Thái Bình: “Nóng” chuyện chuyển đổi đất lúa, phá thế độc canh ở “quê hương năm tấn”

Tai diên đan Khuyên nông @ Nông nghiêp, chu đê “Chuyên đôi cơ câu cây trông trên đât lua kem hiêu qua” do Trung tâm Khuyên nông Quôc gia va Sơ NNPTNT tinh Thai Binh phôi hơp tô chưc tai Thai Binh hôm qua, nhiêu đai biêu, nông dân sôi nôi ban luân về chuyện chuyển đổi đất lúa, trồng cây gì hiệu quả…

Cac đai biêu, chuyên gia tra lơi, giai đap thăc măc cua ba con tai cac tinh vê giai phap chuyên đôi cơ câu cây trông trên đất lúa va ky thuât chăm soc cây trông.

Chuyên gia giai đap nhiêu vân đê “nong” về chuyển đổi đất lúa

Tai diên đan, nhiêu nông dân tai cac tinh, thanh ơ miên Băc đa đăt hang chuc cac câu hoi xoay quanh cac vân đê kho khăn trong chuyên đôi cơ câu cây trông trên đât lua kem hiêu qua sang cac cây trông khac, ky thuât chăm soc rau mau, cây ăn qua tai vung chuyên đôi…

Ông Nguyên Thê Tư, nông dân ơ Thai Thuy (Thai Binh) cho biêt, thưc hiên viêc chuyên đôi đât lua kem hiêu qua sang trông cây an qua va chăn nuôi, gia đinh ông va nhiêu hô dân ơ khac đia phương đang lam rât hiêu qua co thu nhâp cao.

Du ba con đâu tư lơn nhưng khi bao to, gio lơn gây thiêt hai lơn đên cac công trinh nha tam ơ khu vưc chuyên đôi. Vì thế, ba con rât muôn lam công trinh nha kiên cô đê tiên chăm soc rau, cây ăn qua va chăn nuôi, vậy co đươc không?

Giai đap thăc măc nay, ba Nguyên Thi Nga – Pho Giam đôc Sơ NNPTNT tinh Thai Binh cho hay: Hiên nay chung ta đang co chu trương chuyên đôi đât lua kem hiêu qua sang trông cây hang năm va cây lâu năm khac hiêu qua hơn.

Tuy nhiên vê nguyên tăc, du cac diên tich nay đa chuyên đôi nhưng vân đươc tinh la đât lua nên ba con không đươc lam gi, hay xây nha kiên cô lên khu vưc nay đươc, viêc xây dưng nha tam cung phai theo quy đinh.

“Trư khi cac diên tich nay năm trong quy đinh khac vê kinh tê đươc Thu tương Chinh phu cho phep, đươc HĐND tinh cho phep thi chung ta mơi co thê lâp dư an đê xây dưng hay chuyên đôi đươc” – ba Nga khăng đinh.

Cung theo ba Nga, viêc chăn nuôi cua ba con cung phai theo quy đinh, quy hoach vê chăn nuôi. Luât Chăn nuôi mơi ban hanh đa co quy đinh rât ro, ba con phai chăn nuôi theo quy hoach ơ tưng thôn, tưng xa chư moi ngươi không thê chăn nuôi tư phat, khăp nơi như trươc đươc, nhât la viêc chăn nuôi nông hô săp tơi se đươc quan ly rât chăt.

Do vây cac trang trai va quy mô trang trai se phai theo tiêu chi, kê ca ngươi chăn nuôi trong quy hoach ma chưa chuyên đôi diên tich đât nông nghiêp thi cung phai châp hanh, ngươi dân không đươc xây nha kiên cô theo y minh…

Nhơ viêc chuyên đôi cơ câu cây trông tư đât lua kem hiêu qua sang trông rau, nhiêu hô dân ơ xa Quynh Hai, huyên Quynh Phu (Thai Binh) co thu nhâp 600-700 triêu đông/ha/năm.

Chia se thêm vê viêc chuyên đôi cơ câu cây trông trên đât lua kem hiêu qua cua đia phương, ba Nga cho biêt, đâu năm 2010, sau khi Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thai Binh ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU, Nghị quyết nay đã tạo bước mở cho việc chuyển đổi từ đất lúa sang trồng cây hàng năm, cây lâu năm, giúp nông dân ơ cac đia phương cua Thai Binh nâng cao thu nhập, tăng giá trị sử dụng đất.

