Tam Cốc – Bích Động: Nam thiên đệ nhị động

Theo dõi VGT trên

Nằm cách Hà Nội khoảng hơn 100 km về phía Nam, Tam Cốc – Bích Động là một điểm du lịch được mệnh danh “Nam thiên đệ nhị động” (tức là động đẹp nhì trời Nam).

Tam Cốc - Bích Động: Nam thiên đệ nhị động - Hình 1

Nơi đây vẫn còn giữ được nét nguyên sơ với nhiều hang động, di tích lịch sử, văn hóa nổi tiếng trong và ngoài nước như: Đền Thái Vi, Tam Cốc, chùa Bích Động, vườn chim ở tỉnh Ninh Bình… là điểm hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước. Trải qua bao biến cố, thăng trầm của lịch sử, nơi đây vẫn giữ được vẻ đẹp hết sức tự nhiên và cuốn hút đến lạ kỳ.

Bích Động còn có những hang động đẹp, như hang Tiên, động Thiên Hương rộng 800m 2 với nhiều nét độc đáo. Động có lối lên thẳng đứng đến tận đỉnh núi, nhưng có lẽ thú vị hơn cả là đứng trong lòng động mà du khách có thể ngắm trời xanh cao vời vợi, gió thổi mát lạnh mỗi buổi sáng.

Video đang HOT

Từ Bích Động, du khách tiếp tục ngồi thuyền đi thăm Tam Cốc. Tam Cốc nghĩa là ba hang: Hang Cả, hang Hai và hang Ba. Bến đò Tam Cốc ngày nay vẫn giữ được nét nguyên sơ, đặc trưng của làng quê Việt Nam. Thú vị nhất là khi ngồi trên thuyền, ngắm dòng sông Ngô Đồng nước trong xanh chảy nép mình vào những dãy núi trùng điệp. Ngồi thuyền lướt nhẹ trên mặt nước, du khách được tận hưởng không khí mát, trong lành, với cảnh đẹp trời mây.

Tiếp tục cuộc hành trình xuyên thủy, du khách vào hang Hai và hang Ba. Cũng gần giống như hang Cả, nhưng hai hang này ngắn và thấp hơn… Những du khách ưa thích mạo hiểm có thể tiếp tục xuôi thuyền theo dòng Ngô Đồng khoảng 2 km nữa tới thăm suối Tiên và tham gia chuyến du lịch mạo hiểm leo núi vào đền Nội Lâm.

Tam Cốc – Bích Động là một quần thể danh lam thắng cảnh đẹp, hoang sơ, hội tụ nhiều yếu tố tài nguyên du lịch như: Tâm linh, sinh thái, leo núi, chắc chắn sẽ cho bạn những phút giây trải nghiệm thật tuyệt vời. Mời bạn hãy một lần đến để tự mình khám phá động đẹp nhì trời Nam.

Ninh Bình: Khám phá "Nam thiên đệ nhị động"

Tam Cốc - Bích Động là quần thể hang động ở vùng đất xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.

Địa danh này còn được biết đến với những cái tên nổi tiếng như "vịnh Hạ Long trên cạn" hay "Nam thiên đệ nhị động" là một khu du lịch trọng điểm quốc gia. Toàn khu vực bao gồm hệ thống các hang động núi đá vôi và các di tích lịch sử liên quan đến hành cung Vũ Lâm của triều đại nhà Trần. Quần thể danh thắng Tràng An - Tam Cốc được Thủ tướng chính phủ Việt Nam xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt và đã được tổ chức UNESCO xếp hạng di sản thế giới.

Ninh Bình: Khám phá Nam thiên đệ nhị động - Hình 1

Du khách khám phá Tam Cốc bằng thuyền dọc sông Ngô Đồng

Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động có diện tích tự nhiên 350,3 ha, cách thành phố Ninh Bình 7 km. Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động gồm nhiều tuyến tham quan bằng phương tiện thuyền, xe đạp và đi bộ nối khoảng gần 20 điểm du lịch. Các tuyến chính của khu du lịch gồm tuyến bến Văn Lâm - Sông Ngô Đồng - Tam Cốc; Tuyến Xuyên thủy động (xuyên dưới Bích Động); Tuyến Thạch Bích - thung Nắng. Các điểm du lịch đi bộ, xe đạp và leo núi gồm núi và chùa Bích Động, động Tiên; hang Múa; khu nhà cổ Cố Viên Lầu, đền Thái Vi - động Thiên Hương...

