Tết, nói chuyện “ma men”
Rượu, bia là những “phát minh vĩ đại” của loài người và không thiếu những lời “vàng ngọc” về thứ nước men này. Nhưng khổ nỗi, chính “thần Lưu Linh” lại là thủ phạm của vô số những tai họa khi “kết bạn” với người.
Hai tay nâng chén rượu đào
Bỏ ra thì tiếc, uống vào thời say!
Không nói chuyện người uống nhầm rượu độc (methylic) mà chết hay người không nghiện nhưng uống nhiều trong một lần rồi bị ngộ độc ethylic cấp tính có thể “thăng thiên”, gặp tai nạn hay làm bệnh có sẵn bùng phát, bài viết này nói về những “ ma men” – người nghiện rượu.
Thời bao cấp, anh V đi công tác nước ngoài liên tục. Đầu thập niên 70 của thế kỷ trước mà nhà anh sẵn Mobilette “cá vàng”, xe đạp Peugeot, tủ lạnh, tivi…, hàng xóm nằm mơ không thấy. Cuối thập niên 80, khi các loại hàng “bãi” ùn ùn đổ về, anh hùn vốn với một người, buôn tủ lạnh, máy giặt cũ từ Hải Phòng về Hà Nội, rồi bị lừa sạnh vốn liếng. V buồn phiền, mượn rượu giải khuây. Trước, vui bạn vui bè thì uống, nhưng có chừng, giờ ngồi trầm ngâm hằng giờ bên ly rượu, cốc bia.
Những lần say bê bết ngày càng dày hơn, người lúc nào cũng sặc mùi rượu. Anh trữ hẳn một can 20 lít, cứ một, hai giờ lại tợp một, hai chén thay nước trà. Trước, còn có chút đưa cay, sau thì toàn uống “xếch”, ngay cả bữa chính cũng chỉ tí tẹo cơm, vài gắp rau. Anh ngày càng gầy, đến mức da bọc xương và… bị viêm hai khớp háng, bác sĩ phán: “Do rượu”. Sau hai lần mổ thay chỏm xương đùi, tạo ổ khớp mất gần trăm triệu đồng chưa được bao lâu, trong một đêm đông lạnh giá, anh ra đi mãi mãi.
Người nghiện rượu như anh V lệ thuộc vô điều kiện vào rượu, luôn thèm rượu. Rượu đốt cháy hoàn toàn năng lượng sinh ra, năng lượng không thể chuyển hóa thành dạng dự trữ trong gan, cơ như cơm, thịt, cá… Người nghiện rượu mất cảm giác đói nên không ăn hoặc ăn rất ít, lâu ngày thành phản xạ có điều kiện xấu, gầy guộc, không đủ năng lượng chống đỡ giá lạnh. Người “nạp” ít nhất
300-1.000ml rượu 40 độ mỗi ngày và uống kéo dài liên tục 10 năm trở lên sẽ nghiện, khoảng 10% sẽ nghiện trước 5 năm.
Khởi đầu, người nghiện rượu uống nhiều và gặp nhiều rối loạn: Đánh trống ngực, khó thở, nôn, tiêu chảy, họ sợ nên uống ít đi. Nhưng hết các phiền toái đó, họ lại uống nhiều hơn và hiện tượng này lặp lại nhiều đợt, sau nhiều năm, khả năng dung nạp rượu hạ thấp dần, ngày càng uống ít hơn nhưng say lâu hơn, nếu mỗi lần “nạp” hai chén, chỉ thêm một chén nữa sẽ say bê bết.
Video đang HOT
Nghiện đến giai đoạn nào đó sẽ xuất hiện các rối loạn tâm thần gồm: Ảo giác, hoang tưởng do rượu; sảng rượu và mất trí do rượu. Ảo giác thường là ảo thính, ảo thị (nhìn, nghe thấy cái không hề có). Hoang tưởng là những ý nghĩ mà bệnh nhân khẳng định hoàn toàn đúng, có thật, nhưng không hề có trong thực tại, thường là hoang tưởng ghen tuông, bị truy hại.
Khi lượng cồn trong máu hạ thấp, người nghiện rượu sẽ rơi vào hội chứng “cai” rượu: Cồn cào, lo lắng quá mức, sợ hãi mơ hồ, trầm cảm; run chân tay (có khi cả môi, mặt), đi loạng choạng, vã mồ hôi như tắm, nhịp tim trên 100 lần/phút, đánh trống ngực, huyết áp tối đa đến 180-200 mmHg (rối loạn thần kinh thực vật); buồn nôn, nôn; co giật như động kinh; mất ngủ ngay tối đầu tiên khi xuất hiện “cai”, ngủ không sâu, giấc ngủ ngắn và toàn ác mộng, hay thức giấc, rất mệt mỏi lúc sáng dậy, tình trạng tăng dần đến ngày thứ 3 trở lên sẽ mất ngủ hoàn toàn.
