Tất tần tật mọi điều cần biết về tăng huyết áp ác tính

Tăng huyết áp ác tính cần được điều trị ngay lập tức để tránh các biến chứng xấu gây nguy hiểm tính mạng cho người bệnh.

Tăng huyết áp ác tính là tình trạng huyết áp cực kỳ cao, phát triển nhanh chóng và gây ra tổn thương ở một số cơ quan. Huyết áp được xem là bình thường thường dưới 130/80 mmHg, và một người bị tăng huyết áp ác tính sẽ có chỉ số huyết áp trên 180/120 mmHg. Đây là một tình trạng nguy hiểm cần được cấp cứu sớm để tránh các biến chứng.

1. Nguyên nhân gây tăng huyết áp ác tính

Ở nhiều người, bệnh cao huyết áp là nguyên nhân chính gây ra tăng huyết áp ác tính. Uống thuốc điều trị cao huyết áp không đủ liều cũng có thể gây ra bệnh này. Ngoài ra, một số tình trạng bệnh lý khác cũng có thể là yếu tố gây bệnh, chẳng hạn như:

- Bệnh mạch máu, chẳng hạn như xơ cứng bì

- Bệnh thận

- Tổn thương tủy sống

- Khối u tuyến thượng thận

- Sử dụng một số loại thuốc, bao gồm cả thuốc tránh thai và MAOIs

Tăng huyết áp ác tính hiếm gặp, chỉ khoảng 1% những người có tiền sử cao huyết áp phát triển tình trạng đe dọa tính mạng này. Nam giới có nguy cơ mắc bệnh này hơn so với phụ nữ; người có khả năng tiếp cận chăm sóc sức khỏe kém cũng dễ có nguy cơ hơn.

Tăng huyết áp ác tính cần được điều trị ngay lập tức để tránh các biến chứng xấu – Ảnh: mantachieclinic

2. Các triệu chứng của tăng huyết áp ác tính

Các triệu chứng chính của tăng huyết áp ác tính là huyết áp tăng nhanh từ 180/120 trở lên và có dấu hiệu tổn thương các cơ quan khác. Thông thường, tổn thương xảy ra phổ biến nhất là thận hoặc mắt. Các triệu chứng khác phụ thuộc vào mức độ tăng huyết áp ảnh hưởng đến cơ thể mỗi người.

Trong đó, triệu chứng phổ biến của tăng huyết áp ác tính là xuất huyết và sưng các mạch máu nhỏ trong võng mạc. Khi mắt bị ảnh hưởng bởi tăng huyết áp ác tính, có thể gây ra những thay đổi về thị lực.

Các triệu chứng khác của tăng huyết áp ác tính bao gồm:

- Suy giảm tầm nhìn

- Đau ngực (đau thắt ngực)

- Khó thở

- Chóng mặt

- Tê tay, chân và mặt

- Đau đầu dữ dội

- Hụt hơi

Trong một số trường hợp hiếm hoi, tăng huyết áp ác tính có thể gây sưng não. Các triệu chứng bao gồm: mất thị lực, trạng thái tinh thần thay đổi, buồn ngủ, hoang mang, buồn nôn và nôn ói nhiều, co giật; thậm chí hôn mê.

Nói chung, huyết áp cao khiến thận khó lọc chất thải và chất độc ra khỏi máu. Và đó là một trong những nguyên nhân hàng đầu của suy thận. Tăng huyết áp ác tính có thể khiến thận đột ngột hoạt động bất thường.

Cao huyết áp đột ngột rất nguy hiểm. Tìm hiểu thêm Cách hạ huyết áp ngay lập tức theo lời khuyên của chuyên gia y tế.

Tăng huyết áp ác tính hiếm gặp nhưng vô cùng nguy hiểm – Ảnh: herbsofnature

3. Chẩn đoán tăng huyết áp ác tính

Chẩn đoán tăng huyết áp ác tính dựa trên kết quả đo huyết áp và các dấu hiệu tổn thương các cơ quan cấp tính. Nếu bạn có các triệu chứng của tăng huyết áp ác tính, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm sau:

- Kiểm tra lại huyết áp của bạn; lắng nghe tim và phổi để xác định âm thanh bất thường.

- Khám mắt để kiểm tra xem có tổn thương các mạch máu ở võng mạc và sưng dây thần kinh thị giác không.

- Yêu cầu xét nghiệm máu và nước tiểu có thể bao gồm: Nồng độ nitơ urê trong máu (BUN) và creatinin; xét nghiệm đông máu; mức đường huyết (glucose); xét nghiệm công thức máu hoàn chỉnh; kiểm tra mức độ natri và kali.

- Phân tích nước tiểu để kiểm tra nồng độ hormone trong máu, protein hoặc bất thường liên quan đến các vấn đề về thận.

- Bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện xét nghiệm máu bổ sung, tùy thuộc vào kết quả của các xét nghiệm được liệt kê ở trên.

- Bác sĩ cũng sẽ yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh, bao gồm: siêu âm tim để kiểm tra chức năng tim và lưu lượng máu qua tim; điện tâm đồ (ECG) để kiểm tra chức năng điện của tim.

- Chụp X-quang ngực để xem hình dạng, kích thước của cấu trúc tim; và phát hiện chất lỏng trong phổi nếu có.

- Thực hiện các xét nghiệm hình ảnh khác để đánh giá thận và động mạch ở thận.

Có thể bạn chưa biết 3 bước chẩn đoán bệnh tăng huyết áp nguyên phát.

Chẩn đoán tăng huyết áp ác tính dựa trên kết quả đo huyết áp và các dấu hiệu tổn thương các cơ quan cấp tính – Ảnh: medanta

4. Tăng huyết áp ác tính được điều trị như thế nào?

Tăng huyết áp ác tính là một cấp cứu nội khoa cần được điều trị tại bệnh viện, thường là ở phòng chăm sóc đặc biệt. Bác sĩ sẽ xem xét các triệu chứng và sức khỏe tổng thể của bạn khi quyết định kế hoạch điều trị nào là tốt nhất. Mục tiêu của việc điều trị là hạ huyết áp một cách cẩn thận trong vòng vài phút.

Có thể bạn sẽ nhận được thuốc điều trị huyết áp tiêm qua đường tĩnh mạch, đây là cách nhanh nhất để điều trị huyết áp cực cao. Khi huyết áp ở mức an toàn, thuốc có thể được chuyển sang dạng uống. Nếu bị suy thận, bạn có thể cần phải lọc máu.

Các phương pháp điều trị khác tùy vào các triệu chứng cụ thể của mỗi người và tùy thuộc các nguyên nhân gây ra tăng huyết áp ác tính.

Tăng huyết áp ác tính không được điều trị sẽ gây tử vong – Ảnh: healthline

5. Các biến chứng của tăng huyết áp ác tính

Tăng huyết áp ác tính không được điều trị sẽ gây tử vong. Các biến chứng vô cùng nguy hiểm của tăng huyết áp ác tính cũng có thể bao gồm:

- Bóc tách động mạch chủ

- Hôn mê

- Phù phổi, tràn dịch màng phổi

- Đau tim, suy tim

- Đột quỵ

- Suy thận đột ngột

Nếu được phát hiện và điều trị ngay lập tức, nguy cơ biến chứng đe dọa tính mạng người bệnh cũng giảm xuống đáng kể.