Tâm sự xó.t x.a của giáo viên giữa mùa Covid-19: Dạy online không hề đơn giản nhưng vẫn hơn số đồng nghiệp yêu nghề tha thiết phải bỏ đi làm giúp việc
Từ bao đời nay, giáo viên luôn được coi là một nghề nghiệp cao quý và ổn định. Tuy nhiên, sự bùng phát của dịch Covid-19 đã làm thay đổi hoàn toàn quan niệm trên.
Suốt hơn 2 tháng vừa qua, người dân cả nước gần như “mất ăn mất ngủ” vì dịch bệnh. Tính đến hiện tại, Việt Nam có tất cả 123 người nhiễm Covid-19, nhưng số “nạ.n nhâ.n” thực sự của đại dịch này đã lên tới cả trăm nghìn người. Họ chính là những người lao động đang phải nghỉ việc không lương, thu nhập giảm sút, thậm chí còn phải tìm việc mới để mưu sinh. Trong đó, giáo viên – nghề nghiệp suốt bao năm qua vẫn được cho là ổn định nhất – lại là đối tượng đầu tiên phải đối mặt với ảnh hưởng từ đại dịch lần này.
Đam mê nhưng phải bỏ nghề đi làm giúp việc
“Ở trên này có ai là giáo viên hợp đồng như mình không? Mấy người hợp đồng trường mình xin nghỉ đi công ty hết rồi. Nên mình cũng nghỉ vậy.
Càng nghĩ càng buồn, 5 năm trôi qua yêu nghề mong sẽ có ngày có cơ hội làm viên chức, mà dịch này nghỉ vài tháng, bọn mình vẫn làm việc như giáo viên biên chế mà không có lương. [...] Hôm nay mình nhắn tin xin nghỉ luôn rồi, tìm một hướng đi, một công việc mới còn nuôi con nữa”.
Trên đây là tâm sự của một giáo viên trẻ có tên K.A trong một group kín trên , thu hút tới 5.100 lượt bình luận và 20.000 lượt yêu thích. Không chỉ cô gái này mà còn rất nhiều giáo viên khác cũng đang lâm vào cảnh “sống dở chế.t dở” vì dịch bệnh kéo dài.
Học sinh không thể tới lớp, đồng nghĩa các trường cũng không có nguồn thu. Nhiều nơi đã phải cắt giảm, thậm chí còn chẳng thể trả lương, nhưng vẫn bắt giáo viên làm đủ thứ việc: dạy học, liên lạc với phụ huynh, vệ sinh trường học… Có giáo viên mới nghỉ đẻ được 4 tháng đã bị điều động tới trường cũng chỉ biết cắn răng chịu đựng vì sợ bị mất việc.
Với mức lương động từ 2-4 triệu/tháng, cuộc sống của nhiều giáo viên hợp đồng vốn đã bấp bênh. Giờ đây, khi dịch Covid-19 vẫn diễn biến hết sức phức tạp, nhiều giáo viên đành dứt áo ra đi, tạm biệt giảng đường để đi tìm kế sinh nhai mới. Người chọn ở nhà làm ruộng, phụ bán tạp hóa, người thì đi làm giúp việc, quét dọn…
Học hành chăm chỉ suốt 4 năm đại học, lại kiên nhẫn chờ đợi vài năm nữa để được vào biên chế, giờ bỏ thì tiếc mà tiếp tục theo thì chẳng biết tương lai sẽ như thế nào. Đứng trước gánh nặng cơm áo gạo tiề.n, những giáo viên này không thể cứ tiếp tục dạy học không lương dù đam mê với nghề vẫn còn đó.
Dạo qua một vòng các trang tìm người giúp việc nhà và trông trẻ những ngày gần đây, không khó để thấy những bài đăng xin việc của các giáo viên mầm non đang nghỉ dịch. Tiề.n công trông trẻ, giúp việc tại gia sẽ được tính theo giờ hoặc ngày; mỗi ngày họ có thể kiếm được 200.000-300.000 đồng. Công việc cũng không khác so với ở trường là bao, vẫn chỉ là cho trẻ ăn, ngủ, nghỉ, vẽ tranh, đàn hát như bình thường.
“Thực ra, công việc trông trẻ là chuyên môn của mình nên cũng không có gì vất vả mấy, thay vì ở trường thì nay là ở nhà. Nhưng nói chung, tâm lý ai cũng vậy, chỉ mong dịch bệnh qua mau để được đi dạy trở lại” – cô Hằng – giáo viên trường mầm non tư thục – trả lời báo Dân trí.
Phải nghỉ dạy vì dịch Covid-19, các giáo viên mầm non đành nhận trông trẻ thuê để kiếm thêm thu nhập.
