“Thập tự chinh” chống tham nhũng của Chủ tịch Tập Cận Bình

Mai Hoàng Minh14:57 01/08/2014

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sử dụng “thập tự chinh” chống tham nhũng để loại bỏ những rào cản chương trình cải cách đầy tham vọng của ông.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và “Hùm xám” Chu Vĩnh Khang

Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng số ra ngày 31/7, với khát vọng để lại một di sản không kém cố lãnh đạo Đặng Tiểu Bình và nhận thức được nguy cơ đe dọa sự sống còn của ĐCS Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình đã tiến hành cuộc “thập tự chinh” chống tham nhũng một cách quyết liệt, không khoan nhượng.

Các nguồn tin nội bộ cho biết Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ sử dụng “cuộc thập tự” chinh chống tham nhũng để loại bỏ những trở ngại đối với chương trình cải cách đầy tham vọng của ông, khi các nhóm lợi ích cố hữu đã trở nên quá mạnh và không muốn thay đổi.

Các nguồn tin trên – bao gồm một số quan chức cấp cao và con cái các vị “khai quốc công thần”- cho biết Tập Cận Bình rất ngưỡng mộ Đặng Tiểu Bình và muốn trở thành một nhà lãnh đạo có tầm cỡ tương tự, đưa Trung Quốc vào một kỷ nguyên cải cách và tăng trưởng mới.

Họ nói Tập Cận Bình tự xác định là một thành viên của nhóm con cái công thần và cảm thấy có sứ mệnh hồi sinh Đảng Cộng sản Trung Quốc, đang bị xói mòn uy tín bởi tình trạng tham nhũng tràn lan và vấn nạn quan liêu.

Một con cái công thần từng quen biết Tập Cận Bình trong nhiều thập kỷ nói: “Ông Tập được truyền cảm hứng để khẳng định vị trí của mình trong lịch sử như là một trong những nhà lãnh đạo vĩ đại. Để đạt được điều này, ông cần phải củng cố quyền lực và làm suy yếu các thế lực chống cải cách. Lẽ ra, ông ấy (Tập Cận Bình) đã có kết thúc nhiệm kỳ của mình một cách dễ dàng mà không cần thực hiện bất kỳ thay đổi lớn nào, giống như người tiền nhiệm (Chủ tịch Hồ Cẩm Đào) đã làm. Nhưng ông Tập đã chọn một con đường khó khăn hơn vì ý thức mạnh mẽ về trách nhiệm của con trai của những nhà lão thành cách mạng “.

Cha của Chủ tịch Tập Cận Bình là Tập Trọng Huân, người đã qua đời vào năm 2002. Tập Trọng Huân là một trong những “khai quốc công thần” đã giúp thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa năm 1949 và sau đó đã dẫn đội tiên phong cải cách kinh tế của Đặng Tiểu Bình hồi cuối thập niên 1970.

Mặc dù hai vị chủ tịch tiền nhiệm (Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào) đều phát động chiến dịch chống tham nhũng trong những ngày đầu nhậm chức, nhưng chiến dịch chống tham nhũng hiện nay của Chủ tịch Tập Cận Bình là chưa từng có cả về qui mô lẫn cấp độ.

Ngày 29/7, Trung Quốc đã phá vỡ điều cấm kỵ tồn tại nhiều thập kỷ qua là không truy tố các quan chức chóp bu, với việc chính thức điều tra cựu Ủy viên thường vụ Bộ Chính trị, trùm an ninh Chu Vĩnh Khang. Cách đây một tháng, cựu Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương, Từ Tài Hậu cũng đã bị truy tố tội danh tham nhũng.

Trong 20 tháng đầu tiên lên ông Tập Cận Bình nắm quyền lãnh đạo, cơn bão chống tham nhũng ở Trung Quốc đã cuốn phăng ít nhất 36 quan chức từ cấp thứ trưởng hoặc cao hơn. Trong khi đó, trong 3 năm đầu tiên cầm quyền, Chủ tịch Hồ Cẩm Đào chỉ sa thải có 7 quan chức ở cấp tương đương.

Kerry Brown, giáo sư chính trị Trung Quốc tại Đại học Sydney, cho biết: “Đây là một cuộc thanh trừng nhằm vào những nhân vật chia rẽ bè phái và bị coi là làm suy yếu tính chính đáng của ĐCS Trung Quốc và làm tổn hại đến hình ảnh cũng như sự ổn định của đảng này”.

Video đang HOT

Các nguồn tin nội bộ cho biết Chủ tịch Tập Cận Bình đã quyết tâm sử dụng chiến dịch chống tham nhũng để phá vỡ “các ổ đề kháng” vốn chống lại kế hoạch cải cách toàn diện của ông.

