Thanh Hoá: Linh thiêng đền Đồng Cổ

Từ thuở xa xưa, làng Đan Nê nói riêng và huyện Yên Định – Thanh Hoá nói chung đã được lựa chọn là mảnh đất mang trong mình nhiều điều đặc biệt.

Trên nền những lớp lang trầm tích văn hóa với phức hệ Đọ – Nuông – Quan Yên, chứng tích về địa bàn quần tụ của người nguyên thủy trên đất Việt trong lịch sử, tạo hóa thật tài tình khi đã khéo léo đặt vào đó một ngôi đền Đồng Cổ linh thiêng, phong cảnh hữu tình bậc nhất.

Theo truyền thuyết, thần Đồng Cổ hay còn gọi là thần trống đồng, vị thần được thờ ở đền Đồng Cổ thuộc núi Đồng Cổ (còn gọi là núi Khả Phong), tỉnh Thanh Hóa, thuộc Bộ Cửu Chân. Thần đã theo giúp Vua Hùng đánh giặc ở Hồ Tôn. Khi thắng trận trở về, Vua Hùng vào đền làm lễ tạ ơn, cho đúc trống đồng và phong cho thần là “Đồng Cổ Đại Vương”. Núi Đồng Cổ được các nhà nghiên cứu xác định là một cụm ba ngọn núi có tên là Tam Thai ở bên bờ phải sông Mã thuộc địa phận làng Đan Nê (Đan Nê trước kia còn có tên là Khả Lao), xã Yên Thọ, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa.

Đền Đồng Cổ linh thiêng, trầm mặc bên bờ hữu sông Mã được tưới tắm tự ngàn đời bằng những huyền thoại, thần tích, truyền thuyết, dã sử gắn liền với những câu chuyện về thần Đồng Cổ, vị thần có công lớn đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.

Vẻ đẹp nên thơ, non nước hữu tình tại đền Đồng Cổ.

Nghinh môn dẫn vào đền gồm 3 tầng, 8 mái, mang phong cách kiến trúc thế kỷ 15, cao 9m, rộng 3m, được ghép bằng những khối đá vuông vức (không dùng vữa), cuốn thành vòm tò vò.

Trung điện Đền Đồng Cổ, nơi thờ thần Đồng Cổ linh thiêng.

Một ban thờ trong đền Đồng Cổ.

Đền được xây dựng từ thời Hùng Vương, bị thực dân Pháp phá hủy năm 1948. Đền Đồng Cổ suốt từ thời Lý, Trần, Lê, Nguyễn cho tới năm 1994 được ghi vào danh sách các đền chùa được triều đình công nhận và hàng năm vua phái các quan (thường là quan đầu tỉnh) thay vua về đây tế thần. Ngôi đền Đồng Cổ (được xây lại vào năm 1996, chỉ gồm một gian hai chái), lọt trong xanh tươi cây lá. Trước đền, hồ Bán Nguyệt như một tấm gương soi mây trời, lồng bóng núi.

Đền Đồng Cổ nép mình bên hồ Bán Nguyệt.

Từ trên đỉnh núi, nơi có quán Triều Thiên, dõi nhìn bốn hướng, có thể cảm nhận được cả một vùng đất trời, giữa đôi bờ bạt ngàn những ruộng ngô xanh mướt, làng mạc, núi sông ở quanh đây như một bức tranh vẽ hoàn hảo.

Dấu tích của quán Triều Thiên trên đỉnh núi.

Từ quán Triều Thiên nhìn xuống dòng sông Mã.

Đền Đồng Cổ là một trong những ngôi đền có lịch sử lâu đời nhất xứ Thanh, được xếp hạng Di tích lịch sử – Văn hóa cấp Quốc gia năm 2001. Hàng năm, vào ngày 15 tháng 3 âm lịch, xã Yên Thọ, huyện Yên Định tổ chức lễ hội Đền Đồng Cổ để tưởng nhớ vị thần có công “Hộ dân bảo quốc”. Những giá trị văn hóa – lịch sử sâu sắc của di tích núi và đền Đồng Cổ, sự linh thiêng suốt hơn 2.500 năm tuổi của đền Đồng Cổ sẽ còn lắng đọng mãi cho đến muôn đời sau.

Theo Báo Thanh Hóa