Taliban sẽ tạm thời áp dụng hiến pháp quân chủ, trao quyền cho phụ nữ
Chính quyền Taliban tại Afghanistan ngày 28/9 cho biết sẽ tạm thời áp dụng bản hiến pháp năm 1964, văn bản lần đầu tiên trao quyền bầu cử cho phụ nữ và mở cánh cửa cho phụ nữ tham gia chính trị tại quốc gia Nam Á này.
Phụ nữ Afghanistan trong trang phục Burqa tại bệnh viện Wazir Akbar Khan ở Kabul, Afghanistan, ngày 1/9/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Quyền Bộ trưởng Tư pháp của chính quyền Taliban, ông Mawlavi Abdul Hakim Sharaee cho biết Taliban có kế hoạch áp dụng một bản hiến pháp từng được dùng trong thời hoàng kim ngắn ngủi của nền dân chủ Afghanistan, nhưng sẽ chỉ áp dụng một thời gian ngắn và có sửa đổi.
Ông Hakim Sharaee nói: “ Vương quốc Hồi giáo sẽ tạm thời áp dụng hiến pháp từ thời cựu Quốc vương Mohammad Zahir Shah”, nhưng bất cứ điều khoản nào trong văn bản này đi ngược lại với luật Hồi giáo Sharia và các nguyên tắc của Vương quốc Hồi giáo sẽ bị loại bỏ.
Video đang HOT
Cách đây gần 6 thập kỷ, trước khi các cường quốc thế giới can thiệp, Afghanistan đã có một giai đoạn ngắn theo chế độ quân chủ lập hiến dưới thời Quốc vương Mohammad Zahir Shah trị vì. Quốc vương đã phê chuẩn hiến pháp này 1 năm sau khi đăng quang vào năm 1963, mở ra gần một thập kỷ nền dân chủ nghị viện, trước khi bị lật đổ vào năm 1973.
Hiến pháp năm 1964 dường như khó phù hợp với các quan điểm cứng rắn của Taliban dù từ khi giành quyền kiểm soát Afghanistan tháng 8 vừa qua, lực lượng này đã có cách tiếp cận mềm mỏng hơn so với thời gian cai trị trong những năm 1996-2001, khi phụ nữ phần lớn bị loại khỏi cuộc sống công cộng, không được giáo dục và không được đi làm. Tuy nhiên, trong chính phủ tạm quyền của Taliban, công bố đầu tháng này, tất cả các vị trí cấp cao đều dành cho các nhân vật cứng rắn và không có đại diện của nữ giới.
Trong một diễn biến khác, các quan chức chính quyền Taliban kêu gọi Mỹ ngừng sử dụng máy bay không người lái để tuần tra trên lãnh thổ Afghanistan. Hãng thông tấn Bakhtar News Agency ngày 28/9 dẫn lời các quan chức kêu gọi tất cả các nước, đặc biệt là Mỹ, nên thực hiện cam kết của mình với Chính phủ Afghanistan và không xâm phạm không phận của nước này. Quan chức trên cho biết Mỹ gần đây đã vi phạm chủ quyền của Afghanistan khi tiến hành tuần tra bằng máy bay không người lái, đồng thời nhấn mạnh hành động vi phạm như vậy cần được điều chỉnh và ngăn chặn.
Liên Hợp Quốc nói Taliban thất hứa
Quan chức Liên Hợp Quốc nói rằng Taliban không giữ lời hứa về đảm bảo quyền lợi cho phụ nữ và không trả thù người của chính quyền Afghanistan cũ.
"Trái ngược với cam kết rằng Taliban sẽ duy trì quyền của phụ nữ, trong ba tuần qua, phụ nữ đã dần bị loại khỏi các nơi công cộng", Cao ủy Nhân quyền Michelle Bachelet cho biết hôm 13/9, bày tỏ lo ngại về quyền lợi phụ nữ Afghanistan dưới chính quyền Taliban.
Bà Bachelet nói thêm đã nhận được thông tin rằng ở một số nơi, trẻ em gái Afghanistan trên 12 tuổi bị cấm đến trường, trong khi phụ nữ bị yêu cầu ở nhà, gợi nhớ về sự cai trị hà khắc của Taliban giai đoạn năm 1996 - 2001.
Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc Michelle Bachelet trong cuộc họp tại Geneva, Thụy Sĩ, hôm 13/9. Ảnh: Reuters.
Quan chức Liên Hợp Quốc cũng chỉ ra các cáo buộc Taliban đã không giữ lời hứa ân xá cho những cựu quan chức, nhân viên an ninh có liên hệ với chính quyền cũ và không khám xét từng nhà.
Bà Bachelet cho biết Liên Hợp Quốc đã nhận được nhiều thông tin rằng người từng làm việc cho các công ty, lực lượng an ninh Mỹ bị khám xét nhà, trong khi một số nhân viên của Liên Hợp Quốc còn bị tấn công và đe dọa.
Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc kêu gọi xây dựng cơ chế giám sát các quyền của người dân Afghanistan. "Tôi nhắc lại lời kêu gọi Hội đồng Nhân quyền thực hiện hành động quyết liệt và cứng rắn, tương xứng với mức độ quan trọng của cuộc khủng hoảng này", bà Bachelet nhấn mạnh.
Sau khi nắm quyền kiểm soát đất nước, Taliban thông báo lệnh ân xá chung cho toàn bộ quan chức chính phủ Afghanistan và kêu gọi những người này quay lại làm việc. Lực lượng này cũng tuyên bố sẽ đảm bảo quyền lợi của phụ nữ trong khuôn khổ luật Sharia.
Phụ nữ Afghanistan biểu tình đòi ghế trong chính quyền Taliban Hàng chục phụ nữ ở khu vực miền tây đất nước hôm 2/9 xuống đường biểu tình đòi quyền lợi, trong đó có việc gia nhập chính phủ mới. Nhóm người biểu tình tập trung trước văn phòng thống đốc Herat, thành phố đông dân nhất miền tây Afghanistan, liên tục hô hào các khẩu hiệu như "Không có chính phủ nào ổn...