Tại sao xổ số triệu USD cũng không thể kéo người Mỹ đi tiêm vaccine COVID-19

Giải thưởng và quà tặng, thậm chí xổ số 1 triệu USD dường như không thể thuyết phục thêm người Mỹ đi tiêm vaccine COVID-19.

Theo tờ Politico, nỗ lực của các bang để tăng tỷ lệ tiêm vaccine COVID-19 như tổ chức quay xổ số trị giá 1 triệu USD đã không thể thu hút thêm người trưởng thành đi tiêm vaccine, mặc dù còn nhiều nhóm dân cư vẫn dễ bị tổn thương trước đại dịch.

Bang Louisiana giới thiệu tấm séc khổng lồ khi thông báo bang này sẽ quay xổ số để trao tiền mặt và học bổng cho người dân đi tiêm vaccine COVID-19. Ảnh: AP

Mặc dù tủ lệ tiêm chủng ở bang Ohio có tăng trong 2 tuần hồi tháng 5 sau khi trở thành bang đầu tiên treo giải thưởng lớn bằng tiền mặt cho người đi tiêm vaccine, nhưng tốc độ tiêm chủng ở bang này đã suy giảm. Các bang khác cũng bắt chước Ohio nhưng cũng không thấy số người đăng ký tiêm vaccine tăng.

Ông Irwin Redlener, Giám đốc Sáng kiến Nguồn lực và Phản ứng với Đại dịch tại Đại học Columbia, nói: “Không có tác dụng. Mọi người không hào hứng. Hình thức khuyến khích này không có tác động, dù là bánh, ô tô hay giải thưởng cả triệu đô la”.

Với giải xổ số giá trị cao, các bang hy vọng có thể khiến những nhóm chần chừ với vaccine thay đổi ý định và từ đó giúp giảm rủi ro xảy ra các làn sóng lây nhiễm mới ở một số khu vực khắp nước Mỹ. Ngay cả khi Mỹ đang dần tiến tới mục tiêu ít nhất 70% người trưởng thành được tiêm vaccine COVID-19 theo kế hoạch của Tổng thống Joe Biden, nhưng các quan chức y tế công cộng đã cảnh báo rằng một số khu vực có nguy cơ bị biến thể Delta đe dọa.

Ông Scott Allen, đồng quản trị viên của cơ quan y tế hạt tại Webster, bang Montana, nói: “Tôi chắc chắn không thấy mọi việc khá hơn nếu chúng ta không tăng tỷ lệ tiêm chủng”. Webster là nơi mà biến thể Delta khiến số ca mắc mới và ca nhập viện hàng ngày tăng lên gần gấp đôi trong hai tuần qua.

Số ca mắc COVID-19 mới hàng ngày ổn định ở dưới mức 15.000 trong hơn một tuần sau khi giảm mạnh vào mùa xuân này nhờ chiến dịch tiêm chủng toàn quốc tăng tốc. Số người tiêm mũi vaccine đầu tiên đã giảm từ dưới 2 triệu hồi giữa tháng 4 xuống 360.000, mức thấp nhất trong cả năm qua.

Dù chỉ chiếm 7% dân số, nhưng thiếu niên từ 12 đến 15 tuổi là những người đi tiêm vaccine COVID-19 nhiều nhất, chiếm 25% tổng mũi tiêm toàn quốc từ khi Mỹ cho phép tiêm chủng nhóm này hồi tháng trước. Do đó, các bang dùng phần thưởng là cần sa, rượu, tiền mặt để khuyến khích người lớn đi tiêm hầu như không có tác dụng.

Bang Ohio thất bại nặng nề nhất. Hồi giữa tháng 5, Thống đốc Mike DeWine gây xôn xao khi thông báo rằng sẽ có 5 người trúng xổ số 1 triệu USD mỗi tuần. Sau thông báo này, số người Ohio đi tiêm vaccine tăng 40% trong 10 ngày sau đó. Tuy nhiên, 4 tuần sau, số người tiêm vaccine hàng ngày lại còn thấp hơn con số tại thời điểm mà ông DeWine ra thông báo. Cho dù giải xổ số hấp dẫn, tỷ lệ tiêm chủng của bang này tiếp tục giảm so với tỷ lệ trung bình toàn quốc.

Nhân viên y tế tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho người dân tại Mỹ ngày 12/5/2021. Ảnh: AFP/TTXVN

Kate Brown, Thống đốc bang Oregon đã thông báo giải thưởng 1 triệu USD một tuần sau bang Ohio. Giới chức bang cho biết tỷ lệ tiêm chủng có tăng ở các hạt miền đông bảo thủ. Tuy nhiên, về tổng thể, xổ số không mấy tác dụng với những người không quan tâm tới vaccine.

Vì muốn là bang đầu tiên đưa ra một hình thức khuyến khích tiêm vaccine, nên các thống đốc tiếp tục thử nghiệm ý tưởng mới. Ngày 16/6, Thống đốc bang Maine, bà Janet Mills thông báo người đăng ký tiêm vaccine sẽ có cơ hội nhận được số tiền tương đương số người đã tiêm vaccine trong bang tại thời điểm đó. Tức là nếu bốc thăm ngày 16/6 thì người may mắn sẽ nhận được trên 875.000 USD, tương đương trên 875.000 người đã tiêm ở bang Maine.

Tại New York, số người đi tiêm mũi vaccine đầu tiên đã tăng khoảng 10% trong tuần mà bang này vừa thông báo xổ số dành cho người tiêm vaccine, trị giá bằng 1/4 giải ở Ohio. Tuy nhiên, trong những tuần sau đó, tỷ lệ tiêm chủng giảm gần 40%.

Sau khi Thống đốc bang Bắc Carolina, ông Roy Cooper công bố giải thưởng 1 triệu USD hồi tuần trước, dữ liệu cho thấy tỷ lệ tiêm chủng không hề tăng.

Phần thưởng và xổ số ở các bang dường như không gặt hái nhiều thành công một phần vì nhóm người sẵn sàng tiêm nhưng chưa được khuyến khích đang ngày càng ít dần.

Tại thời điểm này, các bang chỉ có thể hy vọng tỷ lệ tiêm chủng tăng từ từ. Trong khi đó, các quan chức y tế thừa nhận họ muốn có đột phá và sẵn sàng thử gần như mọi cách để khuyến khích người dân.

Ông Robb Cowie, phát ngôn viên cơ quan y tế Oregon, nói: “Thực sự có hai đại dịch. Một đại dịch đang dần qua đi, nhưng với những người chưa tiêm vaccine, đại dịch vẫn đang hoành hành”.

Ông Noel Brewer, giáo sư hành vi y tế tại Đại học Bắc Carolina, cho biết các giải thưởng theo hình thức bốc thăm này dù không hoàn hảo nhưng cũng đã thu hút người dân và là một trong số ít chính sách vaccine mà cả hai đảng phái ở Mỹ đều chấp nhận.