Thanh mát canh me đất cá cơm
Mùa hè về ve sôi ngoài ngõ, từ sáng sớm nắng đã đổ lửa khiến ai cũng mệt lả đi. Để giải nhiệt, người ta tìm đến nước đá lạnh,
Máy quạt cho đến điều hòa không khí, thế nhưng mẹ tôi lại có cách giải nhiệt độc đáo theo kiểu “lấy độc trị độc” bằng bát canh chua me đất nấu cá cơm nóng hổi. Cái vị chua thanh của bát canh me đất nấu cá cơm ấy theo tôi từ làng quê nghèo khó đến những năm tháng đại học, cho đến tận bây giờ và cả sau này nữa.
Khi những chú ve chui ra từ lòng đất để góp phần vào bản trường ca mùa hè bất tận thì những mầm me đất cũng thức dậy, “đạp tung” lớp đất ẩm để vươn lên xanh nõn nà. Những tán lá me đất tròn xoe, chia ra bốn phần đều tắp, đọng lại những giọt sương long lanh vào sáng sớm trông thật ưa nhìn. Me đất có thể xem là loại rau sạch tự nhiên, không phân hóa học hay thuốc trừ sâu nên gần đây rất nhiều người ưa dùng.
Ngày trước lũ trẻ con chúng tôi khi nô đùa đã thấm mệt thì rủ nhau hái những cọng me đất để nhấm nháp cho “đỡ cơn thèm” những bịch me chua, cóc dầm đầy ma mị ở quán o Nga đầu làng.
Video đang HOT
Me đất nấu canh thì tuyệt hảo. Sáng mẹ cắp giỏ đi chợ làng đem về mớ cá cơm còn tươi rói, vừa đúng lúc lọ măng chua đã dùng hết. Mẹ sực nhớ ra loại rau dại góc vườn hôm qua mới quở “me đất ni mà có cá cơm thì mát cả ruột”, thế là bầy con được sai đi nhổ me đất, chỉ một loáng cả rổ me đất được “trình diện”. Cá cơm đã rửa sạch, tẩm ướp gia vị cho thật thấm, khi nước canh sôi sùng sục, cá cơm như “bơi ngoài biển khơi”, mẹ liền nhấc xuống rồi mới cho nắm me đất xanh mơn mởn vào. Không như các loại rau khác, me đất nhanh chín hơn, mới thả vào xoong lá đã chuyển sang xanh đậm, nhìn nồi canh me đất nấu cá cơm như một bức tranh đầy màu sắc. Màu trắng ngà của những con cá, màu đỏ của ớt bột, màu xanh nâu của lá me đất khi chín.
Lạ kỳ thay, món canh nóng hổi ấy, lại ăn trong buổi trưa của mùa hè sao mà mát lạnh từng bát canh chua thanh, thơm thảo, bao mệt nhọc tan biến trong mỗi con người. Bên mâm cơm trưa hè ấy, xoong cơm cứ vơi dần, tô canh me đất nấu cá cơm cũng phải “chêm” thêm mấy bận nhưng hình như ai cũng chưa thấy no. Mẹ tay cầm quạt tre phe phẩy và mỉm cười hạnh phúc khi thấy các con “đứa chan, đứa chèo”.
Ngon lạ củ cải khô kho riềng, sả
Mỗi mùa nắng đều hiện về với sự rộn ràng nhất. Khi cá trích, cá cơm vào vụ, mạ mua về trước để ủ nắm.
Ngoài khả năng "hao cơm" thì củ cải kho riềng, sả cũng hợp khi ăn với cháo
Cái kho hàng mùa mưa của mạ luôn chứa nhiều ẩn số. Đó là thẩu mắm cà được cất phía dưới cái sập lúa. Đùm măng khô được treo tuốt trên cao. Cạnh đùm măng là đùm củ cải được bọc kỹ mấy lớp. Rồi cả đậu xanh, đậu phụng, ớt khô, bắp hạt... Cứ thế, mùa khó khăn lại trở thành sự đủ đầy theo cách đơn giản nhất. Ẩn số đó chính là những món ăn đầy lạ kỳ mà đôi khi mình không tưởng tượng được.
Mỗi mùa nắng đều hiện về với sự rộn ràng nhất. Khi cá trích, cá cơm vào vụ, mạ mua về trước để ủ nắm. Rồi nhà có đu đủ hay cà pháo thì tranh thủ phơi để ướp cùng với cá. Vậy là đông về có mắm cà mặn mà, để qua mùa rét. Cả mấy búp măng mọc quanh nhà nữa. Măng nhỏ thì ăn ngay, măng to thì cắt nhỏ, luộc rồi phơi. Đến khi mưa, rét thì mang ra nấu xáo với lạc rang giã mịn. Những món mùa đông hiện về, không thể thiếu món củ cải kho riềng sả "hao cơm" mà trong phút ngẫu hứng nào đó, mạ đã nghĩ ra.
