Tháp Bánh Ít

Tháp Bánh Ít, còn có tên là tháp Bạc (tiếng Pháp là Tour d’argent), trong tiếng J’rai là Yang Mtian là một cụm tháp cổ Chăm Pa , thuộc thôn Đại Lộc (xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định), cách thành phố Quy Nhơn khoảng 20km về phía tây bắc.

Cái tên Bánh Ít được lý giải vì nằm trên đồi cao, nhìn từ xa, cụm tháp trông giống như bánh ít – một loại đặc sản của tỉnh Bình Định.

Tháp Bánh Ít - Hình 1

Theo các bia ký và nghiên cứu khảo cổ, tháp Bánh Ít được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XI, đầu thế kỷ XII. Cụm tháp tọa lạc trên ngọn đồi cao 75m, quay về hướng Đông. Những dấu tích nền móng để lại cho thấy, xưa kia đây từng là một quần thể hoành tráng nhưng nay chỉ còn 4 tháp. Dẫu vậy, đây là di tích đền tháp Chăm Pa còn lại nhiều nhất ở Bình Định.

Theo nguyên tắc xây dựng đền tháp Chăm Pa, tháp đầu tiên, thấp nhất là tháp Cổ ng (Gopura), nằm ở phía đông, cao khoảng 13m và chỉ có một lối đi qua hai cửa thông nhau theo hướng đông – tây. Khung cửa được xây dựng theo lối kiến trúc Gopura đặc trưng với vòm cửa hình mũi giáo xếp lớp hướng dần lên trên. Ở lưng chừng đồi, bên trái là tháp Bia (Posah) có bình đồ hình vuông, trang trí nhiều lọ hình quả bầu ở tầng trên với các khối cong nhịp nhàng, làm mềm mại và hài hòa với những đường nét kỷ hà ở tầng dưới. Trên đỉnh đồi là hai ngôi tháp đứng cạnh nhau. Tháp Chính (Kalan) nằm thẳng trục với tháp Cổng. Tháp Chính cũng là đền thờ và là khối kiến trúc lớn nhất trong quần thể tháp Bánh Ít với độ cao 29,6m; được xây theo một khối hình vuông cùng vòm mái hình mũi nhọn hướng lên trời. Bên trong đền là nơi thờ tượng thần Shiva. Bên trái tháp Chính (theo hướng nhìn từ ngoài vào) là tháp Hỏa (Kosagrha) cao 10m, có chức năng như một nhà kho chứa đồ tế lễ của người Chăm xưa.

Như những tháp Chăm khác, vật liệu xây dựng tháp Bánh Ít là gạch đất nung được xây khít mạch, kết hợp với một số chi tiết, phù điêu, tượng bằng đá. Tháp Bánh Ít có phong cách chuyển tiếp từ phong cách Mỹ Sơn A1 và phong cách Bình Định. Trên các tháp có trang trí nhiều hoa văn, những nhân vật, điển tích của Ấn Độ giáo, được thể hiện tỉ mỉ và công phu, sống động, giàu mỹ cảm. Mặc dù đã bị hư hại nhiều bởi thời gian và chiến tranh, nhưng những ngọn tháp vẫn đứng sừng sững ngót 10 thế kỷ.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận

Lễ hội Katê truyền thống của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận diễn ra rộn ràng, độc đáo thu hút đông đảo du khách và người dân tham dự tại tháp Pô Klong Garai.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 1

Ngày 14/10 (nhằm ngày 1/7 Chăm lịch), hàng ngàn đồng bào Chăm và du khách thập phương kéo về khu tháp Pô Klong Garai (TP Phan Rang - Tháp Chàm, Ninh Thuận) để tham dự lễ hội Katê năm 2023.

