Taliban từ chối thỏa thuận vận hành sân bay với Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ
Ngày 25/12, chính quyền Taliban ở Afghanistan bác thông tin cho rằng Taliban đã đạt được một thỏa thuận với Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ cho phép hai nước này cùng vận hành các sân bay ở quốc gia Tây Nam Á.
Hành khách tại sân bay Kabul, Afghanistan, ngày 24/11/2021. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Trước đó, hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ ngày 23/12 đưa tin nước này và Qatar đã đạt thỏa thuận với Taliban về quản lý và vận hành 5 sân bay tại Afghanistan, trong đó có sân bay quốc tế Kabul – cửa ngõ chính vào Afghanistan. Một phái đoàn chung của hai nước dự kiến đến thủ đô của Afghanistan trong những ngày tới để bàn chi tiết việc vận hành các sân bay.
Tuy nhiên, hãng thông tấn Tolo News dẫn lời ông Imamuddin Ahmadi – người phát ngôn Bộ Giao thông Vận tải của chính quyền Taliban, thông báo các bên không đạt được thỏa thuận cuối cùng và sẽ tiếp tục đàm phán. Afghanistan có hơn 20 sân bay, chủ yếu khai thác các tuyến nội địa.
Tháng 8 vừa qua, sau khi kiểm soát thủ đô Kabul và trở lại nắm quyền ở Afghanistan, Taliban đã đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ và Qatar giúp điều hành sân bay ở thủ đô Kabul, tuy nhiên lưu ý rằng sự hỗ trợ chỉ thuần túy về mặt kỹ thuật, Taliban sẽ đảm trách khâu an ninh.
Thổ Nhĩ Kỳ đã vận hành sân bay quốc tế ở Kabul trong 6 năm cho đến khi Mỹ cùng các lực lượng khác của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) rút quân khỏi Afghanstan và tiếp đó Taliban trở lại nắm quyền. Trong khi đó, Qatar là nước đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối tiếp xúc giữa các nước bên ngoài với Taliban. Nước này đã chủ trì các cuộc đàm phán hòa bình trong nhiều tháng giữa Mỹ và Taliban.
Cùng ngày 25/12, người phát ngôn của chính quyền Taliban, ông Bilal Karimi, cho biết lực lượng này đã giải tán ủy ban giám sát bầu cử được thành lập dưới thời chính quyền trước đây. Theo quan chức này, hoạt động của Ủy ban Bầu cử độc lập (IEC) của Afghanistan là “không cần thiết”.
IEC được thành lập năm 2006 và được giao nhiệm vụ quản lý và giám sát tất cả các cuộc bầu cử của Afghanistan, bao gồm cả bầu cử tổng thống.
Hành lang nhân đạo ở Afghanistan có thể được thiết lập trong 48 giờ tới
Đại diện chính phủ Qatar ngày 3/9 cho biết các hành lang nhân đạo có thể sẽ được thiết lập tại các sân bay ở Afghanistan trong 48 giờ tới.
Máy bay quân sự của Mỹ đưa người tị nạn Afghanistan từ Kabul tới căn cứ hải quân Rota, Tây Ban Nha, ngày 31/8/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Phát biểu với kênh al-Jazeera từ Afghanistan, đặc phái viên của Qatar về vấn đề Afghanistan, ông Mutlaq al-Qahtani, cho biết: "Chúng tôi hi vọng các hành lang nhân đạo có thể được thiết lập trong vòng từ 24 đến 48 giờ tới, để hỗ trợ nhân đạo có thể được đưa vào Afghanistan qua sân bay Kabul và các sân bay chức năng khác".
Trước đó, al-Jazeera cũng đưa tin một quan chức của Bộ Ngoại giao Qatar đã tới Afghanistan để thảo luận về việc nối lại hoạt động của sân bay Kabul.
Liên quan đến hoạt động của sân bay Kabul, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg ngày 3/9 cho biết Thổ Nhĩ Kỳ - thành viên NATO - và Qatar đang tiếp tục thảo luận về hợp tác vận hành sân bay này. Ông cũng cho biết NATO đang tìm cách sơ tán thêm những đối tượng dễ bị tổn thương tại Afghanistan. Theo ông, NATO vẫn duy trì liên lạc với lực lượng Taliban, tuy nhiên chính quyền mới tại Kabul cần chứng tỏ "xứng đáng được công nhận và hỗ trợ".
Tổng thư ký NATO nhấn mạnh hiện còn quá sớm để đ.ánh giá về chính quyền tương lai của Afghanistan. Tuy nhiên, NATO sẽ thảo luận về việc công nhận ngoại giao đối với chính quyền mới tại Kabul trong nội bộ khối cũng như trong khuôn khổ quốc tế "để gây sức ép nhiều nhất có thể" nhằm buộc Taliban thực hiện các cam kết của mình.
Taliban kêu gọi nối lại chuyến bay thương mại Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Afghanistan ngày 26.9 kêu gọi các hãng hàng không quốc tế nối lại chuyến bay thương mại và cho biết đã giải quyết xong vấn đề kỹ thuật tại sân bay tại Kabul. Hành khách lên máy bay thương mại đến Kabul tại sân bay Herat, Afghanistan vào ngày 22.9. Ảnh AFP Taliban vào ngày 26.9 đã...