Tháp Đôi Quy Nhơn di tích mang vẻ đẹp hiếm có ở vùng đất võ
Tháp Đôi ( tháp Hưng Thạnh) Quy Nhơn là công trình kiến trúc cổ đặc sắc của người Chăm xưa, mang giá trị lớn về mặt lịch sử, văn hóa, mỹ thuật.
Giới thiệu về tháp Đôi (tháp Hưng Thạnh)
Tháp Đôi có tên gọi khác là tháp Hưng Thạnh, tọa lạc tại đường Trần Hưng Đạo, phường Đống Đa, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Theo tài liệu còn lưu giữ tại Ban quản lý Di tích Tháp Đôi thì ngọn tháp này có niên đại từ cuối thế kỷ XII, đầu thế kỷ XIII. So với những tháp Chăm khác còn tồn tại trên đất Bình Định, tháp Đôi có vị trí gần biển nhất, cách bờ biển chỉ tầm 4km về phía Đông Nam.
Công trình tháp Hưng Thạnh Quy Nhơn gồm hai tháp. Ngọn tháp có kiến trúc độc đáo, là công trình tiêu biểu cho nghệ thuật kiến trúc Chămpa trên đất Bình Định. Năm 1980, tháp Đôi Hưng Thạnh được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng là di tích Kiến trúc Nghệ thuật.
Cách di chuyển đến Tháp Đôi Quy Nhơn
Tháp Đôi nằm gần trung tâm thành phố Quy Nhơn nên việc đi đến đây khá dễ dàng. Từ trung tâm thành phố đi tháp Hưng Thạnh, bạn có thể tham khảo cung đường sau: từ vòng xoay Võ Nguyên Giáp – Đống Đa – Trần Hưng Đạo, đi vào đường Trần Hưng Đạo và đi thẳng. Đến ngã ba, bạn rẽ phải và cứ tiếp tục đi men theo con đường này, đi thẳng là sẽ đến tháp Đôi Quy Nhơn.
Tháp Đôi Hưng Thạnh Quy Nhơn có gì đặc biệt?
Nghệ thuật kiến trúc độc đáo
Tháp Đôi được xây dựng theo cấu trúc độc đáo. Cả hai tháp thuộc tháp Đôi đều có phần cửa chính quay về hướng Nam, được xây bằng gạch nung. Các khối gạch xếp khít vào nhau và được kết dính với nhau bằng một chất kết dính đặc biệt. Đây được xem là một kỹ thuật xây dựng độc đáo của người Chăm mà đến nay vẫn chưa giải mã được.
Tháp Hưng Thạnh có cấu trúc gồm ba phần chính bao gồm chân tháp, thân tháp và đỉnh tháp. Các hình trang trí ở những góc tháp được chạm khắc tinh xảo, sinh động như hình tạp chủng đầu voi mình sư tử, tượng chim thần Garuda, hình người ngồi 6 hoặc 8 tay bằng đá. Bên trong tháp lớn thờ linh vật Linga và Yoni được biểu thị thông qua hình tượng chiếc cối và chày giã gạo.
Video đang HOT
Tháp lớn: Cao khoảng 25m, được tạo dáng khá cân đối. Phần thân và phần mái được trang trí với những đường diềm hơi thắt lại tinh tế, khéo léo. Hai bên là hoa văn để đối xứng kết hợp với hình vũ nữ vòng quanh diềm mái vô cùng sống động, đẹp mắt. Ở giữa phần ngăn cách mái và thân tháp là hình tu sĩ ngồi thiền, hai bên có voi châu đối xứng. Các hình trang trí được chạm khắc khéo léo, tinh tế, thể hiện đậm bản sắc văn hóa, tín ngưỡng của người Chămpa.Tháp nhỏ: Tháp nhỏ cao 23m có cấu trúc tương tự tháp lớn. Điểm khác so với tháp lớn là phần diềm mái không trang trí bằng hình vũ nữ mà thay vào đó là hình một đàn hươu 13 con với nhiều dáng vẻ khác nhau trông vô cùng tinh nghịch.
