Tên lửa liên lục địa Israel – vũ khí răn đe ở Trung Đông

Mai Hoàng Minh21:16 31/08/2013

Israel tự phát triển hệ thống tên lửa đạn đạo nội địa với tên gọi Jericho có tầm bay hơn 5.000 km, để đối phó với nguy cơ bị tấn công bằng tên lửa từ các nước thù địch.

ICBM Jericho 3 trong một vụ phóng thử.

Nhắc tới Israel khó có thể phủ nhận những thành tựu trong khoa học quân sự và hiệu năng thực hiện họ đã đạt được. Điều này có được vì từ khi lập quốc tới nay, Israel gần như luôn trong tình trạng chiến tranh và khí tài quân sự được nhập khẩu cũng như tự phát triển đều phải đáp ứng tối ưu cho mục đích phòng thủ hoặc răn đe đối phương.

Ngoài các dòng vũ khí thông thường, để đối phó với nguy cơ bị tấn công bằng tên lửa đạn đạo từ các nước thù địch, Israel cũng đã phát triển cho mình hệ thống tên lửa đạn đạo nội địa làm cán cân răn đe với tên gọi Jericho (tên một thành phố cổ trong Kinh thánh).

Từ năm 2008 đã có thông tin về việc Israel đã phát triển thành công Jerricho 3 với tầm bắn đạt hơn 5.000 km (đạt tiêu chuẩn của tên lửa đạn đạo liên lục địa ICBM) có thể mang đầu đạn thông thường hoặc hạt nhân. Đây cũng là bước tiến dài trong lĩnh vực tên lửa đạn đạo của Israel khi Jericho 2 chỉ là IRBM với tầm bắn đạt không quá 1.500 km.

Dự án vũ khí “kín tiếng” nhất thế giới

Hệ thống tên lửa đạn đạo Jericho của Israel bắt đầu phát triển từ năm 1963 theo hợp đồng hợp tác với hãng chế tạo Pháp Dassault. Nền tảng của hệ thống này là các tên lửa đạn đạo sử dụng nhiên liệu rắn đặt trên xe phóng di động, có khả năng cơ động cao. Từ nền tảng này, các dòng tên lửa đạn đạo Jericho 1 với tầm bắn 500 km được ra mắt năm 1973 và Jericho 2 ra mắt năm 1977.

Tuy nhiên, đó là tất cả những thông tin công khai về hệ thống tên lửa đạn đạo của Israel. Các thông tin khác về thông số, đặc điểm kỹ thuật và các vụ phóng thử hầu hết được giữ bí mật và chỉ được khai thác một phần nhỏ qua các dự án hợp tác với nước ngoài như ở dự án phát triển tên lửa đạn đạo RSA của Nam Phi dựa trên nền tảng của Jericho 2.

Thông tin về quá trình phát triển Jericho 3 chính thức xuất hiện từ năm 2004, khi có báo cáo đệ trình lên Quốc hội Mỹ về việc Israel đang âm thầm phát triển dòng tên lửa đạn đạo mới có khả năng mang đầu đạn nặng tới 1 tấn và tầm bắn vượt ra ngoài khu vực Trung Đông. Tên lửa mới của Israel sử dụng nhiên liệu rắn có sơ tốc cao đảm bảo để xuyên thủng mọi lá chắn tên lửa trong khu vực.

Video đang HOT

Điều này đã được “hiện thực hóa” vào ngày 17/1/2008, khi Israel tiến hành phóng thử tên lửa đạn đạo mới được cho là Jericho 3 từ một bệ phóng ngầm. Từ đó, Jericho 3 liên tục được nâng cấp và sau vụ thử tiến hành năm 2013, tầm bắn của dòng tên lửa đạn đạo này của Israel được nhiều chuyên gia nhận định đã vượt quá ngưỡng 5.000 km hay đạt chuẩn ICBM.

ICBM đầu tiên ở Trung Đông

Hình ảnh mô phỏng tầm bắn của ICBM Jericho 3.

