‘The Green Knight’ và cái giá của sự ngay thẳng

“ The Green Knight” cải biên bài thơ cổ thành hai tiếng điện ảnh đẹp mắt với ngụ ngôn giản đơn về danh dự con người.

Đạo diễn: David Lowery

Thể loại: viễn tưởng, sử thi trung cổ

Diễn viên: Dev Patel, Alicia Vikander, Joel Edgerton, Sarita Choudhury, Sean Harris

Đánh giá: 8/10

Trong bài thơ thế kỷ 14 Sir Gawain and the Green Knight (tạm dịch: Ngài Gawain và Lục Hiệp Sĩ ), Gawain là một hiệp sĩ vinh hiển đầy mình, là thành viên nổi bật của Bàn tròn vua Arthur. Một kỵ sĩ màu xanh tiến vào Camelot, thách thức tất cả những người có mặt ở đó chơi một trò “thân thiện”. Hắn sẽ chịu một đòn và một năm lẻ một ngày sau, kẻ nào đánh hắn sẽ nhận lấy đòn y hệt.

The Green Knight (2021) là tác phẩm tiếp theo từ xưởng phim A24.

Gawain dũng cảm – cháu của vua Arthur – bước tới nhận lời thách đấu. Anh vung kiếm lên chém bay đầu Lục Hiệp Sĩ. Trong sự ngạc nhiên của mọi người, gã kỵ sĩ không đầu đứng dậy, nhặt lấy chiếc đầu của mình cười vang và rời khỏi lâu đài. Đúng hẹn, Gawain lên đường đi tìm Lục Hiệp Sĩ, hoàn thành trò chơi kỳ lạ.

Chỉ khác là trong tác phẩm của đạo diễn David Lowery, Gawain không phải là một hiệp sĩ, anh không có chiến tích vinh hiển gì. Vào vai bởi Dev Patel, Gawain phải đi tìm câu trả lời cho danh dự của một hiệp sĩ trong một trò chơi kỳ quặc. Đẹp mắt, ám ảnh và mang đậm dấu ấn cá nhân của đạo diễn, The Green Knight thổi một làn gió mới vào nguyên tác cũ kỹ tuổi đời hơn 6 thế kỷ

Bộ phim đậm chất A24

Trong một thời kỳ tràn ngập các phim hành động dễ đoán, phim tình cảm, kinh dị, đầy rẫy thương hiệu xào xáo làm lại thì ít có công ty nào để lại nhiều bản sắc như A24. Ra mắt số ít các phim tuyển chọn, chủ nghĩa chiết trung của A24 có thể tựu lại trong câu “ít nhưng mà chất”.

Mỗi bộ phim đều có một bản sắc riêng, từ Moonlight , Room , Lady Bird cho tới Hereditary , Midsommar , The Farewell … Các tác phẩm trong khi kể câu chuyện độc đáo riêng, lại làm nên một chân dung nghệ thuật hiếm hoi mà A24 đem đến Hollywood.

The Green Knight không phải là ngoại lệ. Bài thơ buồn tẻ và vô lý thời trung cổ dưới bàn tay của David Lowery là một cuộc dạo chơi thị giác, nơi hiện sinh con người đối mặt sống – chết, mối quan hệ giữa nhân loại và tự nhiên.

Bù đắp cho một nội dung khá mỏng là phần hình ảnh ấn tượng đến từ Lowery. Mạch phim chậm chạp cho phép người xem khám phá những không gian nghệ thuật mà ekip dày công cắt dựng.

Chỉ riêng đoạn Lục Hiệp Sĩ bước vào Camelot đã mất gần một năm để biên tập. Trong đó, ánh sáng chiếu từ ô sáng trần điện tỏa đúng một vầng hào quang xung quanh Bàn tròn. Và mặc dù phần lớn bộ phim khá tối tăm, gương mặt của các diễn viên luôn được soi chiếu để không bỏ sót một biến chuyển cảm xúc nào.

Bộ phim có những cảnh quay cực kỳ đáng nhớ.

Khung cảnh nước Anh vốn xám xịt và buồn tẻ nay hiện lên đẹp như tranh vẽ dưới ống kính của Andrew Droz Palermo. Nhà quay phim này đã từng hợp tác với Lowery trong A Ghost Story , có thể thấy dấu ấn của anh qua nhiều góc máy tuyệt đẹp.

Một khoảnh khắc “gây lú” được Palermo thực hiện là cảnh 180 độ trong một khu rừng với Gawain bị trói. Xưởng kỹ xảo Weta đã tạo ra một chuỗi thời gian trôi tinh tế luân chuyển bốn mùa xuân hạ thu đông cho thấy vòng lặp bất tận của tự nhiên.