Nơi phát hiện nhiều cổ vật quý giá
Các hiện vật còn lại trong tháp Đôi Hưng Thạnh không nhiều, đa số không còn nguyên vẹn nhưng đều là những cổ vật quý giá. Đây là những sản phẩm điêu khắc độc đáo, tinh tế, thể hiện sống động đời sống văn hóa, tinh thần độc đáo của người Chăm xưa.
Voi và thần điểu là các sản phẩm điêu khắc còn lại ở tháp Đôi. Các hiện vật phát hiện có mang phù điêu vũ nữ đang múa, phù điêu rồng, trụ có văn bia 3 mặt hay đầu bò Nandin. Các hiện vật đã được thông báo trên tạp chí chuyên ngành và hiện nay được đưa về trưng bày ở Bảo tàng Bình Định.
Nơi lan tỏa giá trị văn hóa tinh thần to lớn
Tháp Đôi Hưng Thạnh là địa điểm du lịch Quy Nhơn nổi tiếng, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, tìm hiểu về lối kiến trúc độc đáo của người Chăm Pa. Qua đó, hiểu hơn về đời sống tinh thần, văn hóa và lịch sử vùng đất Chăm xưa.
Đến với tháp Hưng Thạnh, du khách còn được xem những điệu múa của các cô gái Chăm trong trang phục truyền thống được phục dựng lại để phục vụ du khách. Điều này giúp lan tỏa những giá trị văn hóa tinh thần to lớn, mang dấu ấn của nền văn hóa Chăm Pa xưa rực rỡ.
Những lưu ý khi tham quan tháp Hưng Thạnh
Du khách lên kế hoạch tham quan tháp Đôi, nhớ bỏ túi một số kinh nghiệm, lưu ý quan trọng về thời gian mở cửa, thông tin giá vé và những nội quy sau:
Thời gian mở cửa: 7:00 – 11:30 | 13:30 – 17:00 (tất cả các ngày trong tuần)
Thông tin giá vé:
Giá vé tham khảo: 20.000 đồng/lần/người
T.rẻ e.m dưới 6 t.uổi, thương binh, bệnh binh, người khuyết tật: miễn phí
T.rẻ e.m từ 6 – 15 t.uổi, đối tượng học sinh, sinh viên đi tham quan, nghiên cứu, học tập theo hình thức có tổ chức tại di tích (có giấy nhận của nhà trường): giảm 50% giá vé
Người từ 60 t.uổi trở lên (có CCCD): giảm 50% giá vé
Khi vào tham quan di tích tháp Hưng Thạnh, không mang theo các vật dụng dễ cháy, chất nổ, vũ khí và những vật gây ô nhiễm môi trường.
Không thực hiện/hành nghề, các hoạt động mê tín dị đoanKhông chăn thả gia súc bừa bãi, không chặt cây, lấy đất, tài sản thuộc khu di tích tháp Đôi.
Không vứt rác, viết vẽ bậy, đ.ập p.há, đào bới trong khu di tích để tránh làm ảnh hưởng đến mỹ quan chung.
Khi đến tham quan tháp Hưng Thạnh, du khách cần liên hệ với Bảo tàng tỉnh Bình Định để được hướng dẫn.
Cổ kính tháp Đôi Quy Nhơn
Đến với thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, du khách có thể ghé tham quan tháp Đôi, một địa điểm văn hóa, tâm linh tại đây.
Tháp Đôi nằm cách trung tâm thành phố Quy Nhơn 3 km về hướng Tây Bắc. Tháp Đôi Quy Nhơn nằm cạnh cầu Đôi bắc ngang nhánh sông chảy từ hồ Đèo Sơn ra đầm Thị Nại thuộc quốc lộ 19.
Theo các nhà khảo cổ học, tháp Đôi có tên gọi khác là tháp Hưng Hạnh được xây dựng từ cuối thế kỷ X đến đầu thế kỷ XV. Thông thường, theo kiến trúc người Chăm Pa, một cụm tháp bao gồm 3 tháp lớn nhỏ. Tuy nhiên riêng với tháp Đôi Quy Nhơn được xây 2 tháp: tháp lớn cao 25 m, tháp nhỏ cao 23 m.
