Tép mòng lăn bột chiên giòn
Gắp một miếng tép mòng chiên bột cùng với bún, ít rau sống cho vào chén. Chan một miếng nước mắm chanh, tỏi ớt đưa lên miệng nhai chầm chậm. Vị ngọt, béo, giòn của tép, của bột hòa lẫn vị thơm, cay của rau sống, ớt…thật đậm đà khó quên.
Ở miền Tây quê tôi, dưới sông rạch hay trong ao hồ, đâu đâu cũng có tép. Tùy theo hình dạng và kích cỡ mà người dân nơi đây có những tên gọi khác nhau như: tép bạc đất, tép bạc trắng và con tép bé xíu nhỏ bằng đầu mút đũa ăn, được gọi là tép mòng (hay tép riu, tép rong, tép trấu).
Nhìn những con tép bé xíu, tầm thường nhảy tanh tách trong thùng, tôi nghĩ chỉ có cách là cho vào chảo rang với muối rồi nấu nồi cháo nóng nhừ, ăn cùng với tép là xong! Nhưng, má tôi lại nói, “ăn như thế là một sự phí phạm những sản vật của thiên nhiên, để hôm nay, má chế biến cho các con một món ngon dân dã, ăn rồi các vẫn nhớ mãi. Đó là món: Tép mòng lăn bột chiên giòn”.
Tép nhặt sạch tạp chất, rửa sạch. Nguyên liệu làm món còn thêm: khoai cao (khoai sọ): 200 gram. Bột gạo bột mì tinh: 100 gram. Trứng vịt: 1 quả. Hành tím, hành lá, muối đường, bột ngọt (vừa đủ). Bún gạo: 1 kg.
Video đang HOT
Khoai cạo rửa sạch, xắt sợi. Hành tím, hành lá xắt nhuyễn.
Để pha bột, má tôi trộn theo tỷ lệ: một tô lớn pha bột gạo bột mì tinh (tỉ lệ: 6/4) cùng với một ít nước cho hòa tan (bột hơi đặc). Tiếp đến, má đập trứng vịt cho vào chén đánh tan, để sẵn. Sau cùng, má cho tất cả nguyên liệu (đã sơ chế): tép mòng, khoai cao xắt sợi, hành lá, hành tím xắt nhuyễn, cùng với gia vị (muối đường bột ngọt) vừa khẩu vị cùng trứng vịt vào trộn đều với nhau.
Bắc chảo lên bếp phi mỡ (dầu) cho thơm rồi đổ dầu vào đun sôi (lượng dầu phải ngập với miếng bột chiên). Dùng muỗng múc từng miếng bột (có lẫn tép) cho vào chảo chiên vàng, vớt ra để vào giấy thấm, gắp xếp ra dĩa là xong.
Sau rốt, má làm chén mước mắm chanh tỏi ớt, xé bún ra cho vào dĩa, và sai tôi ra vườn hái một mớ rau sống (rau thơm, dưa leo, cà chua, …) xắt miếng xếp ra dĩa.
Bữa ăn sẵn sàng. Gắp một miếng tép mòng chiên bột cùng với bún, ít rau sống cho vào chén. Chan một miếng nước mắm chanh, tỏi ớt đưa lên miệng nhai chầm chậm. Vị ngọt, béo, giòn của tép, của bột hòa lẫn vị thơm, cay của rau sống, ớt…thật đậm đà khó quên.
Theo VNE
Tép mòng um lá chanh
Mỗi năm cứ đến mùa nước nổi, lúc những con sông, rạch miền Tây chìm trong bể nước mênh mông, nước ngập bãi bờ, đồng ruộng. Lúc đó cũng là mùa tép mòng hay còn gọi là tép trấu. Khác với con ruốc biển, mình mỏng, nhỏ xíu; con tép mòng miền Tây lớn hơn con ruốc, mình cỡ bằng đầu đũa, vỏ cứng có màu trong xanh như ngọc thạch. Lúc vừa giở chà ngôm hay xúc được đám tép mòng búng, mình nhảy rồ rồ nghe bắt ham.
