Tản mạn về “văn hóa” văng tục của game thủ Việt

Khi chơi game, hầu như chẳng ai muốn nghe những lời văng tục khó chịu. Thế nhưng có vẻ như đây đã trở thành thói quen khó lòng từ bỏ của nhiều game thủ Việt. Trong một bài viết trước đây về vấn đề game thủ Việt chơi game theo phong trào, theo sự giới thiệu của bạn bè, một cụm từ đã được tôi đề cập một cách khái quát, đó là “Văn hóa bầy đàn” trong một bộ phận game thủ Việt Nam nói riêng và cộng đồng internet nước ta nói chung.

Đôi lúc, thói quen này của một bộ phận người sử dụng internet trong nước đã tạo ra không ít những vụ việc đáng tiếc trên mạng internet. Quay trở lại với làng game online Việt Nam, câu chuyện “bầy đàn” thường ít khi xảy ra.

Chỉ có những trường hợp hạn hữu ví dụ như nhà phát hành có một quyết định gây bất ngờ với cộng đồng game thủ, thường là bất ngờ theo hướng tiêu cực, tình trạng này mới diễn ra. Thông thường trên các trang diễn đàn, khi có những khiếu nại của một số lượng nhỏ game thủ, một số lượng lớn những game thủ khác, những người không bị ảnh hưởng bởi sự kiện khiếu nại trên cũng chẳng tiếc công… hùa vào và đăng tải những bình luận không hay về phía nhà phát hành tựa game online đó.

Trong khi đó, bên trong những tựa game, nơi game thủ có thể tương tác với nhau bằng bất kỳ cách nào họ muốn, một trong những vấn nạn mà không chỉ nhà phát hành mà ngay cả những game thủ cũng phải đau đầu chính là câu chuyện văng tục, chửi bậy của một số lượng không nhỏ người chơi game online Việt Nam hiện nay.

Thậm chí, tình trạng này còn leo thang và được game thủ nước ta “xuất khẩu” sang cả những server game online nước ngoài. Cũng đã có không ít lần, game thủ Việt bị cấm cửa ở nhiều tựa game online nước ngoài chỉ vì cách sử dụng từ ngữ của một bộ phận game thủ.

Lấy ví dụ, chỉ sau một thời gian ngắn game thủ Việt chuyển hộ khẩu sang server Cabal Elite, số lượng những game thủ Việt Nam bị khóa account đã lên tới con số đáng báo động. Thậm chí, theo thống kê của quản trị viên server, 90% số lượng account bị khóa đều tới từ Việt Nam (theo IP). Những lý do khiến số lượng tài khoản này bị khóa là sử dụng hack, spam kênh chat thế giới và thậm chí có cả… văng tục với game thủ nước ngoài.

Hay sau đó là Special Force Singapore, rõ ràng ở server Singapore thái độ tham gia game của một bộ phận người Việt phải nói là đáng lên án. Không ít người vốn đã quen cách ăn nói theo phong cách “anh hùng bàn phím” trong nước, đã buông những lời không mấy đẹp đẽ dành cho những game thủ nước ngoài. Từ tiếng Việt tới tiếng Anh “bồi”, những cụm từ với lời lẽ thô thiển đã khiến cộng đồng game thủ Special Force Singapore “ nóng mắt” với những game thủ Việt.

Tình trạng này tiếp diễn tới mức, một vài người bạn của tôi khi chơi game ở server nước ngoài đã chẳng dám tự nhận mình là người Việt Nam. Họ sợ rằng, với mức độ khét tiếng mà game thủ nước ngoài đã được nghe nói về game thủ Việt, họ sẽ bị tẩy chay khỏi cộng đồng game mà họ đã và đang cố hết sức mình để có thể hòa nhập.

Đó là câu chuyện ở Việt Nam. Vậy còn nước ngoài thì sao? Tôi bật cười khi thấy tình trạng game thủ Việt Nam đem chính chúng ta ra so sánh với những game thủ nước ngoài. Điều này đôi lúc chẳng khác gì những bài viết đầy tính thiên lệch mà một độc giả nào đó đem so sánh đàn ông Việt Nam với đàn ông nước ngoài mà trước đây từng đập vào mắt tôi.

Chúng ta hãy đồng ý với nhau một điều: Không chỉ ở Việt Nam, mà trên thế giới cũng chẳng thiếu những con sâu làm rầu nồi canh, khiến cả cộng đồng mất đi sự gắn kết vốn có. Hành động văng tục, chửi bậy trong game không chỉ diễn ra ở Việt Nam, mà còn xảy ra ở hầu khắp những quốc gia khác với sự lan tỏa mạnh mẽ của những tựa game online.

Khoảng 1 năm về trước, GameK đã có một cuộc điều tra nho nhỏ về tình trạng văng tục, chửi bậy trong game của game thủ Việt trên một trang mạng xã hội, từ đó rút ra được người Việt nghĩ sao về ý thức chơi game của chính chúng ta hiện nay. Với câu bình luận: “Gamer nước ngoài không bao giờ dùng những từ ngữ thiếu văn hóa như gamer VN, một cách thể hiện phong cách của người VN quá tồi và mang tính chất bầy đàn”, rất nhiều game thủ đã có mặt và chia sẻ ý kiến của họ.

Hầu hết đều phản đối với nhận định này và cho rằng, game thủ nước ngoài cũng không bao giờ có chuyện 10 người thì cả 10 đều lịch sự, sẵn sàng giúp đỡ người chơi mới một cách tận tình. Trong số đó, một bộ phận không nhỏ game thủ DotA 2 hay một vài tựa game online nước ngoài khác đã phải ngán ngẩm nhận xét, rằng đôi lúc game thủ ngoại còn vô văn hóa trong cả giao tiếp lẫn ứng xử trong game so với chúng ta.

Lấy ví dụ với DotA 2: Nếu bạn chơi kém, ngay lập tức bạn sẽ nhận được những cụm từ không mấy hay ho mà những game thủ tự nhận mình là giỏi hơn dành tặng cho bạn.

Thế nhưng, nếu so sánh như vậy liệu có phần nào đánh giá thấp những game thủ Việt, cụ thể hơn là những người có ý thức cao trong những tựa game online từ trong nước tới quốc tế? Chúng ta có thể kết lại vấn đề: Cộng đồng game thủ nào cũng có sâu, có thể ít, cũng có thể nhiều. Thế nhưng hãy dùng chính ý thức của chúng ta để những con sâu này không trở thành bộ mặt của cả một cộng đồng game thủ.

Theo Gamek