Tam Cốc, có nghĩa là "ba hang", gồm hang Cả, hang Hai và hang Ba. Cả ba hang đều vẫn còn giữ nguyên vẹn nét thiên nhiên tự tạo mà không hề có sự tác động của bàn tay con người như quần thể danh thắng Tràng An. Tam Cốc được tạo thành bởi dòng sông Ngô Đồng êm đềm chảy hiền hòa uốn lượn như dải lụa xuyên qua núi. Tam Cốc là tuyến du thuyền được khai thác đầu tiên ở Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động. Hang Cả dài 127 m, xuyên qua một quả núi lớn, cửa hang rộng trên 20 m. Trong hang khí hậu khá mát và có nhiều nhũ đá rủ xuống với muôn hình vạn trạng. Hang Hai, cách hang Cả gần 1 km, dài 60 m, trần hang có nhiều nhũ đá ủ xuống rất kỳ lạ. Hang Ba dài 50 m, trần hang như một vòm đá, thấp hơn so với hai hang kia. Muốn thăm Tam Cốc, du khách xuống thuyền từ bến trung tâm. Thuyền ở bến là những chiếc thuyền mộc mạc bằng gỗ của người dân địa phương đóng và tham gia hợp tác xã để cùng với khu du lịch phục vụ du khách. Người dân trong những xóm xung quanh cũng chính là những người sẽ chèo thuyền đưa du khách khám phá trên dòng sông Ngô Đồng uốn lượn qua các vách núi, hang xuyên thuỷ, cánh đồng lúa. Thời gian đi và trở lại khoảng 2 giờ. Phong cảnh Tam Cốc, nhất là 2 bên dòng sông Ngô Đồng vô cùng xinh đẹp, 2 bên là cánh đồng lúa xanh, chuyển vàng vào khoảng cuối tháng 5 đầu tháng 6. Một vài đoạn trên dòng sông Ngô Đồng là một đầm sen rộng lớn sẽ bung nở rất đẹp vào khoảng tháng 10. Có thể nói rằng, hai bên dòng Ngô Đồng là cả khung cảnh miền quê rất đặc trưng của vùng Bắc Bộ. Điều đặc biệt hơn nữa là cánh đồng Tam Cốc được hình thành từ quá trình khai hoang, lao động của người dân kể từ thế kỷ thứ 10 sau Công Nguyên. Dọc con sông này, thỉnh thoảng, bạn sẽ bắt gặp cảnh người dân sáng sớm hay xế chiều mang quần áo ra bờ sông giặt giũ, những cô thôn nữ đi làm đồng về ra rửa chân, và cả những đứa trẻ nhảy cầu tắm sông vào những buổi chiều. Cảm giác yên bình, nên thơ đến lạ...

Ninh Bình: Khám phá Nam thiên đệ nhị động - Hình 2

Trước cửa một hang động ở Tam Cốc

Bích Động cách bến đò Tam Cốc 2 km, có nghĩa là "động xanh", là tên do Tể tướng Nguyễn Nghiễm, cha của đại thi hào Nguyễn Du đặt cho động năm 1773. Đây là một trong những thắng cảnh nằm trong nhóm được người xưa gọi là "Nam thiên đệ nhất động", cụ thể Bích Động được mệnh danh là "Nam thiên đệ nhị động" tức động đẹp thứ nhì trời Nam, đứng sau động Hương Tích (Nam thiên đệ nhất động) ở Hương Sơn và đứng trước động Địch Lộng (Nam thiên đệ tam động) ở Kẽm Trống. Bích Động gồm một động khô nằm trên lưng chừng núi (làm chùa Bích Động) và một hang động nước đâm xuyên qua lòng núi (gọi là Xuyên Thủy Động). Phía trước động là một nhánh sông Ngô Đồng uốn lượn bên sườn núi, bên kia sông là cánh đồng lúa.