Tuỳ vùng mà người ta có cách bắt tép mòng khác nhau. Miệt Trà Vinh là vùng có nhiều tép mòng nên người ta thường đặt chà ngôm để bắt tép. Chà ngôm bắt tép mòng đan bằng tre, hình dáng giống tựa giỏ bắt nhái, hông có khoét lỗ tròn để đặt hom sâu vô trong. Lựa chỗ ruộng tương đối trũng đặt ép chà ngôm xuống, dùng sình be cho chà ngôm đứng vững thấp hơn mặt đất, rồi dọn đường cho tép mòng xuôi theo dòng nước vào. Mồi để dụ tép mòng là cám rang trộn với cháo gạo lứt vò viên tròn cỡ trái chanh. Chà ngôm cứ đặt rải theo bờ ruộng, tối đặt, sáng ra thăm trút tép, rồi đặt tiếp chiều tối lại ra thu hoạch. Những vùng khác thì người ta còn dùng lọp hay đặt vó để kéo tép mòng. Vó loại nhỏ đặt góc ruộng trũng rồi rải cám rang lên mặt để một hồi lâu canh cất vó, trên mặt vó cơ man nào là tép mòng. Tuy nhiên, đến mùa tép mòng nhiều đầy mặt ruộng lúc đó đơn giản nhất là dùng rổ xúc tép vừa nhanh vừa được nhiều.
Mùa tép nhiều, bữa nào trúng, có cái chà ngôm được cả chén tép đầy. Tép nhiều ăn không hết thì mang đi phơi khô hoặc làm mắm. Tép mòng sau khi lựa bỏ những con ốc, cá nhỏ và đất đá, người ta đem rửa sạch rồi phơi khô. Do tép mòng mỏng, nhỏ nên chỉ cần phơi một nắng là tép mòng đã khô rang. Tép sau khi khô cho vào bao bố dùng chày vỗ nhẹ rồi đổ tép ra nia xảy bỏ vỏ. Vậy là đã có tép mòng khô đem cất để dành nấu canh, kho quẹt...Hoặc bữa nào kẹt mồi nhậu, hái mấy trái mít non nhỏ xíu bằng ngón cái, bào mỏng giã với chùm ruột, thêm nước mắm đường, ớt hiểm rồi rắc tép mòng khô vào, vậy là có mồi nhậu bắt hơn cả thịt thà.
Trà Vinh còn có loại mắm đặc biệt là mắm tép chua, làm bằng tép mòng, khác với mắm tôm chua làm bằng tép bạc đất. Mắm tép kiểu này chỉ làm bằng tép mòng với muối hột và cơm nguội. Mắm tép sau khi đã ngấu đều có màu đỏ gạch trông rất bắt mắt. Mắm tép mòng trộn với đu đủ chấm cá lóc nướng trui thì ngon hết biết. Lẫn trong vị mặn của mắm là cái hơi chua chua, cay cay, làm cho mắm tép mòng ăn với cá lóc nướng trui có vị lạ đôi khi còn bắt miệng hơn cả mắm nêm.
Tuy nhiên, tép mòng rang lại là món ăn dân dã có nhiều hương vị nhất vì nó đơn sơ mộc mạc, giữ nguyên sự tinh tuý ngọt ngào của con tép miệt sông nước. Tép chỉ cần rửa sạch cho vào chảo với lửa lớn ngọn, dùng đũa huơ qua lại vài cái, tép chuyển sang màu đỏ cánh sen căng mọng vậy là có thể nhắc chảo xuống cuốn tép với bánh tráng, bún và rau sống ăn hoài không thấy ngán. Người ta còn có một biến tấu khác là tép mòng um lá chanh cũng khá đặc sắc. Tép mòng được rửa sạch cho vào nồi với những sợi lá chanh thái chỉ, tép mòng được um chín trong chốc lát, mùi thơm của lá chanh hoà lẫn cùng mùi tép làm cho món ăn trở nên đằm thắm, hấp dẫn hơn.
Theo SGTT