Tham nhũng, hối lộ tràn lan từ công sở đến bệnh viện, trường học

Đó là kết quả cuộc khảo sát chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam – PAPI 2014 do UB Mặt trận Tổ quốc VN, Trung tâm nghiên cứu phát triển và hỗ trợ cộng đồng và Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) thực hiện vừa được công bố.

Qua khảo sát, tỷ lệ người dân cho rằng tham nhũng và hối lộ tồn tại ở cấp chính quyền địa phương trong một số dịch vụ hành chính công và dịch vụ công căn bản tăng lên. Sự tồn tại dai dẳng của chủ nghĩa vị thân. Hiện tượng phải đưa “lót tay” để xin được việc trong cơ quan nhà nước dường như nổi cộm nhất, bởi có tới gần 50% số người được hỏi cho rằng có hiện tượng đó ở địa phương nơi họ sinh sống.

Khảo sát PAPI năm 2014 tiếp tục đo lường trải nghiệm của người dân với các hành vi vòi vĩnh của cán bộ, công chức khi đi làm các dịch vụ công như cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và dịch vụ chăm sóc sức khỏe, dịch vụ giáo dục tiểu học công lập…

Kết quả khảo sát cho thấy khoảng 24% số người đi làm “sổ đỏ” đã phải chi trả thêm ngoài quy định để nhận được kết quả trong năm 2014. Để được phục vụ tốt hơn ở bệnh viện công lập tuyến huyện, khoảng 12% người bệnh hoặc người nhà bệnh nhân đã phải chi tiề.n bồi dưỡng thêm cho cán bộ y tế. Và để con em nhận được sự quan tâm ở trường tiểu học, có tới 30% số phụ huynh phải “bồi dưỡng thêm” cho giáo viên.

Ảnh minh họa

Tất cả những con số này cho thấy hiện tượng tham nhũng vặt có xu hướng tăng so với trong năm 2012 (năm 2012, theo tỉ lệ tương ứng, chỉ có 17% số người xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, 10% số người sử dụng dịch vụ bệnh viện công tuyến huyện và 12% số người có con em học tiểu học).

“Những nỗ lực kiểm soát tham nhũng ở cấp tỉnh đến nay chưa đem lại nhiều kết quả như mong đợi. So sánh với kết quả phân tích của năm bản lề 2011, mức độ cải thiện hiệu quả tham nhũng ở cấp tỉnh có dấu hiệu chậm lại sau bốn năm”- nhóm chuyên gia nhận định.

Tương tự với những quan sát từ ba khảo sát toàn quốc giai đoạn 2011-2013, chính quyền các tỉnh, thành phố miền Trung và miền Nam được người dân đán.h giá cao hơn so với các tỉnh phía Bắc qua bốn năm. Riêng năm 2014, có tới 12 tỉnh, thành phố trong nhóm đạt điểm cao nhất là các địa phương miền Trung và phía Nam. Trong năm thành phố trực thuộc trung ương, TP. HCM được đán.h giá cao hơn so với Hà Nội trong kiểm soát tham nhũng; Cần Thơ và Đà Nẵng đạt điểm cao hơn nhiều so với Hải Phòng.

Khảo sát cũng cho thấy, quyết tâm chống tham nhũng của chính quyền cấp tỉnh năm 2014 hầu như không thay đổi so với các năm trước. Trên phạm vi toàn quốc, chỉ có khoảng 40% số người được hỏi cho biết chính quyền địa phương nghiêm túc xử lý các vụ việc việc tham nhũng xảy ra tại địa phương. Chỉ có một tỷ lệ rất nhỏ (3%) số người đã từng bị cán bộ, công chức vòi vĩnh đưa hối lộ dám t.ố cá.o các hành vi đó.

Từ phía người dân, mức độ chịu đựng tham nhũng cao dẫn tới việc quyết định không t.ố cá.o các hành vi tham nhũng. Điều này được giải thích do t.ố cá.o cũng không mang lại lợi ích gì, thủ tục t.ố cá.o quá rườm rà, hoặc họ sợ bị tr.ù dậ.p, hoặc không biết t.ố cá.o thế nào.

Theo Môt thê giơi