Video đang HOT

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 2

Từ rất sớm, các tuyến đường dẫn lên tháp Pô Klong Garai (phường Đô Vinh, TP Phan Rang - Tháp Chàm) đông nghẹt du khách và bà con Chăm. Trong lễ hội Katê, ngày cúng trên tháp được xem là hoạt động quan trọng và thu hút đông đảo du khách cùng tham dự.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 3

Theo tục lệ, trong lễ hội Katê, đồng bào Chăm sẽ mang những lễ vật lên các tháp Chăm như Pô Klong Garai, Pô Inư Nưgar, Pô Rômê cúng. Trong đó tháp Pô Klong Garai tập trung đông đồng bào và du khách thập phương. Từ 6h sáng, nhiều bà con đã tranh thủ đội lễ vật leo bậc thang lên tháp Pô Klong Garai.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 4

Katê là lễ hội quan trọng nhất của đồng bào Chăm theo đạo Bà La Môn được tổ chức mỗi năm một lần. Lễ hội được tổ chức để tưởng nhớ các vị thần linh và dâng lễ vật cúng ông bà tổ tiên với lòng thành kính cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, sức khỏe bình an, gia đình thịnh vượng.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 5

Đồng bào Chăm bày biện những lễ vật để cúng cho tổ tiên, các vị vua, thần linh... tại tháp Pô Klong Garai. Những lễ vật phía dưới tháp tùy tâm mỗi gia đình như cơm, canh, gà, trái cây, bánh kẹo...

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 6

Mâm ngũ quả và trầu cau của một gia đình đồng bào Chăm bày biện cúng giữa nền đất bên hông tháp Pô Klong Garai. Phía dưới chân tháp, là khu vực các gia đình bày tỏ lòng thành với lễ vật tùy tâm gồm những loại trái cây quen thuộc như mía, chôm chôm, nhãn, thanh long, cam và ít trầu cau. Bà con cũng cúng thêm gà, cơm, canh, trứng, muối, bánh kẹo.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 7

Các đại gia đình hoặc làng xóm thường đi chung với nhau, ngồi bày biện lễ vật ở khu vực dưới chân tháp Pô Klong Garai. Thời gian lễ cúng từ khoảng 6h-11h. Sau khi cúng xong, bà con sẽ cùng gia đình, hàng xóm ăn uống ngay tại chân tháp.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 8

Trước đó, từ sáng sớm 14/10, các vị chức sắc của đồng bào Chăm dẫn đầu đoàn kiệu rước y trang vua Pô Klong Garai (vị vua có công lao to lớn với đồng bào Chăm) từ làng lên tháp Pô Klong Garai và tháp Pô Rômê. Theo sau đoàn kiệu là những cô gái Chăm múa lễ duyên dáng cùng đông đảo đồng bào Chăm và du khách thập phương.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 9

Các lễ vật chính trong lễ hội Kate tại đền tháp sẽ bao gồm: 1 con dê, 3 con gà để làm lễ tẩy uế trong tháp, 5 mâm cơm với canh và thịt dê, 1 mâm cơm với muối vừng, thêm 3 ổ bánh gạo cùng hoa quả. Ngoài ra, người dân còn chuẩn bị thêm rượu, trứng, xôi chè, trầu cau... Đây là phần lễ vật mang lên cúng trên các tháp còn phía dưới chân tháp sẽ là hàng trăm mâm lễ khác nhau do những người dự lễ thành tâm chuẩn bị.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 10

Nghi lễ chính được tổ chức tại tháp Pô Klong Garai. Trong không gian tháp cổ, người đại diện cộng đồng Chăm bày tỏ lòng tưởng nhớ, biết ơn các vị thần linh, tổ tiên đã độ trì cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, mọi gia đình được no ấm...

