Thế giới sẽ hứng chịu 1,5 thảm họa mỗi ngày vào năm 2030

Thế giới sẽ phải đối mặt với 1,5 thảm họa mỗi ngày, tức 560 thảm họa mỗi năm do con người tự đưa mình vào “ vòng xoáy hủy diệt” bằng cách làm khí hậu nóng lên và phớt lờ những rủi ro.

Nhà cửa của người dân Philippines bị tàn phá trong cơn bão Rai. Ảnh: AP

Theo một báo cáo hai năm một lần của Liên hợp quốc về các thảm họa, trong hai thập kỷ qua, hàng năm có khoảng 350 đến 500 thảm họa từ vừa đến lớn xảy ra, nhưng các chính phủ về cơ bản đã đánh giá thấp tác động thực sự của chúng đối với cuộc sống và sinh kế của con người.

Ngày 25/4, bà Mami Mizutori, người đứng đầu Văn phòng Liên hợp quốc về Giảm thiểu rủi ro thiên tai (UNDRR), đơn vị công bố Báo cáo Đánh giá Toàn cầu 2022, cho biết: “Việc nâng cao báo động bằng cách nói ra sự thật không chỉ cần thiết mà còn rất quan trọng. Hành động trước khi một thảm họa tàn phá sẽ ít tốn kém hơn là đợi cho đến khi nó kết thúc để ứng phó”.

Năm nay, Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu do LHQ hậu thuẫn đã cảnh báo rằng các tác động của biến đổi khí hậu, từ nắng nóng đến hạn hán và lũ lụt, sẽ trở nên thường xuyên và khốc liệt hơn, gây tổn hại đến thiên nhiên và con người.

Thế nhưng, UNDRR cho hay các biện pháp nhằm cắt giảm lượng khí thải đang hun đốt hành tinh và thích ứng với sự nóng lên toàn cầu đều đang bị tụt hậu.

Báo cáo mới của UNDRR đã đề cập đến các loại thảm họa khác nhau do thiên tai gây ra, từ lũ lụt, hạn hán và bão cho đến động đất và dịch bệnh.

Theo đó, các thảm họa ngày càng thường xuyên và dữ dội hơn trong 5 năm qua đã giết chết hoặc ảnh hưởng đến nhiều người so với 5 năm trước đó, đồng thời có thể đẩy thêm 100 triệu người vào cảnh đói nghèo vào năm 2030.

Thiên tai đã gây thiệt hại trung bình khoảng 170 tỷ đô la Mỹ mỗi năm trong thập kỷ qua, với các quốc gia đang phát triển và những người nghèo nhất phải gánh chịu thiệt hại nặng nề.

Báo cáo cho biết những quốc gia này đã mất trung bình 1% tổng sản phẩm quốc nội mỗi năm – nhiều hơn 10 lần so với các quốc gia có thu nhập cao. Cụ thể, các quốc gia châu Á – Thái Bình Dương bị ảnh hưởng nặng nề nhất, với mức sụt giảm 1,6% GDP hàng năm.

Ví dụ như ở Philippines, hàng triệu người vẫn đang hồi phục sức khỏe sau khi bị cơn bão Rai tấn công vào tháng 12/2021, khiến hơn 300 người thiệt mạng và hàng trăm nghìn người khác phải sơ tán. Thiệt hại do bão Rai gây ra tại quốc gia Đông Nam Á này ước tính lên đến 500 triệu USD.

Đáng lưu ý, hầu hết các tổn thất liên quan đến thiên tai không được các công ty bảo hiểm chi trả. Kể từ năm 1980, chỉ có khoảng 40% thiệt hại do thiên tai gây ra được bảo hiểm chi trả trên toàn cầu, song con số này ở các nước đang phát triển chưa đầy 10%.

Chính do đó, người đứng đầu UNDRR Mami Mizutori nêu rõ thảm họa hoàn toàn có thể ngăn chặn được nếu các nước đầu tư thời gian và nguồn lực để hiểu và giảm thiểu rủi ro. Theo bà, rõ ràng việc ngăn chặn sẽ ít gây ra thiệt hại hơn là khi thảm họa xảy ra và phải khắc phục.

Mặc dù các nước đã cam kết hạn chế mức tăng nhiệt độ của Trái đất ở ngưỡng 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp theo mục tiêu Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu đề ra, song phần lớn các nước đều không đạt được tiến bộ đáng kể trong vấn đề này. Năm ngoái, lượng khí thải CO2 đã tăng mạnh sau thời gian suy giảm do đại dịch COVID-19 làm gián đoạn nhiều hoạt động xã hội trên toàn cầu.