Do chịu ảnh hưởng bởi chiến tranh trong thời gian dài, cả 2 tháp đều bị hư hại phần đỉnh. Chiều cao hiện tại: tháp lớn cao 20 m, tháp nhỏ cao 18 m. Tháp được tạo thành từ gạch nung xếp khít nhau theo cách xây của người Chăm và cố định lại bằng một chất kết dính siêu bền mà đến nay chúng ta vẫn chưa lý giải được.
Đến năm 1990 - 1991, tháp được trùng tu lại, sau đó được mở cửa rộng rãi cho khách thập phương trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm.
Do xây dựng vào khoảng thời gian từ thế kỷ X đến thế kỷ XV nên tháp Đôi bị ảnh hưởng bởi nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc Angkor Wat. Chính vì vậy, tháp Đôi không có hình dạng tháp vuông nhiều tầng theo truyền thống người Chăm mà cấu trúc gồm 2 phần chính: phần thân vuông vức và đỉnh tháp chứa mặt cong.
| |
| Tháp Đôi trở thành một trong những điểm du lịch nổi tiếng của Quy Nhơn, Bình Định |
Tại các góc của tháp được trang trí bằng hình tượng chim thần Garuda 2 tay giơ cao - Đây là chi tiết thể hiện sự ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa Khmer. Còn lại toàn bộ phần thân tháp vẫn giữ nguyên thiết kế và kiểu trang trí đặc trưng của các ngôi tháp Chăm.
Tương tự với ngôi tháp phía Nam, hầu hết các chi tiết đều được làm tương đối giống ngôi tháp phía Bắc. Tuy nhiên, ngôi tháp này bị hư hại nhiều hơn. Bên trong tháp lớn thờ linh vật Linga và Yoni qua biểu tượng cối, chày giã gạo. Hai bên diềm tháp được chạm khắc hoa văn tinh tế, đối xứng với hình tượng 21 vũ nữ nhảy múa quanh diềm mái tạo nên nét nghệ thuật, bí ẩn cho tháp Đôi.
Ngăn cách giữa phần mái cong và phần thân vuông vức, hình ảnh tu sĩ ngồi thiền được chạm khắc điêu luyện kết hợp voi chầu đối xứng 2 bên. Qua những chi tiết chạm khắc kẻ trên cho ta thấy điểm du lịch tháp Đôi không chỉ hiện thân cho nền văn hóa xưa và còn thể hiện sự tinh tế, tỉ mỉ, hoàn hảo và khả năng vượt bậc của những nghệ nhân thời bấy giờ.
| |
| Bên trong tháp lớn thờ linh vật Linga và Yoni qua biểu tượng cối, chày giã gạo |
Theo Quách Tấn trong sách "Nước non Bình Định", người Pháp gọi tháp này là Tour Kh'mer. Vì có hai tháp song song đứng cạnh nhau nên người dân địa phương gọi nôm na là tháp Đôi. Tháp nằm cạnh cầu Đôi (một cầu đường bộ và một cầu đường sắt) như là sự cố tình sắp đặt của lịch sử và bàn tay con người để rồi hình tượng cầu Đôi - tháp Đôi đi vào nhiều bài ca dao trữ tình đặc sắc của người Quy Nhơn, Bình Định:
"Cầu Đôi nằm cạnh tháp Đôi
Vật vô tri còn biết đèo bồng đôi lứa, huống chi tôi với nàng"...
Tháp Đôi tọa lạc ở đường Trần Hưng Đạo, thuộc phường Đống Đa, thành phố Quy Nhơn, trên khu đất đẹp, bằng phẳng, rộng hơn 6.000 m2, thấp thoáng trong bóng những cây dừa, cau và hoa đại (những loài cây gắn liền với văn hóa Chăm).
Tham quan tháp Bình Lâm - Bình Định Tháp Bình Lâm nằm sát ven sông Gò Tháp đổ ra cửa biển Thị Nại của xóm Long Mai, thôn Bình Lâm, xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước. Người xưa đã lấy tên thôn Bình Lâm để đặt tên cho ngọn tháp này. Tháp Bình Lâm được xếp hạng di tích năm 1993. Tháp Bình Lâm bình đồ vuông, về hình thức tạo...