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 11

Sau phần nghi lễ, những cô gái trẻ biểu diễn nghệ thuật truyền thống chào mừng lễ hội và trình diễn nghệ thuật đặc sắc của đồng bào Chăm. Ba ngày tiếp theo, tại các thôn làng của cộng đồng Chăm, bà con tổ chức nhiều hoạt động vui chơi đón lễ hội, thăm hỏi, chúc nhau mọi sự tốt lành.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 12

Một gia đình đồng bào Chăm diện những bộ trang phục truyền thống đi lễ Katê năm nay tại tháp Pô Klong Garai. "Thường đến Katê bà con đồng bào Chăm đi làm việc, học tập ở xa đều sắp xếp về dự hội. Lễ hội không chỉ là nét truyền thống văn hóa của đồng bào Chăm mà nó còn giúp gắn kết tình cảm gia đình, làng xóm. Đây cũng là dịp quảng bá văn hóa độc đáo của đồng bào Chăm đến du khách cả nước", Thiên Sấm, một bạn trẻ người Chăm đang làm việc tại TPHCM chia sẻ.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 13

Trong những ngày này, cuộc sống ở các làng Chăm nhộn nhịp hẳn lên bởi tiếng kèn Saranai, tiếng trống Ginăng cùng với điệu múa quạt của những thiếu nữ Chăm với trang phục truyền thống. Những chàng trai, thiếu nữ Chăm cũng diện cho mình những trang phục truyền thống lộng lẫy cùng "trẩy hội", cầu mong sức khỏe, bình an tại các tháp Chăm.

Rộn ràng lễ hội Katê của đồng bào Chăm tại Ninh Thuận - Hình 14

Katê là lễ hội lớn nhất trong năm của đồng bào Chăm theo đạo Bà La Môn để tưởng nhớ các vị thần, vị vua có nhiều công lao đóng góp, được đồng bào tôn kính, tưởng nhớ ông bà tổ tiên và cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Lễ hội Katê đã góp phần bảo tồn, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa. Đây cũng là cơ hội để quảng bá hình ảnh của địa phương đến với du khách trong và ngoài nước.

Năm 2017, Lễ hội Katê của đồng bào Chăm được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Bãi biển được mệnh danh là "nữ hoàng của các bãi tắm", thuộc miền Trung nhưng ít du khách biết tớiBãi biển được mệnh danh là "nữ hoàng của các bãi tắm", thuộc miền Trung nhưng ít du khách biết tới
16:32:31 13/07/2025
Cáp treo núi Cấm: Trải nghiệm mở màn cho một ngày đáng nhớCáp treo núi Cấm: Trải nghiệm mở màn cho một ngày đáng nhớ
16:13:48 13/07/2025
Đà Nẵng: Khám phá vẻ đẹp tuyệt vời của đầm sen Trà LýĐà Nẵng: Khám phá vẻ đẹp tuyệt vời của đầm sen Trà Lý
14:00:11 12/07/2025
Khám phá ngôi chùa cổ hơn 1.000 năm tuổiKhám phá ngôi chùa cổ hơn 1.000 năm tuổi
14:18:06 12/07/2025
Quần thể Yên Tử Vĩnh Nghiêm Côn Sơn, Kiếp Bạc được công nhận Di sản Văn hóa Thế giớiQuần thể Yên Tử Vĩnh Nghiêm Côn Sơn, Kiếp Bạc được công nhận Di sản Văn hóa Thế giới
13:49:55 13/07/2025
Kỳ thú con đường trên biển tại đảo Cá ChépKỳ thú con đường trên biển tại đảo Cá Chép
09:09:31 13/07/2025
A Páo trên đỉnh Mã Pì LèngA Páo trên đỉnh Mã Pì Lèng
13:56:24 12/07/2025
'Trốn nóng' ở thác Liêng Nung'Trốn nóng' ở thác Liêng Nung
14:28:52 12/07/2025

