Thế giới đang sử dụng những cách nào để xây dựng nhà chống lũ?
Bên cạnh chống lũ, việc sống chung với lũ cũng là một trong những phương án nhiều nước áp dụng ngày nay. Điểm thiết yếu của chính sách này là phải xây dựng được những ngôi nhà chống lũ cho người dân.
Với tình hình thời tiết ngày càng khắc nghiệt khi thiên tai xảy ra liên miên, việc xây dựng các ngôi nhà chống lại lũ lụt đang ngày càng trở nên cấp thiết với nhiều nước. Tại rất nhiều quốc gia, việc sống chung với lũ đã trở thành điều hiển nhiên khi các kiến trúc sư xây dựng những căn nhà có thể tồn tại mỗi khu lũ về mà không làm ảnh hưởng đến đời sống người dân.
Dưới đây là 5 phương pháp mà các kiến trúc sư trên thế giới thường dùng để xây nhà chống lũ:
1. Nâng cao nền nhà
Đây là cách cổ xưa và hiển nhiên nhất trong xây nhà chống lũ. Kỹ thuật này vô cùng đơn giản khi chỉ cần đảm bảo nâng cao nên nhà lên trên mức thường ngập của lũ. Các ngôi nhà có thể được xây trên những chiếc cọc gỗ hoặc bê tông, xây trên đồi cao hoặc trên những bệ đá nền chắc chắn.
Những hình ảnh dưới đây là các công trình nâng nền chống lũ tại Thái Lan và New Orleans-Mỹ. Ưu điểm của nó là dễ dàng và tiện lợi khi ngay cả nhà tre gỗ cũng có thể áp dựng. Nhược điểm là chúng khá bất tiện khi không có bão lũ, đồng thời tốn thêm không gian cho việc xây dựng.
Thay vì nâng nền lên cao, phương pháp này sử dụng cách bao tường vây chống lũ quanh nhà. Tuy nhiên phương án này thường được dùng để bảo vệ các thị trấn hay làng mạc thay vì sử dụng cho mục đích cá nhân.
Dẫu vậy một số ngôi nhà vẫn áp dụng phương án này khi xây dựng gần ao hồ, ví dụ như công trình nhà ở của kỹ sư Carl Canty dưới đây cho phép căn nhà của ông thấp hơn mực nước lũ nhưng vẫn khô ráo. Bên cạnh đó là hình ảnh một căn nhà khác với dạng tường vây nổi, giúp cả căn nhà chống được lũ tràn.
Ưu điểm của phương án này là giúp các khu vực bảo vệ xây nhà tự nhiên mà không cần thay đổi kiến trúc lẫn không gian. Tuy nhiên nếu lũ vượt quá tường bao hay tường bị vỡ, người dân trong khu vực hay các gia đình sẽ chịu thiệt hại nặng. Thêm vào đó, việc xây tường bao sẽ giới hạn không gian phát triển của căn nhà hay khu vực.
3. Chống lụt khô
Phương án này cho phép lụt tràn vào đến nhà nhưng bị ngăn ngoài cửa. Để làm được điều này, căn nhà của bạn sẽ phải thiết kế các mối nối rất kín bằng các vật liệu chống thấm. Cửa sổ và cửa chính sẽ phải hàn chặt chống rò nước.
Kiểu chống lụt này đã được thành phố Hefencity tại Đức áp dụng, tạo nên khung cảnh khá đẹp khi nước lũ về nhưng người dân vẫn sinh hoạt bình thường. Ưu điểm của chúng là không làm thay đổi cấu trúc không gian truyền thống của thành phố nhưng cũng khiến chi phí xây dựng, bảo trì các khu vực chống thấm cao hơn.
Video đang HOT
4. Chống lụt ướt
Thay vì giữ nước ngoài cửa nhà, phương pháp này cho một lượng nước nhỏ tràn vào nhà có chủ đích. Các đồ dùng tầng trệt của căn nhà đều phải được chống nước hoặc nổi được trên mặt nước. Khi lũ lên, dòng nước sẽ tràn qua tầng trệt và chảy tiếp sang đầu bên kia, qua đó giảm áp lực cho nền nhà, tránh được hiện tượng xói mòn và sụp đổ.
Ưu điểm của phương án này là không phải xây dựng thêm nhiều nhưng phải chuẩn bị đồ dùng chống nước cho tầng trệt. Thêm nữa kiến trúc tầng trệt sẽ phải rất thoáng để thoát nước, gây bất tiện cho gia đình.
