Thiên tài sẽ không xuất hiện ở Việt Nam?

Theo dõi VGT trên

Tại sao Đỗ Nhật Nam không thể trở thành những Ngô Bảo Châu tiếp theo. Hay chúng ta phải cay đắng thừa nhận: thiên tài sẽ không xuất hiện ở Việt Nam. Ai cho họ xuất hiện?

Thiên tài sẽ không xuất hiện ở Việt Nam? - Hình 1

Cậu bé Đỗ Nhật Nam

Cách đây vài năm, nguyên CEO của FPT, Trương Đình Anh từng gây xôn xao dư luận bằng phát ngôn “Ước mơ của tôi trở thành tỷ phú năm 35 tuổi và trở thành Thủ tướng năm 40 tuổi“. Trong vô vàn giấc mơ của vô vàn người, ước mơ của Trương Đình Anh trở nên khác biệt, và anh bị “soi” chỉ vì… không chịu mơ giống họ.

Trong khi người khác bận “t rở thành bác sĩ để chữa bệnh cho người nghèo” hay “ làm giáo viên để chăm lo sự nghiệp trồng người“… giống như những câu trả lời hay được gà cho các thí sinh hoa hậu, thì một người lại “dám” mơ làm tỷ phú và Thủ tướng. Không được! Mơ cũng phải theo… lề thói, khác đi là phải… ném đá.

Khi Trương Đình Anh dẫn dắt công ty tốt, thành công, “dư luận” khen anh quyết đoán, dám nghĩ dám làm. Khi Trương Đình Anh thất bại, phải rời vị trí CEO, “dư luận” lại kể tội: ai bảo không khiêm tốn, khác người, không biết đối nhân xử thế…

Thế nào là không có tuổi thơ?

Không chịu “rút kinh nghiệm” từ trường hợp Trương Đình Anh, cậu bé Đỗ Nhật Nam đang hứng chịu cơn mưa đá từ dư luận. Tội lớn nhất của cậu là đã không chịu suy nghĩ, nói năng giống những đứa trẻ bằng tuổi, can tội tự hào về những thành tích đạt được quá sớm, can tội mê sách “chính trị, xã hội, khoa học”…, lại còn dám mơ trở thành giáo sư tin học đầu tiên, chuyên gia mật mã của Việt Nam và Mỹ.

Trong đám đông đang “ném đá” Đỗ Nhật Nam, phần nhiều là các ông bố bà mẹ. Có chút gì đó vì Nam “can tội” giỏi hơn con họ. Phần lớn còn lại ứng xử theo quán tính vốn đã hằn thành rãnh được tôi luyện từ trong trứng nước.

Video đang HOT

Những sản phẩm giáo dục “lò gạch”, 100 viên như một, không chấp nhận sự khác thường – lúc nào cũng bắt những đứa trẻ phải nem nép sợ sệt, nói theo khuôn sáo – mới cố tình phớt lờ một đứa trẻ có quan điểm, góc nhìn riêng và dám thể hiện quan điểm đó để chú trọng chỉ trích những tiểu tiết “không nhìn vào người đối diện” khi xem Nam trả lời phỏng vấn.

Lại còn những quan tâm đầy cao cả Đỗ Nhật Nam bị mất tuổi thơ. Không hiểu “tuổi thơ” ở đây phải được hiểu theo tiêu chí nào. Nếu là tuổi thơ theo nghĩa hạnh phúc của con người thì phải được biện giải theo cách: con người (trong đó có trẻ em như Nam) được tự do tìm hạnh phúc trong đam mê của mình, và Nam mê sách. Không lẽ Nam phải có “tuổi thơ” bằng cách dán mắt vào màn hình game online, tivi, đồ chơi đắt tiền… hay học ngày học đêm như những đứa trẻ khác?

Chỉ có thể nói một đứa trẻ nào đó (bị) mất tuổi thơ khi chúng rơi vào tình huống bắt buộc phải làm việc gì hay sống một cuộc sống chúng không mong muốn. Ví dụ: lao động kiếm sống vì nghèo đói, không có người giám hộ; bắt buộc cầm súng vì chiến tranh, v.v… Ở đây Nam được phiên lưu bay bổng trong thế giới sách của cậu, và chắc chắn cậu thích thú ở đó. Lý do gì nói Nam “không có tuổi thơ”?

