Tận thấy núi đá ong ‘đẻ’ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương

Theo dõi VGT trên

Một hòn núi nhỏ ở vùng kháng chiến Bình Dương được người dân gọi đó là nơi ‘đá ong đẻ vàng’. Bởi, nằm sâu trong lòng những khối đá ong lớn người ta phát hiện có hàng vạn cổ vật quý giá mà có tiền cũng không thể mua được.

Tận thấy núi đá ong đẻ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương - Hình 1

Chúng tôi tìm về xã Thạnh Hội, TX Tân Uyên, Bình Dương để mục sở thị một hòn núi nhỏ được người dân gọi đó là nơi “đá đẻ vàng”. Nơi đó, có tên gọi là Cù Lao Rùa, được công nhận di tích cấp quốc gia.

Theo thông tin từ Sở Văn hóa, Thể thaoDu lịch tỉnh Bình Dương, Cù Lao Rùa có tổng diện tích là 277 ha, được bao bọc bởi dòng chảy chính của sông Đồng Nai và dòng chảy phụ chia nhánh bao trọn cù lao nhập vào dòng chính và chảy xuôi về Sài Gòn.

Nơi đây là một ngọn đồi nổi cao khoảng 15m so với mặt bằng khu vực, có cấu trúc như hình mu rùa. Sở dĩ người dân địa phương gọi nơi này là “đất vàng” vì đã phát hiện một di tích khảo cổ, có niên đại khoảng 3.500 năm.

Theo đó, vào năm 2003, cơ quan chức năng đã phát hiện có một vài vật chưa từng thấy trong những khối đá ong khổng lồ ở Cù Lao Rùa. Sau đó, các nhà khảo cổ học phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện khai quật 5 hố đào và bất ngờ phát hiện chứa cổ vật có giá trị quý hơn vàng.

Tận thấy núi đá ong đẻ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương - Hình 2

Dưới tảng đá ong phát hiện hàng nghìn vật cổ có niên đại hàng nghìn năm

Kết quả thu được trong quá trình khai quật gồm: bộ răng voi, 1.254 hiện vật nguyên vẹn bằng đá và đất nung (rìu các loại, bàn mài các loại, khuôn đúc, đục các loại, vòng tay, bi gốm, dọi se sợi, gốm tròn, cuốc, dao, và đồ tùy táng); phục chế hình dạng của hiện vật bằng cách kết gắn từ những gớm rời nhau lại được 48 hiện vật gốm (Bát bồng, nồi, chậu, đĩa chân cao, tô lớn, âu, hủ,..); thống kê phân loại 85.901 mảnh gốm, gốm mộ táng có 6.791 mảnh, trong đó phân loại, loại hình, chất liệu, màu sắc, gốm tô màu, xương gốm, hoa văn trang trí,…

Theo đánh giá của các nhà khảo cổ học được lưu lại trong hồ sơ khai quật thể hiện, những cổ vật được tìm thấy dưới lòng đá ong ở Cù Lao Rùa quý hơn vàng và dù có tiền cũng không thể mua được.

Nói về lịch sử hình thành địa danh, đại diện Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Dương cho biết, sử sách ghi lại vào năm 1766, cư dân người Việt từ vùng Ngũ Quảng do chiến tranh khốc liệt đói khổ, chạy trốn truy đuổi của chính quyền phong kiến và trốn lính đã vượt biển, ngược dòng sông Lòng Tàu đến Cù Lao Rùa lập nghiệp. Sau đó có ít người Hoa (họ Ôn, Đường, Dương), đã sang Đại Việt, cùng với lưu dân người Việt khai phá đất Cù Lao trồng cây, cấy lúa dọc mé sông, với các giống lúa Baxe, Chùm cụt … Đến năm 1851, trên toàn Cù Lao đã có 360 khẩu.

Video đang HOT

Tận thấy núi đá ong đẻ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương - Hình 3

Đường lên ngọn núi nhỏ Cù Lao Rùa

Vào năm 1848, khi cuộc sống ổn định, nhân dân đã góp tiền lập đình thần ở 2 làng Tân Hội và Nhựt Thanh, miếu thờ, nhà vuông và xây chùa thờ Phật. Năm 1851, vua Tự Đức có sắc phong đình thần Thạnh Hội, thờ thần hoàng bổn cảnh, nhớ ơn người có công khai phá, bảo vệ vùng đất Cù Lao.