Cả ngày không rời nổi điện thoại, máy tính dể dạy online
Ngay cả với những người bám nghề, tình cảnh cũng không dễ dàng hơn là bao. Thầy Đỗ Minh Trung – một giáo viên tiếng Anh tại Hà Nội – chia sẻ, cuộc sống sinh hoạt của mình đã hoàn toàn đảo lộn vị dịch Covid-19. Trước đây thầy chỉ dạy 3 tiếng/ngày, thời gian còn lại để chăm sóc bản thân và lo việc nhà, nhưng kể từ khi dịch bệnh bùng phát, ngày nào thầy cũng mất hơn 8 tiếng cho công việc dạy học.
“Cả ngày chỉ xoay quanh việc nhắn tin thông báo rồi trả lời cho phụ huynh và học sinh, cứ như thế từ sáng đến tận tối”, thầy Trung nói. Do dạy học online, thầy giáo này phải tốn nhiều thời gian hơn để có thể theo dõi sát sao tiến độ, nghĩ ra đủ cách để đảm bảo học trò không chép bài trên mạng hay của bạn bè.
Cũng chung cảnh ngộ, cô Phạm Dung – giáo viên dạy Văn tại Hà Nội – cho biết mình không dám rời khỏi điện thoại hay máy tính một giây nào vì mọi thứ từ báo cáo cho đến dạy học đều được thực hiện trên mạng. “Thậm chí, có hôm giáo viên phải họp online đến tận 11h đêm. Nhiều việc đến mức điện thoại cũng đơ luôn ra đấy”, cô cho biết.
Dạy học online cũng đem lại vô vàn các thách thức cho giáo viên. Họ phải thay đổi phương pháp giảng bài cho phù hợp với hoàn cảnh, làm quen với các ứng dụng công nghệ mới chưa dùng bao giờ. Theo cô Dung, mỗi buổi học trên Zoom chỉ có 30 phút miễn phí, nhưng việc điểm danh đã chiếm khá nhiều thời lượng. Chưa kể đôi khi đường truyền kém, cả cô và trò đều “out” ra và phải vào lại từ đầu.
Video đang HOT
“Dạy thế này vất vả hơn bình thường rất nhiều. Trong lúc dạy online, học sinh cũng nghịch ngợm hơn, hết trêu thầy cô, ăn uống tự do rồi cãi nhau chí chóe… nhưng đành nhắc nhở thôi chứ không xử lý như trên lớp được”, thầy Trung cho biết.
Là người trực tiếp tham gia dạy học qua truyền hình, cô Dung thấu hiểu hơn ai hết nỗi vất vả của các giáo viên đằng sau mỗi bài giảng vỏn vẹn 30-35 phút. Tình hình thay đổi liên tục, nhiều lúc vừa họp xong vào Chủ nhật, các thầy cô đã phải đi quay luôn vào thứ Hai, thứ Ba nên cũng không tránh khỏi các sai sót.
“Chúng tôi phải chuẩn bị vô cùng chỉn chu từ giáo án trình chiếu cho đến lời lẽ. Vì đây là kiến thức chung cho học sinh toàn thành phố nên bài giảng phải kết hợp cả nâng cao lẫn cơ bản để phù hợp các đối tượng khác nhau”, cô giáo này cho biết. Vì thế, khi nhìn thấy những lời lẽ tục tĩu, ch.ê ba.i mà học sinh để lại dưới các video bài giảng, các giáo viên không khỏi chạnh lòng.
Khác với cô Dung, thầy Trung chỉ là giáo viên tự do nên không thể thu học phí khi mà học sinh nghỉ học tại nhà. Dù vậy, thầy vẫn cố gắng làm hết trách nhiệm của một nhà giáo, đều đặn giảng bài và hướng dẫn qua mạng. “Nếu không phải vì đam mê, không phải vì yêu quý thì cũng rất khó để tiếp tục trong hoàn cảnh dịch bệnh này”, thầy tâm sự.
Dịch bệnh vốn dĩ là điều không ai mong muốn. Hầu hết các giáo viên đều hiểu rằng tất cả những gì họ đang thực hiện chỉ là giải pháp tình thế trong hoàn cảnh khó khăn này. Giờ đây, ai nấy cũng chỉ mong dịch Covid-19 sẽ sớm qua mau để giáo viên có thể lên lớp, học sinh có thể quay lại trường.
“Giáo viên cũng cần phải sống mà…”, thầy Trung ngậm ngùi nói.
Ngọc Hà
Bỏ biên chế trọn đời cũng không ảnh hưởng đến tâm huyết của người giáo viên
Nhiều giáo viên khẳng định: Chuyện bỏ biên chế là cần thiết và cũng là điều cần phải chấp nhận. Điều này không ảnh hưởng đến tâm huyết của người giáo viên.