Tin đang nóng

Quang Hải - Chu Thanh Huyền chi tiền "khét lẹt" tổ chức sinh nhật cho con trai hoàng tráng ngang lễ cưới, thực đơn sang - xịn!Quang Hải - Chu Thanh Huyền chi tiền "khét lẹt" tổ chức sinh nhật cho con trai hoàng tráng ngang lễ cưới, thực đơn sang - xịn!
16:24:20 13/07/2025
Cựu sinh viên ngành Y đi bán kem, tố trường cũ gây áp lực phải xóa videoCựu sinh viên ngành Y đi bán kem, tố trường cũ gây áp lực phải xóa video
16:26:08 13/07/2025
Yêu thầy dạy thể dục, cô gái Thanh Hóa chủ động theo đuổi và cái kết ngọt ngàoYêu thầy dạy thể dục, cô gái Thanh Hóa chủ động theo đuổi và cái kết ngọt ngào
18:19:24 13/07/2025
Cảnh sát cứu 2 người đi xe máy rơi xuống vực sâu 30m ở Vườn quốc gia Ba VìCảnh sát cứu 2 người đi xe máy rơi xuống vực sâu 30m ở Vườn quốc gia Ba Vì
15:59:16 13/07/2025
Động thái của Xuân Son khi về BrazilĐộng thái của Xuân Son khi về Brazil
17:57:40 13/07/2025
Hoa hậu Kỳ Duyên lại lộ hint đi hẹn hò với Hoa hậu Đoàn Thiên Ân?Hoa hậu Kỳ Duyên lại lộ hint đi hẹn hò với Hoa hậu Đoàn Thiên Ân?
16:03:31 13/07/2025
Song Luân gặp rắc rối mới liên quan Juky SanSong Luân gặp rắc rối mới liên quan Juky San
17:26:45 13/07/2025
Cướp điện thoại bán lấy tiền mua bia ăn nhậuCướp điện thoại bán lấy tiền mua bia ăn nhậu
16:20:13 13/07/2025

Tin mới nhất

Danh thắng Yên Tử - Côn Sơn, Kiếp Bạc được công nhận là Di sản văn hóa thế giới

Danh thắng Yên Tử - Côn Sơn, Kiếp Bạc được công nhận là Di sản văn hóa thế giới

16:36:06 13/07/2025
Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn, Kiếp Bạc (Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hải Phòng) được UNESCO công nhận chính thức là Di sản văn hóa thế giới.
Hồ Noong - "Viên ngọc xanh" ẩn mình giữa đất Tuyên Quang

Hồ Noong - "Viên ngọc xanh" ẩn mình giữa đất Tuyên Quang

16:28:47 13/07/2025
Hồ Noong thuộc xã Phú Linh, tỉnh Tuyên Quang, nằm trải dài qua bản Noong 1 và Noong 2. Đây là hồ nước ngọt tự nhiên, có diện tích mặt nước lên đến khoảng 80ha vào mùa mưa và thu lại còn 20ha vào mùa cạn.
Mùa cấy lúa trên lưng đồi ở Lùng Vài

Mùa cấy lúa trên lưng đồi ở Lùng Vài

16:26:37 13/07/2025
Thôn Lùng Vài thuộc phường Hà Giang 1, tỉnh Tuyên Quang (mới) là nơi sinh sống lâu đời của đồng bào người Dao. Mỗi năm vào mùa nước đổ, vùng đất này khoác lên mình vẻ đẹp yên bình
Du lịch xanh trên đặc khu Cô Tô

Du lịch xanh trên đặc khu Cô Tô

16:24:28 13/07/2025
Chỉ mất hơn 1 tiếng đi tàu cao tốc từ Cảng tàu quốc tế Ao Tiên (Vân Đồn, Quảng Ninh), du khách đã có mặt tại đảo Cô Tô - một trong những điểm đến du lịch xanh rất đáng trải nghiệm ở miền Bắc.
Những "điểm đến xanh" giữa ngày hè oi bức

Những "điểm đến xanh" giữa ngày hè oi bức

16:22:24 13/07/2025
Giữa những ngày tháng 7 khi cái nắng của mùa hè bủa vây khắp chốn, còn gì thú vị hơn là tìm cho mình một không gian xanh, thoáng đãng để tận hưởng không khí mát mẻ, trong lành.
Viên ngọc mới chỉ cựa mình trong đá