Tận thấy núi đá ong đẻ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương - Hình 4

Cù Lao Rùa được công nhận di tích cấp quốc gia

Tận thấy núi đá ong đẻ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương - Hình 5

Tận thấy núi đá ong đẻ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương - Hình 6

Tận thấy núi đá ong đẻ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương - Hình 7

Dưới những khối đá ong người ta phát hiện nhiều cổ vật

Tận thấy núi đá ong đẻ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương - Hình 8

Đứng từ trên ngọn núi đá nhỏ nhìn xuống là những ngôi nhà dân bao quanh

Tận thấy núi đá ong đẻ vạn vật quý hơn vàng ở Bình Dương - Hình 9

Đường vào Cù Lao Rùa được láng nhựa hai bên trồng hoa tạo nên một khung cảnh đẹp

Thành phố cổ dưới lòng đất đã từng là môi trường sống của 20.000 người

Đã có bao giờ bạn tự hỏi rằng đằng sau những cánh cửa của nhà mình có cánh cửa nào dẫn tới một thế giới bí ẩn hay không? Hay bạn có từng thắc mắc liệu có một câu chuyện 'hoang đường' về một Thế giới dưới lòng đất. Đến thăm thành phố Derinkuyu, bạn sẽ tìm thấy câu trả lời.

Thành phố cổ dưới lòng đất đã từng là môi trường sống của 20.000 người - Hình 1

Derinkuyu nằm ở trung tâm Cappadocie, có niên đại khoảng hơn 2.000 năm trước, với độ sâu hơn 60m, đây là một trong những thành phố dưới lòng đất lớn và sâu nhất Thế giới

Sự hình thành và phát triển của Derinkuyu

Vài triệu năm trước, hàng loạt vụ phun trào núi lửa đã khiến Cappadocia bị bao phủ bởi một lớp tro bụi dày đặc. Theo thời gian, tro bụi núi lửa lắng đọng và nén chặt lại, tạo thành một loại đá mềm, dễ dàng chạm khắc nhưng tương đối bền vững. Cư dân địa phương nhận ra rằng, họ có thể đục đẽo đá ngay trên sườn đồi và dưới lòng đất để làm nhà ở. Do đó, những tổ hợp nhà xây trên đá đã ra đời, bao gồm thành phố ngầm Derinkuyu.

Thành phố cổ dưới lòng đất đã từng là môi trường sống của 20.000 người - Hình 2

Các nhà khảo cổ học ước tính rằng thành phố này được những người Phrygia tạo ra từ giữa thế kỷ thứ 7 và 8 TCN. Thành phố Derinkuyu được thiết kế gồm 18 tầng, trong đó chỉ có 8 tầng được mở cửa tự do cho khách tham quan, số còn lại đều là khu vực bí mật. Derinkuyu dần được mở rộng và phát triển mạnh với đủ các căn nhà chức năng. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bếp, phòng ngủ, phòng tắm, phòng chứa thực phẩm, máy ép dầu và rượu, giếng, khu vực cất giữ vũ khí, nhà thờ, trường học, lăng mộ và chuồng gia súc và nơi đây cũng là nơi ẩn náu của người dân chống lại quân xâm lược.

Thành phố cổ dưới lòng đất đã từng là môi trường sống của 20.000 người - Hình 3

Thiết kế an toàn và độc đáo

Những người xây dựng Derinkuyu đã thiết kế thành phố ngầm với các tính năng an toàn, cho thấy những căn nhà dưới lòng đất được xây dựng nhằm phục vụ những người tị nạn.

Derinkuyu cũng giúp cư dân tránh được thời tiết quá nóng vào mùa hè và quá lạnh khi có tuyết rơi vào mùa đông. Nhiệt độ khá ổn định quanh năm vào 13 độ C, tạo môi trường mát mẻ cho động vật, cũng như duy trì nguồn cung cấp nước ngọt và giữ cho thực phẩm tươi.

