Thành phố Vinh 100 năm trước
Có lịch sử lâu đời, nhưng vì chiến tranh, thiên tai, thành phố Vinh hầu như không còn mấy di tích cũ. Qua nhiều nghiên cứu, ông Phạm Xuân Cần (Phó giám đốc Sở Khoa học Công nghệ Nghệ An) đã có được nhiều bức ảnh quý giá về Vinh đầu thế kỷ XX.
Thành Nghệ An năm 1927. Thành được xây dựng bằng đất từ năm 1804, 2 năm sau khi vua Gia Long lên ngôi. Đến năm Minh Mạng thứ 12 (1831), thành được xây lại bằng đất đá với mặt bằng hình lục giác, có 3 cửa ra vào là cửa Tiề.n, cửa Tả và cửa Hữu với các cánh cổng kiên cố. Thành là nơi đặt bộ máy của chính quyền Nam triều giai đoạn 1804-1945. Ảnh tư liệu của Hàng không Pháp.
Cổng thành Nghệ An năm 1929. Theo ông Phạm Xuân Cần, những bức ảnh này đa phần là bưu ảnh được người Pháp gửi về nước, một số còn có cả tem. Bức ảnh xưa nhất về Vinh chụp năm 1900, gần nhất năm 1942. Đặc biệt, hầu như tất cả ảnh đều ghi địa danh. Ảnh: Trần Đình Quán.
Bến Thủy năm 1908 (ảnh tư liệu). Hầu hết ảnh thời kỳ này là đen trắng, tuy nhiên cũng có một số bức ảnh màu chất lượng khá cao.
Voi vận tải ở Bến Thủy đầu thế kỷ XX (ảnh tư liệu). Phần lớn ảnh không chú thích tác giả. Một số ghi rõ tên tác giả trên ảnh, trong đó nổi bật có hai tác giả là Pierre Dieulfils (1862-1937) và Trần Đình Quán.
Ga Vinh được xây dựng quý II/1900. Ngày 17/3/1905, đoàn tàu hơi nước đầu tiên hú còi xin đường vào ga sau hành trình dài 300 km từ Hà Nội đến Vinh. Vị trí ga Vinh xưa hiện nay thuộc khu vực Trung tâm điện ảnh đa phương tiện và Nhà lưu niệm Nguyễn Thị Minh Khai, đường Quang Trung, TP Vinh.
Video đang HOT
Chợ Vinh đầu thế kỷ XX (ảnh tư liệu). Chợ Vinh có từ lâu đời, xưa gọi là chợ Vĩnh. Trước khi Vinh trở thành trấn thành của Nghệ An, chợ Vinh đã là chợ lớn, trung tâm mua bán nổi tiếng của cả vùng.
Văn miếu Nghệ An là ngôi miếu nhỏ có từ lâu đời, năm 1803 được vua Gia Long cho phép nâng cấp, trùng tu và gọi là Văn Thánh Vinh, thuộc địa phận xã Yên Dũng, huyện Hưng Nguyên, tổng Yên Trường, trấn Nghệ An. Văn miếu Nghệ An thờ Khổng Tử, Chu Văn An và các bậc hiền triết đã có công sáng lập, truyền bá, phát triển Nho giáo, đồng thời là nơi tôn vinh các nhà khoa bảng Nghệ An. Ảnh: Trần Đình Quán.
Bưu điện Vinh xưa, sau này có thời kỳ là Đài liệt sĩ thành phố. Hiện bưu điện Vinh là một phần của Trung tâm Thương mại BigC, trên đường Trần Phú, phường Lê Mao, TP Vinh. Ảnh: Trần Đình Quán
Tòa công sứ xây dựng năm 1897, nằm trên đường bờ sông, cổng hướng ra phía cầu Cửa Tiề.n cũ. Vị trí này hiện nay là đường Lê Hồng Sơn, TP Vinh.
Tháp chùa Thập Phúc (ảnh tư liệu) xưa tọa lạc trên vùng đất rộng, ở khối Bình Phúc, phường Hưng Phúc. Chùa được Hội Tập Phúc, trong đó có nhà đại tư sản dân tộc Bạch Thái Bưởi đứng ra quyên góp xây dựng 1926. Ngôi chùa từng được cho là lớn nhất Nghệ An bị phá hủy hoàn trong chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ.
Bệnh viện ở Bến Thủy (ảnh tư liệu). Theo ông Phạm Xuân Cần, những bức ảnh về thành Vinh xưa sẽ giúp người xem hình dung diện mạo của đô thị xưa. Tổng cộng có khoảng 100 bức ảnh về thành Vinh đã được ông Cần xuất bản thành cuốn sách mang tên Vinh Xưa.
Một đường phố ở Vinh (ảnh tư liệu).
Cuối năm 2016, Hội Xuất bản Việt Nam đã tặng giả.i thưởn.g Sách Việt Nam cho cuốn Vinh Xưa. Cuốn sách được trao giải đồng cho hạng mục sách hay, và giải bạc cho hạng mục sách đẹp.
