Thành công phục dựng chân dung ‘người đàn ông tuyệt chủng’ 47.000 năm trước
Chân dung của người đàn ông sống cách đây 47.000 năm trước được phục dựng thành công với độ chân thực đáng kinh ngạc.
Theo đó, các nhà nghiên cứu mới đây đã phục dựng thành công chân dung của người đàn ông sống cách đây hàng chục nghìn năm dựa trên bộ h.ài c.ốt được tìm thấy tại một hang động ở Pháp.
Cụ thể, năm 1908, một nhóm tu sĩ Thiên Chúa giáo đã phát hiện ra h.ài c.ốt của một người đàn ông được chôn cất ở bên trong hang động tại tỉnh La Chapelle-aux-Saints, thuộc vùng trung nam của nước Pháp.
Bộ xương này gần như hoàn chỉnh khi chỉ thiếu vài chiếc răng và được giới nghiên cứu đặt biệt danh là “ông già”. Tuy nhiên, sau khi tiến hành kiểm tra, các nhà khoa học tiết lộ bộ h.ài c.ốt nà không phải là người hiện đại (Homo sapiens). Thay vào đó, đây là h.ài c.ốt của người Neanderthal, loài người cổ xưa đã tuyệt chủng cách đây khoảng 40.000 năm.
Theo trang eFossils.com của Khoa nhân chủng học thuộc ĐH Texas ở Austin (Mỹ), bộ h.ài c.ốt này có nhiều đặc điểm nổi bật của người Neanderthal, chẳng hạn như cung lông mày lớn quá cỡ, nền sọ phẳng, hốc mắt to.
Đến nay, sau 115 năm, các họa sĩ pháp y đã tạo ra ước đoán gương mặt kỹ thuật số của người đàn ông Neanderthal này là khoảng 40 t.uổi. Điều này giúp hình dung về diện mạo của ông khi sống vào khoảng từ 47.000 – 56.000 năm trước. Nhóm nghiên cứu đã tiến hành công bố về hình ảnh phục dựng ở một hội thảo do Bộ Văn hóa Italy tổ chức vào hồi tháng 10.
Người Neanderthal có nhiều đặc điểm nổi bật như đầu to, lông mày rậm… Ảnh: Nature
Hình ảnh người đàn ông cách đây 47.000 năm vô cùng chân thực
Để ước tính gần đúng khuôn mặt, họa sĩ pháp y đã sử dụng bản chụp cắt lớp vi tính (CT) có sẵn của hộp sọ và sau đó nhập các số đo dọc theo mặt phẳng nằm ngang Frankfort (đây là một đường chạy từ đáy hốc mắt tới đỉnh lỗ tai) dựa trên một hộp sọ lấy từ cơ sở dữ liệu của người hiến tặng. Điều này đã cung cấp cho các chuyên gia bộ khung cần thiết để tạo ra hình dáng của khuôn mặt.
Các họa sĩ pháp y đã sử dụng điểm đ.ánh dấu độ dày mô mềm ở người hiến tạng còn sống nhằm xây dựng làn da và cơ của người đan ông Neanderthal. Các chuyên gia làm nổi bật hình ảnh phục dựng để trông sống động hơn bằng cách thêm các chi tiết như màu sắc cho da và tóc.
Video đang HOT
Hình ảnh phục dựng người đàn ông sống cách đây 47.000 năm. Ảnh: Cícero Moraes
Đồng tác giả nghiên cứu Cícero Moraes, một chuyên gia đồ họa người Brazil, cho biết: ” Chúng tôi tạo ra hai hình ảnh, một hình ảnh khách quan hơn với phần ngực có tông màu nâu đỏ. Một hình ảnh khác có tính suy đoán nhiều hơn với bộ râu và tóc. Hình ảnh phục dựng cho thấy rằng người Neanderthal trông khá giống con người, nhưng đồng thời họ cũng khác biệt với nhiều đặc điểm kỳ lạ chẳng hạn như không có cằm“.