Bỏ biến chế trọn đời là cần thiết, chúng tôi cũng phải chấp nhận
Theo Luật Viên chức sửa đổi: Từ ngày 01/7/2020, giáo viên trúng tuyển viên chức đều phải ký hợp đồng làm việc xác định thời hạn với khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 60 tháng.
Như vậy, đồng nghĩa giáo viên mới được tuyển dụng sẽ không còn là viên chức suốt đời.
Trước thông tin này, điều bất ngờ là đa số giáo viên ủng hộ việc bỏ biên chế suốt đời và khẳng định điều này sẽ không ảnh hưởng đến công tác chuyên môn.
Theo cô giáo Nguyễn Thị Mỹ (Đông Anh, Hà Nội): Việc bỏ chế độ biên chế suốt đời là điều nên làm vì tránh được sự trì trệ trong môi trường giáo dục hiện nay.
Cô Mỹ chia sẻ: "Có một thực trạng cần phải thừa nhận là có nhiều giáo viên đi dạy với tâm lý: Đỗ vào viên chức là ung dung làm đến cuối đời không lo bị đuổi. Điều này khiến cho sự cống hiến của họ bị trì trệ.
Bản thân tôi là một giáo viên hợp đồng. Tôi cũng nhận thấy có nhiều giáo viên được vào biên chế cũng không làm được việc bằng giáo viên hợp đồng.
Thường giáo viên hợp đồng họ phải cố gắng gấp 3-4 lần so với giáo viên biên chế. Ngay như trường tôi các đầu việc thường được giao cho giáo viên hợp đồng".
Cô Mỹ lý giải nguyên nhân của tình trạng trên: "Có 2 nguyên nhân dẫn đến tình trạng giáo viên hợp đồng phải làm nhiều hơn so với giáo viên đã biên chế.
Thứ nhất, giáo viên biên chế thường có suy nghĩ đã vào được biên chế là không phải lo lắng gì, ung dung làm việc đến khi về hưu. Cho nên sức sáng tạo và đặc biệt là sự nhiệt huyết đã không còn như thời đầu.
Ngược lại người làm hợp đồng luôn phải xác định cố gắng gấp 2-3 lần để họ có cơ hội được giữ lại hợp đồng hoặc có cơ hội vào biên chế.
Thứ hai, do cơ chế hợp đồng - biên chế mà trong các trường cũng có sự phân biệt đối với 2 đối tượng này. Thường giáo viên hợp đồng sẽ không được đối xử bình đẳng như giáo viên biên chế.
Tôi lấy ví ngay cả chế độ thai sản. Trong khi một số nơi giáo viên biên chế được nghỉ đúng chế độ thì giáo viên hợp đồng nghỉ 3-4 tháng đã phải đi làm".
Giáo viên lạc quan trước thông tin bỏ biên chế suốt đời (Ảnh:V.N)
Từ những lý do trên, cô Nguyễn Thị Mỹ ủng hộ chủ trương bỏ viên chức suốt đời:
"Bỏ chế độ biên chế suốt đời sẽ tạo động lực và sự cố gắng cho giáo viên. Bên cạnh đó điều này cũng sẽ giúp môi trường giáo dục bình đẳng hơn, công bằng hơn".
Nhiều giáo viên hợp đồng ủng hộ việc bỏ chế độ biên chế suốt đời. Trong khi đó một số giáo viên đã vào biên chế cũng cho rằng: Đây là việc làm cần thiết và không ảnh hưởng đến hoạt động chuyên môn.
Khi được hỏi: Việc bỏ chế độ biên chế suốt đời các thầy cô có tâm tư như thế nào?
Cô giáo Nguyễn Thị Thủy, Phó hiệu trường trường cấp 2 thị trấn Mường Khương nói: "Chúng tôi chẳng quan tâm gì. Tôi nghĩ là nó sẽ có ảnh hưởng nhất thời. Tuy nhiên đối với những giáo viên đã vào biên chế trước ngày 1/7/2020 sẽ không có ảnh hưởng nhiều".
Theo cô Thủy, khó khăn ở đây chính là việc thu hút giáo viên miền xuôi lên miền ngược giảng dạy.
Tuy nhiên hiện nay với chính sách luân chuyển giáo viên, ưu tiên giáo viên là người bản địa thì việc bỏ biên chế không gây ra xáo trộn nhiều lắm.
Bỏ biên chế giáo viên mới có động lực để sáng tạo và tâm huyết với nghề (Ảnh:V.N)
Cô Thủy phân tích: "Việc bỏ chế độ biên chế suốt đời trong ngắn hạn sẽ có đôi chút ảnh hưởng đối với tuyển dụng, luân chuyển giáo viên từ miền xuôi lên miền ngược.
Nhưng về lâu dài thì chính sách này sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến đội ngũ giáo viên đang công tác cũng như giáo dục vùng cao.