Thành phố cổ dưới lòng đất đã từng là môi trường sống của 20.000 người - Hình 4

Xưởng chế rượu bên trong thành phố ngầm Derinkuyu

Thành phố cổ dưới lòng đất đã từng là môi trường sống của 20.000 người - Hình 5

Chuồng động vật ngầm

Phía trên thành phố có nhiều cửa hang đá lớn nhỏ khác nhau, chúng có hai chức năng là thông hơi, lấy ánh sáng và cũng là đường thoát hiểm của người dân hoặc bịt kín ngăn quân xâm lược.

Thành phố cổ dưới lòng đất đã từng là môi trường sống của 20.000 người - Hình 6

Cánh cửa là một tảng đá lớn hình đĩa có thể xoay được với một lỗ nhỏ ở giữa. Một số người suy đoán lỗ này cho phép binh sĩ bắn tên ra.

Thành phố ngầm cũng có một hệ thống ngăn chứa nước an toàn. Tuy nhiên, các giếng trong thành phố không liên kết với nhau, cũng không phải tất cả chúng đều đi lên bề mặt. Điều này bảo vệ cư dân khỏi những kẻ xâm lược có thể đầu độc toàn bộ hệ thống nước từ bên ngoài.

Thành phố cổ dưới lòng đất đã từng là môi trường sống của 20.000 người - Hình 7

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Vườn thú cho phép người hóa trang thành chó, phí lên đến 7,8 triệu đồngVườn thú cho phép người hóa trang thành chó, phí lên đến 7,8 triệu đồng
10:47:38 03/02/2025
Bi kịch các nam thanh niên Ấn Độ bị gí súng ép phải lấy vợBi kịch các nam thanh niên Ấn Độ bị gí súng ép phải lấy vợ
06:55:27 02/02/2025
Chuyện tình cặp đôi kết hôn với nhau lâu nhất thế giới, gần 87 nămChuyện tình cặp đôi kết hôn với nhau lâu nhất thế giới, gần 87 năm
16:47:15 02/02/2025
Hòn đá kì lạ ở Ấn Độ, đứng nghiêng 45 độ, đến cả một nhóm người cũng không đẩy nổi?Hòn đá kì lạ ở Ấn Độ, đứng nghiêng 45 độ, đến cả một nhóm người cũng không đẩy nổi?
06:56:10 02/02/2025
Những phát minh kỳ lạ nhất lịch sửNhững phát minh kỳ lạ nhất lịch sử
06:54:49 02/02/2025
Chó cưng hướng đống lá sủa liên tục, người phụ nữ tò mò tới xem thì hốt hoảng phát hiện sinh vật bí ẩnChó cưng hướng đống lá sủa liên tục, người phụ nữ tò mò tới xem thì hốt hoảng phát hiện sinh vật bí ẩn
10:42:20 03/02/2025

Tin đang nóng

Chấn động: Từ Hy Viên qua đờiChấn động: Từ Hy Viên qua đời
10:53:38 03/02/2025
Chồng cũ Uông Tiểu Phi bị chỉ trích vì động thái ngay khi Từ Hy Viên qua đờiChồng cũ Uông Tiểu Phi bị chỉ trích vì động thái ngay khi Từ Hy Viên qua đời
11:21:22 03/02/2025
Xót xa khoảnh khắc lộ diện cuối đời của Từ Hy ViênXót xa khoảnh khắc lộ diện cuối đời của Từ Hy Viên
12:43:34 03/02/2025
Thi hài Từ Hy Viên được hỏa táng ở Nhật, di ngôn hé lộ tâm nguyện sau lần thập tử nhất sinh 9 năm trướcThi hài Từ Hy Viên được hỏa táng ở Nhật, di ngôn hé lộ tâm nguyện sau lần thập tử nhất sinh 9 năm trước
14:50:44 03/02/2025
Từ Hy Viên qua đời, chồng cũ doanh nhân vội về nước tranh gia sảnTừ Hy Viên qua đời, chồng cũ doanh nhân vội về nước tranh gia sản
14:53:32 03/02/2025
Jung Hae In - Jung So Min (Love Next Door) lộ clip hẹn hò ở Hawaii, nhân vật đặc biệt tung bằng chứng khó cãi?Jung Hae In - Jung So Min (Love Next Door) lộ clip hẹn hò ở Hawaii, nhân vật đặc biệt tung bằng chứng khó cãi?
10:49:45 03/02/2025
Ca sĩ Minh Tuyết: "Hơn 20 năm, chồng chưa từng khiến tôi phải nghi ngờ"Ca sĩ Minh Tuyết: "Hơn 20 năm, chồng chưa từng khiến tôi phải nghi ngờ"
13:14:32 03/02/2025
Trung Dân, Mỹ Uyên thương tiếc giám đốc sản xuất 'Ma da' qua đời tuổi 36Trung Dân, Mỹ Uyên thương tiếc giám đốc sản xuất 'Ma da' qua đời tuổi 36
12:37:25 03/02/2025