Từ các thông tin và hình ảnh của các vụ phóng thử ICBM Jericho 3, các chuyên gia nhận định, tên lửa đạn đạo này có kết cấu 3 tầng sử dụng nhiên liệu rắn và có khả năng mang được đầu đạn nặng từ 1.000 – 1.300 kg. Với thông số này, Jericho 3 có thể mang được đầu đạn hạt nhân đơn khối có sức công phá 1 Megatone hoặc 2-3 đầu đạn có khả năng tự phân tách MIRV. Tuy nhiên, không rõ Israel đã làm được chủ được công nghệ MIRV hay chỉ là các đầu đạn cỡ nhỏ lắp ghép.

Từ năm 2008 tới nay đã có 4 vụ phóng thử ICBM Jericho 3 được ghi nhận vào tháng 1 và tháng 2/2008, một cuộc phóng thử trong năm 2011 và gần đây nhất là đầu năm 2013. Do đang tiếp tục được phát triển, Israel không triển khai dòng ICBM này trên quy mô lớn.

Jericho 3 có chiều dài thân khoảng 15,5 – 16m, đường kính thân 1,56 m và nặng khoảng 29 tấn. Có thể giống như tên lửa đẩy mang vệ tinh Shavit, cung cấp động lực chính cho Jericho 3 là tầng đẩy đầu tiên, các tầng còn lại chủ yếu giúp tên lửa cơ động và đạt độ cao cần thiết để giải phóng đầu đạn. Với tỷ lệ tương quan giữa trọng lượng và hình dáng, Jericho 3 có tầm bắn đạt từ 4.800 km tới 6.500 km tùy thuộc vào khối lượng đầu đạn mang theo.

Theo QĐND

'Nắm đấm thép' thoắt ẩn thoắt hiện của Liên Xô

Các đoàn tàu tên lửa liên lục địa của Nga có hình dáng y hệt tàu chở hàng làm cho đối phương đau đầu vì không thể xác định được tên lửa nằm ở đâu và khi nào khai hỏa dù có mạng lưới vệ tinh trinh sát hoạt động không ngừng nghỉ.

ICBM RT-23 UTTKh đặt trên tàu hỏa.

Trong chiến trạnh Lạnh, cuộc chạy đua giữa hai siêu cường Nga, Mỹ đã cho ra mắt nhiều tổ hợp tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) độc đáo, có tính hủy diệt cao. Trong khi Mỹ tập trung vào phát triển các tổ hợp ICBM giếng phóng đặt trong các boongke kiên cố chịu được các đợt tấn công phủ đầu, thì Nga lại thiên về phát triển các dòng ICBM cơ động có tính dã chiến cao.

Một trong những thứ vũ khí như vậy đã làm cho Mỹ đau đầu vì không thể xác định được nó nằm ở đâu và khi nào sẽ khai hỏa dù có mạng lưới vệ tinh trinh sát hoạt động hằng ngày, hằng giờ trên bầu trời Liên bang Xô Viết. Đó chính là ICBM đặt trên tàu hỏa RT-23 Molodets (tên mã NATO là SS-24 Scalpel).

Sản phẩm ICBM của Viện thiết kế Yuzhnoye này không có sản phẩm tương tự trên thế giới và Mỹ đã phải thông qua Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược lần 2 (START II) để yêu cầu Nga loại bỏ và hạn chế phát triển dòng vũ khí có chức năng tương tự.

Cơ động là yếu tố mang tính sống còn

Lợi thế của các ICBM bệ phóng là không thể phủ nhận. Do được triển khai trực tiếp trên mặt đất, ICBM phiên bản giếng phóng thường không bị nhiều hạn chế về trọng lượng, kích thước và có khả năng mang nhiều đầu đạn hạt nhân hơn các phiên bản ICBM khác. Tuy nhiên, điểm yếu chí tử của ICBM dạng này là các trận địa nằm cố định, khi bị đối phương phát hiện thì nó sẽ là mục tiêu bị tấn công phủ đầu trước tiên. Dù có được gia cố vững chắc đến đâu nhưng xác suất bị tiêu diệt hay vô hiệu hóa vẫn rất cao (chỉ có xác suất sống trước một vài loạt phóng của đối phương).