Ngoài ra, một số kiến trúc sư còn thiết kế hẳn một tầng nền để nước tự động chảy qua mà không làm ướt sàn hay xói mòn chân nhà. Cách này dù không ảnh hưởng đến sinh hoạt của gia đình nhưng khi lũ quá lớn vượt mức nền, căn nhà vẫn sẽ bị lụt.
5. Nhà nổi
Một phương án nữa hay được các kiến trúc sư sử dụng ngày nay là nhà nổi. Với việc gắn các phao vào nền nhà giúp chúng nổi lên trên cùng mặt nước, sau đó có các thiết bị cố định lỏng nhằm giữ căn nhà không trôi theo dòng lũ sẽ khiến các hộ gia đính tránh được những đợt lũ lớn.
Phương pháp này được cho là có nhiều ưu điểm nhất khi giữ được kiến trúc cũng như không ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Chúng cũng không có hạn chế về mực nước lũ. Tuy nhiên kỹ thuật và chi phí xây dựng các công trình này không phải nhỏ khi dựa vào chất liệu phao.
Nhà chống lũ: Tham khảo 9 mô hình từ đơn giản đến phức tạp nhưng mang hiệu quả cho người vùng lũ lụt
Nhà chống lũ với 9 mô hình an toàn thích ứng với nhiều bối cảnh thiên tai tại Việt Nam.
Nhà chống lũ là gì?
Đúng như tên gọi, nhà chống lũ hay nhà chống ngập là những mô hình được thiết kế và xây dựng để thích ứng với mưa lũ, làm giảm bớt những tác động tiêu cực từ thiên tai đến đời sống người dân.
Tại Việt Nam, nhà chống ngập không chỉ là một trong những giải pháp thích nghi hoàn cảnh cho bà con vùng rốn lũ miền Trung, mà còn có thể xây dựng tại vùng ngập lũ miền Tây trong bối cảnh biến đổi khí hậu, nước biển dâng ngày càng nghiêm trọng.
Nhà chống lũ hiện nay đã được thiết kế, sáng tạo với 3 loại chính. Đó là nhà kê nền, nhà phao, nhà có gác. Tổng cộng trong 3 loại hình có tới 9 mô hình ứng dụng được liệt kê ngay dưới đây.
Ảnh minh họa.
Loại nhà kê nền
Nhà kê nền gồm nhà kê nền thấp, nhà kê nền cao và nhà kê nền linh hoạt.
Nhà kê nền thấp có sàn nhà được kê lên hệ cột cách mặt đất với khoảng cách tối thiểu là 500mm. Độ cao này được tính toán dựa theo thực tế để đảm bảo bùn hoặc nước lũ và các vật cuốn theo có thể chảy qua khoảng trống dưới sàn nhà dễ dàng mà không gây tác hại đáng kể đến hệ kết cấu khung nhà.
Nhà kê nền cao với nền nhà được nâng lên trên mặt đất khoảng 3m. Khi không có lũ, người dân có thể dựng vách, liếp che tầng 1 để sinh hoạt hoặc sử dụng cho gia súc. Khi có lũ, tầng 2 được sử dụng là nơi sinh hoạt và tránh lũ của người dân.
Nhà kê nền linh hoạt là mô hình có thể tách rời liên kết giữa khối nhà và móng để nâng nhà khi cần mà không phải phá huỷ kết cấu. Mô hình nhà linh hoạt là một lõi an toàn, giảm nhẹ tổn thất do thiên tai (bão, lụt).
Hình minh họa
Ảnh minh họa.
Loại nhà phao
Nhà phao gồm hai mô hình là nhà phao biệt lập và nhà phao gắn liền nhà xây
Nhà phao biệt lập được hình thành với mẫu thiết kế là khung nhà bằng thép để giảm trọng lượng khung nhà, có mặt bằng hình vuông, sàn lát ván gỗ, vách thưng ván gỗ hoặc tôn kẽm. Mái 4 dốc lợp tôn kẽm, có hành lang ngoài để nâng cao tính cân bằng chống dao động và sử dụng cửa ray trượt để dễ sử dụng khi gió lùa mạnh.
Dưới gầm sàn nhà được bố trí các thùng phuy sắt làm hệ phao nổi giúp nâng toàn bộ nhà, người và tài sản bên trong nổi lên, hạ xuống theo mức nước lũ và được neo giữ bằng hệ cọc trượt hoặc dây neo.
