Thế giới tuần qua: ASEAN thông qua nhiều sáng kiến quan trọng; nước Mỹ vẫn bế tắc sau bầu cử

Hội nghị cấp cao Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các Hội nghị Cấp cao liên quan thành công tốt đẹp cùng với những diễn biến rằng co sau bầu cử Tổng thống Mỹ là hai sự kiện quốc tế nổi bật trong tuần.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch ASEAN 2020 dự Hội nghị Cấp cao Đông Á lần thứ 15 theo hình thức trực tuyến. Ảnh: Thống Nhất – TTXVN

ASEAN và các đối tác thảo luận nhiều sáng kiến quan trọng

Từ ngày 12-15/11, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các Hội nghị Cấp cao liên quan được tổ chức bằng hình thức trực tuyến dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.

Diễn ra trong bối đại dịch COVID-19 gây ra hệ quả nghiêm trọng đến đời sống kinh tế – xã hội của các nước cùng với diễn biến phức tạp của môi trường chiến lược khu vực và toàn cầu, Hội nghị là dịp để Lãnh đạo các nước ASEAN khẳng định cam kết, quyết tâm chính trị mạnh mẽ nhằm duy trì hợp tác, liên kết khu vực, ứng phó hiệu quả với đại dịch COVID-19, củng cố vai trò trung tâm, vị thế của ASEAN cũng như định hướng phát triển phù hợp cho ASEAN trong một thế giới đang chuyển động nhanh chóng, phức tạp, khó đoán định.

Tại Hội nghị, các Lãnh đạo ASEAN đã rà soát tổng thể tình hình hợp tác ASEAN, nhất trí thông qua Đánh giá giữa kỳ triển khai các Kế hoạch tổng thể Cộng đồng ASEAN 2025, ra Tuyên bố Hà Nội về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025, tiến hành rà soát triển khai Hiến chương ASEAN, gắn kết phát triển tiểu vùng với tiến trình phát triển chung của ASEAN và triển khai các sáng kiến nâng cao hình ảnh, bản sắc ASEAN trong khu vực.

Để phục hồi kinh tế trong điều kiện đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, Lãnh đạo các nước đã thông qua Khung phục hồi tổng thể của ASEAN cùng Kế hoạch triển khai, Tuyên bố ASEAN về Khung Thỏa thuận Hành lang đi lại ASEAN, Khung chiến lược ASEAN về các tình huống y tế công cộng khẩn cấp, chính thức công bố lập Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp khu vực và thúc đẩy vận hành Quỹ ASEAN ứng phó COVID-19 để hỗ trợ hiệu quả các nhu cầu chống dịch của khu vực, nhất trí kế hoạch lập Trung tâm khu vực ASEAN về Ứng phó dịch bệnh và các tình huống y tế khẩn cấp.

Đáng chú ý, tại Hội nghị lần này, lãnh đạo 10 nước ASEAN và 5 nước đối tác nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn tất đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), tiến đến sớm ký kết và đưa vào thực thi Hiệp định, đóng góp vào củng cố và cải tiến hệ thống thương mại đa phương công bằng, dựa trên luật lệ.

Thành công của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các Hội nghị Cấp cao liên quan có đóng góp quan trọng của Việt Nam trên cương vị nước Chủ tịch. Lãnh đạo các nước đặc biệt đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong điều phối, dẫn dắt ASEAN giữ vững đà hợp tác, xây dựng trên ba trụ cột Cộng đồng, đồng thời đẩy mạnh hợp tác ứng phó và khắc phục hậu quả của dịch bệnh.

Đánh giá Việt Nam làm tốt công tác tổ chức Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37, bà Caitlin Wiesen, Trưởng Đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam cho rằng, hội nghị lần này rất sáng tạo, mang đến tinh thần hợp tác, đoàn kết, thể hiện sự giàu có trong bản sắc văn hóa của các nước thành viên ASEAN. Cũng theo bà Caitlin Wiesen, không chỉ với Hội nghị lần này, Việt Nam đã thực hiện rất tốt vai trò của mình trong năm Chủ tịch ASEAN 2020.