Viên ngọc mới chỉ cựa mình trong đá

16:19:52 13/07/2025
Du lịch Đắk Nông năm 2024 tăng trưởng ổn định, khám phá cao nguyên, điểm đến độc đáo và trải nghiệm văn hóa đa dạng, hấp dẫn du khách quốc tế.
Cảnh huyền ảo trên đồi chè 'bát úp' ở Phú Thọ

Cảnh huyền ảo trên đồi chè 'bát úp' ở Phú Thọ

16:17:54 13/07/2025
Cách Hà Nội khoảng 3 tiếng di chuyển, đồi chè Long Cốc (tỉnh Phú Thọ) xuất hiện mờ ảo trong làn sương sớm, thu hút khách du lịch nhờ khung cảnh như chốn bồng lai tiên cảnh .
Tàu Thống Nhất xuyên Việt qua mắt phóng viên Anh

Tàu Thống Nhất xuyên Việt qua mắt phóng viên Anh

14:15:44 13/07/2025
Núi rừng rậm rạp, vịnh biển lấp lánh, hang động khổng lồ như chiếc máy bay Boeing - chỉ riêng khung cảnh thiên nhiên cũng đủ khiến chuyến tàu Thống Nhất trở thành biểu tượng của thế giới, Wanderlust viết.
Trung Quốc có thêm di sản thế giới thứ 60

Trung Quốc có thêm di sản thế giới thứ 60

14:09:50 13/07/2025
Lăng Tây Hạ ở khu tự trị dân tộc Hồi Ninh Hạ vừa được UNESCO công nhận là di sản thế giới, nâng tổng số di sản thế giới của Trung Quốc lên 60.
Hơn 82 nghìn du khách đến Đặc khu Lý Sơn

Hơn 82 nghìn du khách đến Đặc khu Lý Sơn

14:06:55 13/07/2025
VHO - Đặc khu Lý Sơn là điểm checkin lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá và trải nghiệm. Vào dịp cao điểm du lịch hè, thời tiết thuận lợi rất đông du khách đến đảo Lý Sơn.
Cảnh ngoạn mục tại di sản UNESCO Triều Tiên

Cảnh ngoạn mục tại di sản UNESCO Triều Tiên

14:00:43 13/07/2025
Núi Paektu, thánh địa gắn liền lịch sử và tâm linh Triều Tiên, vừa được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu nhờ giá trị địa chất và cảnh quan hiếm có.
Đại diện duy nhất của Việt Nam lọt top thành phố tốt nhất thế giới năm 2025

Đại diện duy nhất của Việt Nam lọt top thành phố tốt nhất thế giới năm 2025

13:57:50 13/07/2025
MỸ - Mới đây, tạp chí Travel+Leisure (T+L), một trong những ấn phẩm hàng đầu thế giới về du lịch và trải nghiệm, đã đưa Hội An vào top 10 thành phố tốt nhất thế giới 2025.

Có thể bạn quan tâm

Kinh hãi clip 1 nam ca sĩ 9X bị kéo lê, siết cổ trong show truyền hình

Kinh hãi clip 1 nam ca sĩ 9X bị kéo lê, siết cổ trong show truyền hình

Sao châu á

21:53:11 13/07/2025
Khán giả không khỏi khiếp sợ trước tình huống nguy hiểm mà nam nghệ sĩ này gặp phải khi tham gia chương trình truyền hình thực tế.
Tên lửa Iran xuyên thủng 'lá chắn' Patriot, gây thiệt hại hàng triệu USD cho căn cứ Mỹ tại Qatar

Tên lửa Iran xuyên thủng 'lá chắn' Patriot, gây thiệt hại hàng triệu USD cho căn cứ Mỹ tại Qatar