Từ trước tới nay, nhiều người thường biết tới các dòng ICBM cơ động của Nga đặt trên các xe đặc chủng có khả năng cơ động cao, nhưng thực tế, do là xe siêu trường, siêu trọng, các đơn vị này cũng vẫn phụ thuộc vào các trận địa cơ động có sẵn (ưu thế hơn phiên bản ICBM giếng phóng) và vẫn có khả năng bị vô hiệu hóa.

Trước thách thức trên, từ đầu những năm 1980, Nga đã bắt tay vào phát triển dòng ICBM với yêu cầu phải có tính cơ động cao và phù hợp để triển khai trong bất kỳ hoàn cảnh nào với bối cảnh là chiến tranh hạt nhân tổng lực.

Với những yêu cầu trên, Viện Thiết kế Yuzhnoye đã nhận được yêu cầu phát triển dòng ICBM có 3 tầng phóng sử dụng nhiên liệu rắn có kích thước phù hợp để đặt trên các toa chở chuyên dụng giống toa chở hàng đông lạnh của ngành đường sắt Nga. Đây là một yêu cầu khó. Bản thân hệ thống phóng của ICBM rất phức tạp và chịu tải lớn. Ngoài ra, khoang phóng phải đảm bảo kín không để rò rỉ đồng vị phóng xạ (đối phương có thể phát hiện được từ vệ tinh) trong điều kiện hoạt động thông thường. Đây chính là tiền đề để ICBM RT-23 Molodets xuất hiện.

Sau khi xuất hiện và được triển khai từ năm 1987, ICBM RT-23 Molodets đã mang lại kết quả thành công ngoài mong đợi. Các "đoàn tàu ICBM" với hình dáng y hệt các đoàn tàu chở hàng hoạt động không nghỉ trong hệ thống đường sắt quy mô lớn của Nga. Các biện pháp theo dõi của Mỹ và Phương Tây đã bó tay với loại vũ khí này của Nga. Các chuyên gia phân tích ảnh vệ tinh của Mỹ không thể tìm ra dấu vết các đoàn tàu hạt nhân của Nga bằng quang ảnh lẫn ảnh quang phổ (tìm dấu vết đồng vị phóng xạ) và nhiều phương pháp khác. Thậm chí, Mỹ đã tính tới kế hoạch triển khai các container hàng trá hình, trong lắp đặt các thiết bị giám sát tinh vi trà trộn vào hệ thống đường sắt Nga để theo dõi "đoàn tàu ICBM", nhưng cũng bó tay.

Tổng cộng Liên Xô và sau này là Nga đã triển khai 56 đoàn tàu chở tên lửa RT-23UTTh và chúng chỉ bị "tiêu diệt" theo START II vào đầu năm 2000.

"Không chỉ chạy nhanh, mà còn mang nắm đấm thép"

Đoàn tàu ICBM của Nga có tính cơ động và dã chiến cao.

Về nguyên lý hoạt động, ICBM RT-23 Molodets phiên bản hoạt động trên tàu hỏa cũng có nhiều sức mạnh tương tự như các dòng ICBM thông thường của quân đội Nga. ICBM phiên bản RT-23 UTTKh/SS-24V dài 23,3 m (đã bao gồm đầu đạn), đường kính thân đạt 2,4 m và có thể mang theo 5 đầu đạt hạt nhân có khả năng tự cơ động quỹ đạo MIRV với sức công phá 550 kilotone/đầu đạn.

Để đảm bảo khả năng cung cấp lực đẩy cho tên lửa ở mọi địa hình phóng, RT-23 UTTKh có tầng phóng đầu tiên trang bị động cơ thay đổi véc-tơ lực đẩy giúp tối ưu gia tốc và giảm bộc lộ hồng ngoại khi phóng. Ngoài ra, hệ thống giá đỡ đặc chủng ở khoang phóng (toa tàu) cho phép triển khai tên lửa ở trạng thái sẵn sàng phóng trong 15 phút. RT-23 UTTKh sử dụng phương thức phóng nguội, tên lửa được đẩy khỏi ống phóng rồi mới kích hoạt động cơ đẩy tự thân.