Từ năm 2016 đến năm 2019, toàn tỉnh Thai Binh đã chuyển đổi trên 2.000ha đất canh tác, chủ yếu là vùng đất trũng, cấy lúa kém hiệu quả sang cây hàng năm, cây lâu năm khác có giá trị cao hơn như: Ngô, rau các loại, khoai tây, ớt, dưa xuất khẩu, bí, cây dược liệu, cam, táo, ổi, cà rốt, hoa… các mô hình chuyển đổi ở giai đoạn này đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần tích cực trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu cây trồng, vật nuôi; hình thành một số vùng, một số sản phẩm hàng hóa đạt hiệu quả cao hơn từ 2 lần trở lên so với gieo cấy lúa…

Ba Nga cho biêt thêm, theo kê hoach, Thai Binh đang phấn đấu hết năm 2025 chuyển đổi được khoảng 20.000ha, đến năm 2030 chuyển đổi khoảng 30.000ha đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây ăn quả, cây dược liệu, cây hàng năm khác, cây làm thức ăn cho chăn nuôi gia súc, cây cảnh có giá trị cao hơn trồng lúa.

Theo đo, đến năm 2025, xây dựng được 3 – 4 sản phẩm có thương hiệu của ngành trồng trọt Thái Bình, thu hút được 2 – 3 tập đoàn, doanh nghiệp xây dựng nhà máy chế biến rau, củ, quả trên địa bàn tỉnh…

“Để triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 09, các địa phương trên đia ban tinh cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng phải tuân thủ quy hoạch, kế hoạch về sử dụng đất; tổ chức lại sản xuất nông nghiệp ở một số vùng, khu vực nhằm khai thác lợi thế về đất đai, điều kiện tự nhiên, lao động của từng địa phương;

Việc chuyển đổi phải gắn với chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ mới vào sản xuất; công khai thủ tục chuyển đổi đất trồng lúa sang các loại cây trồng khác tại địa phương để người dân có nhu cầu chuyển đổi dễ thực hiện” – ba Nga nhân manh.

Giai đap thăc măc cua ba Ha Thi Luc va môt sô hô dân ơ Binh Luc (Ha Nam) vê viêc trông rau liên tuc nhiêu vu trên môt diên tich đât hay bi sâu, bênh, châm lơn, TS. Đao Xuân Canh – Pho Viên trương Viên Cây lương thưc va cây thưc phâm lưu y ba con cân trông luân canh cây trông nươc va cây trông can đê đam bao môi trương đât đươc cai thiên va cây trông khoe, phat triên, cho chât lương cao hơn.

Cung vơi đo, theo TS. Canh, ba con cân phai vê sinh đông ruông sach trươc khi gieo trông, đông thơi ngươi dân cung cân phai chon mua giông tôt, chât lương cao tai cac cơ sơ, đai ly co uy tin va khi trông cây moi ngươi cung phai co phương phap bon phân đung, đung loai, đung liêu lương mơi mang lai hiêu qua cho cây trông.

Tai diên đan, PGS.TS Đăng Văn Đông – Pho Viên trương Viên Nghiên cưu rau qua cung tra lơi nhiêu câu hoi cua ba con tai cac tinh Thai Binh, Ha Nam, Nam Đinh… liên quan ky thuât trông va chăm soc cây sen lây hoa, ngo, cu.

Theo ông Đông, trông sen rât thich hơp cho nhưng hô nông dân co it ruông, vi cây sen đâu tư vôn it lai cho thu nhâp va tao viêc lam thương xuyên. Bên canh đo, viêc tiêu thu cac san phâm tư sen như hoa sen, ngo, cu sen đêu rât dê dang.

Trong đo, nghê trông sen lây cu đang cho thu nhâp rât cao va thi trương tiêu thu san phâm nay rât tiêm năng ca ơ trong nươc va xuât khâu. Hiên nay, cac nươc như Nhât Ban, Han Quôc… đang co nhu câu nhâp khâu cu sen rât lơn nhưng hiên Viêt Nam chung ta mơi chi co môt doanh nghiêp lam viêc nay.

Chinh vi thê, Pho Viên trương Viên Nghiên cưu rau qua khuyên ba con nên chuyên đôi sang trông sen lây cu đê tăng thu nhâp. Khi trông loai cây nay, ông Đông lưu y ba con cân chon mua giông mơi tư Nhât Ban se cho hiêu qua kinh tê cao nhât.

