Thay CMND bằng Thẻ căn cước, người dân được lợi gì?

Mai Hoàng Minh22:01 05/06/2014

Tại kỳ họp thứ 7, QH khóa XIII, Chính Phủ đã trình QH cho ý kiến về Luật Căn cước công dân. Theo đó, thay bằng CMT hiện tại, công dân Việt Nam sẽ được cấp thẻ căn cước, số định danh cá nhân.

Bỏ dần quản lý dân cư bằng hộ khẩu

Thẻ căn cước – đòi hỏi của thực tiễn

Theo Ban soạn thảo Đề án, trong điều kiện đất nước ta đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chủ động hội nhập quốc tế, yêu cầu đặt ra là phải hiện đại hóa giấy tờ về căn cước công dân theo hướng ứng dụng thành tựu khoa học, kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, phù hợp với xu hướng của các nước trên thế giới.

Trong khi đó, kỹ thuật, công nghệ cấp, quản lý Chứng minh nhân dân còn lạc hậu, không đáp ứng được yêu cầu ngày càng tăng của Nhân dân, chưa bảo đảm phục vụ tốt yêu cầu quản lý dân cư và hội nhập quốc tế; hình thức, nội dung của giấy tờ về căn cước công dân chưa phù hợp với quy định của nhiều nước trên thế giới.

Vì vậy, cần quy định việc sử dụng thẻ Căn cước công dân theo công nghệ tiên tiến vừa bảo đảm bền, đẹp, chống làm giả, vừa có khả năng tích hợp nhiều thông tin cần thiết để góp phần đơn giản hóa giấy tờ cho công dân, từng bước thực hiện Chính phủ điện tử.

Cơ sở dữ liệu căn cước công dân hiện nay chủ yếu được lưu trữ thủ công; việc cấp, quản lý, sử dụng giấy tờ về căn cước công dân tuy có nhiều cố gắng cải tiến, sắp xếp hợp lý hơn nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân.

Luật căn cước công dân nếu được ban hành cùng với việc cấp thẻ căn cước công dẫn sẽ giải quyết được những bất cập này. Thẻ căn cước cũng sẽ bảo đảm sự đồng bộ với pháp luật về hộ tịch, cư trú, dữ liệu quốc gia về dân cư với trình tự, thủ tục cấp, đổi, cấp lại giấy tờ về căn cước công dân đơn giản, thuận tiện, không phiền hà.

Video đang HOT

Con số định danh và sự tiện lợi của công dân thời điện tử

Thẻ Căn cước công dân (thay thế cho tên gọi hiện nay là Chứng minh nhân dân) là giấy tờ tùy thân có giá trị chứng nhận căn cước của công dân Việt Nam, do cơ quan có thẩm quyền cấp từ cơ sở dữ liệu căn cước công dân. Trên thẻ Căn cước công dân có thông tin về nơi thường trú của công dân và do đó, sau khi hoàn thành cơ sở hạ tầng và tích hợp đầy đủ dữ liệu về công dân sẽ bỏ sổ hộ khẩu.

Trên thẻ Căn cước công dân cũng có thông tin về họ và tên khai sinh, họ và tên gọi khác, ngày, tháng, năm sinh, giới tính, dân tộc. Các thông tin này được tích hợp từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nên công dân có thể sử dụng thẻ Căn cước công dân để chứng minh các thông tin này trong việc thực hiện các quyền, nghĩa vụ của công dân mà không cần phải sử dụng một số giấy tờ khác của công dân.

Mặt khác, trên thẻ Căn cước công dân có số định danh cá nhân của mỗi người, giúp cho công dân thuận tiện khi giải quyết các thủ tục hành chính, thực hiện các giao dịch dân sự, giúp cơ quan, tổ chức kiểm tra, khai thác các thông tin về công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Nếu như trước đây, số Chứng minh nhân dân sẽ thay đổi khi công dân thay đổi nơi thường trú từ tỉnh này sang tỉnh khác nên rất khó quản lý và có thể lặp lại ở người khác, thì nay dự thảo Luật quy định theo hướng số định danh cá nhân được sử dụng làm số thẻ Căn cước công dân; trường hợp đổi, cấp lại thẻ Căn cước công dân thì số thẻ Căn cước công dân vẫn giữ đúng theo số định danh cá nhân đã cấp.

Số định danh cá nhân là mã số công dân gồm 12 số tự nhiên, được xác lập từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý thống nhất trên toàn quốc, được cấp cho mỗi công dân Việt Nam và không lặp lại ở người khác, dùng để xác định dữ liệu cụ thể của một người trong cơ sở dữ liệu.