ICBM RT-23 UTTKh sử dụng phương thức dẫn đường quán tính có hiệu chỉnh pha giữa nhờ hệ thống đạo hàng hình sao giúp sai số vòng tròn đồng tâm (CEP) ở tầm bắn tối đa (10.500km) chỉ là 500m (đối với vũ khí hạt nhân con số này hầu như không đáng kể vì mục đích của ICBM là đưa được đầu đạn sang lãnh thổ đối phương).

Tại sao đầu đạn hạt nhân lại được kích nổ khi ở độ cao thấp?

Đối với các vụ nổ hạt nhân có thể phân chia làm ba trường hợp: Nổ trên độ cao lớn (trên 800 m), nổ ở độ cao thấp (từ 800 m tới 150 m) và nổ trên mặt đất tại mục tiêu.

Khi nổ trên độ cao lớn hơn 800 m vùng ảnh hưởng lớn, nhưng bán kính sát thương trực tiếp lại nhỏ do năng lượng nhiệt, sóng xung kích của vụ nổ bị phân tán trong môi trường. Còn đối với vụ nổ hạt nhân sát mặt đất, năng lượng của vụ nổ bị chính mặt đất hấp thụ nên bán kính sát thương cũng không lớn và chỉ được sử dụng để tiêu diệt các mục tiêu có chọn lọc.

Trong các thử nghiệm thực tế, sát thương lớn nhất do vụ nổ hạt nhân gây ra khi nó được kích nổ ở độ cao thấp. Khi vụ nổ xảy ra, sóng nhiệt di chuyển với tốc độ ánh sáng ngay lập tức lướt qua, đốt nóng vật trên đường đi và tạo ra hiệu ứng "nổ bỏng ngô" (toàn bộ các vật thể bị đốt cháy và bị bốc lên cao). Tiếp đó, sóng xung kích của vụ nổ đi sau cuốn những vật thể nóng bỏng này theo và tạo ra cảnh tượng phá hủy khủng khiếp của các vụ nổ hạt nhân. Điển hình cho ví dụ này là hai quả bom nguyên tử Mỹ ném xuống Hiroshima và Nagasaki đều được kích nổ ở độ cao thấp trên dưới 100 m.

Theo VNE

Nga mua thêm phiên bản nâng cấp "Thợ săn đêm" Lực lượng không quân Nga sẽ mua thêm từ 40 đến 60 trực thăng Mi-28N, vốn được mệnh danh là Thợ săn đêm với tốc độ 300 km/h. Mi-28N Night Hunter. Ảnh: RIA Novosti Trực thăng tấn công Mi-28UB phiên bản nâng cấp của trực thăng Mi-28N Night Hunter) do hãng Helicopter Russia chế tạo, RIA Novosti dẫn lời ông Viktor Bondarev, Tư...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

"Hỏa thần nhiệt áp" Nga ra đòn, nhằm thẳng cứ điểm Ukraine ở Kursk08:59

Tổng thống Trump lên tiếng về 'thảm kịch' hàng không ở thủ đô Washington DC10:41

Phe ông Yoon cáo buộc lãnh đạo cơ quan điều tra 'vi phạm bí mật quân sự'09:51

Trung Quốc thông báo điện đàm ông Tập-ông Trump, TikTok không qua ải Tòa Tối cao Mỹ09:17

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nga xác nhận 3 nạn nhân thiệt mạng trong tai nạn máy bay ở Mỹ

23:22:26 31/01/2025

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova xác nhận, 3 trong số các nạn nhân thiệt mạng trong vụ tai nạn máy bay ở Mỹ mang hộ chiếu Nga.

