Thế giới thay đổi theo di động

Bây giờ mà đi tìm người không có một chiếc điện thoại di động lận lưng ắt còn khó hơn kiếm một ai không biết… xài máy tính. Đối với giới trẻ và những người chưa kịp già, nhịn đói, nhịn khát còn dễ chịu hơn là nhịn… xài di động.

Thiệt ra, bản thân chiếc điện thoại di động chẳng thể nào làm cho cả thế giới thay đổi. Cái sức mạnh làm nên điều kỳ diệu là ở những gì mà nó làm được cho cuộc sống con người. Bản chất di động mọi lúc, mọi nơi của loại hình thông tin liên lạc nầy đã được chắp cánh bởi các công nghệ phần cứng, phần mềm không ngừng phát triển ngày càng tiên tiến hơn.

Có thể nói: bây giờ là kỷ nguyên di động. Nói chính xác hơn, đây chính là kỷ nguyên của smartphone (điện thoại thông minh). Vào quý III năm 2012, có tới một tỷ chiếc smartphone đang được sử dụng trên toàn thế giới. Đó là một con số chớ hề nhỏ trên một Trái đất có bảy tỷ dân.

Nhờ công nghệ ngày càng được cải tiến, smartphone ngày nay đã có giá phải chăng hơn, bao phủ tất cả các phân khúc người dùng. Vì thế, vào giữa tháng 7/2013, có tới 90% số thiết bị cầm tay được bán ra trên toàn cầu là những chiếc smartphone, iPhone hoặc Android. Có thể nói: giờ đây, các điều kiện ắt có và đủ cho một chiếc smartphone hoạt động đã được đáp ứng đầy đủ. Sóng di động phủ từ xóm nhỏ hẻo lánh tới các đảo xa. Các nhà mạng đua nhau chiêu dụ và mở rộng lượng khách hàng. Các dịch vụ và nội dung số trên mạng di động ngày càng phong phú và sẵn sàng. Các chủng loại thiết bị đầu cuối bao la bát ngát với nhiều mẫu mã, thương hiệu và mức giá. Ở Việt Nam ngày nay, chỉ cần có hơn một triệu đồng là người ta đã có thể bỏ túi một chiếc smartphone chạy Android. Và khi internet đã có thể được kết nối thông qua sóng di động 3G, sắp tới là 4G (một số nước khác đã có), smartphone càng lên ngôi.

Những ích lợi mà smartphone đem lại cho người dùng là vô cùng nhiều và đầy tính thuyết phục. Chỉ mới cách đây một vài năm, người ta gọi smartphone là một chiếc máy tính bỏ túi. Bây giờ, cách ví von đó đã có phần lạc hậu. Smartphone hiện nay là một thiết bị số tổng hợp (multipurpose), đặc biệt là thế hệ mới, được gọi là điện thoại bảng (phablet) có màn hình từ 5 tới 6 inch, với sức mạnh phần cứng ngang ngửa một chiếc notebook, được tích hợp nhiều chức năng và chạy nhiều ứng dụng phần mềm. Không chỉ là một chiếc máy tính bỏ túi có tính năng điện thoại, smartphone còn là một máy chụp ảnh, quay phim chất lượng cao, và cũng là máy thu phát âm thanh, dẫn đường GPS,… Smartphone phục vụ con người trong mọi lĩnh vực của đời sống hàng ngày. Cứ xem những sê-ri phim điều tra hiện trường tội ác CSI trên kênh truyền hình AXN, bạn sẽ thấy các nhân viên điều tra Hoa Kỳ tung hoành ra sao với những chiếc smartphone.