Tuy nhiên, nhiều nhà phê bình cũng cho rằng ông Tập Cận Bình sử dụng chiến dịch chống tham nhũng để loại bỏ các đối thủ và cài đặt người của mình vào bộ máy cầm quyền.

Giáo sư khoa học chính trị Dali Yang của Đại học Chicago nhận định: “Tập Cận Bình rõ ràng đã nhìn thấy tham nhũng là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với đảng và đất nước, nhưng ông cũng thấy chống tham nhũng là một cách tốt để xây dựng danh tiếng của mình. Chiến dịch này chắc chắn giúp ông có thể cài đặt thêm nhiều quan chức theo ý thích”.

Tập Cận Bình đã âm thầm cài đặt nhiều con cái “công thần” và đồng minh thân cận vào các chức vụ quan trọng kể từ khi nhậm chức. Một nguồn tin cho biết năm ngoái, Chen Zhiya – con trai của tướng Chen Geng – đã được bổ nhiệm giữ chức Thứ trưởng Quốc phòng đặc trách bộ phận tình báo quân đội.

Để đáp lại những lời chỉ trích, Chủ tịch Tập Cận Bình đã yêu cầu Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương cử các đoàn kiểm tra đến cơ sở quyền lực cũ của ông. Thượng Hải và Chiết Giang – nơi ông Tập từng công tác – có tên trong danh sách thanh tra mới nhất. Điều này cho thấy, ông Tập sẵn sàng xử lý bất cứ ai vi phạm kỷ luật.

Steve Tsang, Viện trưởng Viện Chính sách Trung Quốc tại Đại học Nottingham (Anh), cho biết Xi vừa muốn cải tổ đảng, vừa muốn tăng cường quyền lực cá nhân. Ông nói: “Tập Cận Bình rõ ràng muốn cả hai điều trên. Đó là sử dụng các chiến dịch chống tham nhũng để cài đặt người của mình và tăng cường năng lực kiểm soát của đảng . Hai điều này tương tác lẫn nhau trong việc hậu thuẫn vị thế, chủ trương của ông Tập”.

Theo Tri Thức

Cuộc đời quyền lực của Chu Vĩnh Khang

Từng là người đầy quyền thế trong ngành dầu mỏ và công an Trung Quốc, ông Chu Vĩnh Khang, cựu ủy viên Bộ Chính trị, đang bị điều tra về tội danh tham nhũng sau cú hạ cánh tưởng là an toàn năm 2012.

Chu Vĩnh Khang (thứ ba từ phải sang) từng thâu tóm nhiều quyền lực trong tay khi là bộ trưởng công an Trung Quốc. Ảnh: AFP

Trong gần một thập kỷ, Chu Vĩnh Khang, con trai của một gia đình nghèo ở nông thôn tỉnh Giang Tô, là một trong những người đàn ông quyền lực hạng nhất Trung Quốc. Nhưng hôm qua, người đàn ông 71 tuổi này không còn là nhà lãnh đạo được nể trọng nữa, mà là đối tượng bị cơ quan chống hối lộ của đảng Cộng sản Trung Quốc giam giữ để điều tra.

Tờ South China Morning Post dẫn các nguồn tin trước đó cho biết thực tế ông Chu cùng vợ là bà Giả Hiểu Diệp đã bị bắt từ tháng 12 năm ngoái tại Bắc Kinh.

Là con trai cả của một gia đình ở làng Tây Tiền Thủ, Vô Tích, Giang Tô, Chu Vĩnh Khang thoát khỏi sự khắc nghiệt và nghèo đói của cuộc sống nhà nông, với tấm bằng khá ở trường trung học và thi đỗ vào đại học. Kết thúc khóa học tại trường trung học Tô Châu năm 1958, ông Chu thi vào Học viện Xăng dầu Bắc Kinh, nay là Đại học Xăng dầu Trung Quốc.

Chu Vĩnh Khang bắt đầu sự nghiệp là một thợ máy ở mỏ dầu Đại Khánh ở Hắc Long Giang .Khu này, chỉ mới hoạt động vài năm trước khi ông Chu đến, giờ đây là khu lọc dầu lớn nhất Trung Quốc. Ông Chu sau đó làm việc tại mỏ dầu Liễu Hà và từ đó thăng tiến trong ngành công nghiệp này.