Nói cách khác, chính những người ném đá Nam “không có tuổi thơ” vì họ được thừa hưởng những quy tắc và giáo lý ứng xử còn nhiều định kiến và nặng nề trong xã hội; không cho phép con người được mạnh dạn có những suy nghĩ riêng và dám thể hiện suy nghĩ ấy, không dám đứng ngoài quán tính đám đông.

Thế mới có chuyện những học sinh bị trừng phạt không thương tiếc vì dám “cãi” thầy cô giáo. Thầy cô giáo cũng là người, chẳng lẽ không bao giờ sai. Những nhà giáo dục cũng là người, chương trình của họ cứ soạn ra là hoàn hảo, và trẻ em không bao giờ được phép có phát hiện hay có quan điểm riêng?

Không thể trở thành Ngô Bảo Châu tiếp theo?

Định kiến: trẻ con phải nghe người lớn, người trẻ phải “noi gương” già đã làm các mầm thiên tài chẳng nảy ra được, vì vừa nhô đầu lên đã bị đánh bẹp. Xã hội sẽ đi mãi một đường ray cũ rỉ, mà chẳng biết đường đó đúng hay sai. Ai (được phép) lái tầu đi đường khác.

Hơn nữa, chú trọng vào những tiểu tiết “không khiêm tốn” “không nhìn thẳng vào người đối diện”… theo hướng quy kết Nam không lễ phép theo chuẩn mực quy định cho một đứa trẻ, người ta bỏ qua hoặc cố tình phớt lờ việc Nam rất tinh tế và tôn trọng nguyên tắc: tôn trọng giá trị này, nhưng không làm tổn thương giá trị khác. Em so sánh Tiếng Anh có lợi thế này, Tiếng Việt có cái hay thế kia; giáo dục của Việt Nam có thể chưa tiên tiến bằng Mỹ, Nhật; nhưng có lợi thế sân nhà, ngôn ngữ và văn hóa..vv..

Nam luôn nhìn ra và định lượng công bằng về các giá trị. Một thái độ điềm đạm và tỉnh táo, đáng trân trọng. Theo tôi đó là sự thành công nhất của bố mẹ Nam, ngoài sự thông minh thiên bẩm không có gì phải bàn cãi của em.

Tại sao Nam phải “khiêm tốn” khi những phẩm chất của em là có thực, đã được chứng minh qua những thành tích cụ thể. Trân trọng giá trị và thành quả của mình là không chỉ là công bằng với chính mình, là còn thể hiện sự chính trực, đường hoàng, khẳng khái.

Thái độ của Nam cũng giống thái độ của GS Ngô Bảo Châu khi anh nói: “cá nhân tôi thấy xứng đáng”, khi có lời này khác về việc anh được Nhà Nước tặng nhà. Bản thân mình không công bằng với chính mình, tỏ ra khiêm tốn nghĩa là giả tạo. Tại sao “người lớn” ép buộc Nam phải tỏ ra e dè, máy móc khi thể hiện mình.

“Người lớn” hùng hồn kết luận rằng Nam già dặn, phán quyết em mắc bệnh ngôi sao và “sẽ ngã đau”. Nhưng “người lớn” không thấy rằng chính ước mơ chuyên gia mật mã, giáo sư đầu tiên, Hà Nội tuyệt vời… chính là phần trẻ con của em, hồn nhiên trong sáng, bay bổng.

Không lẽ cha mẹ em phải nói cho em biết: con học ở Hà Nội, bố mẹ phải “chạy trường”, Việt Nam không/chưa có Viện Mật mã, xây dựng được nó phải vượt qua muôn nghìn lực cản, trong đó cả những định kiến sẵn có đang nhắm vào em. Hay muốn trở thành giáo sư ở Việt Nam em phải “được lòng” vô số người… Chẳng có bố mẹ nào muốn làm vẩn đục con theo cách đó, bố mẹ Nam đương nhiên càng không.