Một bước tiến quan trọng so với quy định của pháp luật hiện hành là dự thảo Luật quy định cấp thẻ Căn cước công dân cho công dân dưới 15 tuổi, ngay từ khi làm thủ tục khai sinh để bảo đảm quyền công dân theo Hiến pháp năm 2013.

Việc cấp thẻ cũng không hạn chế đối tượng, kể cả người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang chấp hành án phạt tù, đang chấp hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc, đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi của mình.

Để bảo đảm tốt hơn quyền lợi chính đáng của công dân và phù hợp với pháp luật hiện hành về phí và lệ phí, dự thảo Luật quy định theo hướng công dân được miễn, giảm lệ phí đổi, cấp lại thẻ Căn cước công dân theo quy định của Chính phủ và Nhà nước bảo đảm kinh phí cấp thẻ Căn cước công dân lần đầu.

Theo Báo PL

Đề nghị giữ giấy khai sinh, chứng nhận kết hôn

Chiều 4/6, Quốc hội đã nghe tờ trình cũng như các báo cáo thẩm tra về hai dự án luật, đó là Luật Hộ tịch và Luật Căn cước công dân.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý cho biết, tại Tờ trình dự án Luật Hộ tịch, Chính phủ trình xin ý kiến Quốc hội và đề nghị trong giai đoạn hiện nay cần duy trì việc cấp Giấy khai sinh cho trẻ em và cấp Giấy chứng nhận kết hôn cho người dân.

Ông Phan Trung Lý cho biết, qua thảo luận, nhiều ý kiến trong Ủy ban pháp cũng luật tán thành với đề nghị của Chính phủ là cần duy trì việc cấp Giấy khai sinh để làm cơ sở cho các hoạt động quản lý của Nhà nước đối với công dân và để công dân thực hiện các quyền cơ bản như học tập, khám chữa bệnh, cư trú, đi lại.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng, theo quy định của Luật căn cước công dân thì Thẻ căn cước công dân sẽ được cấp cho cá nhân khi làm thủ tục khai sinh, do đó, đề nghị cân nhắc lại việc cấp Giấy khai sinh để tránh làm phát sinh thêm giấy tờ đối với người dân. Một số ý kiến đề nghị Chính phủ có giải trình rõ để quy định thống nhất vấn đề này trong Luật căn cước công dân và Luật hộ tịch.

Ngoài ra, liên quan đến việc đơn giản hóa các giấy tờ về hộ tịch khác, Ủy ban pháp luật cho rằng, do ảnh hưởng của cơ chế quản lý đất nước trải qua các thời kỳ phát triển khác nhau, trong đó có thời kỳ trải qua chiến tranh, thời kỳ quản lý tập trung, bao cấp, nên hiện nay công dân có rất nhiều loại giấy tờ tùy thân. Các loại giấy tờ này cần được rà soát lại, khắc phục sự chồng chéo, trùng lắp để từng bước loại bỏ.

Đồng thời, để việc đơn giản hóa các giấy tờ và thủ tục hành chính cho công dân đạt kết quả (giảm 21/46 thủ tục hành chính và bỏ hầu hết các giấy tờ về hộ tịch) thì còn phụ thuộc rất nhiều vào mức độ hoàn thành của việc xây dựng cơ sở dữ liệu về dân cư, cơ sở hạ tầng kỹ thuật được đặt ra trong Đề án số 896. Theo Ủy ban Pháp luật, điều quan trọng là Chính phủ cần quan tâm, chỉ đạo quyết liệt nhằm thực hiện đúng hoặc sớm hơn lộ trình hoàn thành Đề án này, bảo đảm kết nối liên thông, chia sẻ thông tin giữa các bộ, ngành, địa phương thì mới có thể loại bỏ được giấy tờ, thủ tục không cần thiết trong công tác quản lý.

Về lệ phí hộ tịch quy định tại Điều 11, ông Phan Trung Lý cho biết, Ủy ban pháp luật cơ bản nhất trí với quy định của dự thảo Luật về việc không thu lệ phí trong các trường hợp đăng ký khai sinh, khai tử, giám hộ. Đối với các trường hợp khác, khi đăng ký hộ tịch thì phải nộp lệ phí. Tuy nhiên, Ủy ban Pháp luật đề nghị cần nghiên cứu, rà soát để quy định phù hợp với Hiến pháp như những việc hộ tịch nào thuộc trách nhiệm quản lý của Nhà nước thì không được thu lệ phí. Ngoài ra, việc miễn lệ phí cần phù hợp với chính sách khuyến khích việc đăng ký hộ tịch đối với đồng bào dân tộc ít người ở vùng sâu, vùng xa và người nghèo. Do đó, đề nghị rà soát để quy định theo hướng mở rộng hơn nữa phạm vi và đối tượng được miễn lệ phí hộ tịch.