Chùa Bích Động được hình thành từ năm 1428, đầu thời Hậu Lê với quy mô là một ngôi chùa nhỏ ở trên đỉnh núi. Năm 1705, có hai vị hoà thượng Trí Kiên và Trí Thể quê huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định gặp nhau kết nghĩa làm anh em. Hai nhà sư đều có lòng mộ đạo, muốn đi nhiều nơi để truyền bá đạo Phật và xây dựng các ngôi chùa. Đến đây, thấy núi Bích Động có địa thế tuyệt đẹp và đã có chùa, nên hai nhà sư quyết định dừng chân, tự mình sửa sang chùa cũ, đi quyên giáo xây dựng lại thành 3 ngôi chùa: Hạ, Trung và Thượng để tu hành. Năm 1707, hai nhà sư Trí Kiên và Trí Thể đã đúc một quả chuông lớn, hiện còn treo ở Động Tối.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Triều Tiên qua lời kể du khách MỹTriều Tiên qua lời kể du khách Mỹ
06:15:40 21/02/2025
Khách Hong Kong đổ xô đến Triều Tiên, Phú QuốcKhách Hong Kong đổ xô đến Triều Tiên, Phú Quốc
07:42:50 22/02/2025
Khám phá các trải nghiệm độc đáo tại Hội xuân núi Bà Đen, Tây NinhKhám phá các trải nghiệm độc đáo tại Hội xuân núi Bà Đen, Tây Ninh
07:44:42 22/02/2025
Chiêm ngưỡng bãi rêu xanh mướt tuyệt đẹp tại bờ biển Hà TĩnhChiêm ngưỡng bãi rêu xanh mướt tuyệt đẹp tại bờ biển Hà Tĩnh
06:11:05 21/02/2025
Thủ đô Hà Nội được vinh danh ở 3 hạng mục hàng đầu thế giới năm 2025Thủ đô Hà Nội được vinh danh ở 3 hạng mục hàng đầu thế giới năm 2025
06:24:43 21/02/2025
Một thoáng bình yên Cha LoMột thoáng bình yên Cha Lo
06:04:51 21/02/2025
Ngôi chùa ở Hải Phòng đẹp như 'Nhật Bản thu nhỏ', giới trẻ mê mẩn check-inNgôi chùa ở Hải Phòng đẹp như 'Nhật Bản thu nhỏ', giới trẻ mê mẩn check-in
05:55:48 21/02/2025
Du khách trải nghiệm không gian Thiền viện Trúc Lâm Chính PhápDu khách trải nghiệm không gian Thiền viện Trúc Lâm Chính Pháp
06:22:37 21/02/2025

Tin đang nóng

Nhân chứng kể lại giây phút kinh hoàng vụ tai nạn 6 người chết ở Sơn LaNhân chứng kể lại giây phút kinh hoàng vụ tai nạn 6 người chết ở Sơn La
08:44:08 22/02/2025
Nhan sắc thật của Lâm Tâm Như khiến 70 triệu người sốc nặngNhan sắc thật của Lâm Tâm Như khiến 70 triệu người sốc nặng
06:23:47 22/02/2025
Người đàn ông chiếm đoạt tờ vé số trúng thưởng của cụ bà 83 tuổiNgười đàn ông chiếm đoạt tờ vé số trúng thưởng của cụ bà 83 tuổi
10:16:43 22/02/2025
Náo loạn khắp Weibo: "Tiểu tam" chối đây đẩy chuyện hẹn hò Hoàng Cảnh Du, "chính thất" lên tiếng dằn mặt!Náo loạn khắp Weibo: "Tiểu tam" chối đây đẩy chuyện hẹn hò Hoàng Cảnh Du, "chính thất" lên tiếng dằn mặt!
06:33:46 22/02/2025
Vì sao "Nữ tu bóng tối" của Song Hye Kyo nhận cà chua thối?Vì sao "Nữ tu bóng tối" của Song Hye Kyo nhận cà chua thối?
06:25:29 22/02/2025
Ngay khi biết chồng được thăng chức tăng lương, tôi làm một bữa thịnh soạn ăn mừng, nào ngờ anh tức giận hất đổ mâm cơmNgay khi biết chồng được thăng chức tăng lương, tôi làm một bữa thịnh soạn ăn mừng, nào ngờ anh tức giận hất đổ mâm cơm
06:57:53 22/02/2025
Sao nam Vbiz đang bị truy lùng chỉ vì 1 phát ngôn: Hot tới mức dính tin hẹn hò đồng giới lẫn yêu Hoa hậu!Sao nam Vbiz đang bị truy lùng chỉ vì 1 phát ngôn: Hot tới mức dính tin hẹn hò đồng giới lẫn yêu Hoa hậu!
08:09:58 22/02/2025
Những đạo diễn thành công ngay phim đầu tayNhững đạo diễn thành công ngay phim đầu tay
06:24:28 22/02/2025