“Hiên, chung tôi cung đang co nhiêu đâu môi cung câp giông sen cu chât lương cao, nêu ba con cân mua se co ngay. Trong nghê trông sen lây cu, khâu kho khăn nhât la thu hoach, hiên ba con vân lam thu công rât vât va. Tuy nhiên, hiên chung tôi đang đăt hang cac nha khoa hoc, nha sang chê lam ra loai may thu hoach se thu hoach đươc cu sen nhanh hơn nên ba con cư yên tâm mơ rông diên tich va lam giau tư loai cây nay” – PGS.TS Đăng Văn Đông chia se.

Trong 3 năm, từ năm 2017 đến năm 2019, theo báo cáo của Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT), diện tích cây trồng chuyển đổi ở các tỉnh phía Bắc đạt trên 565.644ha. Dự kiến năm 2020 chuyển đổi được 175.000 ha, tập trung vào các loại hình chuyển đổi như:

Chuyển đổi từ đất trồng lúa sang cây hàng năm: Có quy mô diện tích chuyển đổi lớn nhất, đạt khoảng 490.400ha; Chuyển đổi từ đất trồng lúa sang nuôi trồng thủy sản kết hợp với trồng lúa: Có quy mô diện tích chuyển đổi lớn thứ hai, đạt 132.495ha; Chuyển đổi từ đất trồng lúa sang cây lâu năm: Có quy mô diện tích chuyển đổi đạt khoảng 117.298ha…

Tăng cương liên kêt giưa cac đơn vi

Ông Lê Quôc Thanh – Giam đôc Trung tâm Khuyên nông Quôc gia nhân manh, trong nhưng năm vưa qua, viêc chuyên đôi cơ câu cây trông trên đât lua kem hiêu qua đang cho hiêu qua rât tich cưc. Trong đo, co nhiêu tinh, thanh đa va đang xây dưng đươc nhiêu mô hinh hay, nhiêu điêm sang đê nhân rông.

Đê công tac chuyên đôi cây trông đat hiêu qua cao hơn trong thơi gian tơi, ông Thanh đê nghi cac đia phương tich cưc tuyên truyên, vân đông ngươi dân chuyên đôi cây trông sat theo cac quy đinh cua Nha nươc.

“Trong qua trinh chuyên đôi cơ câu cây trông, cac tinh cân phai chu trong đên viêc liên kêt chăt che giưa cac doanh nghiêp, nha khoa hoc va ngươi san xuât đê tô chưc san xuât theo chuôi giup tiêu thu san phâm ôn đinh, bên vưng cho ngươi dân.

Vê phia Trung tâm Khuyên nông Quôc gia, săp tơi chung tôi cung se tiêp tuc phân bô thêm nguôn lưc, cung vơi hê thông khuyên nông cac tinh, thanh tăng cương đao tao, tâp huân va ap dung thêm cac giai phap ky thuât mơi giup ngươi dân tai cac đia phương chuyên đôi cơ câu cây trông đat hiêu qua cao hơn” – Giam đôc Trung tâm Khuyên nông Quôc gia khăng đinh.

Cac đai biêu trao đôi kinh nghiêm chuyên đôi cơ câu cây trông trên đât lua kem hiêu qua tai canh đông thuôc xa Quynh Hai, huyên Quynh Phu (Thai Binh) ngay 12/11.

Trươc đo, chiều ngày 12/11, lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia; đại diện Sở NNPTNT, Trung tâm Khuyến nông và nông dân của 8 tỉnh: Thái Bình, Nam Định, Hà Nam, Ninh Bình, Hải Phòng, Hưng Yên, Hải Dương và Quảng Ninh đã đi thăm mô hình chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả tại xã Quỳnh Hải (Quỳnh Phụ).

Đến nay, diện tích chuyên canh rau màu toàn xa Quynh Hai đạt 170ha trong tổng số trên 350ha đất nông nghiệp; ba con luân canh 6 – 7 vụ/năm, thu nhập từ 600 – 700 triệu đồng/ha/năm. Để phát triển bền vững, HTX Quỳnh Hải đã thực hiện và nhân rộng mô hình sản xuất rau an toàn với diện tích 8,2ha. Đặc biệt, năm 2020, Trung tâm Khuyến nông Thái Bình đã hỗ trợ địa phương triển khai mô hình trồng rau hữu cơ với quy mô 1,5ha đối với cây su hào.

Tại điểm tham quan nay, các đại biểu đã được chia sẻ kinh nghiệm chuyển đổi sang cây trồng mới hiệu quả cao hơn; kỹ thuật thâm canh rau trái vụ; các tiến bộ kỹ thuật áp dụng nhằm nâng cao năng suất, giá trị cây trồng…