giúp pháp lý theo hình thức tham gia tố tụng, 8,5% vụ việc trợ giúp pháp lý theo hình thức khác.
Theo bà Vũ Thị Hường, Phó Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp: "Mặc dù số lượng vụ việc trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị mua bán do các Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước thực hiện trong thời gian qua chưa phải là nhiều so với tổng số các vụ việc trợ giúp pháp lý. Tuy nhiên, nhiều trường hợp nạn nhân đã được trợ giúp kịp thời để tháo gỡ những vướng mắc pháp luật khi trở về địa phương, đòi bồi thường thiệt hại cho nạn nhân hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý các hành vi vi phạm theo đúng quy định của pháp luật". Các vụ việc trợ giúp pháp lý được đánh giá chất lượng thông qua Bộ Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng vụ việc trợ giúp pháp lý. Theo đó hầu hết các vụ việc trợ giúp pháp lý (trong đó có vụ việc trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị mua bán) được đánh giá là đạt chất lượng và đạt chất lượng tốt, không có vụ việc nào bị khiếu kiện.
"Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là qua những vụ việc trợ giúp pháp lý cụ thể này, người thực hiện trợ giúp pháp lý đã kịp thời giúp nạn nhân - nhóm người dễ bị tổn thương trong xã hội - và người thân của họ cũng như cộng đồng và xã hội hiểu hơn, tin tưởng hơn vào chính sách, các quy định của pháp luật về phòng, chống mua bán người.
Đồng thời nhận biết rõ hơn các thủ đoạn của bọn tội phạm mua bán người ở trong nước và nước ngoài, từ đó nâng cao ý thức cảnh giác, biết cách tự phòng ngừa và chống lại tệ nạn mua bán người", bà Vũ Thị Hường nói. Hiện theo báo cáo của các cơ quan chức năng cũng như phản ánh của báo chí, tội phạm mua bán người tiếp tục có những diễn biến phức tạp với tính chất, thủ đoạn ngày càng tinh vi, phức tạp.
Đã xuất hiện các hiện tượng mua bán trẻ sơ sinh, bào thai, lừa bán sinh viên học sinh hay các đường dây mua bán người sang Châu Âu. Mua bán người không chỉ xảy ra ở biên giới mà còn xảy ra khắp cả nước. Tội phạm mua bán người thông qua mạng xã hội để lừa bán phụ nữ, trẻ em tại các vùng quê qua xuất khẩu lao động, di cư tự do, du lịch...
Theo Phó Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý Vũ Thị Hường, Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 đã quy định kể từ ngày 1-1-2018, những nạn nhân của hành vi mua bán người có khó khăn về tài chính thuộc diện người được trợ giúp pháp lý. Vì vậy, cần rà soát tổng thể các quy định của pháp luật có liên quan đến trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị mua bán, trong đó có Luật Phòng chống mua bán người, để đề xuất sửa đổi cho phù hợp, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
Cùng với đó, tăng cường sự phối hợp đồng bộ, kịp thời với các cơ quan, ban ngành, địa phương, đặc biệt là giữa Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước và các Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội, các tổ chức chính trị, xã hội ở địa phương để sớm phát hiện, thông tin và chuyển gửi nhu cầu trợ giúp pháp lý của nạn nhân bị mua bán có khó khăn về tài chính. Ngoài ra, tăng cường đổi mới công tác truyền thông, nhất là truyền thông về những vụ việc trợ giúp pháp lý điển hình cho nạn nhân bị mua bán.
Thanh Hải
Theo phapluatxahoi
Thận trọng khi phân tuyến trong giám định tư pháp Chiều 19-9, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã trình bày tờ trình của Chính phủ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giám định tư pháp (GĐTP). Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, dự thảo luật đã được bổ sung 3 điều; sửa...