Trong vài năm trở lại đây, các nhà báo không còn lỉnh kỉnh, khệ nệ đeo theo những chiếc máy ảnh to nặng mà tác nghiệp bằng chính những chiếc smartphone, không chỉ để a-lô mà còn để ghi âm, chụp ảnh, quay phim, rồi thậm chí post bài lên trang web của “bổn báo”. Những ai thường xuyên đi lại bằng máy bay chắc cũng không còn xa lạ gì với cảnh hành khách làm thủ tục bằng mã số, hay vé điện tử lưu ngay trên smartphone. Những người thường xuyên đi lại bằng xe điện ngầm hay xe buýt cũng dùng chiếc smartphone của mình làm vé điện tử, khi nào xài hết tiền thì chỉ cần nhắn tin hay áp chiếc điện thoại lên máy ATM để nạp thêm tiền.

Ngay cả thủ tục ly dị ở một vài xứ Hồi giáo bây giờ cũng có thể được thực hiện thông qua… tin nhắn SMS. Theo luật Hồi giáo, nếu muốn ly dị, người chồng chỉ cần nói với người vợ ba lần chữ “talaq” (tiếng Arập, có nghĩa là “tôi ly dị cô”), trong đó ít nhất có một lần nói trước mặt một giáo sĩ. Theo báo Al Ittihad của Dubai, phát hành hồi đầu năm 2013, các học giả Hồi giáo gần đây đã đưa ra một fatwa (phán quyết tôn giáo, có giá trị thi hành trên toàn cầu) công nhận việc ly hôn qua tin nhắn SMS là có giá trị. Nghĩa là người đàn ông chỉ cần gởi tin nhắn với chữ “talaq” cho người vợ mà không cần phải nói trực tiếp nữa. Tuy nhiên, họ cũng lưu ý rằng tin nhắn SMS như vậy sẽ không có giá trị nếu như được gởi đi trong trạng thái giận dữ. Fatwa tương tự cũng đã được ban hành trong những năm trước đó ở Malaysia, Tajikistan và Indonesia. Thậm chí, nhà nước Malaysia còn đưa thủ tục ly dị bằng SMS vào luật.

… Tối nọ, trong lúc đang ngồi ăn với nhau tại một quán ở Chợ Lớn, một anh bạn của tôi là chủ doanh nghiệp đã dùng chiếc Galaxy Note 2 của mình truy cập vào internet để quan sát văn phòng công ty mình ở tận Tân Bình, thông qua hệ thống camera an ninh có nối mạng internet. Hình ảnh thiệt là rõ, có cả âm thanh tại chỗ nữa.

Ngay chính tôi, trong những lần ở Hoa Kỳ lâu ngày, tôi cũng thường dùng smartphone vào internet để quan sát mọi việc ở nhà mình, phòng mình một cách real-time qua hệ thống Cloud camera. Giá như ít năm trước, tôi có thể bị thiên hạ nói là… con cháu bác Ba Phi, nói khoác tới tận mũi Cà Mau, khi khoe rằng tôi vẫn thường ngồi ở Sài Gòn, dùng bản đồ Google Maps trên máy tính rồi thông qua smartphone mà dẫn đường đi cho bạn bè đang lái xe ở tận bên Hoa Kỳ.

Nếu muốn kể về những tiện ích của smartphone, ta phải gõ bàn phím rã tay. Ở đây, tôi chỉ xin lan man về những đoạn trường smartphone. Bởi tấm huy chương nào, cho dù của Giải Nobel, cũng có hai mặt.

Ở quán cà phê mang tên “Trò Chuyện” (tranh biếm của Toons, nguồn: Toonpool.com)

Có lẽ smartphone là thiết bị duy nhất khiến con người bị lệ thuộc vào nó nhất. Nó thường trực trong túi khi bạn thức, và nằm ngay đầu giường khi bạn ngủ. Ngay cả khi tắm rửa hay làm những chuyện “tế nhị”, người ta cũng đã quen “kéo” smartphone đi cùng. Nếu trong truyện Tây Du Ký, Tề Thiên Đại thánh bị Bồ tát Quán Thế Âm thít cái vòng kim cô trên đầu để khống chế thì nay, người đời tự nguyện chui cả người vào cái vòng kim cô smartphone, trói buộc cả cuộc sống thường ngày. Ngày nay, với chiếc smartphone, người dùng bị giám sát mọi lúc mọi nơi – miễn là có mở máy. Mấy ông chồng có chỉ số uy tín thấp nếu định kỳ không gọi về báo cáo “sếp nữ” thì cũng lập tức bị gọi điện thăm chừng. Hồi xưa còn nại cớ ngoài vùng phủ sóng, nay sóng tràn trề và còn có cả tính năng roaming giữa các mạng để xài chung sóng với nhau.

