Thị trường ôtô dịch vụ – kẻ lao đao, người ổn định

Các mẫu xe bị ảnh hưởng mạnh đa số là các dòng 7 chỗ hoặc SUV thiên hướng dịch vụ như Innova, Xpander hay Fortuner.

Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) cho biết, doanh số tháng 7 đạt 14.457 xe, giảm 38% so với cùng kỳ 2020. Hầu hết các hãng trên thị trường đều giảm doanh số so với tháng trước, trừ VinFast.

Hai thị trường lớn nhất là Hà Nội và TP HCM phải giãn cách xã hội kéo dài khiến ngành kinh doanh xe dịch vụ phải “đắp chiếu” xe. Việc này cũng ảnh hưởng trực tiếp tới doanh số xe mới của nhiều mẫu xe thường được lựa chọn chạy dịch vụ. Innova là một ví dụ điển hình khi tháng này chỉ bán 41 xe, rơi vào nhóm xe bán ít nhất toàn thị trường. Innova trước giờ bán nhiều ở phía nam, cho các công ty hoặc cá nhân mua rồi cho công ty thuê. Hạn chế đi lại khiến lượng Innova bán ra thấp kỷ lục.

Ngoài Innova, nhiều mẫu xe khác có thiên hướng chạy dịch vụ cũng bị ảnh hưởng như đồ thị dưới đây:

Biểu đồ cho thấy, hầu hết các mẫu xe đều có doanh số giảm dần đều từ tháng 5, cá biệt có Vios tăng lên trong tháng 6 vì áp dụng chương trình giảm giá sâu, và i10, Ertiga cũng tăng đôi chút nhưng không đáng kể.

Tuy giảm, nhưng các mẫu xe lại có xu hướng giảm ít/nhiều khác nhau. Đồng thời, nếu so sánh doanh số luỹ kế 7 tháng 2021 so với 2020, các mẫu xe cũng cho thấy xu hướng tăng, giảm khác biệt. Cụ thể như sau:

Về tỷ lệ giảm sút của tháng 7 so với tháng 6 , những mẫu xe có tỷ lệ giảm cao nhất (ô màu đỏ, giảm gần 50% trở lên) là Fortuner, Innova, XL7 và Ertiga. Trong đó, Innova sụt giảm lớn bởi 90% dòng xe này chạy dịch vụ. Fortuner ít hơn vì vẫn có một tỷ lệ tương đối xe cá nhân. Tuy vậy, cả hai xe này có giá đắt nhất trong danh sách các xe chạy dịch vụ. Trong giai đoạn khách hàng cần tiết kiệm chi phí vì dịch bệnh, những mẫu xe đắt tiền không phải là lựa chọn ưu tiên, là một trong những nguyên nhân khiến hai dòng xe này sụt giảm lớn.

Với hai mẫu xe của Suzuki, bên cạnh ảnh hưởng của dịch, việc thiếu nguồn cung cũng là một lý do khác. Ertiga chỉ còn 20 chiếc bán ra trong tháng 7 là một chỉ dấu không ổn cho dòng xe này, khi sự xuất hiện của XL7 nhiều ưu điểm hơn khiến chính Ertiga gặp khó.

Về tỷ lệ thay đổi của luỹ kế 7 tháng 2021 so với cùng kỳ năm ngoái, với những xe tăng trưởng (ô màu xanh), ngoại trừ XL7, đều là các mẫu xe có mức giảm sút tháng 7 so với tháng 6 năm nay khá ít. Ví dụ, Accent chỉ giảm 28% hay Xpander là 21%. Con số này cho thấy, Attrage, Xpander hay Accent đang có mức bán hàng ổn định. Số giảm thời kỳ dịch chỉ là “khó người, khó ta”. Việc giảm sút không nhiều giữa các tháng trong năm nay đã giúp con số luỹ kế năm nay vẫn tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái.

Riêng trường hợp của XL7 là một ngoại lệ, tháng 7 sụt giảm 58% nhưng luỹ kế tăng trưởng tới 276% vì mẫu xe này bắt đầu bán ra từ tháng 5/2020, nên luỹ kế năm ngoái số rất thấp, chỉ 689 xe.

Fortuner một trong các mẫu xe thiên hướng dịch vụ bị ảnh hưởng bởi dịch. Ảnh: Lương Dũng

Sự thay đổi trong doanh số của các mẫu xe thiên hướng dịch vụ mùa dịch có thể là một chỉ dấu quan trọng cho các hãng nhìn lại định vị sản phẩm, theo các chuyên gia. Anh Hoàng Long, Hà Nội chủ một đơn vị kinh doanh xe hợp đồng cho biết, trước đây các công ty Nhật Bản, Hàn Quốc ở Việt Nam thường thuê những xe mới, to để chở chuyên gia nước ngoài và yêu cầu đổi xe sau mỗi 3 năm, nhưng hiện nay xu hướng đã khác.

“Khoảng một năm gần đây, khi ký mới, họ chấp nhận thuê xe cũ đã lăn bánh khoảng 1-2 năm, hoặc các xe họ đã ký từ 3 năm trước vẫn khai thác tiếp mà không yêu cầu đổi xe mới”, anh Long cho biết. Nguyên nhân của việc này đều từ yêu cầu tiết kiệm chi phí.

Anh cũng cho biết thêm, nhiều công ty có trụ sở gần Hà Nội như Bắc Giang, Bắc Ninh, Thái Nguyên cũng hạn chế đi lại, hoặc họ không về Hà Nội trong thời gian giãn cách, vì thế lượng xe di chuyển giảm, nên công ty của anh không có nhu cầu đầu tư mới, thậm chí còn phải bán xe để trang trải chi phí.

Khái niệm xe dịch vụ trong vài năm gần đây được chuyển hướng tập trung vào xe cỡ nhỏ, nơi khách hàng cá nhân mua xe kết hợp sử dụng và chạy thêm dịch vụ dạng taxi công nghệ, thay vì đầu tư nhiều tiền cho một đội xe như mô hình truyền thống taxi hoặc công ty cho thuê. Bởi nhu cầu này, xe nhỏ, giá rẻ nhưng vẫn đáp ứng được lượng tiện nghi đủ dùng cho cá nhân là những dòng xe được ưa chuộng, ví như Xpander, kẻ đã lật đổ ngôi vương và biến Innova thành dĩ vãng.