Hải Bình
Nguồn tư liệu: Vinh Xưa
Theo VNE
Vị vua có 142 đứa con, nhiều nhất sử Việt
Vua Minh Mạng triều Nguyễn có rất nhiều vợ, ông nổi tiếng với phương thuố.c giúp một đêm có thể làm 5 bà mang thai.
Theo Nguyễn Phúc Tộc thế phả, vua Minh Mạng sinh năm 1791, tên Nguyễn Phúc Đảm và là con thứ tư của Gia Long. Ông lên ngôi năm 1820 - vị vua thứ 2 của triều Nguyễn được miêu tả là thông minh, hiếu học, giỏi cưỡi ngựa, bắ.n cung, rất chăm lo việc triều chính.
Chân dung vua Minh Mạng được phác họa trong cuốn sách xuất bản ở Anh năm 1828. Ảnh: Tư liệu
Trong cuốn Kể chuyện các đời vua nhà Nguyễn do ông Nguyễn Viết Kế biên soạn có viết, khi nghỉ ngơi vua có 5 bà vợ hầu hạ. "Một bà vấn thuố.c têm trầu, bà quạt, bà đấ.m bóp, người ru và một để sai vặt. Mỗi bà một canh, hết 5 canh thì danh sách các bà được chuyển giao cho Tôn Nhơn phủ giữ để tiện theo dõi việc khai hoa nở nhụy của họ".
Danh sách này thống kê, vua Minh Mạng đã ăn nằm với 43 phi tần, sinh hạ được 142 người con. Trong đó có 78 hoàng nam, 64 hoàng nữ. Ông cũng là vị vua có nhiều phi tần và đông con nhất trong số 13 vua triều Nguyễn.
Vua Minh Mạng là người được hưởng nhiều vui thú nhất trong các vua Nguyễn ở chốn phòng the. Số phi tần ăn nằm với vua có con là 43 người, song theo nhiều tài liệu trong cung vua có đến 500-600 người. Vợ ông phần lớn là con gái miền Nam.
Hai vương phi được sủng ái nhất là Hiền phi Ngô Thị Chính và bà Lệ Tân Nguyễn Gia Thị. Hiền phi sinh được 4 hoàng tử, 2 công chúa còn Nguyễn Gia Thị sinh được 7 hoàng tử và 3 công chúa. Hai bà thường xung đột nhau, Ngô Thị Chính cậy mình được vua yêu mến thường đán.h ghe.n các bà khác. Vua Minh Mạng cũng nhiều lần đau đầu vì khó xử.
Theo một số sách, lúc lên ngôi năm 29 tuổ.i, vua Minh Mạng yếu về đường sin.h dụ.c do hưởng thụ sớm. Ông khi đó ra lệnh cho các quan ngự y phải giúp mình lấy lại sức khỏe.
Họ làm ra thang thuố.c bổ ngâm rượu để vua dùng hằng ngày có tên Minh Mạng thang gồm 20 bài (có tài liệu ghi 24 bài). Trong đó, 2 bài nổi tiếng nhất là "nhất dạ lục giao sinh ngũ tử" (một đêm quan hệ 6 lần, sinh 5 con trai) và "nhất dạ ngũ giao sinh tứ tử" (một đêm quan hệ 5 lần, sinh 4 con trai).
Hiệu nghiệm thuố.c rõ rệt, vua Minh Mạng vì thế có đến hơn trăm người con. Thuố.c cũng giúp vua thêm trí tuệ, minh mẫn để xử lý việc triều chính hằng ngày.
Giống cha, nhiều người con của vua Minh Mạng cũng sinh hạ hàng chục con. Trong đó, Thiệu Trị kế ngôi có 64 người con, đặc biệt nhất là Thọ Xuân Vương Miên Định có đến 144 người con, hơn cả cha mình. Một người con khác của Minh Mạng là Miên Trinh có 114 con. Tuy nhiên, cháu nội ông sau này là vua Tự Đức có đến 300 bà nhưng không sinh được con.
Minh Mạng được xem là vị vua anh minh của triều Nguyễn. Dưới thời của ông kinh tế ổn định, đời sống của người dân có phần sung túc sau nhiều năm chiến tranh. Hồi đó lãnh thổ Việt Nam được mở rộng hơn bao giờ hết. Vua Minh Mạng cũng đưa ra hàng loạt cải cách trong bộ máy chính quyền, giáo dục, nông nghiệp...
Toàn cảnh lăng mộ Minh Mạng ở Huế chụp đầu thế kỷ 20. Ảnh: Tư liệu
Vua Minh Mạng qua đời ngày 28/12/1841, thọ 50 tuổ.i, ở ngôi 21 năm. Lăng mộ ông hiện vẫn lưu giữ gần như nguyên vẹn ở huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Sơn Hòa
Theo VNE
Dấu tích Quốc Tử Giám dưới triều Nguyễn Với mục đích xây dựng đất nước giàu mạnh, triều Nguyễn đã cho xây dựng Quốc Tử Giám - trường đại học lớn nhất cả nước - để làm nơi đào tạo nhân tài. Sau khi lên ngôi năm 1802, vua Gia Long bắt đầu công cuộc tìm kiếm nhân tài nhằm xây dựng nước nhà giàu mạnh. Một năm sau, vua cho...