Một đứa trẻ có tư duy sắc bén, định hướng rõ ràng như vậy – chưa ai dám nói em sẽ làm được những gì – nhưng có thể khẳng định ngay em sẽ không đi chệch hướng, không trở thành một con người bạc nhược, méo mó giống như nhiều tâm hồn chông chênh không định hướng ngoài xã hội kia.

Một bộ phận “người lớn” đi quá xa khi thành lập các trang web bôi nhọ, vùi dập em không thương tiếc. Đặt ngoài việc vi phạm Quyền trẻ em, quyền tự do ngôn luận, những “người lớn” đáng tuổi ông bà cha chú của Đỗ Nhật Nam có hả hê khi dày vò hành hạ một đứa trẻ 11 tuổi như vậy không.

Cả dãy số 0 vẫn chỉ là 0, cho đến khi số 1 đứng vào đầu hàng. Những Đỗ Nhật Nam chính là số 1.

Tại sao Đỗ Nhật Nam không thể trở thành những Ngô Bảo Châu tiếp theo. Hay chúng ta phải cay đắng thừa nhận: thiên tài sẽ không xuất hiện ở Việt Nam.

Ai cho họ xuất hiện?

Theo xahoi

Nhà khoa học "không thể nào né tránh"

Giáo sư Ngô Bảo Châu mở đầu bài nói chuyện chủ đề Học như thế nào ở Đại học Bách khoaHà Nộihôm 13/3, đại ý 'Người ta thường hỏi tôi về bí quyết học tập. Tôi thường nói chỉ cần có đam mê, nhưng đó là một cách né tránh. Tôi bắt buộc phải trả lời như thế vì chưa bao giờ suy nghĩ một cách thấu đáo về vấn đề này. Nhưng không thể nào né tránh mãi được'.

Mỗi lần gặp câu hỏi này, ngoài ý "Chỉ cần đam mê", giáo sư đã nghĩ ra rất nhiều câu trả lời thú vị khác, hầu hết có ví von hình ảnh rất văn vẻ. Nhưng đúng như anh nhận thấy, các câu trả lời đó thiếu hệ thống và không thấu đáo. Vì thế, giáo sư về viết hẳn bài luận Học như thế nào và công bố nó một cách trang trọng: phát biểu trước hàng trăm sinh viênvà học giả ở Hà Nội hôm 13/3, đồng thời đăng nguyên văn bài viết lên tạp chí Tia sáng và trang cá nhân Thích học toán. Đó là thái độ ứng xử của nhà khoa học: mọi đề tài phải được giải quyết một cách bài bản và kết quả phải được công bố trước đối tượng phù hợp.

Nhà khoa học không thể nào né tránh - Hình 1

3 ngày sau đó, 16/3, lại hay tin giáo sư Châu cùng đồng tác giả Nguyễn Phương Văn tặng sách nói Ai và Ky ở xứ sở những con số tàng hình cho học sinh - sinh viên khiếm thị ở TP.HCM. Còn nhớ tháng 8/2012, ở Hà Nội, giáo sư đã phải bất ngờ khi một nữ sinh khiếm thị đứng lên hỏi: "Bao giờ những người như tôi mới đọc được sách của giáo sư?". Khi đó, giáo sư hứa sẽ nghĩ về việc này. Tháng 3/2013, tức hơn nửa năm sau, mong muốn của cô gái đã trở thành sự thật.

Trước đó chưa từng nghe giáo sư Châu tiết lộ về kế hoạch làm sách nói cho độc giả khiếm thị. Chính xác là anh chỉ công bố khi thành quả đã ra mắt. Nói là làm - cách ứng xử này không thịnh hành lắm ở Việt Nam và ở... đàn ông hiện nay.

Cũng trong bài nói chuyện của mình ở Đại học Bách khoa Hà Nội, giáo sư lưu ý người nghe rằng anh định dịch câu hỏi "Học như thế nào?" sang tiếng Anh là "How we learn?" chứ không phải là "How to learn?" như trong tiêu đề buổi nói chuyện. Giáo sư dặn sinh viên nghĩ về sự khác nhau giữa hai cách dịch và hứa trở lại chủ đề này vào cuối buổi. Nhưng sau đó, hoặc anh quên, hoặc không đủ thời gian. Hai cách dịch trên có gì khác nhau không? Có.