Mặc dù đây không phải là lần đầu tiên các chuyên gia cố gắng mô phỏng khuôn mặt của người Neanderthal. Nhưng các bản phục dựng không chính xác trước đây cho thấy hình ảnh giống với loài linh trưởng.
Điều mới lạ là các nhà nghiên cứu đã sử dụng kết quả đo kỹ thuật số ảnh scan CT để giúp tăng độ chính xác khi phục dựng. Phương pháp này cũng cung cấp hiểu biết mới về người Neanderthan, họ hàng gần gũi với người hiện đại.
Người Neanderthal đã tuyệt chủng cách đây 40.000 năm. Ảnh: NHM
Theo các nhà khoa học, hóa thạch của người Neanderthal được phát hiện lần đầu tiên tại thung lũng Neanderthal (Đức). Giới khoa học từng cho rằng người Neanderthal chỉ sinh sống ở khu vực châu Âu trong kỷ băng hà cuối cùng. Tuy nhiên, một nghiên cứu của ĐH Washington vào năm 2015 chỉ ra rằng, người Neanderthal có thể đã di chuyển xa hơn về phía đông và họ chung sống cùng với người hiện đại ở đó lâu hơn so với những gì mà các nhà khoa học từng nghĩ.
Đặc biệt, các bằng chứng khảo cổ cho thấy rằng, người Neanderthal có thân hình săn chắc, khỏe mạnh, đồng thời có nhiều kỹ năng như bện sợi và đan lưới, săn bắt…
Theo một nghiên cứu công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences vào tháng 5/2021, người Neanderthal còn có hộp sọ to hơn cả người Homo sapiens. Nghiên cứu chỉ ra rằng chính việc tiêu thụ nhiều tinh bột đã khiến bộ não của người Neanderthal phát triển một cách nhanh chóng và thực tế là đã tăng gấp đôi kích thước chỉ trong 200.000 năm. Thói quen ăn nhiều tinh bột này cũng được duy trì ở loài người hiện đại.
Người Neanderthal thông minh hơn đười ươi và khỉ, vậy tại sao họ lại tuyệt chủng cách đây 30.000 năm?
Người Neanderthal là một loài hoặc phân loài của Homo sapiens thời kỳ đầu, tên của họ xuất phát từ hóa thạch đầu tiên được phát hiện ở Thung lũng Neander ở Đức vào năm 1856.
Bạn có thể đã nghe nói về người Neanderthal, một nhóm người cổ đại đã tuyệt chủng từng sống cùng với tổ tiên của chúng ta ở châu Âu và châu Á. Họ có cơ thể khỏe mạnh và bộ não thậm chí còn lớn hơn cả con người hiện đại, đồng thời họ cũng sử dụng được các công cụ, lửa và thảo dược. Họ thông minh đến mức một số nhà khoa học tin rằng họ có thể có ngôn ngữ, nghệ thuật và tôn giáo riêng.
Vậy tại sao một sinh vật thông minh như vậy lại biến mất trong lịch sử cách đây 30.000 năm? Có phải họ đã bị tổ tiên của chúng ta đ.ánh bại? Hay là do biến đổi khí hậu, bệnh tật? Hay thực ra họ không bị tuyệt chủng hoàn toàn mà lai tạo với tổ tiên của chúng ta, trở thành một phần gen của chúng ta?
Ảnh minh họa. Ảnh: ZME
Người Neanderthal là ai?
Người Neanderthal là một loài hoặc phân loài của Homo sapiens thời kỳ đầu, tên của họ xuất phát từ hóa thạch đầu tiên được phát hiện ở Thung lũng Neander ở Đức vào năm 1856. Theo nghiên cứu hiện tại, người Neanderthal tách khỏi tổ tiên Homo heidelbergensis khoảng 430.000 năm trước và bắt đầu lan rộng khắp châu Âu, Tây Á và Bắc Phi. Họ là bậc thầy thích nghi với môi trường lạnh giá với cấu trúc xương dày, chân tay ngắn và hốc mũi lớn. Thể tích não của họ lớn hơn người hiện đại - 1.600 cm khối đối với nam và 1.300 cm khối đối với nữ.