Tin mới nhất

Khách du lịch ưu tiên những khám phá và trải nghiệm khác biệt trong năm 2025

Khách du lịch ưu tiên những khám phá và trải nghiệm khác biệt trong năm 2025

07:49:48 22/02/2025
Năm nay, xu hướng các chuyến xê dịch sẽ mang tính mục đích nhiều hơn. Du khách sẽ tích cực tham gia vào việc định hình những nơi họ đến với nhiều khám phá khác biệt, trải nghiệm tốt hơn.
7 xu hướng du lịch nổi bật năm 2025

7 xu hướng du lịch nổi bật năm 2025

07:47:40 22/02/2025
Trải nghiệm mới lạ, du lịch điện ảnh, hành trình kỹ thuật số, kỳ nghỉ hạ nhiệt, du lịch có trách nhiệm, du lịch đường sắt, và du lịch thiên văn là 7 xu hướng du lịch nổi bật năm 2025.
Du lịch xanh Hướng phát triển bền vững vùng hồ Thác Bà

Du lịch xanh Hướng phát triển bền vững vùng hồ Thác Bà

07:40:50 22/02/2025
Với cảnh sắc thiên nhiên thơ mộng và con người thân thiện, huyện đã và đang phát huy hiệu quả các mô hình du lịch xanh, du lịch trải nghiệm chất lượng cao, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu phát triển bền vững theo hướng xanh
7 xu hướng du lịch trên thế giới năm 2025

7 xu hướng du lịch trên thế giới năm 2025

07:37:50 22/02/2025
Vừa qua, Euronews - mạng lưới truyền hình tin tức toàn châu Âu có trụ sở tại Lyon, Pháp - đã công bố báo cáo xu hướng du lịch năm 2025.
Ba điểm đến mới không thể bỏ lỡ khi du lịch Nhật Bản vào mùa xuân

Ba điểm đến mới không thể bỏ lỡ khi du lịch Nhật Bản vào mùa xuân

07:35:31 22/02/2025
Nhật Bản nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên tuyệt mỹ suốt 4 mùa. Và mùa xuân- khoảnh khắc giao thoa giữa thiên nhiên và sắc màu- chính là thời khắc đặc biệt để chiêm ngưỡng hoa anh đào khoe sắc.
Sắc hồng Toulouse

Sắc hồng Toulouse

07:31:21 22/02/2025
Toulouse, thành phố lớn thứ tư tại Pháp, được biết đến như đô thị của những trường đại học, nhà máy sản xuất máy bay và sân bóng bầu dục.
Đến Nhật Bản, ngắm 'trái tim hoa anh đào' tại Hirosaki

Đến Nhật Bản, ngắm 'trái tim hoa anh đào' tại Hirosaki

07:29:36 22/02/2025
Lễ hội hoa anh đào Hirosaki diễn ra hằng năm tại thành phố Hirosaki, tỉnh Aomori, là một trong những sự kiện ngắm hoa nổi bật ở Nhật Bản.
Hà Nội lọt top điểm đến được yêu thích nhất mọi thời đại

Hà Nội lọt top điểm đến được yêu thích nhất mọi thời đại

07:27:21 22/02/2025
Hà Nội tiếp tục khẳng định sức hút toàn cầu khi xuất sắc góp mặt trong ba hạng mục quan trọng của Travelers Choice Awards 2025, giải thưởng danh giá do nền tảng du lịch trực tuyến lớn nhất thế giới Tripadvisor công bố.
Gợi ý 12 chợ nổi khi ghé thăm Thái Lan