Nước Mỹ chưa thoát khỏi tranh cãi, bế tắc sau bầu cử

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và ông Joe Biden – người được truyền thông Mỹ công nhận là người thắng cử. Ảnh: AFP/ TTXVN

Ngày 13/11 (theo giờ địa phương), 50 tiểu bang của Mỹ cơ bản đã hoàn tất quá trình kiểm phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Theo kết quả mới nhất, ông Trump giành thêm chiến thắng tại bang Bắc Carolina để có thêm 15 phiếu đại cử tri. Tuy nhiên, tại bang dao động Georgia với 16 phiếu đại cử tri, chiến thắng lại được trao cho ông Joe Biden sau khi có hơn 99% số phiếu được kiểm và ông Trump hầu như không có cơ hội lật ngược tình thế.

Với kết quả này, các phương tiện truyền thông dự báo ông Joe Biden là người chiến thắng trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2020, với tổng cộng 306 phiếu đại cử tri, trong khi Tổng thống đương nhiệm Donald Trump chỉ có 232 phiếu đại cử tri.

Nhưng trên thực tế, tranh chấp giữa hai bên vẫn diễn ra quyết liệt. Tới ngày 13/11, Tổng thống Trump chưa thừa nhận thất bại, khẳng định cuộc bầu cử năm nay có gian lận và quyết tâm theo đuổi cuộc chiến pháp lý tại một số tiểu bang. Chính quyền đương nhiệm không hề có dấu hiệu nhận thua cử, thậm chí nhiều quan chức cấp cao còn khẳng định ông Trump sẽ tiếp tục có thêm một nhiệm kỳ nữa.

Cố vấn Thương mại Peter Navarro ngày 13/11 khẳng định, các thành viên chính phủ Nhà Trắng đang chuẩn bị để hướng tới nhiệm kỳ hai của ông Trump tại Nhà Trắng. Trước đó, Ngoại trưởng Mike Pompeo khẳng định nước Mỹ sẽ “có cuộc chuyển giao suôn sẻ sang chính quyền Trump thứ hai”.

Về phần mình, ông Biden đã có những bước đi đầu tiên để đảm nhận vai trò Tổng thống thứ 46 của mỹ. Ông đã chỉ định Ron Klain là Chánh văn phòng Nhà Trắng khi được chuyển giao quyền lực từ Tổng thống Mỹ đương nhiệm. Ông Klain từng là chánh văn phòng của ông Biden khi ông còn là Phó Tổng thống Mỹ. Đây là quyết định quan trọng, bởi Chánh Văn phòng Nhà Trắng là chức vụ thường được kiện toàn đầu tiên, giúp tổng thống đắc cử hoàn thiện guồng máy điều hành công việc trong quá trình chuyển tiếp.

Tuy nhiên, với việc ông Trump chưa có bất kỳ liên hệ gì với đội tranh cử của ông Biden, tiến trình chuyển giao quyền lực được dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn. Do ông Trump chưa chấp nhận thua cuộc, bà Emily Murphy, người đứng đầu Cơ quan Dịch vụ Tổng hợp (GSA) trong chính phủ không thể công bố kết luận chính thức xác nhận ông Biden là người thắng cử. Không có được xác nhận này, đội tranh cử của ông Biden không thể tiếp cận các cơ quan liên bang và nguồn ngân sách chi cho việc chuyển giao.

Tính đến thời điểm hiện tại, những cáo buộc gian lận bầu cử mà cùng tiến trình khởi kiện pháp lý mà ông Trump đưa ra chưa thu được nhiều kết quả. Các quan chức thuộc Cơ quan An ninh mạng và Cơ sở hạ tầng Mỹ (CISA) đã khẳng định cuộc tổng tuyển cử năm 2020 là sự kiện bầu cử được đảm bảo nhất lịch sử nước này. Ngày 13/11, hai ủy ban cố vấn về bầu cử thuộc Bộ An ninh Nội địa (DHS) cũng tuyên bố không phát hiện bằng chứng hệ thống bỏ phiếu bị can thiệp.

Các vụ kiện do nhóm tranh cử của Tổng thống Trump tiến hành tại bang Arizona, Georgia, Michigan và Nevada cũng đều thất bại. Chiến thắng pháp lý duy nhất coi là lớn đối với Tổng thống Trump là việc một tòa án ở bang Pennsylvania ngày 12/11 đã đưa ra phán quyết, theo đó yêu cầu bang có thể không kiểm các phiếu bầu không được cử tri xác nhận danh tính trước ngày 9/11. Tuy nhiên, các đơn kiện không làm thay đổi kết quả chung cuộc tại Pennsylvania.