Thái Lan mua tàu ngầm Trung Quốc ảnh hưởng chiến lược châu Á của Mỹ

Với quyết định mua tàu ngầm Trung Quốc, Thái Lan đang làm cho quan hệ với Mỹ thêm căng thẳng, kéo theo nguy cơ làm ảnh hưởng đến kế hoạch xoay trục về châu Á của Washington, theo Defense News.

Thái Lan quyết định mua tàu ngầm của Trung Quốc trong bối cảnh quan hệ với Mỹ đang căng thẳng – Ảnh: Reuters

Trang tin quốc phòng Defense News ngày 12.7 có bài viết của tác giả Wendell Minnick về mối quan hệ của Thái Lan với hai cường quốc Mỹ và Trung Quốc dưới thời chính quyền quân sự do Thủ tướng Prayuth Chan-ocha đứng đầu.

Quan hệ giữa Bangkok và Washington xấu đi kể từ khi quân đội Thái Lan đảo chính lật đổ chính phủ của cựu Thủ tướng Yingluck Shinawatra hồi tháng 5.2014. Mỹ và châu Âu chỉ trích vụ lật đổ này và không công nhận chính quyền quân sự.

Bên cạnh việc cắt giảm tài trợ quân sự cho Thái Lan, năm 2015 Mỹ giảm lực lượng tham gia tập trận Hổ mang vàng (Cobra Gold), cuộc tập trận hàng năm quy mô lớn giữa Mỹ và các nước đồng minh diễn ra ở Thái Lan. Ngay cả kế hoạch cho cuộc tập trận năm 2016 cũng chưa được Washington tính đến.

Hồi đầu tháng 7.2015, nội các Thủ tướng Prayuth Chan-ocha phê chuẩn kế hoạch mua 3 tàu ngầm tấn công của Trung Quốc với tổng trị giá 1,1 tỉ USD. Quyết định này của chính quyền quân sự một lần nữa đẩy Thái Lan ra xa Mỹ, đồng minh từ 180 năm nay của Thái Lan, nhưng lại kéo Bangkok gần hơn với Bắc Kinh.

Ông Martin Sebastian, Giám đốc Trung tâm An ninh hàng hải và Ngoại giao thuộc Viện Hàng hải Malaysia, nói rằng có vài lo ngại trong khu vực rằng biện pháp cấm vận của Mỹ đang đẩy Thái Lan về phía Trung Quốc. “Mỹ đang lạnh lùng với chính quyền quân sự Thái Lan, điều có thể nhìn thấy qua cuộc tập trận Hổ mang vàng”, ông Sebastian được Defense News trích phát biểu nhận định.

Trong khi đó, giáo sư Thitinan Pongsudhirak, Giám đốc Viện An ninh và Nghiên cứu Quốc tế thuộc trường Đại học Chulalongkorn ở Bangkok, cho rằng quyết định mua tàu ngầm của Thái Lan làm quan hệ giữa 2 đồng minh xấu đi và ảnh hưởng đến chiến lược xoay trục của Mỹ ở khu vực châu Á. “Nó đang tạo một chính sách nguy hiểm từ Bangkok, đòi hỏi Mỹ phải cân nhắc giá trị và cả lợi ích của Mỹ (ở khu vực Châu Á) một cách cẩn trọng”, giáo sư Thitinan phát biểu trên Defense News.

Quân đội đang kiểm soát Thái Lan – Ảnh: Minh Quang

Theo vị giáo sư người Thái, bị Mỹ “hắt hủi”, chính quyền quân sự Thái Lan phải tìm đến sự ủng hộ từ Trung Quốc. Bắc Kinh cũng từng ủng hộ cả 2 cuộc đảo chính của các tướng lĩnh Thái Lan hồi năm 2006 và 2014. “Có Trung Quốc ở bên cạnh mang ý nghĩa quan trọng đối với chính quyền quân sự, tạo hình ảnh và mang lại sự công nhận quốc tế cho Thái Lan trong lúc phương Tây xa cách và giảm quan hệ với Bangkok”, ông Thitinan nhận định.

Bản hiến pháp mới của chính quyền quân sự, không nghi ngờ gì, sẽ gây khó khăn cho quan hệ với Mỹ, ông Sebastian nói. Nhiều chỉ trích nhắm vào bản hiến pháp này khi cho rằng chính quyền quân sự đưa vào những điều luật nhằm hạn chế sự tham gia của các nhóm chính trị trung thành với gia đình cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, anh trai của bà Yingluck.

Trở lại quyết định của Thái Lan mua tàu ngầm Trung Quốc, theo ông Thitinan, nhiều chuyên gia quân sự và an ninh của Thái Lan ngạc nhiên và cho rằng đó là quyết định đáng &’báo động’ hơn cả việc mua tàu ngầm từ những nước phương Tây như Đức hay Thụy Điển.

Tuy nhiên, ông Thitinan cho rằng điều đáng nói hơn của quyết định mua tàu ngầm Trung Quốc là “chính quyền quân sự không muốn giải thích với công chúng lý do vì sao cần tàu ngầm và tại sao phải mua từ Trung Quốc”. Ông Thitinan gọi “quyết định này đã đưa trò chơi địa chính trị lên tầm báo động mới” và nó đặt tất cả “trứng Thái Lan” vào một “giỏ Trung Quốc”.

Trong khi Mỹ cố siết chặt quan hệ an ninh với các đối tác, đồng minh thì Trung Quốc có thể trở thành đối thủ kinh tế không ràng buộc và xung đột trong vấn đề an ninh, điều mà Bangkok cảm thấy thoải mái khi lựa chọn. Ở chiều ngược lại, đối với Trung Quốc, Thái Lan có vai trò quan trọng trong ASEAN và không phản đối hay chỉ trích Bắc Kinh trong vấn đề tranh chấp trên Biển Đông.

Ông Tim Huxley, Giám đốc Viện Quốc tế Nghiên cứu Chiến lược – châu Á ở Singapore, lại có góc nhìn khác khi cho rằng người Thái đang cho Mỹ thấy trừng phạt của Washington đối với Bangkok không có giá trị gì, và kế hoạch mua tàu ngầm của chính quyền quân sự Thái Lan có thể là một “chiến thuật để làm Mỹ và phương Tây lo lắng”, theo bài viết trên Defense News.

Minh Quang

Theo Thanhnien