Tháo gỡ ngay vướng mắc về giám định trong các vụ án tham nhũng
Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu các bộ ngành liên quan chỉ đạo tháo gỡ ngay các vướng mắc về giám định trong những vụ án tham nhũng, kinh tế để nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng; đồng thời chỉ rõ lý do giám định chậm trễ, những trường hợp từ chối, né tránh việc giám định.
Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình chủ trì hội nghị (Ảnh: TTXVN)
Tại hội nghị trực tuyến tổng kết thực hiện Đề án đổi mới và nâng cao hiệu quả giám định tư pháp (Đề án 258) chiều qua 25/11, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc cho biết, qua 5 năm thực hiện, đến nay tổng số giám định viên tư pháp ở các lĩnh vực là 6.154 người; số người giám định tư pháp theo vụ việc được lựa chọn, công bố là 1.630 người trong các lĩnh vực xây dựng, tài chính, ngân hàng, tài nguyên môi trường, giao thông vận tải…
Nhiều vụ án tham nhũng bị ách tắc
Theo ông Nguyễn Khánh Ngọc, hoạt động giám định tư pháp chủ yếu được thực hiện theo trưng cầu của các cơ quan tiến hành tố tụng, trong đó hơn 90% là từ cơ quan điều tra trong Công an nhân dân và Quân đội nhân dân, còn lại là trưng cầu giám định của các cấp tòa án, cơ quan điều tra thuộc VKSND Tối cao.
Trung bình từ năm 2011 đến nay mỗi năm các tổ chức giám định trong toàn quốc thực hiện giám định hơn 150.000 vụ việc, chủ yếu ở lĩnh vực pháp y, pháp y tâm thần, kỹ thuật hình sự; các lĩnh vực giám định về: xây dựng, tài chính, thuế, ngân hàng, tiề.n tệ, văn hóa, thông tin và truyền thông có xu hướng tăng lên trong những năm gần đây. Còn nhu cầu giám định trong giao dịch dân sự do đương sự tự yêu cầu giám định chưa phổ biến, phát sinh chủ yếu ở lĩnh vực pháp y tâm thần, xây dựng.
Báo cáo của Bộ Tư pháp đã chỉ ra nhiều hạn chế, bất cập trong lĩnh vực giám định tư pháp qua 5 năm thực hiện. Đơn cử như nhiều nội dung trưng cầu giám định vượt ra khỏi phạm vi chuyên môn, yêu cầu người giám định xem xét, đán.h giá, cho ý kiến cả về những vấn đề pháp lý của vụ án, không phù hợp với tính chất chuyên môn.
Trong khi đó, các cơ quan tiến hành tố tụng còn lúng túng, khó khăn trong việc tìm kiếm, lựa chọn cá nhân, tổ chức để trưng cầu giám định, thường tập trung trưng cầu các Bộ, ngành quản lý chuyên môn lĩnh vực; chưa chú trọng trưng cầu các tổ chức chuyên môn có đủ năng lực ngoài khu vực nhà nước để bảo đảm sự khách quan của việc giám định trong trường hợp cần thiết.
“Nhiều người giám định từ chối việc tham dự phiên tòa để trình bày, giải thích kết luận giám định hoặc tham dự nhưng chỉ trả lời mang tính hình thức, né tránh gây khó khăn cho cơ quan tiến hành tố tụng trong việc đán.h giá, sử dụng kết luận giám định. Trong quá trình giải quyết án tham nhũng, nhiều vụ án bị ách tắc không phải do bản thân hoạt động giám định tư pháp mà là do sự không thống nhất giữa các cơ quan tiến hành tố tụng về sự cần thiết cần trưng cầu giám định trong giải quyết vụ án”- báo cáo của Bộ Tư pháp nêu rõ.
Video đang HOT
Chính vì thế, Bộ Tư pháp đã kiến nghị Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng sớm chỉ đạo thành lập Hội đồng phối hợp liên ngành về giám định tư pháp gồm Ban Nội chính Trung ương, Bộ Tư pháp và các Bộ, ngành, cơ quan liên quan để tham mưu cho Ban Chỉ đạo các giải pháp tháo gỡ kịp thời vướng mắc, khó khăn về giám định tư pháp trong quá trình chỉ đạo, giải quyết các vụ án tham nhũng; đồng thời có cơ chế xác định rõ trách nhiệm của từng Bộ, ngành, cơ quan tiến hành tố tụng về các ách tắc trong từng khâu trưng cầu, thực hiện giám định, đán.h giá, sử dụng kết luận giám định.