Một người có các mối quan hệ thân cận trong ngành này nói: "Ông Chu lao mình vào công việc với niềm hăng say lớn. Ông là một người lãnh đạo thiên bẩm. Mùa đông ở đông bắc Trung Quốc kéo dài và lạnh, nhưng ông luôn đi đầu và không bao giờ bỏ cấp dưới đơn độc".

Ông Chu nổi danh là một công nhân khỏe mạnh và bạo gan, nhưng cũng rất hào phóng. Trong điều kiện sống nghèo khổ lúc đó, các công nhân không có đủ đồ ăn, ông Chu cũng nghèo nhưng thường đem bánh bao nóng ở nhà đến cho các đồng nghiệp, người này kể.

Dần dần, Chu Vĩnh Khang trở thành người đứng đầu của ngành dầu mỏ Liễu Hà và có mối quan hệ với cựu phó chủ tịch Tăng Khánh Hồng, lúc đó có tên trong Ủy ban Năng lượng quốc gia. Năm 1996, ông Chu là lãnh đạo của tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC), hiện là nhà sản xuất dầu lớn nhất Trung Quốc.

Năm 1999, Chu Vĩnh Khang trở thành bí thư của tỉnh giàu tài nguyên Tứ Xuyên và tiếp tục bước đường công danh sự nghiệp. Khi đó ông Chu tạo dựng danh tiếng là một người kiên định lập trường. Ông là một nhân vật trung tâm trong mạng lưới những chính trị gia có ảnh hưởng và có mối liên hệ với ngành công nghiệp dầu mỏ nhiều lợi nhuận và quyền thế. Đôi khi ông Chu được miêu tả là Dick Cheney của Trung Quốc. Cheney là phó tổng thống Mỹ nổi danh về sức ảnh hưởng về các vấn đề an ninh và quốc phòng Mỹ dưới thời cựu tổng thống George W. Bush.

Năm 2002, ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Công an và 5 năm sau có tên trong danh sách 9 thành viên của Ủy ban Thường trực Bộ Chính trị Trung Quốc, cơ quan đưa ra quyết sách cao nhất, sánh vai cùng Hồ Cẩm Đào, Tập Cận Bình, Ôn Gia Bảo và Lý Khắc Cường.

Ông trở thành người đứng đầu Ủy ban Chính trị và Luật pháp trung ương (CPLC), chịu trách nhiệm về an ninh nội địa của cả Trung Quốc, bao gồm cảnh sát, tòa án, nhà tù và giám sát an ninh nội địa. Ông để lại dấu ấn ở các cuộc trấn áp những vụ bất ổn ở Tây Tạng và Tân Cương.

Theo báo cáo của bộ tài chính Trung Quốc, năm 2013 ngân sách chính thức do CPLC quản lý vượt ngân sách quốc phòng trong năm thứ tư liên tiếp, với 124 tỷ USD dùng cho an ninh nội địa so với 123 tỷ USD chi tiêu cho quân đội.

"Duy trì ổn định là khai niệm rất, rất mơ hồ, và có nhiều kẽ hở cho tham nhũng", Joseph Cheng, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học thành phố Hong Kong, nói với AFP.

"Khi có nhiều kẽ hở cho tham nhũng, có rất nhiều cách để chi tiêu, bạn có rất nhiều nguồn lực để xây dựng mạng lưới quan hệ của mình. Đó là lý do tại sao ông ta trở nên quá quyền lực như vậy", Cheng nói.

Việc gây dựng quyền lực và nguồn lực, mạng lưới người thân cận và bè cánh trong đội ngũ lãnh đạo đảng, là một phần khiến ông Chu lợi dụng quyền lực chính trị. Việc ông Chu chịu trách nhiệm về bộ máy an ninh, mạng lưới ngày càng lớn mạnh dần và trở nên quá quyền lực, khiến giới lãnh đạo thấy không thoải mái, Cheng nói thêm.

Ông Chu Vĩnh Khang và Bạc Hy Lai (cùng mặc áo đen) trong một lễ kỷ niệm. Ảnh: SCMP

Sa lưới

Theo South China Morning Post, hồi tháng 8 năm ngoái, các lãnh đạo Trung Quốc đạt được đồng thuận trong việc điều tra ông Chu. Những chi tiết cáo buộc với ông hiện vẫn chưa rõ, nhưng các nhà quan sát cho rằng ông Chu có thể trở thành người có địa vị cao nhất bị bắt trong chiến dịch chống tham nhũng không khoan nhượng của chủ tịch Tập Cận Bình. Nỗ lực của ông Tập sẽ phá vỡ một luật bất thành văn lâu nay, tiến tới trừng phạt một trong những "tinh hoa" cao nhất vì phạm tội kinh tế.