"How To" là mẫu câu thông dụng hơn. Sách kỹ năng ngoài hiệu sách không thiếu những cuốn dịch từ một cuốn "How To..." nào đó, tiếng Việt là "Làm thế nào để...". Một bài luận theo chủ đề "How To learn?" khá tương tự một cuốn sách kỹ năng kiểu như thế, với người viết trong tư cách người dạy."How we learn" có một ý nghĩa khác, hay hơn. Với từ "we" (chúng ta), có cảm tưởng giáo sư Châu đã tính cả mình trong đó. Anh nói: "Điểm lại cuộc đời mình, tôi thấy cho đến thời điểm này, tôi cũng không làm gì khác ngoài việc đi học, sau đó dạy học và nghiên cứu khoa học". Học là công việc tập thể, giáo sư đã nhấn mạnh điều này qua bài nói chuyện.

Không ai học đủ nhiều để có thể chính thức ngừng học và đi khắp nơi chỉ để dạy người khác

Theo vietbao

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Vụ máy bay quân sự rơi ở Bình Định: Đã tiếp cận được phi công
22:43:17 06/11/2024
Treo thưởng 10 triệu đồng cho người tìm thấy máy bay Yak -130 nghi rơi ở Đắk Lắk
13:15:22 08/11/2024
Bão số 7 di chuyển hướng Tây Tây Nam, giật cấp 17
13:58:33 08/11/2024
Vẽ bậy ở TP.HCM, 2 người nước ngoài bị trục xuất khỏi Việt Nam
13:33:28 07/11/2024
Mắt bão Yinxing rõ rệt khi tiệm cận siêu bão, ngày mai đổ bộ Biển Đông
14:11:58 07/11/2024
Bão Yinxing mạnh nhất trước khi vào Biển Đông, đổi hướng di chuyển liên tục
21:44:35 06/11/2024
Vụ rơi máy bay quân sự YAK-130: Phi công kể lại giây phút tiếp đất
16:48:22 07/11/2024
Cách chữa bệnh quái dị của 'thầy lang' ở Quảng Ninh
10:00:02 08/11/2024

Tin đang nóng

"Phi công" 16 tuổi đâm bạn gái trọng thương trong nhà nghỉ
10:15:52 08/11/2024
TIN VUI: 1 nàng hậu gen Z vừa tái xuất hoá ra đã âm thầm sinh quý tử 2 tháng tuổi!
13:06:50 08/11/2024
Á quân Rap Việt nói đúng 2 chữ giữa cơn bão "rap diss" từ HIEUTHUHAI, "châm ngòi" cuộc tranh cãi
11:02:06 08/11/2024
Thánh giả tạo của showbiz: Lộ clip "lật mặt nhanh hơn lật bánh tráng", mắng chửi bạn diễn bằng từ ngữ tục tĩu
10:06:53 08/11/2024
Bạn thân của mẹ trở thành mẹ kế, cô gái nhận được tình yêu thương vô bờ
12:43:14 08/11/2024
CĂNG: Sao nam Vbiz bị tố "ngựa quen đường cũ" nhắn tin gạ gẫm fan, FC náo loạn lũ lượt "quay xe"
13:02:38 08/11/2024
Xác minh clip người phụ nữ đạp, đánh tới tấp bé gái giữa đường
15:03:44 08/11/2024
Diệp Lâm Anh đăng đàn kể cho vay cả tỷ không được trả, loạt sao Việt có phản ứng gây chú ý
10:10:19 08/11/2024

Tin mới nhất

Vượt sông Sêrêpốk tìm kiếm máy bay Yak-130

14:58:51 08/11/2024
Lực lượng chức năng và người dân chia thành nhiều nhóm tìm kiếm máy bay Yak-130 nghi rơi tại khu vực Vườn Quốc gia Yok Đôn, tỉnh Đắk Lắk. Địa hình khu vực này được đánh giá hiểm trở, nhiều sông, suối.

Bão Yinxing ảnh hưởng thế nào đến đất liền nước ta?

14:56:44 08/11/2024
Bão Yinxing mạnh cấp 13-14, giật cấp 17 đang hoạt động ở khu vực Bắc Biển Đông. Dự báo, bão sẽ suy yếu thành áp thấp nhiệt đới và chỉ gây mưa vừa ở Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ nước ta.