Tôi vẫn luôn tự hào về khả năng biến tấu của mạ. Từ cái bắp chuối bình thường để thành "thịt gà chay". Từ mấy lát măng khô cũng thành món "bò kho" riêng biệt. Thì những lát củ cải khô kết hợp với riềng, sả ... khỏi nói anh em chúng tôi ngon miệng đến thế nào.
Thời gian khi còn nhỏ, nhà hay trồng củ cải mỗi khi ra tết. Và khi đến hè thì đã cho thu hoạch. Một phần ăn ngay với các món xào, kho, hầm lấy nước. Phần còn lại, luôn nhiều hơn, mang phơi khô. Củ cải phơi khô làm nên nhiều món đặc biệt. Có hôm mạ kho với nước tương, có hôm làm mềm ra để xào với tóp mỡ. Thế mà, món ấn tượng nhất từ củ cải mà đến giờ được ăn vẫn cảm giác y như lần đầu, đó là củ cải khô kho cùng riềng sả. Bây giờ, nhớ hương vị ngày xưa thì cũng mua đôi ba ký củ cải ngoài chợ về phơi.
Riềng, sả là hương vị chính dễ nhận thấy nhất khi ăn món này. Nhưng còn rất nhiều gia vị khác để tạo nên sự đặc biệt cho món ăn như gừng, nghệ, tỏi, ớt, và cả quả thơm nữa. Cũng không hiểu sao mạ có thể kết hợp thật nhiều thứ như vậy, nhưng ngon thì phải nói là "nhức nách". Phần nguyên liệu cứ đi quanh nhà là có, là quả thơm vừa chín, riềng sả nơi bờ ruộng, gừng tỏi thì có bao giờ thiếu trong bếp.
Tôi đã thấy mạ làm thật tỉ mỉ cho món ăn này. Trước tiên là ngâm củ cải khô cho ngấm nước và mềm ra, rồi vắt ráo. Riềng, gừng thì thái sợi. Sả xắt lát. Tỏi, ớt, nghệ thì giã nhỏ. Thơm thì gọt vỏ, cắt lát mỏng rồi vắt riêng phần nước. Thơm càng ngọt thì món ăn càng ngon. Khi mọi thứ sẵn sàng thì mới bắt đầu xào nấu.
Đầu tiên, mạ cho ít mỡ heo vào chảo để phi cùng với nghệ và sả. Khi sả lên mùi thơm, nghệ hơi róm lại thì cho những phần hương liệu còn lại vào cùng một lúc. Tiếp tục phi lên để tạo mùi thơm. Sau đó cho phần xác thơm và củ cải. Rồi nêm nếm muối, nước mắm. Phần nước thơm cho vào sau để tạo độ ngọt tự nhiên cho món ăn. Có nghĩa là, món ăn sẽ lại thật lành vì các loại nguyên liệu đã sẵn vị ngọt ngon.
Thường thì nấu ăn, phần cảm quan của tay, của mắt thật quan trọng. Thật khó để định đoán chừng nào muối, chừng nào tiêu, chừng nào lửa, chừng nào thời gian. Sự tập trung và tận tâm mới mang đến một món ăn hoàn hảo đúng nghĩa. Mạ cũng chưa bao giờ ghi ra rõ để nói với con mình là 2 muỗng muối, 3 muỗng nước mắm hay bao nhiêu ml dầu. Mọi thứ đều tự nhiên và phù hợp. Những gì mạ nấu đều ẩn hiện những điều rất riêng để mỗi đứa ngon luôn nhận diện được hương vị.
Củ cải khô kho riềng sả là món có phần nguyên liệu được chuẩn bị dài dòng nhất. Nó đi từ mùa nắng tới tận mùa mưa mới được thưởng thức. Bởi thế, có những món ăn không chỉ trong nhất thời muốn là có mà phải ấp ủ từ những giọt sương của mùa xuân, cái nắng của mùa hạ rồi mùa đông mới ngon lành, ấm áp đến thế.
Tự tay làm cá cơm rang đậu phộng bảo quản được đến 1 tháng, không lo lãng phí Cá cơm rang đậu phộng có lẽ đã quá gần gũi với chúng ta nhưng chắc hẳn ít ai biết cách làm cá cơm rang đậu phông lại cực dễ. Vào bếp thực hiện ngay món ăn này bạn nhé! Cá cơm rang đậu phộng là một món ăn hấp dẫn rất phổ biến tại Hàn Quốc, đồng thời cũng rất được yêu...