Trong lần xuất hiện trước công chúng cuối cùng vào đầu tháng 10 năm ngoái, ông Chu dành cả buổi sáng ở trường trung học Tô Châu khi trường này kỷ niệm 60 ngày thành lập. Ông phát biểu với những lời lẽ ủng hộ mạnh mẽ Chủ tịch Tập Cận Bình , thúc giục giáo viên và sinh viên ủng hộ đảng.

Nhưng nỗ lực đó có thể quá nhỏ và quá muộn. Ông Chu là người đỡ đầu của Bạc Hy Lai, người bị tuyên án tù vào tháng 9 năm ngoái vì tội tham nhũng và lạm quyền. Vụ án của ông Bạc là bê bối chính trị chấn động nhất Trung Quốc từ sau Cách mạng Văn hóa. Việc ông Chu bị điều tra sau vụ án của Bạc Hy Lai được nhận định là không thể tránh được.

"Trong mắt Tập Cận Bình và các lãnh đạo khác, tội danh của Chu Vĩnh Khang là hỗ trợ Bạc Hy Lai", Willy Lam, chuyên gia chính trị tại Đại học Trung Quốc Hong Kong, nói.

"Bạc Hy Lai đã hình thành nên một liên minh bí mật, một bè cánh thiết lập quyền lực, và Chu Vĩnh Khang là một trong những người thân thiết nhất của Bạc Hy Lai, vì thế ông Chu bị điều tra".

Chiếc lưới tiếp tục siết chặt quanh ông Chu vào cuối năm ngoái, khi Lý Đông Sinh, cựu thứ trưởng an ninh và là người thân cận của ông Chu bị bắt. Không lâu sau, người đứng đầu cơ quan do thám của Trung Quốc, ông Lương Khắc, bị bắt và mất chức do bị nghi ngờ về tham nhũng. Có một số nguồn tin cho rằng Lương hỗ trợ Lý và ông Chu kiểm soát các cuộc điện thoại của các lãnh đạo cao cấp trong đảng.

Hầu hết những trợ lý thân cận của ông Chu trong ngành dầu khí cũng mới bị bắt giữ, gồm Lý Hoa Lâm, phó tổng giám đốc CNPC và là cựu thư ký riêng của ông Chu. Một số người họ hàng của ông Chu cũng bị điều tra vì những giao dịch trái phép liên quan đến CNPC, gồm con trai cả Chu Bân, con dâu Vương Uyển, em trai Chu Nguyên Thanh, em dâu Chu Linh Anh và cháu Chu Phong.

Ngoài ra, Tưởng Khiết Mẫn, cựu lãnh đạo CNPC và đồng thời là người thân cận của ông Chu, cũng bị Ủy ban Trung ương về thanh tra kỷ luật thẩm vấn. Tưởng bị tra hỏi năm 2012 vì những khoản chi cho các gia đình nạn nhân trong vụ tai nạn Ferrari ở Bắc Kinh, để đổi lấy sự im lặng của họ. Tưởng Khiết Mẫn sau đó bị khai trừ khỏi đảng và đang bị điều tra.

Theo truyền thông Trung Quốc, đến nay có ít nhất 13 quan chức liên quan đến ông Chu bị điều tra. Có 5 người là cựu quan chức ở Tứ Xuyên, 4 quan chức CNPC, bao gồm chủ tịch và phó chủ tịch, một thứ trưởng bộ công an và ba người khác được coi là cánh tay phải của Chu. Một số báo cáo khác cho biết hơn 20 người thân cận của ông Chu cũng đang bị giam cầm. Khi ông Chu rời Ủy ban thường trực Bộ Chính trị, cũng là lúc số thành viên bị cắt từ 9 còn 7, không có chỗ cho Bộ trưởng Công an.

Là cựu ủy viên Ủy ban thường trực Bộ Chính trị, ông Chu trở thành quan chức cao nhất "mắc lưới" trong chiến dịch chống tham nhũng của Tập Cận Bình. Ông Tập từng tuyên bố nhắm tới quan tham ở tất cả các cấp, từ "hổ lớn" cho tới "ruồi bé".

Theo VnExpress

Hàng loạt thân nhân Chu Vĩnh Khang vào vòng lao lý Hơn 10 người trong gia đình Chu Vĩnh Khang được cho là các nhân vật chính trị, doanh nhân quan trọng đã bị bắt giữ phục vụ điều tra. Theo nguồn tin, những nhân vật bị bắt giữ đầu tiên là vợ ông Chu, bà Giả Hiểu Diệp, em trai Chu Viễn Thanh, con trai Chu Bân cùng với vợ và bố mẹ...