Cháy lớn tại khu công nghiệp Sông Công 1

12:59:58 08/11/2024
Nhận được tin báo, lực lượng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ đã điều động nhiều xe và phương tiện chữa cháy đến hiện trường.

Quân đội tìm kiếm máy bay YAK-130 như thế nào?

09:12:19 08/11/2024
Trong ngày 7.11, lực lượng chức năng đã huy động 553 người, 247 phương tiện tìm kiếm máy bay YAK-130 rơi trên địa bàn tỉnh Gia Lai và Đắk Lắk.

Tin bão mới nhất 8/11: Bão Yinxing vào Biển Đông thành bão số 7, giật cấp 17

06:53:56 08/11/2024
Tin bão mới nhất 8/11: Sáng sớm nay, bão Yinxing đã đi vào vùng biển phía Đông của khu vực Bắc Biển Đông, trở thành cơn bão số 7 với cường độ gió mạnh cấp 14, giật cấp 17.

TP.HCM: Tai nạn thương tâm trên đường Phan Văn Hớn khiến một phụ huynh tử vong

19:04:51 07/11/2024
Một vụ tai nạn giao thông giữa xe máy và xe bồn vừa xảy ra trên đường Phan Văn Hớn (Q.12) khiến 1 người phụ nữ tử vong, bé gái bị thương nặng.

Bịt kín quán karaoke An Phú sau vụ phát hiện thi thể trong bể nước

19:02:23 07/11/2024
Quán karaoke An Phú ở Bình Dương đã bị bỏ hoang hơn 2 năm sau vụ cháy kinh hoàng làm 32 người chết. Mới đây, chính quyền địa phương đã yêu cầu bịt kín quán karaoke này sau khi phát hiện một thi thể trong bể chứa nước PCCC.

Máy bay quân sự YAK-130 rơi ở Bình Định: Sẽ giải mã hộp đen tìm nguyên nhân

18:13:18 07/11/2024
Lực lượng chức năng đang tìm máy bay quân sự YAK-130 rơi ở Bình Định để giải mã hộp đen, tìm nguyên nhân sự cố.

Quảng Ninh: Tai nạn tại Công ty Than Dương Huy khiến 1 thợ cơ điện tử vong

11:49:34 07/11/2024
Trước đó, vào ngày 21/10, tại lò giếng phụ trục tải -98/-250 thuộc Dự án khai thác của Công ty Than Dương Huy - TKV cũng đã xảy ra một vụ tai nạn lao động khiến một công nhân khai thác hầm lò bậc 1/5 tử vong.

Quảng Trị: Bờ sông Vĩnh Định sạt lở nghiêm trọng khiến hàng trăm hộ dân bất an

11:47:01 07/11/2024
Vĩnh Định là con sông đào, được khởi công năm Minh Mạng thứ 6 (1825). Con sông này được đào và khơi thông, nạo vét nhiều lần, trải dài từ thời vua Minh Mạng đến các đời vua Triều Nguyễn sau này.

Làm rõ nguyên nhân vụ máy bay YAK-130 rơi ở Bình Định

11:44:12 07/11/2024
Mọi người tham gia tìm kiếm đã động viên với nhau là anh em chúng tôi có thể mệt, có thể đói, lạnh nhưng mà không thể để đồng chí, đồng đội ở một mình trong điều kiện lạnh giá và đói rét như thế được .

Bắc Kạn liên tiếp xảy ra cháy rừng và cháy trên đất lâm nghiệp

11:40:04 07/11/2024
Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh chủ động, sẵn sàng lực lượng, phương tiện, vật tư, kịp thời ứng cứu các tình huống khẩn cấp về cháy rừng khi có yêu cầu.

Có thể bạn quan tâm

Clip Kỳ Duyên được truyền thông quốc tế săn đón, nhận thêm tin vui sau chuỗi ngày trồi sụt ở Miss Universe

Sao việt

15:42:44 08/11/2024
Đến nay, một nửa chặng đua tại cuộc thi Miss Universe đã trôi qua và đại diện Việt Nam - Hoa hậu Kỳ Duyên đang ngày càng nhận được nhiều điểm cộng.