“Đề nghị TAND Tối cao, VKSND Tối cao và Cơ quan điều tra ở Trung ương (Bộ Công an, Bộ Quốc phòng) từ năm 2016 tổ chức thực hiện thống kê, đán.h giá về nhu cầu, chất lượng hoạt động giám định tư pháp phục vụ giải quyết các vụ án tham nhũng; hướng dẫn về trưng cầu giám định, xem xét, đán.h giá kết luận giám định để nâng cao chất lượng công tác giám định trong hoạt động này”- Bộ Tư pháp kiến nghị.
Còn hiện tượng “đùn đẩy” trách nhiệm thực hiện giám định
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh, Đề án 258 được Chính phủ phê duyệt từ năm 2010 với những nhiệm vụ, giải pháp thể hiện quyết tâm của Chính phủ về đổi mới cơ bản, toàn diện tổ chức, hoạt động giám định tư pháp, tạo chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả hoạt động giám định tư pháp, để giám định tư pháp phục vụ đắc lực cho hoạt động tố tụng và là công cụ hữu hiệu để cá nhân, tổ chức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Tuy vậy, thực tế cho thấy công tác giám định tư pháp còn một số vướng mắc cần phải sớm giải quyết.
Về giám định tư pháp phục vụ giải quyết án kinh tế, tham nhũng và những vấn đề khác có liên quan, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nêu rõ, thời gian qua, các Bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã quan tâm củng cố, phát triển đội ngũ giám định viên tư pháp, người giám định tư pháp theo vụ việc thuộc các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, tiề.n tệ, xây dựng, giao thông vận tải, tài nguyên và môi trường… tạo thuận lợi hơn cho việc trưng cầu giám định của cơ quan tiến hành tố tụng. Tuy nhiên vẫn còn hiện tượng “đùn đẩy” trách nhiệm thực hiện giám định; thời gian thực hiện giám định một số vụ việc kéo dài gây khó khăn cho hoạt động tố tụng, làm giảm niềm tin của nhân dân đối với quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong công tác phòng, chống tham nhũng.
Chính vì thế, thời gian tới Bộ Tư pháp xây dựng báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định về việc tiếp tục thực hiện Đề án đến năm 2020 gắn với cải cách tư pháp và thực hiện Luật giám định tư pháp. Bộ Tư pháp tiếp tục hoàn thiện thể chế giám định tư pháp và tổ chức giám định tư pháp; tăng cường chất lượng, hiệu quả hoạt động giám định tư pháp để đáp ứng tốt hơn yêu cầu của hoạt động tố tụng cũng như yêu cầu về giám định tư pháp của cá nhân, tổ chức.
Đồng thời, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành liên quan chỉ đạo tháo gỡ ngay các vướng mắc về giám định trong những vụ án tham nhũng, kinh tế để nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng; chỉ rõ lý do giám định chậm trễ, những trường hợp từ chối, né tránh việc giám định và có biện pháp giải quyết để việc giám định thực hiện kịp thời, bảo đảm chất lượng.
Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đề nghị cơ quan tiến hành tố tụng ở cấp Trung ương (Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sá.t nhâ.n dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao) chỉ đạo thực hiện việc thống kê, đán.h giá tình hình trưng cầu, yêu cầu giám định và sử dụng kết luận giám định và phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, cơ quan quản lý giám định tư pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp…
Thế Kha
Theo Dantri
Án t.ử hìn.h chưa giảm, án tham nhũng chưa thể thu hồi tiề.n
Đó là những vấn đề nổi lên trong báo cáo về công tác thi hành án năm 2016 của Chính phủ do Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long trình bày trước Quốc hội sáng nay, 28/10.
Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long trình bày báo cáo về công tác thi hành án năm 2016 của Chính phủ.
Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, tổng số vụ việc phải thi hành trong năm là 820.000 việc, trong đó có 675.000 việc có điều kiện thi hành (chiếm tỷ lệ 82,2%), 530.000 việc đã được thi hành (đạt tỷ lệ 78,5%).
Tổng số tiề.n phải thi hành, theo báo cáo của Bộ trưởng Long xấp xỉ 134.000 tỷ đồng nhưng mới chỉ thi hành xong được 29.000 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 33,7%).
Đán.h giá về kết quả thi hành, dù số việc và tiề.n có điều kiện nhưng chưa thi hành xong phải chuyển kỳ sau tuy giảm so với năm 2015 nhưng vẫn còn 145.001 việc với số tiề.n trên 57.000 tỷ đồng tồn đọng. Theo thống kê của Bộ Tư pháp, các vụ việc liên quan đến tín dụng, ngân hàng (thường có giá trị lớn) kết quả thi hành đạt thấp; một số vụ việc khiếu nại, t.ố cá.o phức tạp, kéo dài chưa được xử lý dứt điểm.
Cụ thể, về thi hành các vụ việc liên quan đến tín dụng, ngân hàng, có 3.348 việc đã xong, thu được xấp xỉ 20.000 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 17,3% về việc và gần 25% về tiề.n).