Một tiểu hành tinh vừa kích hoạt kế hoạch phòng thủ toàn cầu

22:02:59 31/01/2025

Lần đầu tiên các quy trình phòng thủ toàn cầu đã được kích hoạt sau khi kết quả quan sát phát hiện một tiểu hành tinh có nguy cơ tấn công trái đất vào năm 2032.

Bói toán, đoán mệnh bằng AI

22:02:50 31/01/2025

Dịp năm mới, không ít người lui tới sảnh triển lãm Ground Seoul thuộc khu Insa-dong, trung tâm Seoul (Hàn Quốc), để thử thời vận với ShamAIn, hệ thống bói toán, đoán mệnh dựa trên công nghệ trí thông minh nhân tạo (AI).

Hạ viện Mỹ cấm dùng DeepSeek

22:02:24 31/01/2025

Hạ viện Mỹ cảnh báo không sử dụng ứng dụng DeepSeek của Trung Quốc trong khi các nhà lập pháp kêu gọi cấm xuất khẩu chip mà ứng dụng này đang sử dụng.

Nhân viên Lầu Năm Góc sử dụng DeepSeek - AI 'siêu việt' của Trung Quốc

21:59:15 31/01/2025

Trước đó, một số nhân viên quốc phòng Mỹ cũng đã tải xuống phiên bản DeepSeek vào máy trạm của họ sớm nhất là vào mùa thu năm 2024, theo nguồn tin của Bloomberg.

Tổng hành dinh độc đáo của Amazon

21:48:38 31/01/2025

Là tập đoàn có vốn hóa lớn thứ 4 toàn cầu (tính đến tháng 11.2024), Amazon tạo nên dấu ấn sâu sắc đối với Seattle - thành phố cảng biển ở vùng tây bắc Thái Bình Dương.

Kiểm soát xuất khẩu từ Mỹ không thể kiềm chế sự tiến bộ AI của Trung Quốc

21:46:31 31/01/2025

Bài học từ trường hợp DeepSeek cho thấy, trong kỷ nguyên số hiện nay, việc kiểm soát sự phát triển công nghệ thông qua các biện pháp hạn chế xuất khẩu có thể không còn phù hợp.

Ngoại trưởng Mỹ: Trung Quốc có thể đóng kênh đào Panama nếu có xung đột

21:44:47 31/01/2025

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tin chắc rằng Trung Quốc có kế hoạch đóng kênh đào Panama trong trường hợp xảy ra xung đột với Mỹ.

Panama tuyên bố không đàm phán với Mỹ về kênh đào

21:44:04 31/01/2025

Kênh đào này được Mỹ giao cho Panama quản lý từ năm 1999 nhưng hiện Mỹ đang cáo buộc Panama không tự quản lý kênh đào mà để cho một nước châu Á vận hành.

Tòa án Mỹ bác lệnh cấm bán súng ngắn cho người dưới 21 tuổi

21:41:25 31/01/2025

Hôm 30.1, Tòa án phúc thẩm Khu vực Năm ở thành phố New Orleans (bang Louisiana, Mỹ) ra phán quyết cho rằng luật cấm bán súng ngắn cho người trưởng thành dưới 21 tuổi ở Mỹ là vi hiến.

Liên hợp quốc yêu cầu sơ tán khẩn cấp 2.500 trẻ em tại Dải Gaza

21:40:46 31/01/2025

Hiện các bác sĩ này đang vận động một quy trình tập trung cho việc sơ tán y tế với những hướng dẫn rõ ràng, trong đó đảm bảo quyền trở về nhà của các bệnh nhân sau khi được điều trị.

Quan điểm của Tổng thống Trump về Ukraine, Nga sau 10 ngày nhậm chức

21:36:01 31/01/2025

Tôi không thể nói liệu mọi thứ có tốt hơn cho chúng tôi (khi ông Trump đã nhậm chức) hay không vì ông Trump chắc chắn không phải là người ủng hộ Ukraine , một bác sĩ quân y Ukraine có biệt danh là Volvo nói với tờ Kyiv Independent.