Liên quan đến vấn đề quản lý thông tin cá nhân, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý cho biết, qua thảo luận, nhiều ý kiến trong Ủy ban pháp luật cho rằng, các thông tin cơ bản về hộ tịch của công dân như về khai sinh, kết hôn, khai tử... có nhiều thông tin được nêu lại trong các dữ liệu về hộ khẩu, căn cước công dân. Đây đều là vấn đề về quản lý dân cư, nếu để hai bộ quản lý sẽ tạo ra chồng chéo, trùng lắp, gây lãng phí, tốn kém cho Nhà nước và nhất là gây phiền hà cho công dân trong việc kê khai, đăng ký và thực hiện quyền của mình. Do đó, ý kiến này đề nghị Chính phủ giao thống nhất nội dung về quản lý dân cư cho một cơ quan (Bộ Tư pháp hoặc Bộ Công an) thực hiện để tránh chồng chéo, trùng lắp, bảo đảm chặt chẽ, hiệu quả.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý trình bày báo cáo thẩm tra về Luật Hộ tịch

Về Luật Căn cước công dân, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh (QPAN) Nguyễn Kim Khoa cho biết, Ủy ban QPAN tán thành với việc quy định số định danh cá nhân trong Luật và cho rằng, đây là bước đột phá quan trọng về cải cách thủ tục hành chính liên quan đến quyền, nghĩa vụ của công dân theo Đề án 896.

Tuy nhiên, để bảo đảm cơ sở pháp lý và tính khả thi, Ủy ban QPAN cho rằng, dự thảo Luật cần bổ sung một số quy định cụ thể hơn về phương thức xác lập số định danh cá nhân, thủ tục và thẩm quyền cấp số định danh cá nhân; việc cấp số định danh cá nhân đối với những người đã có chứng minh nhân dân (đã có dữ liệu cá nhân); việc cấp số định danh cá nhân trước và sau khi xây dựng xong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; giá trị sử dụng số định danh cá nhân; thời điểm, phương thức cấp số định danh cá nhân, thẻ (giấy tờ) ghi số định danh cá nhân v.v...

Đối với vấn đề thẻ căn cước công dân, ông Nguyễn Kim Khoa cho biết, nhiều ý kiến nhất trí quy định cấp thẻ Căn cước công dân thay cho chứng minh nhân dân và được cấp ngay từ khi công dân sinh ra, góp phần đơn giản hóa nhiều loại thủ tục hành chính, giấy tờ công dân, khó làm giả, đồng thời phù hợp với xu hướng hiện đại trong quản lý nhà nước về dân cư.

Có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định về tuổi cấp thẻ và hạn sử dụng của thẻ Căn cước công dân cho phù hợp với quá trình phát triển sinh học của con người Việt Nam nói chung, phù hợp các quy định của pháp luật về quyền, nghĩa vụ của công dân. Một số ý kiến đề nghị quy định nội dung thông tin trên thẻ Căn cước công dân cần phải bảo đảm bí mật thông tin cá nhân, phù hợp thông tin được xác lập trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và yêu cầu quản lý nhà nước về dân cư. Có ý kiến đề nghị lấy tên gọi "thẻ công dân" để tránh hiểu lầm giữa căn cước công dân và thẻ căn cước công dân.

Sau khi nghe các ý kiến, Ủy ban QPAN cơ bản thống nhất với dự thảo Luật và cho rằng: việc cấp thẻ Căn cước công dân như dự thảo Luật với mục tiêu tiến tới thực hiện quản lý dân cư bằng thẻ công dân điện tử và thông qua việc cấp thẻ Căn cước công dân, xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và cấp số định danh cá nhân, trong tương lai việc quản lý dân cư sẽ được thực hiện đơn giản, thuận tiện cho công dân, thay thế được nhiều loại giấy tờ cá nhân hiện nay như giấy khai sinh, chứng nhận kết hôn, sổ hộ khẩu và những giấy tờ khác trong việc giao dịch, đi lại của người dân, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, vừa tránh gây phiền hà cho nhân dân, bảo đảm yêu cầu Nhà nước phục vụ nhân dân.

Ngọc Quỳnh

Theo_VnMedia

Cấp CMND 12 số trên toàn thành phố từ ngày 1/4 CATP Hà Nội cho biết đang chuẩn bị các điều kiện cần thiết về nhân lực và cơ sở vật chất để thực hiện cấp chứng minh nhân dân mới (loại 12 số) trên địa bàn toàn thành phố từ 1/4. Theo Bộ Công an, CMND mới gồm 12 số tự nhiên sẽ chính là mã số định danh cá nhân trong tương...