Thế giới

21:44:28 13/07/2025
Một nhóm chuyên gia tên lửa do nhà phân tích Jeffrey Lewis dẫn đầu đã xác nhận điều này. Ông Lewis nói: Các chính phủ thường nói dối về hiệu quả của những hệ thống này. Hoặc họ bị nhầm lẫn. Và điều đó thật sự đáng lo ngại .
Doãn Hải My - vợ Đoàn Văn Hậu dạo này lên cân, gu thời trang càng sexy, gợi cảm

Doãn Hải My - vợ Đoàn Văn Hậu dạo này lên cân, gu thời trang càng sexy, gợi cảm

Sao thể thao

21:17:27 13/07/2025
Gần đây, tiểu thư Doãn Hải My - bà xã hậu vệ Đoàn Văn Hậu đang gây chú ý với phong cách thời trang đầy quyến rũ và táo bạo. Từ bỏ những item áo phông rộng rãi giấu dáng, người đẹp này dường như đặc biệt yêu thích những thiết kế váy áo t...
'Siêu nhân' David Corenswet nhận thù lao bao nhiêu cho 'Superman'?

'Siêu nhân' David Corenswet nhận thù lao bao nhiêu cho 'Superman'?

Hậu trường phim

20:50:23 13/07/2025
Nam diễn viên David Corenswet nhận về một mức thù lao nhẹ nhàng cho màn hóa thân thành Người đàn ông thép trong Superman, thấp hơn nhiều so với bạn diễn.
7 chiếc váy dáng dài đẹp nhất mùa nắng, cứ diện là nổi bật đường phố

7 chiếc váy dáng dài đẹp nhất mùa nắng, cứ diện là nổi bật đường phố

Thời trang

19:40:07 13/07/2025
Chọn đúng một chiếc váy dáng dài tuyệt đẹp có thể khiến cho buổi chiều mùa hè xuống phố của nàng trở thành kỷ niệm đáng nhớ. Dưới đây là 7 gợi ý mặc đẹp từ những chiếc váy được thiết kế và phối riêng cho khí hậu mùa hè.
6 lợi ích sức khỏe của cà phê nhất định phải biết

6 lợi ích sức khỏe của cà phê nhất định phải biết

Sức khỏe

19:32:11 13/07/2025
Một nghiên cứu cho thấy cà phê có thể chống lại bệnh Alzheimer, một tình trạng mà triệu chứng mất trí nhớ ngày càng trầm trọng hơn. Cà phê có thể vận hành tính năng bảo vệ này vì nó sẽ làm chậm quá trình gây ra suy giảm trí tuệ.
Sẽ có 2 màu mới trên iPhone 17

Sẽ có 2 màu mới trên iPhone 17

Đồ 2-tek

19:20:58 13/07/2025
Ở thế hệ trước, iPhone 16 và iPhone 16 Plus có các màu đen, trắng, hồng, xanh mòng két và xanh lam đậm. Với iPhone 17, có vẻ Apple sẽ loại bỏ màu hồng và xanh mòng két, thay thế bằng xanh lá cây và tím.
Nhà hàng hải sản 'nóng bỏng nhất Thái Lan' đóng cửa

Nhà hàng hải sản 'nóng bỏng nhất Thái Lan' đóng cửa

Netizen

19:18:39 13/07/2025
Nhà hàng Thái nổi tiếng với dàn phục vụ nam vạm vỡ chuyên nhảy dance sẽ đóng cửa cơ sở ở Bangkok ngày 31/7, dự kiến mở chi nhánh mới tại Malaysia nhưng không kèm biểu diễn.
Top xe mô tô tiết kiệm nhiên liệu đáng ngạc nhiên

Top xe mô tô tiết kiệm nhiên liệu đáng ngạc nhiên

Xe máy

19:07:17 13/07/2025
Mức tiết kiệm nhiên liệu của xe máy này là 48 MPG (khoảng 4,9 lít/100km). Dù có vẻ ngoài của một chiếc supersport, YZF-R9 tập trung nhiều vào hiệu suất hữu dụng trên đường phố.