Gợi ý 12 chợ nổi khi ghé thăm Thái Lan

07:25:22 22/02/2025
Dù nhiều kênh đã bị san lấp để mở đường khi giao thông đường bộ phát triển, nhưng ở các tỉnh lân cận, du khách vẫn có thể khám phá những khu chợ nổi - nơi lưu giữ nét văn hóa đặc trưng và tái hiện sinh động quá khứ.
Lạng Sơn đánh thức 'báu vật' du lịch thám hiểm hang động

Lạng Sơn đánh thức 'báu vật' du lịch thám hiểm hang động

07:22:12 22/02/2025
Công viên địa chất Lạng Sơn đang được đánh thức để trở thành điểm đến hấp dẫn của những tín đồ đam mê du lịch thám hiểm hang động.
Khu du lịch sinh thái Phượng Hoàng - bức tranh thiên nhiên hoang sơ giữa lòng Thái Nguyên

Khu du lịch sinh thái Phượng Hoàng - bức tranh thiên nhiên hoang sơ giữa lòng Thái Nguyên

06:48:15 21/02/2025
Với hang động kỳ bí, dòng suối mát lành và hệ sinh thái phong phú, khu du lịch sinh thái Phượng Hoàng mang đến cho du khách những trải nghiệm hòa mình vào thiên nhiên một cách trọn vẹn.
Thấy gì từ những 'cơn sốt' hoa mận của Mộc Châu?

Thấy gì từ những 'cơn sốt' hoa mận của Mộc Châu?

06:46:21 21/02/2025
Mộc Châu thu 1.200 tỷ đồng nhờ cơn sốt mùa hoa mận. Hà Giang thăng hoa cùng tam giác mạch. Măng Đen hút khách nhờ hoa mai anh đào... Những mùa hoa đang biến nhiều địa phương thành điểm đến hấp dẫn

Có thể bạn quan tâm

Ngoại hình gây sốc của 1 Chị Đẹp: Mặt xinh như thiên thần mà nhìn xuống body thì lạ lắm!

Ngoại hình gây sốc của 1 Chị Đẹp: Mặt xinh như thiên thần mà nhìn xuống body thì lạ lắm!

Hậu trường phim

12:47:24 22/02/2025
Sao nữ sinh năm 1995 chia sẻ mới đánh cầu lại mà thấy oke ghê , ẩn ý body được độ do bộ môn thể thao này. Tuy nhiên, một bộ nhóm netizen đã tinh mắt nhận ra có gì không ổn, chỉ ra đây chỉ là sản phẩm photoshop.
Nữ rapper vừa "phá đảo" cùng Jennie: Quá khứ thất nghiệp, nghiện chất cấm nay là chủ nhân Grammy ở tuổi 27

Nữ rapper vừa "phá đảo" cùng Jennie: Quá khứ thất nghiệp, nghiện chất cấm nay là chủ nhân Grammy ở tuổi 27

Nhạc quốc tế

12:43:55 22/02/2025
Doechii - nữ rapper cực slay vừa kết hợp cùng Jennie trong single mới có hành trình sự nghiệp không hề dễ dàng.
Tài xế lái xe riêng của tỷ phú Lý Gia Thành từ chối 6,5 tỷ vì đã tiết kiệm được 65 tỷ: Ai cũng sốc khi nghe cách để giàu

Tài xế lái xe riêng của tỷ phú Lý Gia Thành từ chối 6,5 tỷ vì đã tiết kiệm được 65 tỷ: Ai cũng sốc khi nghe cách để giàu

Netizen

12:22:40 22/02/2025
Lý Gia Thành (SN 1928) từng là người giàu nhất xứ Cảng Thơm trong nhiều năm với khối tài sản ước tính gần 39 tỷ USD. Câu chuyện về hành trình từ cậu bé nghèo mồ côi bố mẹ trở thành tỷ phú của Warren Buffett châu Á
Binz bị "bóc trần" điểm yếu theo cách không ngờ tới

Binz bị "bóc trần" điểm yếu theo cách không ngờ tới

Nhạc việt

12:05:22 22/02/2025
Sau nhiều năm, Binz đã để lộ điểm yếu của mình theo cách không ngờ. Tuy chưa thể bằng được những Anh Tài có chuyên môn về vũ đạo nhưng nỗ lực của Binz vẫn đáng ghi nhận.
Sử dụng alpha arbutin làm trắng da như thế nào cho đúng?