Người Neanderthal có kỹ năng và văn hóa rất tiên tiến, họ đã tạo ra nền văn hóa Moustier của Thời đại Cổ sinh. Họ có thể đốt lửa, dựng trại, chế tạo quần áo và dụng cụ, sử dụng thảo dược để chữa bệnh, tích trữ thực phẩm, nắm vững nhiều kỹ thuật nấu nướng, v.v.
Chế độ ăn uống của họ đến từ nhiều nguồn khác nhau như động vật móng guốc, thực vật, động vật có vú nhỏ, chim, động vật thủy sinh... Họ thậm chí còn thành thạo các kỹ năng điều hướng trên biển và có thể đi qua Địa Trung Hải.
Người Neanderthal cũng có tính nghệ thuật cao, có lẽ họ tự trang trí bằng lông chim và vỏ sò, thu thập pha lê và hóa thạch, chạm khắc trên đá và chế tạo các nhạc cụ như sáo từ xương, những dụng cụ này được họ để lại trong các hang động thời t.iền sử ở Tây Ban Nha có niên đại từ 65.000 năm trước, mặc dù kết luận này vẫn còn gây tranh cãi.
Người Neanderthal có thể có khả năng nói ngôn ngữ và một số người cho rằng họ có tôn giáo riêng. Họ chôn cất người đã khuất và đôi khi đặt hoa hoặc thức ăn bên cạnh. Cấu trúc xã hội của họ có thể tương đối bình đẳng, không có người lãnh đạo hoặc hệ thống phân cấp rõ ràng. Họ cũng chăm sóc lẫn nhau và giúp đỡ những người bạn đồng hành bị thương hoặc khuyết tật.
Ảnh minh họa. Ảnh: ZME
Người Neanderthal có mối quan hệ như thế nào với tổ tiên của chúng ta?
Người Neanderthal và tổ tiên Homo sapiens của chúng ta có mối quan hệ phức tạp, liên quan đến cạnh tranh, hợp tác và thậm chí là g.iao p.hối với nhau. Homo sapiens bắt đầu mở rộng khu vực sinh sống từ châu Phi khoảng 200.000 năm trước và bắt đầu tiếp xúc với người Neanderthal. Hai loài người có thể đã xung đột ở một số khu vực, tranh giành tài nguyên và lãnh thổ. Homo sapiens có thể có lợi thế nhờ tổ chức xã hội, kỹ năng giao tiếp và tư duy đổi mới tốt hơn.
Tuy nhiên, không phải tất cả các nhóm giữa hai loài đều mang tính thù địch và ở một số khu vực có thể họ đã chung sống hòa bình hoặc hợp tác cùng có lợi với nhau. Người Neanderthal và tổ tiên Homo sapiens của chúng ta có thể đã từng trao đổi công cụ, thức ăn, kiến thức và thậm chí cả bạn tình với nhau. Một số người Neanderthal có thể đã gia nhập nhóm Homo sapiens hoặc ngược lại.
Điều đáng ngạc nhiên nhất là việc lai giống đã xảy ra giữa hai loài người, dẫn đến việc sinh ra những đứa con lai. Năm 2010, Dự án bộ gen người Neanderthal công bố báo cáo sơ bộ cho thấy người hiện đại ở Âu Á, ngoại trừ người gốc châu Phi, có 1% đến 4% gen từ người Neanderthal, trong khi người châu Phi chỉ có 0,3% gen từ người Neanderthal. Điều này có nghĩa là chúng ta và người Neanderthal có chung một tổ tiên và là họ hàng gần của nhau.
Ảnh minh họa. Ảnh: ZME
Tại sao người Neanderthal bị tuyệt chủng?
Mặc dù có trí thông minh và kỹ năng đáng kinh ngạc nhưng người Neanderthal cuối cùng đã tuyệt chủng cách đây 30.000 năm. Các nhà khoa học đã đưa ra nhiều giả thuyết về lý do tại sao chúng tuyệt chủng, bao gồm những giả thuyết sau:
Cạnh tranh thay thế: Homo sapiens có khả năng thích ứng tốt hơn với môi trường thay đổi so với người Neanderthal, đồng thời hợp tác xã hội và tư duy đổi mới tốt hơn, do đó giành được lợi thế trong cạnh tranh và thay thế người Neanderthal.