Năm 2017, trung bình người Việt Nam từ 15 tuổi trở lên tiêu thụ 8,9 lít cồn (quy từ rượu, bia), tăng 90% so với năm 2010, gấp 8 lần người Nhật Bản, 16 lần người Mỹ, người Việt uống rượu, bia đang trẻ hóa rất nhanh.
Hội chứng “cai” rượu xuất hiện khi đang uống nhiều, kéo dài, phải ngừng hoặc uống ít (vì chấn thương, bệnh khác…) hoặc vào sáng dậy, do ngủ không “nạp” được rượu, nên thức dậy là vớ ngay chai rượu. Cứ như thuốc thánh, sau một, hai chén, các triệu chứng này biến mất và người nghiện lại bình thường.
Trên nền hội chứng “cai” rượu nặng, nếu không được “nạp” rượu, sau 1-2 ngày hoặc 3-4 ngày có thể phát triển thành sảng rượu cấp (delirium tremens, sảng run), một cấp cứu tâm thần tối khẩn, tử vong tới 22-33%. Xin nêu một ví dụ: Anh D ở Hà Nội, mới khoảng 40 tuổi nhưng đã nghiện rượu nặng, chân tay teo tóp, mặt nhợt nhạt, bung bủng như phù. Sau một lần bị “cai” nặng hơn những lần trước, anh mất ngủ, nếu chợp mắt được thì toàn ác mộng: Rắn đuổi, chó đuổi, bị đâm chém…; ngày thì toàn “nhìn” thấy hổ, báo, quỷ, quái vật bé xíu, chuột cống, rắn độc, nhện độc, gián, bò cạp kín đất (ảo thị); “nghe” thấy tiếng la hét, nhạo báng, dọa nạt, kể tội mình (ảo thanh); “thấy” sâu bọ, kiến, gián, dòi bò khắp người (ảo giác xúc giác), làm anh khiếp sợ. Lại thấy xung quanh mờ ảo như phủ sương mù, không biết đang ở đâu, sáng hay chiều, mình là ai (ý thức lú lẫn). Anh D run ở lưỡi, đến tay, chân rồi toàn thân run bần bật, mồ hôi đầm đìa, sốt cao dù không nhiễm trùng, sau đó thì co giật…
Anh D cấp cứu ở Bệnh viện Bưu điện, bác sĩ nói với vợ anh D là anh bị sảng rượu – một bệnh cảnh loạn thần do rượu nguy hiểm nhất, xảy ra ở bất cứ người nghiện rượu nào và luôn có cơn co giật kiểu động kinh, có thể tử vong do trụy tim mạch và thường biến chứng viêm phổi… Ý thức lú lẫn sẽ đi cùng rối loạn tri giác (không nhận biết được đồ vật, người, vật…) sẽ làm phát sinh hành vi không kiểm soát: Vùng chạy đột ngột; tấn công “kẻ thù” vô hình; gây thương vong cho mình và người xung quanh; ảo giác rùng rợn có thể đưa đến tự sát tức thì do quá hoảng loạn.
Năm 1887, giáo sư người Nga X.X.Korsakof đã mô tả một bệnh cảnh nghiện rượu, gọi là bệnh loạn thần Korsakof hay mất trí do rượu: Từ khoảng 50-60 tuổi, sau nhiều năm nghiện rượu, con người sẽ xuất hiện nhiều chứng quên phức tạp, trầm trọng (mất trí), viêm nhiều dây thần kinh gây liệt, teo cơ, rối loạn cảm giác đau, bịa chuyện, trí tuệ sa sút…
Người nghiện rượu tập hợp những suy đồi, bắt đầu từ cảm xúc: Cau có, cáu gắt, nổi khùng, gây gổ, độc ác, đa nghi…, đến đạo đức: Vô trách nhiệm với nghề nghiệp, người thân, tiêu hết tiền vào rượu, ăn bám gia đình, đòi hỏi vô lý, ích kỷ, không ngần ngại ăn cắp tiền, đồ vật để có rượu uống. Mối quan hệ của người nghiện rượu với người thân, xã hội tổn thất, đổ vỡ, mất việc làm, uy tín, địa vị xã hội giảm thấp…
Thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy, người nghiện rượu chiếm 4,5-10% dân số ở châu Âu, Mỹ. Ở Việt Nam, người nghiện rượu chiếm 4% dân số ở thành thị và 3% ở nông thôn; trong đó khoảng 10% người nghiện rượu là nữ. Thống kê năm 1996, có đến 80,6% người nghiện rượu chưa tốt nghiệp THPT, làm những nghề nặng nhọc và có đến 32,5% người nghiện rượu thất nghiệp tại thời điểm thống kê. Ở các nước phát triển, số giường điều trị nghiện rượu chiếm 10-30% tổng giường bệnh tâm thần. Phần lớn những nhà văn Mỹ nhận giải Nobel nghiện rượu. Ở Việt Nam, nhà thơ Hoàng Trung Thông, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn… là những “học trò yêu” của “thần Lưu Linh”.