Sử dụng alpha arbutin làm trắng da như thế nào cho đúng?

Làm đẹp

11:48:38 22/02/2025
Mặc dù được đánh giá là lành tính, nhưng alpha arbutin vẫn có thể xảy ra một số tác dụng phụ nhỏ như kích ứng da, phát sinh mụn trứng cá mức độ nhẹ, viêm da tiếp xúc dị ứng hoặc trở nên mẫn cảm hơn với ánh nắng mặt trời.
Dồn dập các vụ côn đồ đường phố, tự cho mình quyền 'mạnh được, yếu thua'

Dồn dập các vụ côn đồ đường phố, tự cho mình quyền 'mạnh được, yếu thua'

Pháp luật

11:33:48 22/02/2025
Liên tiếp các vụ côn đồ đường phố xảy ra ở nhiều nơi dù đã được lực lượng chức năng xử nghiêm theo hướng khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt khẩn cấp nhưng kiểu hành xử tự hung hãn vẫn cứ tái diễn khiến người dân bức xúc, bất bình.
Cubarsi muốn học theo phong cách chơi của Van Dijk

Cubarsi muốn học theo phong cách chơi của Van Dijk

Sao thể thao

11:28:43 22/02/2025
Thần đồng bóng đá của Barca và Tây Ban Nha, Pau Cubarsi, vừa tiết lộ hình mẫu lý tưởng của anh. Theo đó, Virgil van Dijk chính là idol của cầu thủ 18 tuổi này.
Ba Lan đề nghị Kiev hợp tác với Tổng thống Mỹ

Ba Lan đề nghị Kiev hợp tác với Tổng thống Mỹ

Thế giới

11:22:25 22/02/2025
Nghị sĩ Stanislav Balabanov của đảng ITN trong liên minh cầm quyền ở Bulgaria giải thích: Mục đích của tuyên bố là để trấn an người dân Bulgaria và nhấn mạnh rằng sẽ không có một binh lính Bulgaria nào được đưa đến Ukraine .
Cô gái bất ngờ nổi rần rần nhờ góc ban công 3m2 ngập tràn hoa tươi, cư dân mạng cảm thán: "Tuyệt đối điện ảnh"

Cô gái bất ngờ nổi rần rần nhờ góc ban công 3m2 ngập tràn hoa tươi, cư dân mạng cảm thán: "Tuyệt đối điện ảnh"

Sáng tạo

11:06:08 22/02/2025
Góc ban công có diện tích siêu nhỏ (chỉ 3m2) nhưng may mắn lại sở hữu vị trí thuận lợi khi luôn đón được lượng ánh sáng lý tưởng, vô cùng thích hợp cho việc trồng hoa.
Nữ thạc sĩ Cambridge xin vào sở thú làm công việc 'bốc mùi', 8h sáng đến 5h chiều chỉ quanh quẩn chăm thú

Nữ thạc sĩ Cambridge xin vào sở thú làm công việc 'bốc mùi', 8h sáng đến 5h chiều chỉ quanh quẩn chăm thú

Lạ vui

11:05:16 22/02/2025
Mã Nhã, 25 tuổi, từng tốt nghiệp Đại học ngoại ngữ Nam Kinh. Sau khi du học Anh, cô gái tài năng lần lượt tốt nghiệp ngành Khoa học sinh học tại Imperial College London và Viện Thú y thuộc Đại học Cambridge.
Vợ sao nam Vbiz nổi đóa trước thềm đám cưới, đáp trả căng: "Nghiệp từ miệng mà ra!"

Vợ sao nam Vbiz nổi đóa trước thềm đám cưới, đáp trả căng: "Nghiệp từ miệng mà ra!"

Sao việt

11:03:12 22/02/2025
Vào tối 21/2, Ngọc Trà gây hoang mang khi đăng tải dòng trạng thái bày tỏ rõ sự bức xúc trên mạng xã hội. Cô ẩn ý nhắc tới việc bị một người chọc phá, kiếm chuyện gây ảnh hưởng tới cuộc sống.