Tin mới nhất

Độc lạ phong tục đón mừng năm mới ở nghĩa địa tại Chile

Độc lạ phong tục đón mừng năm mới ở nghĩa địa tại Chile

10:47:08 01/02/2025
Tại thành phố Talca, một thị trấn nhỏ ở đất nước Chile có một phong tục rất đặc biệt: Đón năm mới cùng với những người thân đã khuất.
Công ty bày hơn 500 tỷ đồng tiền mặt thưởng Tết cho nhân viên

Công ty bày hơn 500 tỷ đồng tiền mặt thưởng Tết cho nhân viên

10:46:15 01/02/2025
Trong cuộc họp chung thường niên của công ty, các nhân viên được tham gia vào cuộc thi đếm tiền mặt, ai đếm càng nhanh càng chính xác sẽ càng nhận được nhiều tiền thưởng.
Bị khách nhầm với anh sinh đôi, tài xế đoàn tụ với gia đình thất lạc sau 30 năm

Bị khách nhầm với anh sinh đôi, tài xế đoàn tụ với gia đình thất lạc sau 30 năm

10:45:01 01/02/2025
Tài xế taxi ở Trung Quốc đã bị khách hàng nhận nhầm với anh trai sinh đôi vì cả hai quá giống nhau, nhờ vậy anh tìm lại được gia đình ruột thịt sau 30 năm thất lạc.
Vườn thú nhận 'gạch đá' khi nhuộm chó thành hổ

Vườn thú nhận 'gạch đá' khi nhuộm chó thành hổ

10:44:02 01/02/2025
Một video được chia sẻ trên Douyin, phiên bản TikTok của Trung Quốc, cho thấy một chú chó con Chow Chow được sơn sọc đen và cam chơi trong chuồng tại vườn thú Qinhu Bay Forest Animal Kingdom ở Taizhou.
Ngôi nhà tự nhiên của "cô" hà mã lùn nổi tiếng Moo Deng đang bị đe dọa thế nào

Ngôi nhà tự nhiên của "cô" hà mã lùn nổi tiếng Moo Deng đang bị đe dọa thế nào

08:08:00 01/02/2025
Siêu sao Moo Deng ở vườn thú Khao Kheow, Thái Lan là một trong những cá thể hà mã lùn cuối cùng còn sót lại trên Trái Đất do môi trường sống tự nhiên của chúng đang dần bị thu hẹp bởi nạn phá rừng tràn lan
Những "cây thần linh" nghìn năm tuổi được đồng bào K'Ho Cil bảo vệ

Những "cây thần linh" nghìn năm tuổi được đồng bào K'Ho Cil bảo vệ

17:32:54 31/01/2025
Trên đỉnh Biduop - Núi Bà, nhiều cây thần linh nghìn năm tuổi được đồng bào K Ho Cil tôn kính, bảo vệ. Những người bản địa thường xuyên ôm cây, cầu nguyện để xin được ban phước lành.
Trend năm mới: Bỏ quán cafe, Gen Z chuyển "văn phòng" đến chốn không ai ngờ

Trend năm mới: Bỏ quán cafe, Gen Z chuyển "văn phòng" đến chốn không ai ngờ

17:25:58 31/01/2025
Khi quán cafe dần mất đi sức hút, Gen Z bất ngờ tìm đến những không gian độc lạ để làm việc, tạo nên một xu hướng đầy bất ngờ trong năm mới.
Chuyến thám hiểm tình cờ phát hiện ra nơi sâu nhất của đại dương