Người nghiện rượu khó tránh khỏi các bệnh: Thoái hóa mỡ; ung thư gan, xơ gan; loét dạ dày – tá tràng; viêm khớp, đa dây đa rễ thần kinh; cơ tim mãn (gây phình tim, suy tim); cao huyết áp; Parkinson; ung thư hầu – họng, thực quản, thanh quản; liệt dương… WHO xếp rượu là nguy cơ tử vong thứ ba sau bệnh tim mạch, ung thư và đặt nội dung chống uống rượu là điểm trọng yếu của chương trình chống nghiện chất.
Người Việt Nam mỗi năm chi khoảng 4 tỉ USD cho rượu, bia, cộng với thiệt hại khoảng 50.000 tỉ đồng để giải quyết hậu quả tai nạn giao thông và gần 26.000 tỉ đồng cho 6 bệnh ung thư do rượu, bia. Năm 2017, trung bình người Việt Nam từ 15 tuổi trở lên tiêu thụ 8,9 lít cồn (quy từ rượu, bia), tăng 90% so với năm 2010, gấp 8 lần người Nhật Bản, 16 lần người Mỹ, người uống rượu, bia đang trẻ hóa rất nhanh. Với hiện trạng đó, chắc hẳn số người nghiện rượu sẽ tăng nhanh kéo theo nhiều hệ lụy.
Bác sĩ Bình Nguyên
Theo petrotimes
Hệ lụy sức khỏe từ rượu, bia: Nỗi ám ảnh những ca tai nạn giao thông
Tai nạn giao thông nghiêm trọng, mắc các bệnh về gan, thần kinh và làm giảm miễn dịch của cơ thể... là những nguy hiểm mà các "ma men" sẽ phải đối mặt khi lạm dụng rượu, bia. Liệu điều này có được cải thiện tới đây khi Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia đi vào cuộc sống.
(Ảnh minh họa)
Bộ Y tế cho biết, theo nghiên cứu mới nhất được Tạp chí y khoa Lancet (Anh) công bố về tình trạng sử dụng đồ uống có cồn tại 189 quốc gia và vùng lãnh thổ giai đoạn 1990 - 2017, cho thấy Việt Nam là quốc gia có tốc độ tăng tiêu thụ rượu lớn nhất thế giới, gần 90% kể từ năm 2010, gấp khoảng 2,5 lần tốc độ tiêu thụ của Ấn Độ (37,2%).
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2018 cũng đánh giá mức tiêu thụ rượu, bia của người Việt ở bậc cao so với các quốc gia khác trong khu vực. Ước tính, trung bình mỗi người Việt trên 15 tuổi tiêu thụ 8,3 lít cồn nguyên chất trong một năm, nhiều hơn người Trung Quốc và gấp bốn lần người Singapore. Bình quân nam giới nước ta trong một năm tiêu thụ 27,4 lít cồn nguyên chất, đứng thứ hai trong khu vực Đông Nam Á và đứng thứ 29 thế giới. Đặc biệt, 44% uống ở mức có hại, sáu lon bia, sáu chén rượu trong một lần uống.
Bia rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn giao thông (60%); gây bạo lực gia đình, mất an toàn trật tự xã hội (30%). Có tới 70% người dân Việt Nam đều ít nhiều chịu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của rượu, bia.
Bốn ngày Tết nguyên đán năm 2018, một bệnh viện đầu ngành về ngoại khoa là Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đón tiếp 254 bệnh nhân nhập viện do tai nạn giao thông (TNGT). PGS, TS Đồng Văn Hệ, Phó Giám đốc Bệnh viện Việt Đức cho biết, trung bình mỗi ngày viện tiếp nhận khoảng 60 trường hợp tai nạn giao thông, có những trường hợp chấn thương sọ não rất nặng, rất thương tâm mà chủ yếu do người tham gia giao thông sử dụng rượu bia, do không đội mũ bảo hiểm, hoặc sử dụng mũ bảo hiểm không đạt chuẩn.
Tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, những ngày Tết, kinh hoàng nhất với kíp trực là những ca nhập viện liên quan đến rượu, bia tăng cao. Tết nguyên đán 2019, ngày nào Trung tâm cũng tiếp nhân bệnh nhân ngộ độc rượu ở mọi lứa tuổi, trong đó có cả thanh niên mới 19 tuổi và phụ nữ trẻ.
Năm 2019 là năm chứng kiến nhiều ca tai nạn thương tâm do rượu gây ra. Tháng 1-2019, chiếc xe Ford Escape 5 đi với tốc độ kinh hoàng, gạt phăng nhiều xe trên đường khiến một cụ bà tử vong tại chỗ, bốn người bị thương nặng nhập viện. Ngày 13-2, tại Km 200 100, đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, hai tài xế trong cơ ma men đã không làm chủ tốc độ đã đâm trực diện vào nhau làm 12 người thương vong. Vụ tai nạn tại hầm Kim Liên làm hai người phụ nữ gục tại chỗ, vụ tai nạn thương tâm khiến một nữ công nhận quét rác bỏ lại hai đứa con bơ vơ... "Ma men" đã làm những ông chủ các phương tiện giao thông trở thành hung thần trên đường phố.
ThS, BS Nguyễn Trung Nguyên, Phụ trách Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, tượu, bia là yếu tố nguy cơ xếp thứ năm trong số 15 yếu tố nguy cơ sức khỏe hàng đầu, là nguyên nhân liên quan đến chấn thương tai nạn giao thông, rối loạn tâm thần, xơ gan, tim mạch, ung thư.
Rượu được xác định có liên quan đến 200 loại bệnh, là loại "độc chất" gây nhiều bệnh nhất trong các chất nguy hại cho sức khỏe. "Lạm dụng rượu bia lâu ngày sẽ gây các bệnh về gan, thần kinh và làm giảm miễn dịch của cơ thể. Sử dụng rượu lâu ngày làm suy yếu hệ miễn dịch, giảm sức chống đỡ của cơ thể. Người uống rượu lâu ngày khi bị viêm phổi và bị nhiễm trùng nói chung rất dễ tiến triển nặng, tăng nguy cơ tử vong so với bệnh nhân không dùng rượu, bia", BS Nguyên cho hay.
Rượu là một chất tác động tâm thần mạnh, do đó sử dụng nhiều rượu bia có thể gây ra một số các rối loạn tâm thần như rối loạn lo âu, trầm cảm, hoang tưởng, làm gia tăng các ý tưởng tự sát hoặc xu hướng tấn công. Người nghiện rượu dễ bị kích động, thần trí không ổn định và trở nên bạo lực. Đã có những trường hợp giết người rất đau lòng chỉ vì sử dụng bia rượu dẫn tới không tự kiểm soát được hành vi.
Tuy nhiên, tình trạng ngộ độc rượu gia tăng gần đây mới cân não các bác sĩ tại Trung tâm Chống độc. Thị trường rượu thủ công đang bị bỏ ngỏ là lý do nhiều nơi sản xuất hám lợi, pha cồn vào rượu để kiếm lời bất chính. Methanol khi vào cơ thể chuyển thành chất độc. Nhiều trường hợp tử vong khi nồng độ cồn cao tới ngưỡng 687 mg/dL. Không ít các ca bệnh thoát chết nhưng để lại những di chứng ở não, mắt rất nặng nề do phù, hoại tử nhân bèo, chảy máu não.
Nỗi đau từ rượu, bia đã làm nhiều gia đình ly tán, bạo lực gia đình gia tăng và đi kèm đó là những gánh nặng bệnh tật... Điều đó dễ hiểu vì sao, Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia ra đời lại nhận được sự ủng hộ rất lớn từ xã hội, đặc biệt là phái nữ. Rượu, bia từ vui đến lạm dụng đã là khoảng cách rất gần. Nếu không có những biện pháp hạn chế sự sẵn có của rượu bia, nghiêm cấm điều khiển phương tiện giao thông khi đã uống rượu, bia... thì sẽ có nhiều gia đình bị tước đi niềm vui sum họp, đoàn tụ.
HẢI NGÔ
Theo Nhân dân
Bệnh lạ: Căn bệnh lạ khiến mùa hè mặc áo mùa đông, mùa đông khoác áo mùa hè Những người sống nội tâm, hoang tưởng, nhạy cảm có nhiều khả năng mắc căn bệnh khó giải thích này. Đã 10 năm, người dân Ninh Ba đã quá quen với hình ảnh một người phụ nữ trung niên mặc áo bông giữa trời hè nóng như đổ lửa và mặc áo cộc giữa trời tuyết âm độ. Vào đầu tháng 6 khi...