Cùng với âm nhạc đầy ám ảnh từ nhà soạn nhạc Daniel Hart, The Green Knigh t là bữa tiệc thị giác siêu thực, đánh thức các giác quan người xem khi theo dõi hành trình đơn độc của Gawain dấn thân vào sâu trong hoang vu.

Từ câu chuyện hơn 600 năm tuổi đến ngụ ngôn hiện đại

Nếu như hầu hết khán giả đều đồng ý rằng The Green Knight gây ấn tượng mạnh mẽ về mặt nghe nhìn, thì mỗi người xem xong lại tìm thấy cho mình một ý kiến khác nhau về nội dung của bộ phim. Có người sẽ bỏ dở vì mạch phim quá chậm, người khác thì cho rằng nó quá vô lý.

Gần như trung thành tuyệt đối khi chuyển thể bài thơ cổ, David Lowery vẫn cố ý chừa lại khoang trống cho sáng tạo và những ý tưởng riêng của mình. Trong đó, Lục Hiệp Sĩ đại diện cho tự nhiên bất diệt, cho cái chết không thể tránh khỏi.

Con đường chông gai mà Gawain trải qua chỉ để hoàn thành “trò chơi” Giáng Sinh, là cách mỗi chúng ta đối diện với những điều không thể tránh khỏi.

Bài thơ cổ là câu chuyện về một hiệp sĩ trải qua thử thách để chứng minh danh dự, lòng dũng cảm, tinh thần hiệp sĩ. Gawain trong thơ đã vốn là một cá nhân tiếng tăm. Gawain trong phim, xuất phát điểm là một kẻ vô danh, một chàng trai trẻ không biết điều gì đang chờ đợi mình phía trước.

Sau Triệu Phú Ổ Chuột hay Lion , Dev Patel tiếp tục có một màn trình diễn xuất sắc thẻ hiện nội tâm đầy mâu thuẫn của một Gawain. Anh ta muốn danh dự, dũng cảm, nhưng anh cũng như tất cả, vô thường, bé nhỏ trước quy luật của tự nhiên. Đối mặt ra sao, điều đó lại phụ thuộc vào mỗi con người.

Trong bộ truyện tranh Sandcastle của Pierre Oscar Levy, có một câu chuyện như thế này. Xưa kia ở một vương quốc nọ, có một ông già muốn gặp đức vua. Ông già kỳ lạ nói với đức vua rằng ông ta là sứ giả của thần chết và đến để lấy đi linh hồn của vua.

Vị vua hoảng sợ và mặc cả, xin được sống thêm 7 năm nữa. Ông già ngần ngừ một lát rồi đồng ý: “Ta sẽ là người quyết định ngày chính xác mà bệ hạ phải ra đi. Từ ngày mai cho tới ngày cuối cùng của 7 năm nữa, ta có thể ghé thăm bất cứ lúc nào và lấy mạng ông”. Vị vua đồng ý và ngay lập tức rút về lâu đài, cho lính xây hào, khóa chặt cửa. Suốt 7 năm liền ông sống trong lo sợ, không ra ngoài, không gặp bất kỳ ai kể cả vợ con, thân tín.

Đến ngày cuối cùng, ông già kia xuất hiện và nói với vua: ” Đến lúc rồi”. Vua kinh ngạc: “Tại sao ta canh phòng cẩn mật như vậy mà ngươi vẫn vào được?”. Ông già đáp lại: “Nhà vua vốn đã chết từ 7 năm trước rồi, bệ hạ không biết đấy thôi. Lâu đài này, cung điện này chính là quan tài của ông đó”. Đức vua nghe xong không nói gì cả, quay lại chiếc giường tối tăm và không bao giờ tỉnh dậy nữa.

Câu chuyện trên, cũng như câu chuyện trong The Green Knight , là lát cắt hình dung của con người đối mặt với cái chết không thể nào tránh khỏi.

Như đoạn thoại của Alicia Vikander trong phim, người chết cuối cùng trở về với cát bụi còn cây đời vẫn mãi xanh tươi. Thế giới này vận động theo quy luật, nhưng không phải quy luật của con người.

Nhận thức được sự nhỏ nhoi ấy, mỗi người hẳn tìm cho mình một cách để khiến cuộc sống có ý nghĩa. Với Gawain, lặn lội vạn dặm để đi tìm một gã màu xanh có thể không giúp anh thành hiệp sĩ, nhưng giúp anh làm người.

Trailer The Green Knight