Thế khó của điện ảnh năm 2022

Với hàng loạt thất bại trong năm qua, điện ảnh thế giới cần cân nhắc hướng đi mới. Những vấn đề cần giải quyết trong năm 2022 là cách phát hành phim, vực dậy doanh thu cuối tuần.

Sau khi đóng cửa phần lớn năm 2020, 2021 là năm thử nghiệm của ngành công nghiệp điện ảnh. Với sự trở lại khá thành công (dù không thể đạt như mức trước đại dịch), điện ảnh đang bắt đầu có hướng đi mới.

Xu hướng hiện tại được nhiều hãng phim thử nghiệm là phát đồng thời phim tại rạp chiếu và trên ứng dụng trực tuyến. Theo Variety, 2022 là năm ngành điện ảnh nên mở cửa toàn cầu sau khi trải qua thăng trầm.

Chiến lược tạo ra vũ trụ điện ảnh

Spider-Man: No Way Home đã thành công đáng kể tại các rạp chiếu. Bộ phim thu hơn 635,7 triệu USD nội địa và gần 1,34 tỷ USD trên toàn cầu. Đây là tác phẩm mang lại nhiều thành công cho Sony.

Theo công ty phân tích và đo lường Comscore, Spider-Man: No Way Home nâng doanh thu phòng vé năm 2021 của Sony gần bằng với Disney.

2021 cũng là năm đánh dấu sự khởi đầu của việc Sony có thể liên kết nhân vật Người Nhện của Tom Holland với các sản phẩm của Marvel. Sự kết hợp giữa Sony và Marvel được gọi là Sony Pictures Universe of Marvel Characters (SPUMC). Hai công ty lớn đang nỗ lực xây dựng vũ trụ điện ảnh chung.

Nhiều khả năng Fast & Furious và Vùng đất câm lặng phát triển thành vũ trụ điện ảnh mới. Ảnh: Universal, Paramount.

Trailer Fast & Furious

Sắp tới, SPUMC ra mắt bản phát hành mang tên Morbius (ra rạp vào tháng 4) và phần tiếp theo của phim hoạt hình Spider-Man: Into the Spider-Verse (ra mắt cuối tháng 10). Cùng lúc đó, Vũ trụ DC và MCU cũng công bố những bản phát hành riêng. Variety nhận định 2022 là năm cạnh tranh căng thẳng giữa các vũ trụ điện ảnh.

Trong khi đó F9: The Fast Saga và Vùng đất câm lặng 2 – các nhượng quyền thương mại có doanh thu cao trong năm 2021 của Universal và Paramount – đều khởi động phần tiếp theo, bao gồm Hobbs & Shaw và nhánh Quiet Place ra mắt năm 2023.

Tuy nhiên, hai studio lớn chưa có kế hoạch khởi động vũ trụ điện ảnh hoành tráng như ba đối thủ của mình. Có thể đây là năm Universal và Paramount thay đổi cách tiếp cận và hướng đi mới cho các tác phẩm.

Cân nhắc giữa việc phát hành phim ở rạp và ứng dụng phát trực tuyến

Năm 2021, Warner Bros. đã đánh cược vận mệnh của công ty bằng cách thay đổi chiến lược phát hành phim. Gần như toàn bộ tác phẩm của hãng đều phát hành song song tại rạp và trên ứng dụng phát tuyến trên HBO Max.

Điều đó không mang lại thành công cho hãng. The Matrix Resurrections là thất bại mới nhất của Warner Bros. khi doanh thu hiện tại của phim chỉ ở mức 107 triệu USD trên toàn cầu, theo Box Office Mojo.

Theo Variety, sự trở lại của Warner Bros. không chỉ gặp trở ngại ở cách phát hành. Phim bị lu mờ bởi No Way Home và phần tiếp theo của Sing. Doanh thu toàn cầu của bộ phim hoạt hình hiện ở mức 152,4 triệu USD.

Thất bại của The Matrix Resurrections đặt ra câu hỏi về tương lai của hình thức phát hành song song. Ảnh: Vox.