Chuyến thám hiểm tình cờ phát hiện ra nơi sâu nhất của đại dương

08:00:10 31/01/2025
Khi một đoàn thủy thủ từ tàu HMS Challenger hạ sợi dây xuống để đo độ sâu trong chuyến thám hiểm năm 1875, họ đã tình cờ phát hiện ra Rãnh Mariana - nơi sâu nhất của đại dương.
Các loài động vật sống thọ nhất thế giới, loài thứ ba trong danh sách có thể sống tới 500 năm

Các loài động vật sống thọ nhất thế giới, loài thứ ba trong danh sách có thể sống tới 500 năm

07:58:41 31/01/2025
Chúng ta cùng điểm qua 5 loài động vật có tuổi thọ cực khủng trên trái đất, dù là đứng thứ 3 thì tuổi thọ của chúng cũng có thể lên tới 500 tuổi nhé!
Những sự kiện thiên văn học lớn nhất năm 2025

Những sự kiện thiên văn học lớn nhất năm 2025

07:20:34 31/01/2025
Cả bảy hành tinh khác trong hệ mặt trời sẽ cùng xuất hiện trên bầu trời Trái đất trong hiện tượng diễu hành hành tinh đặc biệt.
Thái Lan kêu gọi đốt nhang, vàng mã online để chống ô nhiễm không khí

Thái Lan kêu gọi đốt nhang, vàng mã online để chống ô nhiễm không khí

17:13:36 30/01/2025
Trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí, Chính phủ Thái Lan khuyến nghị người gốc Hoa sinh sống tại đây dùng hương điện, đốt vàng mã trực tuyến.
Hình tượng rắn năm Ất Tỵ 2025 ở Trung Quốc

Hình tượng rắn năm Ất Tỵ 2025 ở Trung Quốc

07:24:38 30/01/2025
Dịp Tết Nguyên đán năm nay, hình tượng rắn đã xuất hiện trên khắp các tỉnh, thành tại Trung Quốc. Với kích thước và sắc thái khác nhau, mang đặc trưng văn hóa vùng miền, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại.

Có thể bạn quan tâm

Hé lộ số tiền bồi thường vụ bé trai ném pháo làm hư hỏng loạt xe sang Lexus, Porsche: Khác xa con số ước tính 20 tỷ đồng!

Hé lộ số tiền bồi thường vụ bé trai ném pháo làm hư hỏng loạt xe sang Lexus, Porsche: Khác xa con số ước tính 20 tỷ đồng!

Netizen

16:53:56 03/02/2025
Gần đây, tin tức về chủ đề cậu bé nghịch pháo nổ làm hư hỏng nhiều siêu xe ở Tư Trung, Tứ Xuyên (Trung Quốc) đã thu hút nhiều sự chú ý.
Dòng tâm sự cuối cùng trên mạng xã hội của Từ Hy Viên trước khi qua đời

Dòng tâm sự cuối cùng trên mạng xã hội của Từ Hy Viên trước khi qua đời

Sao châu á

16:28:02 03/02/2025
Giữa lúc những thông tin liên quan đến cái chết của Từ Hy Viên vẫn chưa được tiết lộ cụ thể, những hình ảnh cuối cùng của cô thu hút sự quan tâm của truyền thông, công chúng.
1 Anh Trai "cướp dâu" Tiểu Vy khỏi tay Quốc Anh giữa thanh thiên bạch nhật khiến Trấn Thành bất bình

1 Anh Trai "cướp dâu" Tiểu Vy khỏi tay Quốc Anh giữa thanh thiên bạch nhật khiến Trấn Thành bất bình

Nhạc việt

16:13:12 03/02/2025
Tối ngày 2/2 vừa qua, Erik đã tung ra teaser đầu tiên cho ca khúc Dù Cho Tận Thế. Đây là OST cho Bộ Tứ Báo Thủ - bộ phim Tết của Trấn Thành đang trở thành tâm điểm bàn tán của cư dân mạng.
Cách trang điểm giúp bạn trông trẻ hơn tuổi thật

Cách trang điểm giúp bạn trông trẻ hơn tuổi thật

Làm đẹp

16:07:30 03/02/2025
Lông mày được tạo dáng phù hợp mang lại tổng thể hài hòa cho gương mặt, bởi lông mày quá rậm sẽ trông không được gọn gàng. Lông mày quá mỏng sẽ thiếu tự nhiên, thậm chí thay đổi hoàn toàn diện mạo của bạn.
Team qua đường "tóm dính" cặp chị - em Vbiz ở sân bay, đưa nhau về ra mắt gia đình hậu hẹn hò bí mật?