Đồng hóa lai: Sự lai tạo giữa Homo sapiens và người Neanderthal dẫn đến sự pha loãng và đồng hóa các gen của người Neanderthal, cuối cùng gen của họ đã biến mất khỏi nhóm gen Homo sapiens.
Biến đổi khí hậu: Người Neanderthal đà tiến hóa để thích nghi với môi trường lạnh giá và điều này đã khiến họ gặp khó khăn trong việc ứng phó với hiện tượng khí hậu nóng lên và hạn hán, dẫn đến nguồn thức ăn bị giảm và không gian sống bị thu hẹp.
Bệnh tật: Người Neanderthal có thể đã mắc phải một số căn bệnh c.hết người, chẳng hạn như bệnh lao, bệnh phong, v.v., có thể đến từ Homo sapiens hoặc động vật.
Dân số quá nhỏ: Tổng dân số của người Neanderthal vẫn ở mức thấp, khiến họ dễ bị tổn thương trước thảm họa, bệnh tật, cận huyết và các yếu tố khác.
Các giả thuyết trên đều được hỗ trợ bởi những bằng chứng nhất định, nhưng cũng có một số vấn đề và bác bỏ. Hiện tại chưa có giả thuyết nào có thể giải thích đầy đủ về sự tuyệt chủng của người Neanderthal. Vì vậy, một số nhà khoa học tin rằng sự tuyệt chủng của người Neanderthal có thể là kết quả của sự kết hợp của nhiều yếu tố chứ không phải do một nguyên nhân duy nhất.
Ảnh minh họa. Ảnh: ZME
Người Neanderthal đã để lại cho chúng ta điều gì?
Mặc dù người Neanderthal đã tuyệt chủng nhưng họ vẫn để lại cho chúng ta nhiều di sản quý giá. Hóa thạch, công cụ, tác phẩm nghệ thuật, v.v. của họ là bằng chứng quan trọng về lịch sử và văn hóa loài người, cho phép chúng ta hiểu về lối sống, lối suy nghĩ và sự sáng tạo của họ.
Hơn nữa, gen của người Neanderthal vẫn còn hiện diện trong cơ thể chúng ta, ảnh hưởng đến đặc điểm thể chất và tâm lý của chúng ta. Theo nghiên cứu, gen của người Neanderthal có thể có tác động đến hệ thống miễn dịch, màu da, kết cấu tóc, chứng nghiện t.huốc l.á và hơn thế nữa.
Gen của người Neanderthal cũng có thể ảnh hưởng đến tâm lý và hành vi của chúng ta như tâm trạng, trí nhớ, khả năng học tập, v.v. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng gen của người Neanderthal có thể liên quan đến các rối loạn tâm lý như tự kỷ, trầm cảm và rối loạn tăng động giảm chú ý. Tuy nhiên, những nghiên cứu này là không đầy đủ và cần thêm bằng chứng, phân tích.
Nói tóm lại, người Neanderthal là họ hàng gần nhất của chúng ta và là đầu mối quan trọng cho sự hiểu biết của chúng ta về bản thân và quá khứ của chúng ta. Họ không chỉ thể hiện sự đa dạng, phức tạp trong quá trình tiến hóa của loài người mà còn phản ánh nguồn gốc và sự phát triển của nền văn minh nhân loại. Họ xứng đáng được chúng ta tôn trọng và tưởng nhớ.
'Tái sinh' loài người tuyệt chủng, ẩn mình cạnh chúng ta 100.000 năm Người đàn ông vừa được tái sinh 3D trong phòng thí nghiệm ở Hy Lạp là một Homo heidelbergensis. Đây là người anh em cùng chi nhưng khác loài với con người hiện đại, đã tuyệt chủng. Homo heidelbergensis là một trong những loài người bí ẩn nhất của chi Homo (chi Người), một chi linh trưởng bao gồm nhiều loài "cao cấp"...