Bộ phim hoạt hành khác có kế hoạch phát đồng thời ở rạp chiếu và trên ứng dụng phát trực tuyến là The Boss Baby: Family Business. Doanh thu phòng vé của phim sau 5 ngày phát hành là 57 triệu USD. Đây là tác phẩm hiếm hoi có doanh thu khả quan dù không phát độc quyền ở rạp.

Các bản phát hành khác của Warner Bros. là Godzilla vs. Kong (30/3) và Dune (22/10) đều không gặp đối thủ cạnh tranh nào lúc ra rạp. Dù phát song song, phim vẫn thu về lần lượt 467,8 triệu USD và 396,1 triệu USD trên toàn cầu.

Black Widow của Disney và Marvel là bộ phim phát hành kép có doanh thu ấn tượng nhất năm 2021. Phim mở màn với 80 triệu USD tại Bắc Mỹ, một phần do không có tác phẩm đình đám nào khác cạnh tranh khi phát hành ngày 9/7.

Warner Bros. đang có kế hoạch phát hành độc quyền vào năm 2022. Universal cũng có kế hoạch tương tự. Các công ty lớn cũng tiếp tục thử nghiệm việc phát song song, nhưng tránh trùng ngày ra mắt các bộ phim bom tấn.

Doanh thu cuối tuần giảm

Theo Variety, sẽ rất khập khiễng nếu so sánh điện ảnh năm 2021 với bất kỳ năm nào trước đại dịch. Doanh thu phòng vé ba tháng cuối năm giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2019.

Shang-Chi ra mắt hồi tháng 9/2021, thu 76 triệu USD sau ba ngày ra rạp. Tuy nhiên, doanh thu ba ngày cuối tuần sau đó giảm 45% so với ngày đầu. It: Chapter Two ra mắt hồi tháng 9/2019 chỉ giảm 19% so với ngày ra rạp mở màn.

Ngay cả khi Venom: Let There Be Carnage (ra rạp ngày 1/10) đạt được kỷ lục doanh thu mở màn trong mùa dịch (trước khi No Way Home được phát hành), doanh thu phòng vé cuối tuần cũng giảm 16% vào ngày 8/10. Trong quá khứ, Joker ra mắt vào ngày 4/10/2019 chỉ giảm 6% so với ngày mở màn.

Bộ phim Eternals ra mắt ngày 12/11 cũng chứng kiến sự sụt giảm cuối tuần. Doanh thu phim giảm 36% so với mức 12% của các tác phẩm ra mắt cùng kỳ năm 2019.

Spider-Man: No Way Home không cứu được tương lai ảm đạm ngày cuối tuần của toàn ngành điện ảnh. Ảnh: Marvel Studios.

Trailer Spider-Man: No Way Home

Theo số liệu thống kê, doanh thu phòng vé năm 2021 không tăng nhiều vào Lễ tạ ơn như năm 2019. Một phần vì Top Gun: Maverick (vốn ấn định ngày ra rạp là 19/11) bị hoãn đến năm 2022. Quyết định này có thể được thay đổi do các nhà phát hành chứng kiến doanh thu cuối tuần các bộ phim đều giảm.

“Người hùng” của Sony cũng không nằm ngoài xu hướng. Sau khi phòng vé nội địa kiếm được 280 triệu USD, doanh thu ba ngày tiếp theo của phim đã giảm đến 49%. Vào năm 2019, tác phẩm dẫn đầu tương tự là Star Wars: The Rise of Skywalker tuy có giảm nhưng con số chỉ dừng lại ở mức 20%.

Trong xu thế đó, các hãng phim đã thông minh khi ra quyết định rút ngắn thời gian bộ phim ra rạp xuống còn một nửa so với quy định là 90 ngày. Các tác phẩm có thời gian kiếm tiền tại VOD trước khi chuyển đến dịch vụ phát trực tuyến.

“Ngay cả Spider-Man: No Way Home không thể chống lại xu hướng giảm mạnh doanh thu cuối tuần sau khi mở màn thành công, đây không được xem là trạng thái ‘bình thường mới’ của ngành công nghiệp rạp chiếu”, Variety bình luận.