Với chiếc smartphone có tính năng quay phim, chụp ảnh, ghi âm siêu đẳng và dễ che giấu, ai cũng có thể trở thành những “paparazzi” (người chuyên chụp ảnh lén). Bởi vậy, những người có “tật”, đi tới đâu cũng phải đề phòng, sợ bị lọt vô máy ảnh của smartphone. Tới nỗi hai người yêu nhau cũng phải cẩn thận mỗi khi hứa hẹn, thề thốt, vì coi chừng “anh không cần nói gì, nhưng những lời anh nói có thể được dùng làm bằng chứng”, do bị ghi âm trong smartphone.

Các chuyên gia lâu nay đã cảnh báo rằng smartphone – đặc biệt khi có kết nối internet – có thể giúp mở rộng các mối kết nối ảo, nhưng lại giảm đi các sự nối kết thật. Bạn cứ vào bất cứ một quán cà phê nào, sẽ thấy có những đôi tình nhân hay nhóm bạn ngồi cùng một bàn hay cùng một băng ghế, mỗi người cứ chúi mắt vào chiếc smartphone của mình. Thiệt là trớ trêu. Khi hai người ở xa nhau, chiếc điện thoại sẽ giúp kéo họ lại gần bên nhau; nhưng tới lúc hai người có thể ngồi gần bên nhau, chiếc điện thoại lại đẩy họ “nghìn trùng xa cách”.

Ngày nay sự “vô tư” của một người có thể được kiểm chứng qua việc người đó có đặt mật khẩu khoá smartphone hay không. Nếu như trước kia, ông chồng không khoái bị vợ lục ví bóp, nay lại rất sợ bị vợ kiểm tra smartphone. Tôi có anh bạn làm ngành y có cô vợ là con cháu của… Hoạn Thư. Vì thế, tên các bạn gái trong danh bạ của chàng đều được thêm cái chức danh bác sĩ hay dược sĩ, chỉ phân biệt thực hư bằng cách viết hoa hay viết thường.

Smartphone có gây nguy hiểm chết người không? Có, nhưng không phải là do nó có thể được dùng làm hung khí để người ta chọi nhau lỗ đầu, sứt trán, mà cái sự nguy hiểm tới từ cách sử dụng điện thoại. Vì thế, nhiều nước có luật phạt rất nặng những người vừa lái xe ( bất luận xe hơi hay xe gắn máy), vừa sử dụng điện thoại (ngoại trừ dùng tai nghe). Thật ra, ngay cả việc vừa điều khiển xe, vừa trò chuyện điện thoại qua tai nghe – có dây hay không dây – cũng đều nguy hiểm cho mình và cho người, vì dễ làm mất sự tập trung. Nhiều bệnh viện, hãng xưởng cũng cấm người lao động sử dụng điện thoại di động trong khi làm việc. Hàng ngày chạy xe trên đường phố, chắc chắn bạn không khó khăn gì mà không nhìn thấy có những người vừa đi vừa mải mê “nấu cháo” điện thoại, thậm chí cả khi đang băng qua đường, thiệt là nguy hiểm cho họ và người chạy xe.

Nói chung, bất luận thế nào, smartphone được con người phát minh ra để phục vụ cuộc sống con người. Nó chỉ đơn thuần là một thiết bị vô tri vô giác, được sử dụng ra sao là tuỳ ở mỗi con người. Mà sống ở trên đời nầy, hễ ta để cho mình bị quá sa đà, hay phụ thuộc vào bất cứ thứ gì, cũng đều lợi chẳng bằng hại.

Theo VNE