Những hạn chế được Bộ trưởng Tư pháp nêu ra là số việc và tiề.n có điều kiện nhưng chưa thi hành xong phải chuyển kỳ sau tuy giảm so với năm 2015 nhưng vẫn còn cao (145.000 việc với số tiề.n trên 57.000 tỷ đồng). Các vụ việc liên quan đến tín dụng, ngân hàng (thường có giá trị lớn) kết quả thi hành đạt thấp; một số vụ việc khiếu nại, t.ố cá.o phức tạp, kéo dài chưa được xử lý dứt điểm.
Bộ trưởng Tư pháp giải thích khó khăn là do còn tương đối lớn lượng án chưa có điều kiện thi hành, án không thi hành được đã tồn đọng từ nhiều năm trước, đặc biệt là các án trọng điểm, phức tạp, kéo dài.
Thị trường bất động sản cũng chưa có nhiều chuyển biến rõ rệt nên kết quả xử lý tài sản thi hành án đạt thấp; việc bán, giao tài sản cho người mua trúng đấu giá gặp nhiều khó khăn (từ chối mua, chống đối, không nhận tài sản...).
Ngoài ra, tình trạng pháp lý của tài sản phức tạp và việc xác định giá tài sản khi giao dịch không sát với giá trị thực tế, nhất là trong các vụ án tín dụng ngân hàng.
Một số việc liên quan đến án kinh tế, tham nhũng có giá trị rất lớn nhưng không có điều kiện thi hành (tài sản bị che giấu, hợp lý hóa hoặc cố tình tẩu tán trong các vụ án kinh tế, tham nhũng...)
Theo Bộ trưởng Tư pháp, số việc và tiề.n thụ lý ngày càng nhiều, năm sau cao hơn năm trước và cao nhất từ trước đến nay về tiề.n, nhất là án tin dung ngân hàng tăng đột biến khiến cơ quan thi hành án quá tải với khối lượng công việc.
Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử một số vụ việc, các cơ quan có thẩm quyền chưa quan tâm đúng mức đến việc truy tìm hoặc chưa kịp thời kê biên, phong tỏa tài sản của đương sự để bảo đảm thi hành án. Trong khi đó, cơ chế quản lý, kiểm soát thu nhập còn chưa hoàn thiện, gây khó khăn cho việc xác minh điều kiện thi hành án.
Về công tác thi hành án hình sự, nhiều vấn đề cũng được chỉ ra như công tác thi hành án treo, cải tạo không giam giữ, cấm cư trú, quản chế, tước một số quyền công dân, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định hiện còn khá nhiều (gần 47.000 trường hợp).
Trong số 5.437 người bị kết án tù đang ở ngoài xã hội, các cơ quan đã tổ chức áp giải 3.481 trường hợp đi chấp hành án; truy bắt lại 521 trường hợp trốn thi hành án. Số trốn thi hành án đã giảm 180 trường hợp.
Dù vậy, điểm hạn chế vẫn là, một số trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ chưa làm tốt công tác kiểm tra, quản lý cán bộ nên vẫn để một số cán bộ, chiến sĩ mất cảnh giác, vi phạm các quy định về giam giữ để phạm nhân lợi dụng trốn, phạm tội mới, mang vật cấm vào trại, vi phạm nội quy.
Cá biệt, có những trường hợp cơ sở giam giữ để nữ phạm nhân bị kết án t.ử hìn.h có thai trong thời gian giam giữ. Công tác quản lý người bị kết án tù tại ngoại, hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù ở nhiều địa phương chưa chặt chẽ, còn nhiều sơ hở, tình hình trốn thi hành án giảm nhưng chưa nhiều.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thực trạng này, theo Bộ trưởng Lê Thành Long là số lượng người bị kết án tù, t.ử hìn.h chưa giảm, tính chất tội phạm phức tạp hơn, trong khi đó kinh phí đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang bị phương tiện phục vụ giam giữ hạn chế.
Hệ thống pháp luật thi hành án hình sự và các văn bản hướng dẫn thi hành tương đối đầy đủ, nhưng chưa kịp thời bổ sung, sửa đổi cho phù hợp với những vướng mắc mới nảy sinh trong thực tiễn cũng là một yếu tố, theo Bộ trưởng Tư pháp.
P. Thảo
Theo Dantri
Năm 2016 "xử" 16 án tham nhũng trong hoạt động tư pháp Trong báo cáo công tác năm 2016, Viện trưởng VKSND tối cao Lê Minh Trí nhấn mạnh về công tác điều tra tội phạm của Cơ quan điều tra Viện tối cao. Viện trưởng VKSND tối cao Lê Minh Trí. Ông Trí khái quát, hoạt động điều tra của toà được nâng lên cả về số lượng và chất lượng điều tra các...