Tết buồn của người lao động

Khảo sát của VnExpresstiến hành với 50 doanh nghiệp thuộc các ngành nghề khác nhau cho thấy, gần một nửa không thưởng Tết cho nhân viên. Số còn lại chủ yếu chỉ trả tháng lương thứ 13 như quy định của Luật Lao động.

Cuộc khảo sát được tiến hành trong tháng 12. 22 trong số 50 doanh nghiệp được hỏi cho biết năm nay sẽ không thưởng. 28 đơn vị còn lại có thưởng nhưng hầu hết mỗi nhân viên chỉ được tháng lương thứ 13, kể cả ngành thuộc Top đầu như ngân hàng.

Nợ xấu cao phải cắt lợi nhuận để trích lập dự phòng rủi ro, nhiều ngân hàng không còn ngân sách lo cái Tết sung túc cho nhân viên như mọi năm. Một số đơn vị đã công khai kế hoạch không thưởng, nhiều nơi chọn cách im lặng khiến nhân viên đến giờ vẫn ngóng tin nhưng biết trước về chuyện giảm thu nhập so với năm trước.

Trong số 9 ngân hàng tham gia khảo sát của VnExpress, 7 đơn vị cho biết đã lên kế hoạch cho cuối năm. Nhưng duy nhất một lãnh tuyên bố nhân viên của họ sẽ được 2 tháng lương, 4 nơi chỉ có tháng lương thứ 13 và 2 ngân hàng không có thưởng.

Tổng công ty Tài chính cổ phần Dầu khí (PVFC) thường dẫn đầu về lương thưởng trong lĩnh vực tài chính ngân hàng. Chủ tịch HĐQT Nguyễn Đình Lâm cho biết thưởng năm nay sẽ không bằng năm ngoái. “Rầm rộ nhắc đến thưởng Tết rầm rộ giữa thời buổi kinh tế khó khăn như hiện tại thực sự là không hay lắm”, ông nói.

Thị trường bất động sản tê liệt khiến hàng loạt nhân sự trong lĩnh vực này mất việc, giảm lương. Những người còn việc để làm cũng chịu chung cảnh thu nhập sa sút. Một lãnh đạo trong số đại diện 10 doanh nghiệp tham gia khảo sát chia sẻ: “Làm nhiều thì lỗ nhiều. Năm nay lo trả nợ còn chưa xong, nói gì đến thưởng”. Công ty của ông thuộc loại quy mô lớn trên thị trường. Đây cũng là tình cảnh chung của 5 đơn vị khác tham gia khảo sát.

Tuy nhiên, nhân viên các công ty địa ốc phía Nam có thể kỳ vọng vào một cái Tết không quá tệ. 4 trong số 10 doanh nghiệp bất động sản được phỏng vấn cho biết sẽ có thưởng Tết và cả 4 đều hoạt động chính ở thị trường TP HCM. Một lãnh đạo trong số này khẳng định mức thưởng Tết sẽ cao hơn năm ngoái, bên cạnh đó còn thưởng doanh số cho những nhân viên làm việc hiệu quả. 3 công ty cho biết sẽ có tháng lương thứ 13.

Lãnh đạo nhiều doanh nghiệp thẳng thắn cho biết sẽ không có thưởng Tết. Ảnh: Anh Quân

Còn hơn một tháng nữa là đến Tết Nguyên đán, nhưng 4 trong số 6 công ty chứng khoán tham gia khảo sát cho biết chưa có kế hoạch thưởng và nhiều khả năng là không có.

Tổng giám đốc một công ty chứng khoán tại TP HCM ngần ngại nói về câu chuyện tế nhị này vì tình hình kinh doanh năm nay lỗ nặng. “Các công ty chứng khoán đứng trong top 10 thị phần mới có khả năng dồi dào tặng thưởng, động viên nhân lực, chứ nhìn vào công ty chúng tôi, chỉ thêm buồn. Chúng tôi hiện cũng đâu còn nguồn nào để thưởng”, ông nói.

Có 2 lãnh đạo công ty chứng khoán khẳng định sẽ có tháng lương thứ 13 bên cạnh việc thưởng theo thành tích kinh doanh.

25 công ty còn tham gia khảo sát của VnExpress.net hoạt động trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau như thép, xi măng, may mặc, hàng tiêu dùng, thủy sản… Bên cạnh đó, có một số công ty được khảo sát thuộc lĩnh vực xuất nhập khẩu, bán lẻ…

7 trong số 25 doanh nghiệp này cho biết chưa có kế hoạch thưởng nhưng nhiều khả năng sẽ không có. 16 đơn vị đều tiết lộ chỉ trả tháng lương thứ 13, 2 công ty sẽ không có thưởng.

Một số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực phân phối hàng điện máy, sản xuất hàng tiêu dùng, … có mức thưởng Tết hậu hĩnh hơn so với những ngành khác khi mức thưởng đối với mỗi nhân viên là 2 đến 3 tháng lương.

“Trăm đồng t.iền công không bằng mười đồng t.iền thưởng, vì thế dù ít dù nhiều cũng nên có để động viên nhân viên ăn tết cho phấn khởi”, lãnh đạo một hệ thống siêu thị điện máy tại Hà Nội cho hay.

Tuy nhiên, sếp của một doanh nghiệp năm nay làm ăn không hiệu quả lại cho rằng lợi ích mọi người trong công ty điều gắn liền kết quả kinh doanh. “Những lúc làm ăn khấm khá lên, chúng tôi cũng không ngại chi mức thưởng sẽ cao hơn”, vị này cho hay.

Báo cáo ngày 25/12 của Sở Lao động Thương binh và Xã hội TP Hà Nội về tình hình thưởng Tết Âm lịch năm nay cho thấy mức giảm các doanh nghiệp giảm từ 8 đến 15% so với năm ngoái.

Năm ngoái, Sở Lao động Thương binh và Xã hội TP HCM cho biết mức thưởng cao nhất rơi vào các doanh nghiệp thuộc ngành ngân hàng, chế tạo thiết bị lạnh, sản xuất sữa, kinh doanh địa ốc… Doanh nghiệp sản xuất quy mô nhỏ, các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động trong ngành giày da, may mặc có mức thưởng tương đối thấp. Song, nhìn chung, người lao động đều được thưởng Tết, trung bình là 1 tháng lương. Tuy nhiên, đến năm nay, nhiều doanh nghiệp cắt giảm hoàn toàn thưởng Tết của nhân viên, kể cả những ngành hot.

Năm nay, thưởng Tết cao nhất ở TP HCM thuộc doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, đạt 624,27 triệu đồng, gấp 2.000 lần so với mức thấp nhất.

Báo cáo mới đây của Sở Lao động Thương binh và Xã hội TP Hà Nội cho biết, mức thưởng Tết cao nhất của doanh nghiệp trên địa bàn là 75 triệu đồng. Trong khi tại TP HCM, hiện mức thưởng cao nhất là 400 triệu đồng thuộc về một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực hàng tiêu dùng. Tại Quảng Ngãi mức thưởng cao nhất hơn 88,5 triệu đồng.

So với số liệu thống kê của năm ngoái, mức thưởng trên giảm đáng kể. Mức thưởng Tết cao nhất năm ngoái thuộc về doanh nghiệp tại TP HCM với 700 triệu đồng.

Theo VNE