Ảnh minh họa.
Mô hình nhà phao gắn liền nhà xây là một gian nhà phao trên gác ngôi nhà xây. Gian nhà này có cơ cấu nổi vượt trên mức nước ngập với mức nổi tối đa trên 10m so với sàn tầng trệt. Mô hình có khung nhà phao trượt đều trên 4 cọc thép ở 4 góc, đồng thời còn là điểm neo chân cho khung nhà.
Ảnh minh họa.
Loại nhà có gác
Nhà có gác bao gồm 4 mô hình là nhà hai gác, nhà hai gác có chỗ cho gia súc, nhà 3 gian có gác xép và nhà ống có gác xép.
Mô hình nhà hai gác chỉ người ở được xây dựng trên cơ sở thiết kế với cấu trúc móng, trụ, khung dầm, sàn bê tông và tường xây gạch nung hoặc gạch không nung. Độ cao của gác hoặc sàn tầng một thường được thiết kế cao hơn mức ngập tối thiểu cao 2,85m, có cầu thang trong nhà để người dân lưu trú trong thời gian có lũ, bão.
Ảnh minh họa.
Mô hình Nhà hai gác có chỗ cho gia súc có cầu thang phía ngoài cho người và gia súc di chuyển lên tầng trên khi có lũ. Độ cao tầng hai được tính toán vượt trên mức đỉnh lũ lịch sử của khu vực để đảm bảo cho người dân và gia súc có thể lưu trú trong thời gian ngâm lũ.
Sử dụng phần chiếu nghỉ trước khi lên sàn làm nơi cho gia súc, gia cầm tránh lũ. Thiết kế bản thang rộng 1,2m - 1,5m, bậc cầu thang có độ cao 10cm - 12cm đảm bảo cho trâu, bò, dê dễ dàng di chuyển lên trên. Phần chiếu nghỉ này có thể căng bạt hoặc lợp mái che mưa và đảm bảo diện tích đủ cho trâu, bò, dê trú ngụ.
Mô hình nhà có cầu thang ngoài còn có tác dụng khi nhà bị lũ ngập, việc di chuyển, sinh hoạt, cứu trợ của người dân và lực lượng cứu hộ bằng thuyền sẽ cập mạn cầu thang ngoài để vào nhà thuận lợi. Toàn bộ gian phía sau để chứa cỏ, rơm, và nông sản; gian trước dành cho người.
Ảnh minh họa.
Nhà 3 gian có gác xép, trong đó 1 gian lồi bằng với phần hiên nhà, ba gian được bố trí công năng sử dụng như ba gian truyền thống, bếp và công trình phụ xây dựng thêm tùy nhu cầu và điều kiện của chủ nhà. Gian dưới sàn gác bê tông cốt thép là nơi tránh bão an toàn cho người và tài sản. Gác là nơi người dân trú và bão quản tài sản khi có bão, lũ dâng cao.
Ảnh minh họa.
Nhà ống có gác xép, người dân lưu trú ở gác xếp trong thời gian có bão hoặc lũ ngâm, độ cao gác xếp được tính toán phù hợp luôn cao hơn đỉnh lũ lịch sử của khu vực. Khi thiết kế nhà ống có gác xép có thể đổ sàn bê tông truyền thống hoặc các vật liệu xây dựng mới có tính kháng nước. Độ cao của gác xép tối thiểu 2,1m.
Tùy theo địa bàn để chú trọng các yếu tố kĩ thuật ưu tiên cho vùng bão, lũ thấp hoặc vùng lũ chịu tác động bởi bão suy yếu. Cửa thoát hiểm của gác xép tránh lũ vô cùng quan trọng, trong trường hợp lũ vượt mức lịch sử, vượt qua cả sàn gác thì cửa thoát hiểm là nơi tiếp cận của các phương tiện cứu trợ.
Ảnh minh họa.
Mô hình nhà chống lũ phát huy tác dụng, có gì mà cứu được cả nghìn dân miền Trung? Đúng như tên gọi, nhà chống lũ hay nhà chống ngập là những mô hình được thiết kế và xây dựng để thích ứng với mưa lũ, làm giảm bớt những tác động tiêu cực từ thiên tai đến đời sống người dân. Từ đêm 17/10 đến sáng 18/10, mưa lũ dâng cao đã khiến 34.000 nhà dân tại tỉnh Quảng Bình bị...