Team qua đường "tóm dính" cặp chị - em Vbiz ở sân bay, đưa nhau về ra mắt gia đình hậu hẹn hò bí mật?

Sao việt

15:43:43 03/02/2025
Mới đây, mạng xã hội bất ngờ xôn xao trước đoạn clip ghi lại khoảnh khắc một cặp đôi Vbiz xuất hiện cùng nhau tại sân bay.
Độc nhất vô nhị tại Grammy 2025: Taylor Swift 1 mình làm hành động lạ giữa lễ trao giải, biết lý do càng bất ngờ hơn

Độc nhất vô nhị tại Grammy 2025: Taylor Swift 1 mình làm hành động lạ giữa lễ trao giải, biết lý do càng bất ngờ hơn

Sao âu mỹ

15:29:45 03/02/2025
Trong lễ trao giải, khoảnh khắc Taylor Swift 1 mình đứng lên quẩy cổ vũ Sabrina Carpenter diễn trên sân khấu đã trở thành tâm điểm.
Bộ phim đỉnh nhất của Từ Hy Viên: Nữ thần một thời, nhan sắc không đối thủ

Bộ phim đỉnh nhất của Từ Hy Viên: Nữ thần một thời, nhan sắc không đối thủ

Hậu trường phim

15:15:03 03/02/2025
Vai diễn Sam Thái đã giúp Từ Hy Viên trở thành ngôi sao hàng đầu châu Á và được đề cử Nữ diễn viên chính xuất sắc tại giải Kim Chung của Đài Loan.
Bộ phim cuối cùng của Từ Hy Viên trước khi qua đời

Bộ phim cuối cùng của Từ Hy Viên trước khi qua đời

Phim châu á

15:12:18 03/02/2025
Bộ phim cuối cùng của Từ Hy Viên được ra mắt là phim Cá Sấu Triệu Đô (tựa Anh: Million Dollar Crocodile) (2012).
9 ngày nghỉ Tết, CSGT TPHCM xử lý hơn 4.800 trường hợp vi phạm

9 ngày nghỉ Tết, CSGT TPHCM xử lý hơn 4.800 trường hợp vi phạm

Tin nổi bật

14:24:13 03/02/2025
Phòng CSGT cho biết, trong 9 ngày nghỉ Tết, lực lượng CSGT đã lập biên bản xử lý 4.804 trường hợp, tạm giữ 2.489 phương tiện, tước quyền sử dụng GPLX có thời hạn 664 trường hợp, trừ điểm GPLX đối với 375 trường hợp.
Ăn thì là có tác dụng gì?

Ăn thì là có tác dụng gì?

Sức khỏe

13:58:09 03/02/2025
Việc sử dụng thì là để có thể làm tăng tiết sữa đã được sử dụng từ nhiều thế kỷ, và cho đến nay, nhiều bà mẹ vẫn đang dùng những loại trà thảo mộc dựa trên cây thì là để có thể tăng tiết sữa.
Lộ khoảnh khắc Quang Hải lì xì cho họ hàng, dân mạng tranh cãi cực gắt vì "người nổi tiếng mà lì xì 200k"?

Lộ khoảnh khắc Quang Hải lì xì cho họ hàng, dân mạng tranh cãi cực gắt vì "người nổi tiếng mà lì xì 200k"?

Sao thể thao

13:02:20 03/02/2025
Dù kì nghỉ tết Nguyên đán đã qua đi, nhiều người đã trở lại cuộc sống đi học đi làm nhưng câu chuyện xoay quanh Tết Ất Tỵ vẫn thu hút nhiều tương tác trên mạng xã hội.