Ngọc Lan nghẹn ngào trước chàng trai cụt tay quyết lấy bằng đại học

Tv show

15:37:51 08/11/2024
Hành trình vượt qua biến cố để lấy bằng đại học của chàng trai Nguyễn Ngọc Nhứt được chia sẻ trong chương trình Đời rất đẹp khiến diễn viên Ngọc Lan cảm kích.

'Red One': Màn giải cứu Giáng sinh dễ thương nhưng thiếu thuyết phục

Phim âu mỹ

15:35:03 08/11/2024
Red One (tựa tiếng Việt: Mật mã đỏ) được kỳ vọng sẽ làm nên chuyện khi có sự tham gia của hai tài tử ăn khách - Chris Evans và Dwayne Johnson.

Em trai Phạm Băng Băng bị chê diễn dở đến mức muốn 'đuổi khán giả'

Hậu trường phim

15:31:49 08/11/2024
Nam ca sĩ, diễn viên gây thất vọng vì ánh mắt đờ đẫn, thường trợn tròn mắt hay nhướng mày ngơ ngác, cùng những biểu cảm gượng gạo, thiếu sức sống.

Xôn xao tin nhắn "bắt và kiểm điểm giáo viên dạy thêm", Sở lên tiếng

Netizen

15:08:04 08/11/2024
Tin nhắn được chia sẻ trên mạng xã hội thể hiện nội dung Sở GD&ĐT yêu cầu các Phòng GD&ĐT theo dõi sát, bắt và kiểm điểm giáo viên dạy thêm.

Chuyến công du nước ngoài đầu tiên của Tổng thống Indonesia: Tạo hiệu quả đòn bẩy ngoại giao

Thế giới

15:01:22 08/11/2024
Theo Bộ Ngoại giao Indonesia, chuyến thăm này có tầm quan trọng đáng kể đối với cam kết tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Indonesia và Trung Quốc trong nhiều lĩnh vực.

Nữ nhân viên ngân hàng lừa đảo 6 tỷ đồng đầu tư tiền ảo, công an tìm thêm bị hại

Pháp luật

14:50:49 08/11/2024
Ngày 8/11, Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP Đà Nẵng) thông báo tìm bị hại trong vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua hình thức mượn tiền đáo hạn của một nhân viên ngân hàng trên địa bàn.

Vợ trẻ kém 40 tuổi của Lý Khôn Thành: Sống vô gia cư, bị phạt vì ăn trộm

Sao châu á

14:05:43 08/11/2024
Cuộc sống của Lâm Tĩnh Ân đảo lộn hoàn toàn sau khi chồng cô, nhạc sĩ Lý Khôn Thành, qua đời. Cô rơi vào cảnh vô gia cư, bị đuổi khỏi khách sạn, lấy trộm đồ và bị phạt hành chính.

Nóng: Bắt giữ 3 nghi phạm trong vụ Liam Payne ngã lầu tử vong tại chỗ

Sao âu mỹ

13:56:54 08/11/2024
Ngày 7/11, tờ Page Six đưa tin Văn phòng Công tố Hình sự và Cải huấn Argentina đã bắt giữ 3 người có liên quan đến vụ Liam Payne ngã lầu tử vong tại chỗ.

7 thực phẩm gây mất ngủ, lão hóa nhanh

Sức khỏe

13:56:43 08/11/2024
Ngủ không đủ giấc có liên quan đến nhiều vấn đề về tâm thần, bao gồm mệt mỏi, suy giảm trí nhớ và giảm khả năng tập trung. Hơn nữa, thiếu ngủ mạn tính có liên quan đến việc tăng nguy cơ béo phì và kiểm soát lượng đường trong máu kém.

Tuổi trẻ giá bao nhiêu - Tập 14: Đi mua trái cây sạch, Kiên vừa bị thương lái dằn mặt, vừa bị đánh

Phim việt

13:54:16 08/11/2024
Cuộc hành trình mang hoa quả sạch đến người tiêu dùng của Kiên gặp nhiều trở ngại và không hề dễ dàng. Tuy nhiên, cậu vẫn kiên trì với mục tiêu của mình.