Tăng mức phạt vẫn không hạn chế được quảng cáo thuốc lá

Mức xử phạt hành vi vi phạm hành chính về khuyến mãi, quảng cáo thuốc lá đã tăng từ 1,5 đến 2 lần. Thế nhưng, qua điều tra vẫn có gần 36% điểm bán vi phạm quy định này, tăng 5% so với cách đây 2 năm.

Quảng cáo Craven (BAT) tại Khánh Hòa đã bị cơ quan chức năng xử lý. Ảnh:GOV.

Đây là kết quả điều tra được thực hiện trên 1.500 điểm bán thuốc lá tại 10 tỉnh, thành trên cả nước vào tháng 4/2011, được đưa ra tại hội thảo về tăng cường thực thi quy định cấm quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá được tổ chức gần đây tại Hà Nội.

Cũng theo đó, cửa hàng tạp hóa và xe đẩy là các điểm bán có hoạt động quảng cáo và khuyến mại thuốc lá rầm rộ nhất. Có đến hơn 90% các điểm bán vi phạm quy định về trưng bày quá số lượng thuốc, và khoảng hơn 1/3 vẫn bán các loại bao có gói nhỏ 20 điếu (là trái với quy định).

Thạc sĩ Lê Thị Thanh Hương, Đại học Y tế Công cộng cho biết, các kết quả khảo sát trong 3 năm gần đây cho thấy, tình trạng vi phạm quảng cáo, khuyến mại thuốc lá ngày càng gia tăng. Điều đáng nói là ngay cả khi mức xử phạt vi phạm được tăng lên từ 6 tháng nay, nhưng vi phạm không những không giảm bớt mà còn tăng lên.

Bên cạnh đó, các hoạt động tài trợ của công ty thuốc lá như xây nhà tình nghĩa, ủng hộ lũ lụt, hỗ trợ nông dân trồng thuốc lá và cấp học bổng cho học sinh nghèo vẫn được đăng tải rộng rãi trên trang tin điện tử của nhiều tổ chức.

Kết quả giám sát hoạt động quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá do Liên minh phòng chống tác hại thuốc lá Đông Nam Á cũng cho kết quả tương tự. Trong hệ thống bán hàng như siêu thị, cửa hàng tạp hóa, cửa hàng chuyên bán thuốc, quán cafe thì nơi vi phạm nhiều nhất là cửa hàng tạp hóa, cửa hàng chuyên bán thuốc (lên đến 100%).

Theo các chuyên gia, việc thực hiện quy định cấm quảng cáo, khuyến mại, tài trợ thuốc lá tại Việt Nam gặp nhiều khó khăn vì người dân chưa nhận thức rõ các hành vi quảng cáo thuốc lá là vi phạm pháp luật. Trong khi đó lực lượng thanh tra lại quá mỏng, xử phạt chỉ dừng ở điểm bán buôn, chưa đủ nguồn lực để xử lý vi phạm ở các điểm bán lẻ (cafe, tạp hóa…).

Trong khi đó, các nghiên cứu khoa học trên thế giới đều chỉ ra rằng các hoạt động quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá làm gia tăng mức tiêu thụ và sử dụng thuốc lá, đặc biệt là lôi kéo thanh niên quen với việc hút thuốc. Tại Anh, nếu không bị tác động của quảng cáo thuốc lá thì người hút thuốc lá có xu hướng bỏ thuốc cao hơn 1,5 lần.

Cũng vì thế, Dự thảo Luật Phòng chống tác hại thuốc lá đã quy định cấm quảng cáo, khuyến mại và tiếp thị thuốc lá dưới mọi hình thức, cấm sử dụng tên, nhãn hiệu, biểu tượng thuốc lá với các sản phẩm khác, dịch vụ khác, cấm sản xuất bao thuốc nhỏ dưới 20 điếu.

Theo VNExpress