Bên cạnh đó hiện nay các tỉnh vùng cao cũng rất chủ động về nguồn giáo viên với các chính sách luân chuyển giáo viên, ưu tiên tuyển dụng giáo viên là người địa phương.
Cho nên tôi nghĩ rằng việc bỏ biên chế suốt đời là một chính sách đúng đắn và có ý nghĩa tích cực đối với ngành giáo dục".
Như vậy có thể thấy đội ngũ giáo viên đón nhận thông tin: Sẽ bỏ chế độ biên chế suốt đời khá bình thản.
Phần lớn đều đán.h giá đây là một bước tiến bắt buộc phải chấp nhận nếu muốn ngành giáo dục công bằng và phát triển hơn.
Bỏ biên chế suốt đời - Còn đó những nỗi lo
Theo Phó giáo sư Trần Xuân Nhĩ, việc bỏ chế độ biên chế suốt đời có những mặt lợi và mặt hại.
Phó giáo sư Trần Xuân Nhĩ nói: "Về mặt lợi việc bỏ chế độ viên chức suốt đời sẽ nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức nói chung và giáo viên nói riêng. Khi đó họ cần tính toán để ký hợp đồng với những ai có năng lực.
Về mặt hại nó sẽ khiến cho đội ngũ giáo viên cảm thấy không an lòng chạy đi chỗ này chỗ khác.
Chẳng hạn họ có thể chạy sang trường tư hoặc làm những công việc khác có mức sống cao hơn.
Cho nên việc áp dụng phải căn cứ vào tình hình thực tiễn.
Chúng ta chưa có đủ điều kiện để đảm bảo mức sống cho giáo viên thì bỏ viên chức sẽ khiến họ mất động lực trong công việc và cảm thấy bất an".
Theo Phó giáo sư Trần Xuân Nhĩ: Điều vướng mắc duy nhất là phải đảm bảo mức lương, nguồn thu nhập đủ sống cho giáo viên hợp đồng.
Thầy Nhĩ phân tích: "Điều kiện tiên quyết làm thế nào để người giáo viên phải có mức lương, mức sống tương đối đầy đủ.
Trước tiên phải đủ ăn sau đó đủ để tích lũy mua nhà, mua xe và khi về hưu người ta còn sống được. Nếu như hiện nay khi hết hợp đồng anh trắng tay thì sẽ sống như thế nào.
Lấy ví dụ đối với các giáo viên vùng cao được điều về từ những vùng thuận lợi. Nếu bây giờ không có những điều kiện ràng buộc và thu hút họ thì người ta bỏ đi hết".
Nhiều giáo viên coi đây là xu thế tất yếu của ngành và chấp nhận điều này (Ảnh:V.N)
Bên cạnh vấn đề về mức lương, nhiều giáo viên băn khoăn: Nếu thực hiện chế độ hợp đồng liệu có xảy ra tình trạng chạy hợp đồng hay không?
Cô giáo N.T.T, giáo viên Sóc Sơn nói: "Việc bỏ biên chế để hạn chế việc chạy biên chế. Vậy nếu giữ chế độ hợp đồng thì có lo lắng về việc chạy hợp đồng không?
Trên thực tế vẫn có tình trạng giáo viên phải chạy hợp đồng từ huyện hoặc nhà trường. Để duy trì hợp đồng đó một số người cũng phải chạy cửa nọ, cửa kia.
Do vậy để chính sách trên được hiệu quả thì phải làm minh bạch từ trên xuống dưới.
Phải có cơ chế, tiêu chí đán.h giá năng lực, kỹ năng, chuyên môn, đạo đức của giáo viên rồi mới tiến hành ký hợp đồng.
Có như thế thì chính sách trên mới hiệu quả. Còn chừng nào vẫn có tệ nạn chạy hợp đồng, chạy biên chế thì quyền sinh, quyền sát sẽ vẫn thuộc về tay của một số người".
Như vậy không phải là không có những lo ngại liên quan đến chế độ bỏ biên chế suốt đời.
Với những trăn trở của từ chính những người trong cuộc, hy vọng Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các cơ quan hoạch định chính sách sẽ tính toán được các phương án đảm bảo phát huy hiệu quả nỗ lực nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo cũng như làm minh bạch, công bằng nền giáo dục nước nhà.
Vũ Ninh
Theo giaoduc.net
Nghỉ học kéo dài, có phải đóng học phí? Tính đến thời điểm này, trẻ mầm non, học sinh tiểu học, THCS, THPT trên toàn quốc đã cho học sinh nghỉ học tròn 1 tháng. Căn cứ tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn còn căng thẳng, các địa phương tiếp tục cho học sinh tiểu học, THCS và trẻ mầm non nghỉ học thêm 1-2 tuần. Tuy nhiên, tháng học sinh nghỉ...